Φέτος, η σειρά του κύκλου «Το Ελληνικό Τραγούδι» συναντιέται με την ιδέα να δημιουργήσει νέο ρεπερτόριο για ένα ιδιαίτερο είδος τραγουδιού που αποτελεί έθιμο ριζωμένο βαθιά στην πολιτισμική μας συνείδηση: τα κάλαντα. Στο πλαίσιο αυτό, το Ελληνικό Σχέδιο συνεργάζεται με πέντε συνθέτες οι οποίοι μάς χάρισαν δεκαπέντε ολοκαίνουργια κάλαντα και χριστουγεννιάτικα τραγούδια, τα οποία θα έχουμε την ευκαιρία να ακούσουμε σε δύο ιδιαίτερες, εορταστικές συναυλίες στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.
Στις 22 και 23 Δεκεμβρίου, λοιπόν, μικρά και μεγάλα παιδιά, ερμηνευτές, πέντε συνθέτες, ένας συγγραφέας, ένας σκηνοθέτης και ένας αφηγητής, θα «μας πουν» τα κάλαντα για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά αλλιώς, σαν ένα παραμύθι για μια πολύ παλιά ιστορία που «γεννήθηκε» πριν από 2017 χρόνια.
«Χριστούγεννα στην καρδιά
κι όλη η γη μια αγκαλιά
γέμισε η πόλη ευχές και φιλιά»
– Μετά τους «Μύθους του κόσμου που γίνονται παραμύθια για παιδιά», το Ελληνικό Σχέδιο αναθέτει φέτος σε πέντε συνθέτες να γράψουν νέα κάλαντα. Πώς προέκυψε αυτή η ιδέα;
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η σκέψη ήταν να κάνουμε κάτι για τα Χριστούγεννα αλλά τόσο συνηθισμένο. Έτσι, λοιπόν, αναθέσαμε σε νέους συνθέτες να γράψουν καινούργια κάλαντα και χριστουγεννιάτικα τραγούδια.
Θελήσαμε να κρατήσουμε την ίδια –σχεδόν- ομάδα με πέρυσι. Την ιστορία που έγραψε με ιδιαίτερη ευαισθησία ο Γιώργος Κοροπούλης αφηγείται και πάλι ο εξαιρετικός Μανώλης Μαυροματάκης. Οι συνθέτες που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή μας, είναι οι: Άγγελος Αγγέλου, Κωνσταντίνος Ευαγγελίδης, Νεφέλη Λιούτα, Φένια Χρήστου αλλά και ο Γιώργος Χατζηπιερής με τον οποίο συνεργαστήκαμε για πρώτη φορά φέτος. Ο φαντασιακός χώρος των τραγουδιών, οπτικοποιείται μέσα από το θέατρο σκιών με την ευρηματική φαντασία του Ηλία Καρελλά. Είμαστε πολύ χαρούμενοι που άρεσε σε όλους η ιδέα μας και ελπίζουμε να είναι ωραίο το αποτέλεσμα και να το απολαύσουν μικροί και μεγάλοι θεατές.
– Στις συναυλίες θα ακούσουμε μόνο νέα κάλαντα ή και παλιά;
Στις συναυλίες ακούγονται τα «κλασικά» παραδοσιακά κάλαντα για τα Χριστούγεννα, την Πρωτοχρονιά και τα Φώτα, όπως τα γνωρίζουμε όλοι μας, με τον τρόπο που τα τραγουδούν τις γιορτινές μέρες σχεδόν σε κάθε γωνιά της Ελλάδας.
Όσον αφορά τα καινούργια, προέκυψαν δεκαπέντε κάλαντα και τραγούδια που είναι αρκετά διαφορετικά και έχουν πολύ ενδιαφέρον γιατί δημιουργήθηκαν ανάλογα με την διάθεση και την ματιά του κάθε συνθέτη και των συνεργατών του. Υπάρχουν άλλα κάλαντα που έχουν κυρίως θρησκευτικό χαρακτήρα και άλλα που σχετίζονται περισσότερο με τον φαντασιακό χώρο που γεννιέται στην σκέψη ενός παιδιού ή ενήλικα όταν ακούει τις λέξεις «Χριστούγεννα», «Πρωτοχρονιά» και «Φώτα».
