Το διεθνώς γνωστό φωτογραφικό έργο του Robert McCabe, το οποίο καταγράφει έξοχα την ιστορία, τον πολιτισμό και την ομορφιά της Ελλάδας, ακολουθώντας τα χνάρια της ιστορίας και των αρχαιολόγων, περιλαμβάνει σημαντικό αριθμό φωτογραφιών αρχαιολογικών μνημείων, απεικονίζοντας τη μεγαλειώδη και διαχρονική παρακαταθήκη της κλασικής Ελλάδας.
Από αυτή την πλούσια αυτή δεξαμενή φωτογραφιών, το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη σε συνεργασία με τον ίδιο τον καλλιτέχνη, παρουσιάζουν 58 επιλεγμένες εικόνες, η πλειοψηφία των οποίων προέρχεται από τη συλλογή της Εφορείας Αρχαιοτήτων της Πόλης των Αθηνών, σε επιμέλεια της Σοφίας Χηνιάδου Καμπάνη.
Η αρχαία Ελλάδα κατέχει μια μοναδική και εξέχουσα θέση στα χρονικά της ιστορίας της ανθρωπότητας. Η συνεισφορά της έχει σφραγίσει ανεξίτηλα τον πολιτισμό του ανθρώπινου γένους, περιλαμβάνοντας τομείς όπως η φιλοσοφία, η δημοκρατία, η επιστήμη, η λογοτεχνία και η αρχιτεκτονική. Θαυμαστά καλλιτεχνήματα, όπως ο Παρθενώνας, η επιτομή της αρχιτεκτονικής τελειότητας, μαρτυρούν την υψηλή αισθητική αντίληψη των Ελλήνων και την ικανότητά τους να δημιουργούν διαχρονικά μνημεία με οικουμενική απήχηση.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η Αθήνα, η Ακρόπολη, το Σούνιο, η Επίδαυρος, οι Μυκήνες, ο Μυστράς, οι Δελφοί, τα Μετέωρα, η Δωδώνη, η Κάμειρος, η Λίνδος, η Κνωσός, η Αρχαία Θήρα, παρουσιάζονται στην έκθεση, μέσα από την καλλιτεχνική και ευαίσθητη ματιά ενός νεαρού Αμερικανού, αποκαλύπτοντας την ιστορική διαδρομή και την καλλιτεχνική δεινότητα των αρχαίων Ελλήνων. Σήμερα, βλέπουμε τα μνημεία στις αρχικές τους θέσεις, ενώ τα αρχαιολογικά ευρήματα κοσμούν πολυάριθμα μουσεία σε όλη τη χώρα, προς τέρψη των σύγχρονων Ελλήνων και των επισκεπτών από όλο τον κόσμο.
Ο Robert McCabe χρησιμοποιεί τον φακό του για να δημιουργήσει μια ποιητική καταγραφή των αρχαιολογικών χώρων, της φύσης και των ανθρώπων στην Ελλάδα των δεκαετιών 1950 και 1960. Γοητευμένος από το μεγαλείο των αρχαιοτήτων, τις προσεγγίζει με σεβασμό και εγγενή τρυφερότητα, αναδεικνύοντας την ομορφιά και την αρμονία τους, χωρίς να παραγνωρίζει τον ανθρώπινο παράγοντα. Οι φωτογραφίες του δεν απαρνούνται το χρώμα, αλλά το αιχμαλωτίζουν αφαιρετικά μέσα από γκρίζες και λευκές πινελιές. Η εικόνες των αρχαιολογικών μας τόπων μέσα από το φακό του McCabe αποτελούν τεκμήρια οπτικά, αλλά ιδίως τεκμήρια ψυχής, μάρτυρες του θαυμασμού που του προκάλεσε η Ελλάδα.
Ο Robert McCabe γεννήθηκε το 1934 στο Σικάγο και μεγάλωσε στο Rye της Νέας Υόρκης. Άρχισε να φωτογραφίζει σε ηλικία πέντε ετών με μια Kodak Baby Brownie, δώρο του πατέρα του, εκδότη της New York Daily Mirror. Ήρθε πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1954, φοιτητής στο Πανεπιστήμιο Princeton, γνωρίζοντας την ιστορία και τον πολιτισμό της χώρας, Επέστρεψε το 1955 και το 1957 και φωτογράφισε τις Κυκλάδες για το National Geographic. Ο γάμος του με μια Ελληνίδα, την Ντίνα Φιλιππαίου, συνοδοιπόρο στη ζωή και την τέχνη, έκανε την αγάπη για την Ελλάδα ακόμη πιο ισχυρή. Συνεχίζει να φωτογραφίζει την ομορφιά και το πνεύμα της χώρας, παρουσιάζοντας το έργο του σε πολυάριθμες εκθέσεις και εκδόσεις σε όλο τον κόσμο.
«Οι ελληνικές αρχαιότητες έχουν ένα εκπληκτικά ευρύ κοινό. Ενδιαφέρουν αρχαιολόγους, αρχιτέκτονες, ποιητές, ερωτευμένους, ιστορικούς, καλλιτέχνες, ζωγράφους, χτίστες, επιστήμονες, λογίους και, φυσικά, φωτογράφους.
