Ο Ryszard Nieoczym παρουσιάζει στο Χώρο Τέχνης 14η Μέρα το σεμινάριο σωματικού θεάτρου «Soundings/Αντηχώντας τα Βάθη: Η Τέχνη του Ηθοποιού & η Πλήρης Δράση /Total Act».
Soundings / Αντηχώντας τα Βάθη: ναυτικός όρος, που χρησιμοποιείται μεταφορικά, για να περιγράψει την αναζήτηση βάθους στην τέχνη του ηθοποιού· την αναζήτηση ώστε να αντηχήσουν τα βάθη των εικόνων ,που κατοικούν στα ενεργειακά κέντρα της φωνής ,της καρδιάς , του φύλου, της φαντασίας· τη διαδικασία ώστε να απελευθερωθούν οι πρωταρχικοί ρυθμοί του σώματος και τον τρόπο να κρατάει ο ηθοποιός ζωντανή τη διάθεση του παιχνιδιού μέσα του ενώ ταυτόχρονα εκτελεί τις δράσεις του με απόλυτη ακρίβεια.
Πλήρης Δράση / Total Act: το ολοκληρωτικό δόσιμο του ηθοποιού στις δράσεις του ρόλου· μια ολοκληρωτική προσφορά του εαυτού
Αρτώ: o ηθοποιός στέλνει σήματα μέσα από τις φλόγες
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Γκροτόφσκι: o ηθοποιός κάνει μια πράξη πλήρους αυτό-εγκατάλειψης, μια πράξη αυτοθυσίας
Ο Ryszard Nieoczym, δάσκαλος και σκηνοθέτης, πρώην συνεργάτης του J. Grotowski, μας παραδίδει μια μέθοδο δουλειάς θεμελιωμένη σε περισσότερα από 30 χρόνια θεατρικής έρευνας και πράξης.
Ο όρος Soundings: Αντηχώντας τα Βάθη περιγράφει την αναζήτηση βάθους στην τέχνη του ηθοποιού, μέσα από το σώμα, και όχι μέσα από τη διανόηση. Η Δουλειά/Παιχνίδι στην τέχνη του ηθοποιού αρχίζει με την αναγνώριση ότι το ανθρώπινο σώμα δεν είναι ένα εργαλείο προς εκπαίδευση, αλλά ένα μυστήριο που περιμένει να το βιώσουμε. Για να ερευνήσει ο ηθοποιός αυτό το μυστήριο, είναι απαραίτητο η δουλειά/παιχνίδι να εντάσσεται σε ένα πλαίσιο που του επιτρέπει να φτάνει σε δυναμικές ψυχικές-σωματικές εμπειρίες και να επεκτείνει διαρκώς τα σωματικά, φωνητικά, συναισθηματικά, ψυχικά όρια του. Απομακρύνοντας τα εμπόδια-περιορισμούς-αγκυλώσεις που θέτει ο σύγχρονος πολιτισμός, αναζωπυρώνοντας τη φωτιά στην ψυχή του και αφυπνίζοντας το πνεύμα του παιχνιδιού , ο ηθοποιός μπορεί και αναζητά διαρκώς νέα όρια στο σώμα, τη φωνή, τα κείμενα τους, μονολόγους, τα τραγούδια, την έρευνα και προσπαθεί να πετύχει αυτό που o J.Grotowski αναφέρει πως είναι ο στόχος κάθε ηθοποιού: να αγωνίζεται για το «σχεδόν αδύνατον».
Η Πλήρης Δράση (Total Act), δηλ. το ολοκληρωτικό δόσιμο του ηθοποιού στις δράσεις του ρόλου, απαιτεί από τον ηθοποιό να θυσιάσει το προσωπικό του «εγώ» και να γίνει δοχείο και όχημα, ώστε να αποκαλύψει το βάθος κάθε κειμένου και τραγουδιού. Προϋπόθεση είναι η ανάπτυξη της ακρίβειας σε όλες τις σωματικές δράσεις-εικόνες του ρόλου.
Η Δύναμη της Φωνής: η φωνή είναι το βαρόμετρο της ψυχής και για να συναντηθεί κανείς με την αληθινή φωνή του, χρειάζεται να δει τη φωνή ως μια αντικειμενική και ανεξάρτητη δύναμη, που ρέει μέσα στο σώμα στενά δεμένη με τον Έρωτα.
