Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης παρουσιάζει τα εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά, τα οποία περιλαμβάνουν εργαστήρια, παραστάσεις και άλλες πολλές δραστηριότητες.
Τα Εκπαιδευτικά Προγράμματα του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης λειτουργούν από το 1986, τη χρονιά δηλαδή που εγκαινιάστηκε το Μουσείο. Στα 27 αυτά χρόνια διοργανώθηκαν προγράμματα για περισσότερους από 300.000 μαθητές, τόσο για τις μόνιμες συλλογές όσο και τις περιοδικές εκθέσεις.
Επίσης, σχεδιάστηκε εκπαιδευτικό υλικό (εκδόσεις για παιδιά και εκπαιδευτικούς), δημιουργήθηκαν οι Μουσειοσκευές που «ταξίδεψαν» σε περισσότερα από 3.000 σχολεία και τις είδαν περίπου 350.000 μαθητές σε όλη την Ελλάδα και σε πολλές πόλεις του εξωτερικού, διοργανώθηκαν σεμινάρια για εκπαιδευτικούς, φοιτητές Πανεπιστημίων και ενήλικες που ασχολούνται με την εκπαίδευση, και το μουσείο ‘ζωντάνεψε’ τα Σαββατοκύριακα μέσα από τα εικαστικά εργαστήρια και τα έργα των παιδιών.
Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων
Μαρίνα Πλατή, Διευθύντρια
Ελένη Μάρκου, Υπεύθυνη Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Τα προγράμματα
Α. Το ΜΚΤ για τα σχολεία
1. Επισκέψεις σχολείων
Για κάθε συλλογή του μουσείου (Κυκλαδικός Πολιτισμός, Αρχαία Ελληνική Τέχνη, Κυπριακή Τέχνη και Καθημερινή ζωή στην Αρχαιότητα) λειτουργούν αντίστοιχα προγράμματα που έχουν σχεδιαστεί από το Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του μουσείου. Αντίστοιχα προγράμματα διοργανώνονται και για τις περιοδικές εκθέσεις.
Τη φετινή χρονιά την έκθεση για τον Καβάφη επισκέφθηκαν περισσότεροι από 1.500 μαθητές, ενώ συνολικά οι μαθητές που συμμετείχαν στα προγράμματα για τα σχολεία θα ξεπεράσουν τους 16.000 (αύξηση 30% από το περασμένο έτος).
Τα προγράμματα απευθύνονται σε όλες τις τάξεις της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, και ιδιαίτερα στο Νηπιαγωγείο, την Γ’ και Δ’ δημοτικού και την Α΄ γυμνασίου, και είναι συνδεδεμένα με τη σχολική ύλη στο μάθημα της Ιστορίας.
Αρχαιολόγοι-Μουσειοπαιδαγωγοί
Κατερίνα Σταμίδη, Ιωάννα Ζαχαροπούλου, Αντωνία Βέλλιου
2. Μουσειοσκευές. Το ΜΚΤ ταξιδεύει σε σχολεία της επαρχίας και του εξωτερικού
Οι Μουσειοσκευές είναι βαλίτσες που ταξιδεύουν από σχολείο σε σχολείο. Σχεδιάστηκαν για να φέρουν πιο κοντά τον κόσμο του Μουσείου στα παιδιά και στους εκπαιδευτικούς, και απευθύνονται στα σχολεία της επαρχίας και του εξωτερικού. Θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως σιωπηλοί πρέσβεις εκπαίδευσης και πολιτισμού.
Έχουν σχεδιαστεί 4 διαφορετικές Μουσειοσκευές για τα εξής θέματα: Κυκλαδικός Πολιτισμός, Αρχαία Ελληνική Κεραμική, Το ένδυμα στην αρχαία Ελλάδα, και, Παίζοντας στην αρχαία Ελλάδα.
Κάθε Μουσειοσκευή περιέχει αντίγραφα αντικειμένων, εκπαιδευτικό υλικό και εικαστικά παιχνίδια.