Για τους περισσότερους παρατηρητές τα ερείπια είναι κάτι στατικό, είναι τα αμετάβλητα κατάλοιπα ενός προγενέστερου πολιτισμού. Αλλά για έναν φωτογράφο —ή και ζωγράφο— τα ερείπια είναι αενάως σε κίνηση καθώς ο ήλιος κινείται στον ουρανό, τα σύννεφα αλλάζουν τη διάχυση του φωτός πάνω σε ακανόνιστες επιφάνειες, ενώ η τροχιά του ήλιου αλλάζει κάθε μέρα του χρόνου και όλη η γύρω βλάστηση ανθεί ή ξεραίνεται. Για τον φωτογράφο, οι ελληνικές αρχαιότητες και τα μνημεία παρουσιάζουν μια μοναδική πρόκληση και διαφορετικές ευκαιρίες σε κάθε επίσκεψη.
Τα ερείπια συγκινούν με πολλούς και ποικίλους τρόπους τον κάθε επισκέπτη. Του θυμίζουν την άνοδο και την πτώση των πολιτισμών, περιόδους εκπληκτικής επιτυχίας που ακολουθούνται από εισβολές και καταστροφές. Ιχνηλατούν την ιστορία ενός λαού μέσα από εποχές λάμψης και ευμάρειας σε άλλες φτώχειας και απώλειας. Ακόμη και στην αρχαιότητα ένα είδος ιερότητας περιέβαλλε τα παλαιότατα κατάλοιπα του παρελθόντος. Εκατοντάδες, ακόμη και χιλιάδες χρόνια αργότερα, πανάρχαιες τοποθεσίες ή κατασκευές γίνονταν αντικείμενα προσκυνήματος.
Σήμερα κάθε αρχαιολογικός τόπος στην Ελλάδα μάς θυμίζει τη δική του μοναδική ιστoρία του ελληνισμού, τα επιτεύγματα, τις απώλειες και τις αναγεννήσεις του.»
Από τον πρόλογο του βιβλίου Robert McCabe CHRONOGRAPHY, για την επέτειο των 180 χρόνων της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρίας, 2017
Τα εγκαίνια της έκθεσης «Η ποίηση της πέτρας – Η κλασική Ελλάδα μέσα από τον φακό του Robert McCabe»
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκαν, την Πέμπτη 28 Μαρτίου, στο Σισμανόγλειο Μέγαρο, στην Κωνσταντινούπολη τα εγκαίνια της έκθεσης.
Την εκδήλωση, η οποία είχε ενταχθεί από το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη, στο πλαίσιο των εορτασμών με αφορμή την Εθνική Εορτή της 25ης Μαρτίου 1821, τίμησαν με την παρουσία τους, μεταξύ άλλων πολυπληθών προσκεκλημένων, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, Αρχιερείς, μέλη του διαπιστευμένου στην Κωνσταντινούπολη Προξενικού Σώματος, ‘Έλληνες και Τούρκοι επιχειρηματίες, σύσσωμο το προεδρείο του Συνδέσμου Ρωμαίικων Κοινοτικών Ιδρυμάτων, Έλληνες και ξένοι ανταποκριτές και Τούρκοι δημοσιογράφοι.
Χαιρετίζοντας τους πολυπληθείς προσκεκλημένους ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη, πρέσβης κ. Κωνσταντίνος Κούτρας, αφού αναφέρθηκε στο νόημα της Εθνικής εορτής, εστίασε στην Ελλάδα ως πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή ενώ δεν παρέλειψε να επισημάνει και το μήνυμα που δόθηκε από τις δύο χώρες, Ελλάδα και Τουρκία, με την υπογραφή της Διακήρυξης των Αθηνών και τις ευκαιρίες που δημιουργούνται με τον πολιτικό διάλογο, τη θετική ατζέντα καθώς και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης σε μια κρίσιμη περίοδο διεθνώς.
Στη συνέχεια, ο κ. Κούτρας επισήμανε την επιθυμία που είχε το Γενικό Προξενείο να συνδυάσει την Εθνική Εορτή με ένα πολιτιστικό γεγονός στην Κωνσταντινούπολη, όπως η έκθεση φωτογραφιών του διεθνούς φήμης Αμερικανού φωτογράφου Robert McCabe. Ο πολιτισμός «είναι ένα λεπτό νήμα που μας ενώνει όλους, ανεξαρτήτως καταγωγής, φύλου, θρησκευτικών πεποιθήσεων» ανέφερε ο κ. Κούτρας.
Από την πλευρά της, η κ. Σοφία Χηνιάδου-Καμπάνη, κατά την ομιλία της, αναφέρθηκε στις πτυχές του έργου του καλλιτέχνη, τονίζοντας, μεταξύ άλλων: «ο Robert McCabe χρησιμοποιεί το φακό του για να δημιουργήσει μια ποιητική καταγραφή των αρχαιολογικών χώρων, της φύσης και των ανθρώπων της Ελλάδας στις δεκαετίες του 1950 και του 1960. Από αυτή την πλούσια δεξαμενή φωτογραφιών, επιλέξαμε 55 εικόνες κυρίως από τη συλλογή της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών, που βρίσκεται στους πρόποδες του ιερού βράχου» ενώ διάβασε και χαιρετισμό του καλλιτέχνη, ο οποίος παρά την επιθυμία του να παραστεί στα εγκαίνια, τούτο δεν κατέστη δυνατό.
«Η πρώτη μου ευκαιρία να φωτογραφίσω τις ελληνικές αρχαιότητες ήταν το 1954 κατά την πρώτη μου επίσκεψη στην Ελλάδα. Έγραψα στους γονείς μου ότι οι πέτρες της Ακρόπολης παρουσίαζαν ατελείωτες ευκαιρίες για νέες εικόνες καθώς ο ήλιος κινούνταν στον ουρανό. Διαπίστωσα ότι αυτό εξακολουθεί να ισχύει και 70 χρόνια αργότερα», σημείωσε ο Robert McCabe στο χαιρετισμό του.