Σύμφωνα με την άποψή μου, προέκυψαν πάρα πολύ ωραίες εκδοχές. Κανείς μας όμως δεν ξέρει το τελικό αποτέλεσμα, το οποίο είμαι κι εγώ περίεργη να δω, καθώς δουλεύουν ξεχωριστές ομάδες που θα ενωθούν στην τελευταία πρόβα. Σε κάθε περίπτωση όμως, το δικό μας ζητούμενο είναι να δημιουργείται ρεπερτόριο.
Όπως θα έχετε παρατηρήσει κι εσείς, τα περισσότερα τραγούδια που χρησιμοποιούνται σε σχολικές γιορτές και εορταστικές εκδηλώσεις, πέρα από τα παραδοσιακά κάλαντα, είναι ξένα. Αυτό ήταν για εμάς μια καλή αφορμή ώστε προκαλέσουμε τη δημιουργία νέων καλάντων και χριστουγεννιάτικων ελληνικών τραγουδιών.
«Των χριστουγέννων τις ευχές κοπιάσαμε να πούμε
Κάλαντα αχταρμάδικα θε να σας τραγουδούμε»
Τί συμβολίζουν για εσάς προσωπικά τα κάλαντα;
Τα κάλαντα είναι ο προάγγελος των γιορτών που έρχονται. Μεγάλωσα στην Κατερίνη, σε μια περιοχή που είχε πολύ έντονη πολιτιστική δραστηριότητα τις γιορτινές μέρες και κάλαντα από διαφορετικές πολιτισμικές κοινότητες (Πόντιοι, Θρακιώτες κ.α). Θυμάμαι τα κάλαντα να τα λένε μικροί και μεγάλοι, δίνοντας ευχές για καλή τύχη και λέγοντας ωραίες ιστορίες. Οπότε, είναι μία διαδικασία που δεν περιορίστηκε στην παιδική μου ηλικία και μου φαίνεται πολύ φυσικό αυτό που κάνουμε τώρα.
– Πείτε μας λίγα λόγια για το έργο του Ελληνικού Σχεδίου και την εποικοδομητική συνεργασία σας με την Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.
Το Ελληνικό Σχέδιο έχει τώρα πια επτά χρόνια ζωής και δράσης. Ιδρυτής του είναι ο συνθέτης Δημήτρης Παπαδημητρίου, με τον οποίο αρχίσαμε να συνεργαζόμαστε τον Μάρτιο του 2011 όπου ανέλαβα ως καλλιτεχνική διευθύντρια και διαχειρίστρια. Σκεφτόμαστε τις ιδέες και αποφασίζουμε πως θα τις διαμορφώσουμε από κοινού, ως ομάδα, μαζί με άλλα δύο σταθερά μέλη: τον συνθέτη Τάσο Ρωσόπουλο και τον στιχουργό Κώστα Φασουλά.
Κύριο μέλημά μας είναι, η δημιουργία νέων έργων. Μάς ενδιαφέρει να δημιουργήσουμε νέο ρεπερτόριο ανάλογα με το κομμάτι του ελληνικού τραγουδιού στο οποίο θα θέλαμε να γίνονται περισσότερα πράγματα.
