Πλάτωνα, Απολογία Σωκράτη από το ΚΘΒΕ στη Ρωμαϊκή Αγορά

«Πλάτωνα, Απολογία Σωκράτη», η αυθεντική αναπαράσταση της πιο συγκλονιστικής Δίκης στην ιστορία του πολιτισμού, για μια τελευταία παράσταση στη Θεσσαλονίκη. Στη Ρωμαϊκή Αγορά, το Σάββατο 28 Μαΐου 2016, με ελεύθερη είσοδο.

Η παράσταση, που καθήλωσε χιλιάδες θεατές, στην αρχαία ελληνική γλώσσα, (με υπέρτιτλους στα νέα ελληνικά και στα αγγλικά), σε σκηνοθεσία Δήμου Αβδελιώδη.

Σημείωμα σκηνοθέτη

Mε την «Απολογία» φθάνει στην πιο κορυφαία του έκφραση ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός, γιατί σωματοποιείται, αποκτώντας πραγματική και αναμφισβήτητη υπόσταση με τον Σωκράτη, ο οποίος επιλέγει συνειδητά τον θάνατο, αντί να στερηθεί της ελευθερίας να ζει και να δρα αναζητώντας τον πραγματικό σκοπό της ύπαρξής μας, έχοντας καταγράψει με την απολογία του τις συμπεριφορές των ανθρώπων και όλη την εικόνα ενός πολιτισμού που πελαγοδρομεί και που μοιάζει πολύ με το σήμερα του δυτικού πολιτισμού.

Ταυτόχρονα αρχίζει και η δύση του ελληνικού κόσμου, εφ’ όσον το πνεύμα αυτού του πολιτισμού δεν μπόρεσε να ενσωματωθεί μέσα στην πραγματική ζωή, της λειτουργίας της δημοκρατίας και των θεσμών, παραμένοντας σαν μια ουτοπική και άπιαστη ιδέα για ποιητές.

Είναι δύσκολο έως ακατόρθωτο να καταλάβουμε σήμερα τον πραγματικό χαρακτήρα αυτού του εξόχως οριακού κειμένου μέσα από τη μετάφρασή του, επειδή η μετάβαση του σε μιαν άλλη γλωσσική δομή και μίαν άλλη φωνή, είτε ελληνική είτε διεθνή, αλλάζει αναγκαστικά και καθοριστικά το ύφος και το ήθος του, άρα και το ήθος του Σωκράτη και του Πλάτωνα.

Κάθε μεταφραστική απόπειρα όσο πιστή κι’ αν θέλει να είναι, δεν μπορεί να υποκαταστήσει τον πρωτότυπο λόγο του κειμένου, αφού εκ των πραγμάτων παράγει μίαν εντελώς νέα δομή που ενέχει έναν διαφορετικό ήχο και μουσικότητα.

Όμως ό ήχος και οι μουσικές παράμετροι είναι που ρυθμίζουν το νόημα της κάθε φράσης και όχι η τυπική ή τυποποιημένη εκφορά μιας σειράς λέξεων. Ο τρόπος που θα ειπωθούν οι λέξεις, καθορίζει την ευκρίνεια του νοήματος. Οι λέξεις για να αποκαλύψουν τη σημασία τους πρέπει να μην ακούγονται σαν λέξεις αλλά σαν οχήματα σημασιών που διαρθρώνουν το νόημα. Στο άκουσμά τους όχι απλώς να καταλαβαίνουμε αλλά κυρίως να νοιώθουμε.

Σκοπός λοιπόν της εκφοράς του ίδιου του αρχαίου πλατωνικού κειμένου κατά την παράσταση, δεν είναι κάποιος λόγος πρωτοτυπίας ή μιας στενά φιλολογικής ή ιστορικής αναζήτησης, αλλά η ανάγκη, από το άκουσμα της φωνής του αυθεντικού έργου, να αφουγκρασθούμε και να νοιώσουμε βιωματικά τα αισθήματα και το ήθος του Σωκράτη.

Δήμος Αβδελιώδης

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Διδασκαλία αρχαίου κειμένου, μετάφραση, σκηνικός χώρος, σκηνοθεσία: Δήμος Αβδελιώδης

Επιμέλεια μετάφρασης υπερτιτλισμού: Αμαλία Κοντογιάννη

Εικαστική παρέμβαση: Αριστείδης Πατσόγλου

Σκηνογραφικός σχεδιασμός κλεψύδρας: Κώστας Κοτσανάς

Βοηθοί σκηνοθέτη: Αθηνά Ζώτου, Ειρήνη Ζάρρα

Οργάνωση παραγωγής: Αθηνά Σαμαρτζίδου

Διανομή: Βασίλης Καραμπούλας (Σωκράτης), Θανάσης Δισλής  (Μέλητος)