Κάθε χρόνο περισσότερα από 150 σχολεία από όλη την Ελλάδα δανείζονται και χρησιμοποιούν τις Μουσειοσκευές, δίνοντας έτσι την ευκαιρία σε 15.000 περίπου μαθητές να γνωρίσουν διάφορες πτυχές του ελληνικού πολιτισμού.
Οι Μουσειοσκευές στη Νέα Υόρκη
Οι Μουσειοσκευές ταξίδεψαν φέτος για πρώτη φορά σε σχολεία της Νέας Υόρκης και στο Metropolitan Museum of Art.
Μαθητές σχολείων στη Νέα Υόρκη, μεταξύ αυτών και παιδιά Ελλήνων, έχουν τώρα την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με την πολιτιστική μας κληρονομιά και να γνωρίσουν με δημιουργικό τρόπο τον κόσμο των μουσείων. Έτσι, το ΜΚΤ έγινε γέφυρα επικοινωνίας διαφορετικών πολιτισμών.
Εκτός από τα σχολεία η Μουσειοσκευή του Κυκλαδικού Πολιτισμού εντάχθηκε και στα εκπαιδευτικά προγράμματα του Metropolitan Museum of Art στη Νέα Υόρκη, όπου ακόμα περισσότερα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τον Κυκλαδικό Πολιτισμό.
Β. Εκδόσεις για παιδιά
Άνθρωπος ή Βιολί; Μια άλλη ματιά στα κυκλαδικά ειδώλια
Το βιβλίο «Άνθρωπος ή Βιολί: Μια άλλη ματιά στα κυκλαδικά ειδώλια» γράφτηκε για να εξοικειώσει μικρούς και μεγάλους με τα κυκλαδικά γλυπτά και τη σχέση τους με τη μοντέρνα τέχνη. Την αφορμή έδωσαν οι ερωτήσεις και τα σχόλια που κάνουν συνήθως τα παιδιά όταν αντικρίζουν για πρώτη φορά «τα μαρμάρινα αγαλματάκια».
Η «άλλη ματιά» είναι οι σκέψεις και τα έργα διάσημων καλλιτεχνών, όπως ο Brancusi, o Modigliani, κι o Picasso, που από τις αρχές του 20ου αιώνα εμπνεύστηκαν από την Κυκλαδική Τέχνη. Μέσα από τα δικά τους έργα μας προσκαλούν να πλησιάσουμε κι εμείς με τη δική μας ματιά τα κυκλαδικά ειδώλια και να φανταστούμε μια γέφυρα ανάμεσα στις χιλιετίες.
Οι ενότητες του βιβλίου
Τι είναι τα κυκλαδικά ειδώλια; Πώς φτιάχνονταν; Είχαν μάτια;
Στο πρώτο μέρος του βιβλίου περιγράφεται ο Κυκλαδικός Πολιτισμός (πότε αναπτύχθηκε, ποια τα βασικά χαρακτηριστικά του) και δίνονται όλες οι πληροφορίες για τα κυκλαδικά ειδώλια μέσα από ένα «παιχνίδι» ερωτήσεων, απαντήσεων και σχεδίων που συμπληρώνουν την πληροφορία.
Αρχαίο ή μοντέρνο;
Με αυτή την ερώτηση ξεκινάει το δεύτερο μέρος του βιβλίου που αναφέρεται στη σχέση των κυκλαδικών ειδωλίων με τη μοντέρνα τέχνη.
«Αυτό το γλυπτό θυμίζει εκείνα τα μικρά μαρμάρινα κυκλαδικά ειδώλια, που δεν τα επηρεάζει ο χρόνος και που περιέχουν τα πάντα».
Τα λόγια αυτά του Modigliani δείχνουν το ενδιαφέρον και το θαυμασμό διάσημων Ευρωπαίων καλλιτεχνών, που από τα τέλη του 19ου, αλλά κυρίως τον 20ο αιώνα ανακαλύπτουν τα κυκλαδικά ειδώλια σε μουσεία και συλλογές και βρίσκουν σε αυτά την απάντηση σε ορισμένες από τις αναζητήσεις τους.