Έχουμε τρεις-τέσσερις διαφορετικούς κύκλους εκδηλώσεων, κάτω από την ‘ομπρέλα’ των οποίων αναπτύσσουμε θεματικά ιδέες, χωρίς αυτό να είναι περιοριστικό βέβαια. Οι μεγαλύτεροι κύκλοι είναι οι εξής: Ο κύκλος «Το Ελληνικό Τραγούδι», πρώτα με τους “Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού” – το αγαπημένο ‘παιδί’ του Δημήτρη Παπαδημητρίου – που έγιναν για πέντε συναπτά έτη και τα τελευταία δύο χρόνια με την δημιουργία τραγουδιών για παιδιά. Επίσης, ο κύκλος «Δημιουργία Ρεπερτορίου» με πηγή έμπνευσης από την ελληνική παράδοση, στον οποίο συμπεριλαμβάνονται μουσικά παραμύθια για αφηγητή και ορχήστρα, ένα σπονδυλωτό μουσικό έργο του Δημήτρη Παπαδημητρίου με αφετηρία τους Μύθους του Αισώπου, ένα θρησκευτικό ορατόριο του Πάσχα και άλλα. Τελευταία, αναπτύσσουμε τον κύκλο «Μετασχηματισμοί» που συνεχίζεται το 2018 με την ιδέα της συνάντησης των μουσικών ηχοχρωμάτων και των τεχνικών της Ανατολής και της Δύσης, βάζοντας αυτή τη φορά στο κέντρο τον αυτοσχεδιασμό.
Πραγματικά, χωρίς την στήριξη της Στέγης, δεν θα μπορούσαμε να υλοποιήσουμε όλες τις παραπάνω ιδέες. Είχαμε τη χαρά να αγκαλιάσουν τις δημιουργικές μας σκέψεις όλοι οι άνθρωποι στους οποίους τις προτείναμε κατά καιρούς. Ελπίζουμε αυτό να συνεχιστεί στο μέλλον και να κάνουμε όσο τον δυνατόν καλύτερα την δουλειά μας.
– Οι καλαντιστές, όπως αναφέρατε κι εσείς νωρίτερα, δίνουν και ωραίες ευχές. Ας κλείσουμε, λοιπόν, με την δική σας ευχή για τη νέα χρονιά που έρχεται.
Εύχομαι πάνω απ’ όλα υγεία – που είναι και το πιο σημαντικό – αγάπη, θετική σκέψη και διάθεση για δημιουργία.
«Να τα πούμε;» – Οι συντελεστές:
Καλλιτεχνική επιμέλεια: Δημήτρης Παπαδημητρίου, Ραλλού Βογιατζή, Τάσος Ρωσόπουλος, Κώστας Φασουλάς
Συνθέτες: Άγγελος Αγγέλου, Κωνσταντίνος Ευαγγελίδης, Νεφέλη Λιούτα, Γιώργος Χατζηπιερής, Φένια Χρήστου
Κείμενο/ιστορία: Γιώργος Κοροπούλης
Σκηνοθετική επιμέλεια & Σκηνογραφία: Ηλίας Καρελλάς
Αφηγητής: Μανώλης Μαυροματάκης
Ερμηνευτές: Χάρης Ανδριανός, Νεφέλη Λιούτα, Φοίβος Ριμένας, Φένια Χρήστου
Συμμετέχουν μέλη της χορωδίας του ΕΜΠ Αθηνών
Φιλική συμμετοχή της παιδικής και νεανικής χορωδίας του Ωδείου Φίλιππος Νάκας
Θέατρο σκιών:
Βοηθός σκηνοθέτη: Δήμητρα Κώνστα
Επιμέλεια κίνησης: Αντιγόνη Γύρα
Συμμετέχουν οι ηθοποιοί χορευτές: Αλέξης Βιδαλάκης, Κατερίνα Γεβετζή,Κωστής Δασκαλάκης, Κάντυ Καρρά, Γιάννης Φιλίππου, Λία Χαμηλοθώρη
Κατασκευή Σκηνικού: Μιχάλης Ράπτης
Μουσικοί: Αχιλλέας Γουάστωρ, Χρήστος Γιάκας, Βαγγέλης Καρίπης, Αλέξανδρος Καψοκαβάδης,Σάκης Λάιος, Μιλτιάδης Παπαστάμου, Βασίλης Στεφανόπουλος, Μαρίνος Τρανουδάκης, Γιώργος Τσιατσούλης
Διαβάστε επίσης:
«Να τα πούμε;»: Γιορτινές συναυλίες από το Ελληνικό Σχέδιο στη Στέγη | 22 & 23 Δεκεμβρίου | Info: www.sgt.gr