Ο Κρίστο Βλαντιμίροφ Γιαβάσεφ, γεννημένος στην Βουλγαρία, πέθανε από φυσικά αίτια στο σπίτι του στην Νέα Υόρκη. Ο λιγνός άνδρας με τα χαρακτηριστικά λευκά μαλλιά είχε σχηματίσει μαζί με την σύζυγό του Ζαν-Κλοντ ένα από τα πιο προβεβλημένα ζευγάρια της σύγχρονης τέχνης, την οποία υπήρετησαν με έργα in situ, που χρειάζονταν σχεδιασμό ετών και εκατομμύρια δολάρια για να πραγματοποιηθούν για να μην διαρκέσουν παρά λίγες ημέρες.
«Ο Κρίστο έζησε μία πλήρη ζωή, όχι μόνο φανταζόμενος αυτό που φαινόταν αδύνατο, αλλά πραγματοποιώντας το. Το έργο του Κρίστο και της Ζαν-Κλοντ ένωσε ανθρώπους σε μοιρασμένες εμπειρίες σε ολόκληρο τον κόσμο και το έργο τους ζει στις καρδιές και τις αναμνήσεις μας», γράφουν οι συνεργάτες του στο μήνυμα που ανήρτησαν στο Facebook.
Ο Κρίστο και η γυναίκα του Ζαν-Κλοντ ήταν ένα παντρεμένο ζευγάρι καλλιτεχνών που δημιούργησε έργα κυρίως σε δημόσιους χώρους. Τα έργα τους περιλαμβάνουν το τύλιγμα του Ράιχσταγκ στο Βερολίνο και της γέφυρας Ποντ Νεφ στο Παρίσι, το μήκους 39 χλμ έργο Running Fence ανάμεσα στις κομητείες Μαρίν και Σόνομα της Καλιφόρνια, και τις Πύλες στο Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης.
Αν και η εργασία τους είναι οπτικά εντυπωσιακή και συχνά αμφισβητούμενη λόγω της κλίμακάς της, οι καλλιτέχνες επανειλημμένα έχουν αρνηθεί ότι τα προγράμματά τους περιέχουν οποιαδήποτε βαθύτερη έννοια, πέρα από τον αισθητικό αντίκτυπο. Ο σκοπός της τέχνης τους, υποστηρίζουν, είναι απλά να γίνει ο κόσμος μια «ομορφότερη τοποθεσία» και να ειδωθούν γνώριμα τοπία με ένα νέο τρόπο. Ο κριτικός τέχνης Ντέιβιντ Μπέρντον έχει περιγράψει τα περιτυλίγματα του Κρίστο ως «αποκάλυψη μέσω της απόκρυψης».
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Στους επικριτές του ο Κρίστο είχε απαντήσει «Είμαι καλλιτέχνης και πρέπει να έχω θάρρος… Γνωρίζεται πως δεν έχω έργα που υπάρχουν; Όλα εξαφανίζονται όταν τελειώνουν. Μόνο τα προσχέδια και κάποια κολάζ μένουν στο τέλος, δίνοντας στα έργα μου έναν σχεδόν μυστικό χαρακτήρα. Νομίζω πως χρειάζεται πολύ μεγαλύτερο θάρρος για να δημιούργησε πράγματα που προορίζονται να εξαφανιστούν απ’ότι για να δημιουργήσεις πράγματα που προορίζονται να μείνουν».
«Γεννημένος στις 13 Ιουνίου 1935 το Γκάμπροβο της Βουλγαρίας, ο Κρίστο διέφυγε με φορτηγό τρένο το 1956 από το κομμουνιστικό καθεστώς και τον σοβιετικό ρεαλισμό που διδασκόταν στην σχολή Καλών Τεχνών της Σόφιας».
Το 1958 συνάντησε την γαλλίδα γυναίκα του Ζαν-Κλοντ, η οποία πέθανε το 2009. Εζησε στην Νέα Υόρκη και πήρε την αμερικανική υπηκοότητα. Ο Κρίστο , μεταξύ άλλων εφήμερων έργων, «έντυσε» με ύφασμα την Πον Νεφ (1985) και το Ράιχσταγκ (1995). Το τελευταίο του σχέδιο που βρισκόταν στο στάδιο της προετοιμασίας ήταν το «αμπαλάζ» της Αψίδας του Θριάμβου στο Παρίσι.
Ηταν προγραμματισμένο για τον Σεπτέμβριο, αλλά είχε αναβληθεί λόγω της αβεβαιότητας που δημιούργησε η επιδημία του κορονοϊού. Το έργο παραμένει στα σκαριά για την περίοδο 18 Σεπτεμβρίου έως 3 Οκτωβρίου, επιμένουν οι συνεργάτες του στο Facebook.