Στο τέλος του βιβλίου μια εικαστική δραστηριότητα προτρέπει τα παιδιά να «δουν αλλιώς» τα ειδώλια και να φτιάξουν τις δικές τους δημιουργίες.
Ιδέα-Κείμενα: Μαρίνα Πλατή, Ελένη Μάρκου
Εικονογράφηση: Χαρά Μαραντίδου
Έκδοση: Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης-Καλειδοσκόπιο
Γ. Δημιουργικά προγράμματα για παιδιά & οικογένειες
1. Προγράμματα τα Σαββατοκύριακα
Τα Σαββατοκύριακα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης περνάμε καλά!
Από τον Οκτώβριο έως το Μάιο κάθε Σαββατοκύριακο παιδιά και γονείς έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τον κόσμο του Μουσείου μέσα από διαδραστικές ξεναγήσεις και να δημιουργήσουν τα δικά τους έργα συμμετέχοντας σε εικαστικά και άλλα δημιουργικά εργαστήρια.
Τα προγράμματα αναπτύσσονται σε 3 άξονες:
1. Προγράμματα για οικογένειες.
Για παιδιά από 2 ετών και πάνω μαζί με τους γονείς τους
Φτιάχνω τέχνη με τα χέρια μου
Εργαστήριο για γονείς και παιδιά 2-3,5 ετών, με την Δέσποινα Σακελλαρίου και την Αντωνία Βέλλιου
Διαδρομές στο Μουσείο. Διαδραστικές ξεναγήσεις για οικογένειες
Για παιδιά από 5 ετών, με την αρχαιολόγο-μουσειοπαιδαγωγό Κατερίνα Σταμίδη
2. Εργαστήρια για παιδιά 4-11 ετών.
Πόσα Μουσεία χωράνε σε ένα Μουσείο;
Για παιδιά 4-5 ετών, με την Δέσποινα Σακελλαρίου και την Αντωνία Βέλλιου
Εργαστήριο εικαστικής έκφρασης
Για παιδιά 5-10 ετών, με την εικαστικό, art-therapist Νιόβη Σταυροπούλου
Εργαστήριο ζωγραφικής
Για παιδιά 8-11 ετών, με τον ζωγράφο Διονύση Καμπόλη και την Γκέλυ Τζαμουράνη
Εργαστήριο ψηφιακής τέχνης
Για παιδιά 8-11 ετών, με τον μουσειοπαιδαγωγό-digital artist Βαγγέλη Κολότσιο
3. Εργαστήρια για εφήβους 12-15 ετών
Εργαστήριο ζωγραφικής με τον Διονύση Καμπόλη και την Γκέλυ Τζαμουράνη
Εργαστήριο εικαστικής έκφρασης με την εικαστικό, art-therapist Νιόβη Σταυροπούλου
Εργαστήριο ψηφιακής τέχνης με τον μουσειοπαιδαγωγό-digital artist Βαγγέλη Κολότσιο
Βήμα στους νέους
Στο πλαίσιο της προσπάθειας του Μουσείου να δώσει «Βήμα στους νέους» με στόχο να παρουσιάσουν τη δουλειά τους νέες ομάδες καλλιτεχνών, προγραμματίστηκαν θεατρικές παραστάσεις και άλλες εκδηλώσεις για παιδιά.
1. Θεατρική παράσταση: Ο μικρός Πρίγκιπας από την ομάδα Ιπτάμενοι Άνθρωποι
2. Εργαστήριο και θέατρο κούκλας με τον Στάθη Μαρκόπουλο, «Το κουκλοθέατρο από μέσα»
2. Διεθνής Ημέρα Μουσείων
Όπως κάθε χρόνο το Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων προγραμματίζει για την Ημέρα των Μουσείων μία σειρά από εορταστικές εκδηλώσεις.
