Πολύχρωμες Κυριακές στο ΚΘΒΕ: «Ρητορική του Μίσους & Ελευθερία της Έκφρασης» στο θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών

Μια ημέρα με εκδηλώσεις που θα προσανατολιστούν στη διερεύνηση των ορίων ανάμεσα στη διασφάλιση του δικαιώματος της ελεύθερης γνώμης και στην προστασία της αξιοπρέπειας όλων των ατόμων, που συνυπάρχουν σε μια δημοκρατική κοινωνία.

Τι είναι η ρητορική του μίσους, ποια ανάγκη ωθεί τους ανθρώπους να κατηγοριοποιούν και να επιτίθενται σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, ποιοι μηχανισμοί οδηγούν στη λεκτική βία και στην παρότρυνση στο έγκλημα και με τι εργαλεία μπορούμε να προστατεύσουμε την ελευθερία του λόγου, δημιουργώντας παράλληλα τις προϋποθέσεις για μια υγιή συμβίωση ετερόκλητων ομάδων σε μια δημοκρατία; Πώς μπορούμε να αποτρέψουμε τη στοχοποίηση ατόμων για λόγους εθνικούς, φυλετικούς, θρησκευτικούς και άλλους, σε μια εποχή που η διάχυση της πληροφορίας μέσω του διαδικτύου είναι ταχύτατη ενώ η ανωνυμία των χρηστών επιτρέπει ακραίες τοποθετήσεις και βίαια λεκτικά ξεσπάσματα, που οδηγούν στην ψυχολογική (και όχι μόνο) κακοποίηση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων; Και πώς έχει φτάσει στις μέρες μας, η ρητορική του μίσους να γίνεται αποδεκτή και να κανονικοποιείται στον δημόσιο διάλογο; Αυτά είναι ορισμένα από τα ερωτήματα και τους προβληματισμούς, που θα επιχειρήσουμε να διερευνήσουμε μέσα από μια σειρά δράσεων κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Το πρόγραμμα θα ξεκινήσει με δύο εργαστήρια ενηλίκων και στη συνέχεια θα ολοκληρωθεί με την κεντρική συζήτηση. Το εργαστήριο με τίτλο «Προσεγγίζοντας τη Ρητορική του μίσους στη γλωσσική διδασκαλία» προσφέρει τεχνικές και εργαλεία σε άτομα, που εργάζονται στον χώρο της εκπαίδευσης, με σκοπό να τα χρησιμοποιήσουν στη γλωσσική διδασκαλία. Το δεύτερο εργαστήριο με τίτλο «ΓιαΤί μισούμε;» θα εστιάσει στην ψυχολογική διάσταση του φαινομένου, στους λόγους που μας ωθούν στην εύκολη κατηγοριοποίηση ατόμων και στην αναπαραγωγή στερεοτύπων, με στόχο την κατανόηση των μηχανισμών που εμποδίζουν την ουσιαστική επαφή με τον εαυτό μας και με τον άλλον.

Παράλληλα, θα πραγματοποιηθεί θεατροπαιδαγωγικό εργαστήριο για παιδιά ηλικίας 9 έως 12 ετών, που θα εστιάσει στη δύναμη των λέξεων και στον τρόπο με τον οποίο η γλώσσα διαμορφώνει και επηρεάζει τόσο την ταυτότητά μας όσο και τον τρόπο που βλέπουμε και κατανοούμε τα πράγματα.

Μετά την ολοκλήρωση των εργαστηρίων το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει συζήτηση με θέμα «Η ρητορική του μίσους και τα όρια της ελευθερίας του λόγου», με ομιλητές/ομιλήτριες την κ. Αφροδίτη Μπάκα (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια κοινωνικής ψυχολογίας του Τμήματος Ψυχολογίας του ΑΠΘ), τον κ. Νίκο Παναγιώτου (Καθηγητή του Τμήματος Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας του ΑΠΘ) και την κ. Λίνα Παπαδοπούλου (Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ).

Το πρόγραμμα αναλυτικά:

• ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ

«Η ρητορική του μίσους και τα όρια της ελευθερίας του λόγου»

ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ: 14.00
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 60 λεπτά

Τι επιτρέπεται να λέμε και τι δεν επιτρέπεται; Ποιος και γιατί περιορίζει το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση; Τι είναι η ρητορική του μίσους και τι σχέση έχει με τον επιθετικό λόγο ή την κακοποιητική γλώσσα; Καταπατάται η ελευθερία της έκφρασης όταν καταδικάζεται η ρητορική του μίσους; Ποιες ομάδες στοχοποιούνται; Είναι συγκεκριμένες ή μπορούν όλοι εν δυνάμει να γίνουν στόχοι μιας τέτοιας ρητορικής; Μια συζήτηση για τις νομικές και ψυχολογικές προεκτάσεις του θέματος, που θα εστιάσει ταυτόχρονα στην αυξημένη διάχυση των λόγων μίσους στο διαδίκτυο αλλά και στον ρόλο των ΜΜΕ.

Ομιλητές/ομιλήτριες:
Αφροδίτη Μπάκα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κοινωνικής Ψυχολογίας, Τμήμα Ψυχολογίας, ΑΠΘ.
Νίκος Παναγιώτου, Καθηγητής Δημοσιογραφίας, Τμήμα Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας, ΑΠΘ.
Λίνα Παπαδοπούλου, Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου, Νομική Σχολή, ΑΠΘ.

Θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό.
Δεν απαιτείται δήλωση συμμετοχής.

• ΒΙΩΜΑΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ

Βιωματικό εργαστήριο για ενήλικες
«ΓιαΤί μισούμε;»

ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ: 12.00
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 120 λεπτά

Στο εργαστήριο αυτό θα έρθουμε σε επαφή με τη διαφορετικότητα, τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις μας. Πώς βάζουμε ταμπέλες στους άλλους; Τι νιώθουμε για το διαφορετικό; Σε τι κουτιά μπαίνουμε; Και τελικά (για)τί μισούμε; Μέσα από μια σειρά βιωματικών ασκήσεων οι συμμετέχοντες και οι συμμετέχουσες θα εμβαθύνουν στις αιτίες που οδηγούν στην εύκολη κατηγοριοποίηση των ατόμων, θα αναμετρηθούν με τις δικές τους προκαταλήψεις και θα αναγνωρίσουν τις δυσκολίες τους στην ουσιαστική επικοινωνία και στην επαφή.

Συντονίζουν:
Έλλη Παπαδημητρίου, ψυχολόγος ΑΠΘ
Μαρία Χρηστίδου, ψυχολόγος ΑΠΘ

Μέχρι 12 άτομα
Απαιτείται δήλωση συμμετοχής

Βιωματικό εργαστήριο για εκπαιδευτικούς
«Προσεγγίζοντας τη Ρητορική του μίσους στη γλωσσική διδασκαλία»

ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ: 12.00
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 120 λεπτά

Το εργαστήριο προσφέρει στους συμμετέχοντες διδακτικές προτάσεις σχετικά με το θέμα της ρητορικής του μίσους, στο πλαίσιο του μαθήματος «Γλώσσα και Λογοτεχνία» στο γυμνάσιο και στο λύκειο. Οι προτάσεις, που προέρχονται από την ΠΟΛΥΤΡΟΠΗ ΓΛΩΣΣΑ, περιλαμβάνουν ποικίλες δραστηριότητες, οι οποίες καλούν τους μαθητές να διερευνήσουν το φαινόμενο, να εκφραστούν, να δημιουργήσουν και να αναστοχαστούν. Το εργαστήριο προσφέρεται και για εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, καθώς παρέχει χρήσιμα εργαλεία, που μπορούν να προσαρμοστούν και στις μεγαλύτερες τάξεις του δημοτικού.

Συντονίζουν:
Άβρα Αυδή, φιλόλογος και θεατροπαιδαγωγός
Μαρία Ζωγραφάκη, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Φιλολόγων Καβάλας και Επόπτρια Ποιότητας Εκπαίδευσης Δ.Ε. Καβάλας

Μέχρι 20 άτομα
Απαιτείται δήλωση συμμετοχής

Βιωματικό εργαστήριο για παιδιά ηλικίας 9 έως 12 ετών
«Λέξεις μαγεμένες και λέξεις μαγικές»

ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ: 12.00
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 90 λεπτά

Πώς μπορούμε να μαγέψουμε τις λέξεις και τι δυνάμεις θα τους δώσουμε; Μπορούν οι λέξεις να μαγεύουν τους ανθρώπους; Ποιοι τις εξουσιάζουν, πώς τις χρησιμοποιούν και τι συμβαίνει όταν οι λέξεις αποκτούν τον έλεγχο;

Οι «λέξεις» μεταφέρουν μηνύματα, δημιουργούν συναισθήματα, αναπτύσσουν ιδέες, παράγουν τέχνη, εμπνέουν, ενθαρρύνουν, όμως από την άλλη μπορούν να γίνουν πολύ επικίνδυνες. Μπορούν να πληγώσουν, να επιβάλλουν απόψεις, να εξουσιάσουν, να αποκλείσουν, να γίνουν βίαιες.

Το θεατροπαιδαγωγικό πρόγραμμα του ΚΘΒΕ με τίτλο «Λέξεις μαγεμένες και λέξεις μαγικές» επιχειρεί μέσα από το παιχνίδι, να συζητήσει με τα παιδιά για «τη λευκή και τη μαύρη μαγεία των λέξεων»: πώς διαμορφώνουν και επηρεάζουν τη ζωή μας, την κατανόηση του κόσμου, τη σχέση μας με τους άλλους, την ίδια μας την ταυτότητα.

Εμψυχώτριες:
Ματίνα Παγουλάτου (θεατροπαιδαγωγός)
Μαίρη Χατζηαγγελίδου (θεατροπαιδαγωγός)

Μέχρι 15 άτομα
Απαιτείται δήλωση συμμετοχής

Πληροφορίες-Κρατήσεις

• Όλες οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται στο Θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, με ελεύθερη είσοδο.
• Για δηλώσεις συμμετοχής, παρακαλούμε επικοινωνείτε με το Γραφείο Δραματολογίου του ΚΘΒΕ.
• Τηλέφωνα επικοινωνίας: 2315200023 και 2315200033 (Δευτέρα έως Παρασκευή:10.00–15.00) / email: drama@ntng.gr
• Δηλώσεις συμμετοχής για τα εργαστήρια μέχρι Παρασκευή 28 Μαρτίου.
• Σε περίπτωση που δεν γίνει κράτηση θέσης στα εργαστήρια, θα τηρηθεί εκείνη την ώρα σειρά προτεραιότητας.
• Για τις συζητήσεις δεν απαιτείται δήλωση συμμετοχής.

Ομάδα σχεδιασμού και οργάνωσης παραγωγής:

• Στέλλα Παπαδημητρίου
• Μαρία Λαζαρίδου
• Φωτεινή Λογοθετίδου
• Κωνσταντίνα Ματζίρη
• Μυρτώ Τσίπα
• Άννα Μαρία Γάτου
• Μαριλύ Βεντούρη