Κάθε χρόνο στις 4 Οκτωβρίου έρχεται η Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων να μας θυμίσει πως δεν είμαστε μόνοι μας σε αυτόν τον πλανήτη. Από την καθιέρωση της – το 1931 από μια ομάδα οικολόγων στη Φλωρεντία της Ιταλίας – έως σήμερα, είναι ένας τρόπος για να αναδειχθεί στη δημόσια συζήτηση η δεινή θέση των απειλούμενων ειδών και να προωθηθεί η προστασία των ζώων. Φυσικά, δεν πρόκειται για ένα θέμα που λύνεται με συζήτηση, αλλά η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση του κοινού δεν είναι θέματα αμελητέα.
Η φράση του Μίλαν Κούντερα «Τα ζώα δεν διώχτηκαν ποτέ από τον Παράδεισο», έρχεται να μας θυμίσει την ευθύνη μας για την προάσπιση κάθε μορφή ζωής.
Το CultureNow συγκέντρωσε 5 τίτλους με αφορμή τη σημερινή ημερομηνία, και σας προτείνει να τους αναζητήσετε σε βιβλιοθήκες και βιβλιοπωλεία.
Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων – 5 βιβλιοπροτάσεις
Ζωόπολις | Sue Donaldson & Will Kymlicka | Εκδόσεις Πόλις
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Για δοκίμιο κορυφαία πρόταση αποτελεί το «Ζωόπολις– Μια πολιτική θεωρία για τα δικαιώματα των ζώων», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.
H Ζωόπολις εγκαινιάζει μια νέα αντίληψη για τα δικαιώματα των ζώων. Δεν αρκεί, όπως κάνουν οι κλασικές ηθικές θεωρίες, να καταγγέλλουμε την κακομεταχείριση των ζώων, όταν, στην πραγματικότητα, τα ζώα αντιμετωπίζονται ως αντικείμενα και απλά μέσα για την εξυπηρέτηση των σκοπών μας. Η Ζωόπολις μετατοπίζει τη συζήτηση από το πεδίο της ηθικής στο πεδίο της πολιτικής, εστιάζοντας σε συγκεκριμένες υποχρεώσεις απέναντι στα ζώα, που πηγάζουν από τους ποικίλους και διαφοροποιημένους τρόπους με τους οποίους τα ζώα σχετίζονται με τις ανθρώπινες κοινωνίες και τους θεσμούς.
Υποστηρίζει ότι διαφορετικές κατηγορίες ζώων βρίσκονται σε διαφορετικές σχέσεις με τις πολιτικές κοινότητες των ανθρώπων. Θα πρέπει να βλέπουμε τα εξημερωμένα ζώα ως συμπολίτες μας, ως πλήρη μέλη μεικτών κοινωνιών που απαρτίζονται από ανθρώπους και ζώα, τα οποία συμμετέχουν στο συνεργατικό εγχείρημα της κοινής ιδιότητας του πολίτη.
Τα ζώα της άγριας φύσης, αντιθέτως, σχηματίζουν τις δικές τους κυρίαρχες κοινότητες που δικαιούνται προστασία απέναντι στην αποικιοποίηση, την εισβολή, την κυριάρχηση και άλλες απειλές για τον αυτοκαθορισμό τους. Τα ζώα «οριακής ταξινόμησης» –τα οποία είναι μεν άγρια, ζουν όμως μέσα σε ανθρώπινους οικισμούς (όπως τα κοράκια και τα ρακούν)– θα πρέπει να θεωρούνται «μέτοικοι», που κατοικούν στις κοινωνίες μας και απολαμβάνουν την ασφάλεια του κράτους δικαίου, αλλά δεν διαθέτουν τα πλήρη δικαιώματα ούτε υπέχουν τις ευθύνες που απορρέουν από την ιδιότητα του πολίτη.
Οφείλουμε να σεβόμαστε τα θεμελιώδη και απαραβίαστα δικαιώματα όλων των ζώων, είναι ωστόσο αναπόφευκτο να διατηρούμε διαφορετικές σχέσεις με αυτά, οι οποίες βέβαια αντιστοιχούν σε διαφορετικά είδη δικαιωμάτων και υποχρεώσεων απέναντί τους. Άνθρωποι και ζώα είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένοι σε ένα σύνθετο δίκτυο σχέσεων· η Ζωόπολις προσφέρει ένα πρωτότυπο και θετικό όραμα για το πώς μπορούμε να θεμελιώσουμε αυτό το δίκτυο σχέσεων πάνω σε αρχές δικαιοσύνης και συμπόνιας.
Στη Σκιά του Ανθρώπου | Jane Goodall | Εκδόσεις Αντιγόνη
Η ανθρωπολόγος Jane Goodall (Τζέιν Γκούντολ) υπογράφει μια μελέτη που έχει αγαπηθεί παγκοσμίως.