Στη διάρκεια των σεμιναρίων Soundings: Αντηχώντας τα Βάθη, στόχοι είναι : i ) να ελευθερώσουν οι συμμετέχοντες την αληθινή φωνή τους, μέσα από μια διαδικασία διερεύνησης του φωνητικού κέντρου, η οποία περιλαμβάνει ολόκληρο το σώμα ii) να ανακτήσουν τη δύναμη της φωνής συνδέοντας τη με τα κέντρα του συναισθήματος , του φύλου και της φαντασίας. Η ενεργοποίηση του φωνητικού κέντρου βασίζεται σε μια διττή προσέγγιση, που συνδυάζει την αντίληψη του Στανισλάβσκι για την «οργανική βάση όλων των σωματικών δράσεων» και τη διαδικασία του Grotowski για «το άνοιγμα των ηχείων του σώματος», ώστε να ανακτηθεί η δύναμη της φωνής που κάποτε κατείχαμε ως παιδιά. Απαιτείται εντατική σωματική εργασία / παιχνίδι για να σπάσουν παλιοί τρόποι εκφοράς του λόγου και να εξαλειφτούν κακές συνήθειες, όπως είναι το τέντωμα των φωνητικών χορδών, η επιβολή όγκου και ψεύτικων συναισθημάτων στη φωνή, η ψεύτικη θεατρινίστικη φωνή κ.α.
Εικόνες: Στο θέατρο όλη η δουλειά/παιχνίδι επάνω στη φωνή, το σώμα, το τραγούδι και το κείμενο έχει τις ρίζες της σε αρχετυπικά σχήματα δηλ στις Εικόνες: την αγάπη, την προδοσία, την απόρριψη, την εγκατάλειψη, το μίσος, τη λύπη, τη χαρά, την εκδίκηση: το όλον της ζωής του ηθοποιού. Αυτό είναι που ο ηθοποιός πρέπει να αναζητήσει και να απελευθερώσει ώστε να αντηχήσουν τα βάθη της ψυχής του. Ο ηθοποιός δεν μπορεί να παίξει την ουσία του κειμένου. Ο ηθοποιός παίζει τις εικόνες, τις οποίες το κοινό μπορεί να δει και να νιώσει. Μια εικόνα είναι μια σειρά συνειδητών δράσεων και αντιδράσεων. π.χ. η συνειδητή σιωπή και ακινησία μπορούν να είναι πολύ δυνατές εικόνες
Η διαδικασία της εργασίας με το κείμενο και το τραγούδι αφορά στην ενοποίηση της φωνής, του σώματος, του ρυθμού, με την εικόνα και αυτό συχνά απαιτεί την απομάκρυνση των ψυχικών-σωματικών εμποδίων, που εμποδίζουν το φωνητικό και συναισθηματικό κέντρο να λειτουργήσουν.
Τα σεμινάρια Soundings: Αντηχώντας τα Βάθη είναι το πλαίσιο, όπου μαθαίνουμε πώς να εργαζόμαστε / παίζουμε με το τραγούδι και το κείμενο, το σώμα και τη φωνή ,πώς να προετοιμαζόμαστε για τις παραστάσεις, χωρίς να «δίνουμε παράσταση» για να διασκεδάσει και να εντυπωσιάσει ο ένας τον άλλο ικανοποιώντας το «εγώ» μας. Αντιθέτως, καλούμαστε να αναγνωρίσουμε πως είμαστε όλοι μάρτυρες της δύσκολης, προσωπικής πορείας των συναδέλφων μας, καθώς ο καθένας αναζητάει το βάθος στην τέχνη του ηθοποιού.
Οι συμμετέχοντες στα σεμινάρια καλούνται να γνωρίζουν απέξω ένα απόσπασμα από τις Βάκχες του Ευριπίδη (το οποίο δίνεται από τους διοργανωτές), έναν μονόλογο από το κλασικό ή σύγχρονο ρεπερτόριο, επάνω σε οποιοδήποτε θέμα Αγάπης, Προδοσίας, Εκδίκησης, από τον Αισχύλο ως τον Σαίξπηρ και τον Μπρεχτ, καθώς και ένα τραγούδι
Σύντομο σημείωμα για τους επαγγελματίες ηθοποιούς
Τα σεμινάρια «Soundings/Αντηχώντας τα βάθη» είναι δομημένα τόσο για τους μαθητές του θεάτρου (με την ευρεία έννοια), όσο και για τους επαγγελματίες. Τα Soundings μπορούν να είναι μια διαδικασία αναζωογόνησης μετά από πολλά χρόνια επίπονης εργασίας στον επαγγελματικό στίβο, όπου οι θεατρικές δεξιότητες έχουν αμβλυνθεί από την υπερβολική χρήση ή τη μη επαρκή χρήση.
Σκεφτείτε τη διαδικασία στα σεμινάρια σαν το τρόχισμα ενός παλιού μαχαιριού, όταν, όπως θρηνεί ο Άμλετ « πόσο κουρασμένες, στεγνές και ανώφελες μου φαίνονται όλες οι χρήσεις αυτού του κόσμου»
Διοργάνωση MadDam & Eilissos