Όπως σημειώνει και η σκηνοθέτιδα, Μαριάννα Καλμπάρη, στο πρόγραμμα της παράστασης: “Αχ , ας ξυπνήσουμε. Ας μην έχουμε πια κανονικές μέρες. Ας προσπαθήσουμε να είναι κάθε μέρα μας σαν πρώτη και τελευταία. Ας το προσπαθήσουμε τουλάχιστον. Πριν να είναι -εντελώς- αργά”.
Η Ράνια Σχίζα θα πορευτεί στη σκηνή του Θεάτρου Olvio το δύσκολο δρόμο προς την επόμενη μέρα, ερμηνεύοντας αυτό τον οδυνηρά επίκαιρο αλλά και αναπάντεχα λυτρωτικό μονόλογο για τους νικητές και τους χαμένους της σύγχρονης εποχής.
Με αφορμή αυτή τη παράσταση μίλησε στο Culturenow.gr για τη φετινή θεατρική εμπειρία που βιώνει, τη σχέση της με το θέατρο, τα “ακριβά” όνειρα, για όσους ζουν “το τώρα για πάντα και το αύριο για ποτε”.
Ας τη γνωρίσουμε λίγο πρώτα…
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Απόφοιτος της δραματικής σχολής Βεάκη (1990) που μαθήτευσε στο εργαστήριο αρχαίου δράματος του Λευτέρη Βογιατζή για τρία χρόνια (1989 – 1991). Η είσοδός της στον μαγικό κόσμο της θεατρικής σκηνής έγινε με τον καλύτερο τρόπο… “Αντιγόνη” στο πλάι του Λευτέρη Βογιατζή, μία παράσταση με εξαιρετική επιτυχία που αποτέλεσε σταθμό για τις μεταγενέστερες σκηνικές αναγνώσεις αρχαίου δράματος. Στη συνέχεια, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του ιδίου, έπαιξε στον “Κατσούρμπο” και το 1998 στη “Νύχτα της κουκουβάγιας”. Ο “υπηρέτης της τελειότητας” υπήρξε μεγάλος δάσκαλος – στη ζωή και στο σανίδι – και όπως μας είπε και η ίδια δεν μπορεί να πιστέψει ακόμα ότι έχει φύγει.
Ακολούθησαν κi άλλες αξιόλογες θεατρικές συνεργασίες με τους: Ξένια Καλογεροπούλου και Θωμά Μοσχόπουλο, Τάσο Μπαντή, Γιάννη Παπαδόπουλο, Βαγγέλη Χατζηνικολάου, Πέτρο Φιλιππίδη, Γιώργο Κιμούλη, Μιχάλη Ρέππα και θανάση Παπαθανασίου κ.α.
Όσον αφορά την τηλεόραση, έγινε αγαπητή στο ευρύ κοινό στις “Σαββατογεννημένες” του Γιώργου Καπουτζίδη. Έκτοτε πρωταγωνίστησε και σε άλλες επιτυχημένες τηλεοπτικές σειρές.
Αν και έχει ιδιαίτερη αγάπη για τον κινηματογράφο έχει συμμετάσχει μόνο σε μία ταινία με τίτλο “Μη μου άπτου”, του Δημήτρη Γιατζουζάκη, που προβλήθηκε το 1996.
Η Ράνια Σχίζα είναι μία ηθοποιός με πολυεπίπεδες υποκριτικές ικανότητες και παράλληλα ένας χαρακτήρας που αποπνέει ηρεμία, καλοσύνη και ευγένεια..
Αξίζει να διαβάσετε αυτά που μας λέει και, ακόμα περισσότερο, να την δείτε επί σκηνής.
Συνέντευξη: Ερριέττα Μπελέκου
Culturenow.gr: Ας πάμε λίγο πίσω, στην πρώτη σας επαφή με την θεατρική σκηνή…το 1992, στην “Αντιγόνη” του Λευτέρη Βογιατζή. Τι σας έχει μείνει απ’ αυτή τη συνεργασία;
Ράνια Σχιζα: Πολύτιμη!Βουτιά!Μια επίπονη και ηδονική αναμέτρηση με τα όριά μου!Αποκαλυπτική!
Cul. N.: Αν μπορούσατε να συμπυκνώστε τα χρόνια της καλλιτεχνικής σας δημιουργίας σε λίγες φράσεις, ποιες θα ήταν αυτές; Πόσο έχετε αλλάξει εσείς και κατ’ επέκταση, η σχέση σας με το θέατρο;
Ρ.Σ.: Πάθος με τη δουλειά μου, ανάγκη να εκφραστώ,να μοιραστώ,να τολμήσω.Θέλω να μου βάζω τρικλοποδιές για να μη βολεύομαι!Η σχέση μου με το θέατρο είναι σφοδρή!Δεν τη θεωρώ δεδομένη!
