Η αγάπη και κυρίως η έγνοια του Νίκου Βατόπουλου για την Αθήνα είναι γνωστές, καθώς τα τελευταία χρόνια αγωνίζεται με όποιον τρόπο μπορεί να βοηθήσει στην ανόρθωση της Αθήνας, στην αποκατάσταση της αίγλης του ιστορικού κέντρου και στην ευαισθητοποίηση των νέων ανθρώπων στην επιτακτική ανάγκη να διατηρήσει η ελληνική πρωτεύουσα την πολιτισμική της ταυτότητα. Παράλληλα τα τελευταία χρόνια η αρθρογραφία του στην κυριακάτικη εφημερίδα «Καθημερινή» αφορά, σε πολύ μεγάλο βαθμό, στην ανάδειξη της Αθήνας.
Σήμερα τα άρθρα του αυτά κυκλοφόρησαν σε μια μικρή και καλαίσθητη έκδοση από τις εκδ. Μεταίχμιο, κοσμημένα με ένα πλήθος δικών του, εξαιρετικών, φωτογραφιών που φωτίζουν, πέρα από το φωτογραφικό του ταλέντο, την αθέατη πλευρά αυτής της πόλης και την αρχιτεκτονική της δυναμική, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα το βαθμό της προσωπικής του ευαισθητοποίησης στα θέματα αυτά. Την οξύτητα της οπτικής του και τον αγωνιώδη εκλεπτυσμό των συναισθημάτων του. Πρόκειται για μια πολύτιμη ανθολόγηση σαράντα κειμένων από τις «Πτυχές» του, που κατατάσσουν τον Νίκο Βατόπουλο στον πιο σημαντικό σύγχρονο ιστοριογράφο αυτής της πόλης.
«Περπατώντας στην Αθήνα» ο Νίκος Βατόπουλος καταγράφει με το φως και τη γραφίδα του την αόρατη αορτή του αστικού κορμού, αυτή που «αιμοδοτεί το σώμα» αυτής της πόλης και καθορίζει τη φυσιογνωμία του και τη διατάραξή της στον χρόνο. Η ματιά του επικάθεται με απόλαυση στα στενά σοκάκια των συνοικιών της πόλης, αναζητά στοιχεία της αστικής αρχαιολογίας, της αρχιτεκτονικής ακμής ή παρακμής και του κοινωνικού προσανατολισμού της και μαγεύεται να ανακαλεί στη μνήμη του αναμνήσεις ιστορικές μέσα από τα απομεινάρια μιας εποχής, τα ελάχιστα ίχνη ενός τοίχου, ενός εξώστη, μιας περίτεχνα διακοσμημένης εισόδου, μιας μαρμάρινης σκάλας ή μιας αυλής, ή ακόμα μιας συγκεκριμένης πολυκατοικίας.
Τα κείμενα αυτά αποτελούν τον κορμό μιας αφήγησης και ταυτόχρονα μια ελκυστική πρόταση γνωριμίας με την Αθηναϊκή πρωτεύουσα, έναν τρόπο να αναγνώσει κανείς τη διαχρονική διήγηση μιας πόλης, από του Μακρυγιάννη ως τα Πατήσια, την Καισαριανή και το Παγκράτι ή την Αχαρνών, η είσοδος της οποίας στον εικοστό πρώτο αιώνα μοιάζει να έχει οδηγήσει στην απώλεια του συναισθηματικού παρελθόντος, αλλά που εξακολουθεί ωστόσο να διατηρεί στοιχεία της ελληνικής κοινωνίας.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο Βατόπουλος έχει συχνά χαρακτηριστεί ως ο σύγχρονος Αθηναιογράφος και σίγουρα είναι. Αναμφίβολα όμως δεν είναι μόνο αυτό. Αφορμάται από μια ιδιαίτερη αγάπη για την πόλη στην οποία μεγάλωσε, από μια λεπταίσθητη αίσθηση αστικής αρμονίας, την οποία αποζητά και λειτουργεί ως ένας ακαταπόνητος ερευνητής της. Ένας Παυσανίας του αστικού ιστού. Παθιάζεται να ανακαλύπτει ό,τι μπορεί να συναρπάσει το βλέμμα του, να ξαφνιάσει τις αισθήσεις του και να πυροδοτήσει τη σκέψη του. Ό,τι μπορεί να οδηγήσει στην κατανόηση της ακμής της πόλης αυτής και της σύγχρονης παρακμής της. Καταγράφει την εξελικτική της πορεία, τις μεταμορφώσεις της, τις ραγδαίες ή ήπιες μεταβολές της, το πολιτισμικό, αρχιτεκτονικό, κοινωνικό της παρελθόν και το κάνει έχοντας συνειδητά αποφασίσει ότι η διάσωση της ιστορικής της πορείας δεν αφορά μόνο τον ίδιο αλλά όλους μας.
Κυρίως όμως αφορά και όσους μεταγενέστερα θελήσουν να ασχοληθούν μαζί της, καθώς παράλληλα το βιβλίο αυτό, στο οποίο εκθέτει την προσωπική του οπτική και κυρίως την ευαισθησία του, θα λειτουργήσει σίγουρα στο μέλλον ως ένας οδηγός της Αθήνας για όποιον μελλοντικό αναγνώστη θελήσει να αποκρυπτογραφήσει την ιστορία αυτής της πόλης, να ανακαλύψει τις ερμηνείες και τους συμβολισμούς της, να γνωρίσει τους δρόμους της και εν τέλει να αποκρυπτογραφήσει τις πιο μύχιες αφηγήσεις της. Επειδή κάθε πόλη έχει μια προσωπική ιστορία να διηγηθεί και στις αποκρυπτογραφημένες διηγήσεις της, τις οποίες μας παρουσιάζει με πολύτιμο τρόπο, ο Νίκος Βατόπουλος, το κυρίαρχο στοιχείο που αναφαίνεται είναι ο ανθρώπινος παράγοντας, η χαμένη ή ξανακερδισμένη ανθρωπιά, ο τρόπος ζωής μιας κοινωνίας γεμάτη αγώνα για επιβίωση, η ανάγκη για εσωτερική μετανάστευση, η προσπάθεια να ενσωματωθούν όσα ξένα στοιχεία εμφανίστηκαν στην πάροδο του χρόνου.
Ο Νίκος Βατόπουλος περπατά στην Αθήνα και αφομοιώνεται από την ομορφιά της αναζητώντας τα αίτια και τα αιτιατά που σημάδεψαν τη «συναισθηματική του πατρίδα», για να θυμίσει σε όλους εμάς ό,τι υπάρχει ακόμη ομορφιά ολόγυρά μας. Αθέατη και συχνά κρυμμένη πίσω από τη σύγχρονη μορφή της πόλης που γιγαντώνεται ολοένα. Μένει μόνο να καταφέρουμε να οξύνουμε τη ματιά μας για να τη δούμε. Να καλλιεργήσουμε τις αισθήσεις και την αισθητική μας, να ευαισθητοποιηθούμε. Μήπως και έτσι καταφέρουμε τελικά να την προστατεύσουμε.
Διαβάστε επίσης:
Περπατώντας στην Αθήνα – Νίκος Βατόπουλος
