Από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης κυκλοφορεί το βιβλίο Πατέρας και γιος. Σπουδή πάνω σε δύο ιδιοσυγκρασίες του Edmund Gosse σε μετάφραση του Παναγιώτη Σουλτάνη.
Η κλασική αυτή αυτοβιογραφία αφηγείται την ιστορία μιας εντελώς ασυνήθιστης οικογένειας, με φόντο τη βικτωριανή Αγγλία. Ο πατέρας, διακεκριμένος επιστήμονας και συνομιλητής του Δαρβίνου, βιώνει και κατανοεί κάθε πτυχή της πραγματικότητας μέσα απ’ το πρίσμα της άτεγκτης θρησκευτικής του πίστης. Ο γιος, που μέλλει να εξελιχθεί σε κορυφαία μορφή των αγγλικών γραμμάτων, νους ανήσυχος από τη φύση του, μεγαλώνει χωρίς την παραμικρή επαφή με τη λογοτεχνία• η μυθοπλασία είναι ψέμα, και στο σπίτι τα ψέματα απαγορεύονται.
Το βιβλίο είναι πολύ περισσότερα απ’ όσα υποδηλώνει ο τίτλος του. Είναι η καταγραφή του αγώνα ανάμεσα σε δύο ιδιοσυγκρασίες, δύο συνειδήσεις, και σχεδόν δύο εποχές. Είναι η ιστορία της αναπόφευκτης ρήξης ανάμεσα σε δύο πλάσματα που το ένα γεννήθηκε για να πετάει μπροστά, ενώ το άλλο για να μένει στάσιμο. Πάνω απ? όλα, όμως, είναι μια τρυφερή αφήγηση από έναν πληγωμένο γιο που δεν παύει στιγμή να αγαπά βαθιά τον πραγματικά τραγικό ήρωα του βιβλίου: τον πατέρα του.
Συνδυάζοντας αριστοτεχνικά τη βιωματική γραφή με τη διεισδυτική αποτύπωση των πνευματικών και κοινωνικών ζυμώσεων μιας οριακής εποχής, το Πατέρας και γιος θεωρήθηκε ήδη από τη δημοσίευσή του, το 1907, έργο εμβληματικό, θέτοντας ένα ανυπέρβλητο στο εξής πρότυπο για το είδος της αυτοβιογραφίας.
Ο Edmund William Gosse (1849-1928) υπήρξε κορυφαία μορφή των αγγλικών γραμμάτων τις τελευταίες δύο δεκαετίες του 19ου και τις πρώτες δύο δεκαετίες του 20ού αιώνα. Γιος του διακεκριμένου φυσικού επιστήμονα Φίλιπ Χένρυ Γκος, με τις πολυάριθμες κριτικές μελέτες του για την ιστορία της αγγλικής και της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας συνδιαμόρφωσε εν πολλοίς τον λογοτεχνικό κανόνα της εποχής του, ενώ με τις μεταφράσεις του εξοικείωσε, πρώτος αυτός, το αγγλικό αναγνωστικό κοινό με το έργο του Χένρικ Ίψεν και άλλων κορυφαίων Ευρωπαίων συγγραφέων. Ο ίδιος υπήρξε μάλλον ελάσσων ποιητής. Το μεγάλο του συγγραφικό επίτευγμα υπήρξε εντούτοις το Πατέρας και γιος, που αποτέλεσε στο εξής πρότυπο για το ιδιόμορφο είδος της αυτοβιογραφίας.