Cul.N.:Δεδομένου ότι έχετε εμφανιστεί και στην τηλεόραση, η αναγνωρισιμότητα που προέρχεται από αυτό το μέσο πιστεύετε ότι παίζει σημαντικό ρόλο στις επαγγελματικές προτάσεις που σας γίνονται; Τι προτιμάτε από τα δύο, τηλεοπτική οθόνη ή ζωντανή σκηνή; Και γιατί;
Ρ.Σ.: Έχει παίξει ρόλο.Έκανα στην τηλεόραση δουλειές που αγάπησα!Δεν είναι εύκολη η τηλεόραση!Μεγάλη άσκηση και εμπειρία!Το παλάτι μου όμως ή το καλύβι μου,η ασφάλειά μου και η ανασφάλειά μου μαζί, είναι το θέατρο!Γιατί είναι μαγικό!Κάθε βράδυ είναι ξεχωριστό,γιατί π.χ. ο ΄΄ερήμην΄΄συμπαίκτης σου,ο θεατής σου,δεν είναι ποτέ ο ίδιος!
Cul.N.:Ερχόμενοι στην φετινή σας θεατρική στιγμή, στο θέατρο Olvio και στον μονόλογο της Κατερίνας Γιαννάκου ¨Μία κανονική μέρα”, που μιλάει για τους νικητές και τους χαμένους της κάθε κανονικής μέρας…
Ποια είναι η προσωπική σας ματιά για το έργο, τα θέματα που θίγει και τα διλήμματα που βιώνει η ηρωϊδα;
Ρ.Σ.: Το έργο αυτό με συγκλονίζει!Μια επώδυνη διαδρομή κάθαρσης!Μια διαδικασία αφύπνισης και διεκδίκησης όχι της κανονικής αλλά της ξεχωριστής μέρας!Της καλύτερης!Της δικής μας!Αυτής που θέλουμε!Όχι αυτής που πρέπει!Το έργο θίγει μέσω του θέματός του τις κοινωνικές δομές,τις ΄΄επιεικώς΄΄ανάλγητες πολιτικές και οικονομικές τακτικές που ακολουθούνται και έχουν σαν αποτέλεσμα την ηττοπάθεια,τον μαρασμό και τόσο συχνά πλέον, τον εκούσιο θάνατο τόσων συνανθρώπων μας,καθώς και την ευθύνη που έχει ο καθένας μας για τις επιλογές του και τον τρόπο που αντιλαμβάνεται και ζει τη ζωή του!Όσον αφορά τα διλήμματα,σε μια τέτοια απώλεια εκτός από τον πόνο,το θυμό,το γιατί,την ενοχή,έρχεται να προστεθεί και η ντροπή γιατί η ΄΄επιζήσασα΄΄έχει να παλέψει με το στίγμα.΄΄Σε όλους λέω ότι έπαθε η καρδιά σου…΄΄Πώς να προστατευθείς από την κοινωνία?
Cul.N.: Ο ηθοποιός λειτουργεί ως δίαυλος επικοινωνίας ανάμεσα σε κείμενο και κοινό. “Ενδύεται” όλες τις σημασίες που θέλει να μεταφέρει ο συγγραφέας, καλείται να ερμηνεύσει “την παρτιτούρα των σημείων” του θεατρικού κειμένου..
Ποιες μεθόδους, τεχνικές, ασκήσεις προυποθέτει η ενσάρκωση ενός ρόλου; Ποιο είναι το δικό σας “οπλοστάσιο”;
Ρ.Σ.: Μέσα από τη δουλειά,την τριβή και την ιδιοσυγκρασία μας συνθέτουμε τη μέθοδο και την άσκηση που μας πάει,που μας ανοίγει δυνατότητες για καλύτερη χρήση του εαυτού μας,μιας και είμαστε και το εργοστάσιο και το προιόν μαζί!Το οπλοστάσιό μου είναι η επιθυμία μου,η ανάγκη μου να εμπλακώ σε μια σκηνική διαδικασία και να τη μοιραστώ.Και παλεύω να με θέσω στην υπηρεσία της ψυχή τε και σώματι!
Cul.N.: Ο μονόλογος είναι ένα είδος αντιθεατρικό και στατικό απ΄ τη φύση του. Με ποιους τρόπους ο συγκεκριμένος μονόλογος αποκτά “θεατρικότητα” και πως κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή ως το τέλος της παράστασης; -Εσείς πάντως το καταφέρατε!-
Ρ.Σ.: Χαίρομαι και σας ευχαριστούμε!Και αυτό που λέτε οφείλεται στη δουλειά και την αγάπη όλων των συντελεστών!Πρωτίστως στη Μαριάννα Κάλμπαρη τη σκηνοθέτη και ψυχοπομπό μου!Στην τόσο ουσιαστική ανάγνωση που έκανε,στην καθοδήγησή της,στην ευαίσθητη,τολμηρή και δυναμική ματιά της σε αυτό το τόσο βαθύ,σημερινό και αφυπνιστικό κείμενο που μου εμπιστεύτηκε η αγαπημένη Κατερίνα Γιαννάκου!Στο χώρο που η Μαριάννα επέλεξε να τοποθετήσει τη δράση και που τόσο υπέροχα εμπνεύστηκε και πραγματοποίησε ο Κων/νος Ζαμάνης, αγκάλιασε μαγικά με τα φώτα της η Μελίνα Μάσχα και δόνεισε με τις μουσικές επιλογές του ο Νέστορας Κοψιδάς!