Με αφορμή το θέμα της φετινής διοργάνωσης ‘Οι Συλλογές των Μουσείων μας ενώνουν’, θα παρουσιαστεί η θεατρική παράσταση με τίτλο ‘Τα δεκανίκια της πολιτείας ΜΟ’ (από ομάδα που συνεργάζεται με το χώρο δημιουργικών δράσεων Μικρές Ιστορίες). Η παράσταση θα απευθύνεται σε παιδιά 6-11 ετών και θα γίνει σύγχρονη παρουσίαση και στη νοηματική γλώσσα (από ομάδα του Ινστιτούτου Νοηματικής Γλώσσας Γέφυρες Επικοινωνίας).
Παράλληλα, θα πραγματοποιηθούν ξεναγήσεις στις Μόνιμες Συλλογές για μικρούς και μεγάλους και ξεναγήσεις στη νοηματική, για παιδιά με προβλήματα ακοής.
Το Ινστιτούτο Νοηματικής Γλώσσας Γέφυρες Επικοινωνίας θα πραγματοποιήσει βιωματικό εργαστήριο με στόχο την ευαισθητοποίηση των παιδιών στα προβλήματα ακοής, που αντιμετωπίζουν άλλα παιδιά.
3. Summer Camp
Το Summer Camp του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης πραγματοποιείται σε κύκλους των 5 συναντήσεων. Παιδιά 4-8 ετών έρχονται στο Μουσείο για μία εβδομάδα και συμμετέχουν σε ποικίλες δραστηριότητες, όπως διαδραστικές ξεναγήσεις, προβολές, αφηγήσεις, ζωγραφική και χειροτεχνία, κατασκευές και ομαδικά παιχνίδια.
Με γρίφους, παιχνίδια εξερεύνησης και εικαστικές δραστηριότητες τα παιδιά ανακαλύπτουν τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου, καθώς και τη σύγχρονη τέχνη, μέσα από τις περιοδικές εκθέσεις του Μουσείου.
Υπεύθυνες προγράμματος
Κατερίνα Σταμίδη και Ιωάννα Ζαχαροπούλου
4. Διαγωνισμός για παιδιά
Δημιούργησε τα δικά σου κυκλαδικά ειδώλια, και δες το έργο σου στην επόμενη αφίσα των Παιδικών Προγραμμάτων!
Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης προσκαλεί τα παιδιά ηλικίας 6–12 χρονών να δημιουργήσουν την εικόνα για την εικαστική ταυτότητα των Παιδικών Προγραμμάτων. Με υλικά όπως ξυλομπογιές, μαρκαδόρους, τέμπερες, χαρτιά για κολλάζ, και οδηγό τη φαντασία τους θα παιδιά δίνουν χρώμα και θα ‘ζωντανεύουν’ τα κυκλαδικά ειδώλια!
Ο διαγωνισμός αυτός στόχο έχει να ενεργοποιήσει τη φαντασία των παιδιών και να τα προσκαλέσει σε μια διαδικασία συμμετοχής στα προγράμματα του μουσείου.
Πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2013, με συμμετοχές από την Αθήνα, την επαρχία, αλλά και το εξωτερικό. Μέσα από τις ζωγραφιές των παιδιών τα κυκλαδικά ειδώλια μετατράπηκαν σε υπερήρωες, στις 4 εποχές, σε τοπία και θάλασσες, σε παρέες και οικογένειες, και σε αφηρημένα πολύχρωμα μοτίβα.
Επιλέχθηκε το έργο της Μαρίας Παναγιωτάκη (11 ετών) το οποίο αποτέλεσε την εικαστική ταυτότητα (banners, φυλλάδια, online) για την περίοδο 2013-14. Όλα τα έργα παρουσιάστηκαν στην είσοδο του Μουσείου κατά την ημέρα της έναρξης των Παιδικών Προγραμμάτων του Σαββατοκύριακου.
Προγραμματίζεται ο 2ος διαγωνισμός για την περίοδο 2014-15.