Cul.N.: Αυτός ο μονόλογος στοχάζεται πάνω σε αναγνωρίσιμα προβλήματα και ανησυχίες που κατακλύζουν τις ζωές όλων, μία ιστορία ενός ανθρώπου της διπλανής πόρτας.. Νομίζετε πως ο θεατής θα δει αρθρωμένα σε λόγο όσα συμβαίνουν γύρω του και θα τα συνειδητοποιήσει; Μπορεί το θέατρο να τον αφυπνίσει;
Ρ.Σ.: Μα τα βλέπει,τα ακούει,τα αναγνωρίζει όπως λέτε!Τον απασχολούν και τον ίδιο!Πως γίνεται να μη τα συνειδητοποιήσει?Η δουλειά του θεάτρου είναι να σε τσιγκλάει,να σε αναστατώνει,να ενεργοποιεί τις αισθήσεις μας,να υγραίνει την ψυχή μας,
να να να….
Cul.N.: Η Ελλάδα, όπως όλοι γνωρίζουμε, βιώνει μία κοινωνική, οικονομική, πολιτική και πολιτιστική κρίση. Πως αντιμετωπίζετε εσείς αυτή την κατάσταση, ως καλλιτέχνης και ως άνθρωπος, κατά πόσο σας επηρεάζει;
Ρ.Σ.: Δε φτάνει να το γνωρίζουμε!Να δράσουμε!Φτάνουμε να δεχόμαστε όλη αυτή τη δυστυχία,τη φτώχεια,τις αυτοκτονίες σαν κάτι μοιραίο?Δεν καταλαβαίνω!Έχει γίνει η καθημερινότητά μας ένα τέρας κι εμείς το υπομένουμε σαν να μας αξίζει?Φυσικά και με επηρεάζει όλο αυτό!Να ξεφοβηθούμε,να μιλήσουμε,να εμπιστευθούμε τον δίπλα μας,να διεκδικήσουμε το καλύτερο,να τολμήσουμε.!Δεν έχουμε τίποτα να χάσουμε!Όπως διάβασα κάπου ΄΄η παθητικότητα είναι συνενοχή΄
Cul.N.: Η νέα γενιά σήμερα περνάει αρκετά δύσκολα, σε όλους τους τομείς βιώνει την απόρριψη και την απογοήτευση.. Ποια είναι η συμβουλή σας στους νέους ηθοποιούς που ετοιμάζονται να κολυμπήσουν σε “βαθιά νερά”;
Ρ.Σ.: Να βουτήξουν!Αρκεί το αίμα τους να βράζει!Όχι μόνο από νιάτα μα κι από πάθος γι΄αυτή τη δουλειά!
Cul.N.: Όπως λέει και το δραματικό πρόσωπο που υποδύεστε πρέπει κανείς “να μαθαίνει να ζει όχι με αυτό που χάνει, αλλά με αυτό που βρίσκει”.
Θεωρείτε πως έχουμε ξεχάσει σήμερα την ουσία της ζωής; Τι θα πει κατά τη γνώμη σας “ευτυχισμένος άνθρωπος”;
Ρ.Σ.: Η ουσία της ζωής νομίζω ότι βρίσκεται πολύ κοντά μας!Στους ανθρώπους μας,στα «μικρά» που μας περιβάλλουν!Αλλά ακριβώς επειδή είναι τόσο κοντά μας δεν τους δίνουμε τη σημασία που αξίζουν και ψάχνουμε το νόημα της ζωής σε υλικές,απαστράφτουσες φούσκες!Σκέφτομαι ότι η απάντηση στο τι θα πει ευτυχισμένος άνθρωπος μπορεί να βρίσκεται στη φράση του έργου «όταν δε ζεις απλά,απλά δε ζεις».
Cul.N.: Φτάνοντας στο τέλος…
Ο σύζυγος της ηρωϊδας αυτοκτόνησε “..από ντροπή που δεν είχε όνειρα”, εσείς σε προσωπικό επίπεδο τι προσδωκάτε; Κάνετε όνειρα για το μέλλον;
Ρ.Σ.: Όχι που δεν είχε όνειρα!Που ΔΕ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΕΧΕΙ όνειρα πια!Πλέον θέλουν λεφτά τα όνειρα!Είναι ακριβά!Θέλω να ζω τις στιγμές μου όσο πιο γλυκά μπορώ με τους ανθρώπους που αγαπώ!Να δρω,να διεκδικώ το καλύτερο,να δουλεύω και να αμοίβομαι ,να χαίρομαι,να προχωράω!Να μη φοβάμαι!Να καταργώ λίγο λίγο τα πρέπει και να γίνει το «θέλω»το ρήμα μου!
Η παράσταση μετά την περιοδεία της επιστρέφει στην Αθήνα, στο Θέατρο Αλκμήνη. ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
*Φωτογραφία: Ελίνα Γιουνανλή