Σεμινάριο του Θανάση Τριαρίδη για το Ολοκαύτωμα από τις Εκδόσεις Gutenberg

Ξεκινώντας από την άρνηση της θέσης του Αντόρνο («Μετά το Άουσβιτς δεν μπορεί να υπάρξει ποίηση.») ο Τριαρίδης επιχειρεί να υποστηρίξει πως κάθε δημιουργία μετά το Άουσβιτς οφείλει να το εμπεριέχει. Είναι ένας δρόμος για την δημιουργία μιας ηθικής τάξης όπου το παράγγελμα Wstasać (που τόσο σπαρακτικά κατέγραψε ο Πρίμο Λέβι) μας αφορά όλους καθώς ζούμε σε μια σύντομη εκεχειρία.

Σύμφωνα με την συλλογιστική αυτή το Ολοκαύτωμα είναι διαρκώς ερχόμενο: μετά τους Εβραίους στα τρένα μπορούν να ανεβούν οι χοντροί, ή οι άρρωστοι ή οι φτωχοί – οι επόμενοι ανεπιθύμητοι και αποδιοπομπαίοι που θα φαντάζουν για την κυρίαρχη πλειοψηφία της Δύσης ως απειλή.

Ο Θανάσης Τριαρίδης θα μιλήσει και για το βιβλίο του Jack Fairweather Ο εθελοντής. Η αληθινή ιστορία του ήρωα της αντίστασης που διείσδυσε στο Άουσβιτς, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις μας, στη σειρά Gutenberg/Ιστορία.

Ασχολούμαι με το Ολοκαύτωμα από το 1990 – συμπληρώνονται τριάντα χρόνια διαβασμάτων και συλλογής βιβλιογραφίας. Έγραψα είκοσι έξι βιβλία που έχουν ως κεντρικό θέμα με άμεση ή έμμεση αναφορά στο Ολοκαύτωμα. Από αυτά τρία θεατρικά μου έργα (ΜΕΝΓΚΕΛΕ, ZYKLON, LEBENSRAUM) ήταν τα πρώτα ελληνόγλωσσα κείμενα με θέμα το Ολοκαύτωμα που ανέβηκαν στις σκηνές του ελληνικού θεάτρου (κάνανε 19 διαφορετικές παραγωγές σε Ελλάδα, Γερμανία και Κύπρο και περισσότερες από 500 παραστάσεις). Επίσης έχω γράψει περισσότερα από 100 κείμενα και έχω άλλες 150 ομιλίες και περιηγήσεις γύρω από το Ολοκαύτωμα.

Όλη αυτή η διαδρομή συγκεντρώνεται στην Διαδικτυακή Ακαδημία των ~μελένιων λεμονιών~ σε ένα σεμινάριο με 8 μέρη. Τίτλος του ο σημαδιακός στίχος του Γιώργου Ιωάννου: «Το τρένο από την Κρακοβία θα περιμένω».

Θανάσης Τριαρίδης, άνοιξη του 2021

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

1. Εισαγωγή: πώς μπορούμε να ορίσουμε το Ολοκαύτωμα;
Η πορεία του εβραϊσμού μέσα στους αιώνες και η κυριαρχία του αντισημιτισμού προς αυτόν.
Η γέννηση και η άνοδος του ναζισμού με το πρόταγμα της εξόντωσης των Εβραίων.
[Τρίτη, 04-5-2021, 7 μ.μ.]

2. Το γεγονός – Α:
Η ευγονική θεωρία και η Νύχτα των Κρυστάλλων. Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και η δημιουργία των Γκέτο. Η διάσκεψη της Βάνζεε και η εκβιομηχάνιση του θανάτου. Το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Θεσσαλονίκης και της Ελλάδας.
[Πέμπτη, 6-5-2021, 7 μ.μ.]

3. Το γεγονός – Β:
Το πλέγμα των στρατοπέδων του Άουσβιτς και το Εργαστήριο Πειραμάτων του Γιόζεφ Μένγκελε. Η Τρεμπλίνκα και τα άλλα στρατόπεδα. Η Εξόντωση των Εβραίων της Ανατολικής Ευρώπης. Η εξόντωση των Τσιγγάνων. Το τέλος του γερμανικού ναζισμού και οι δίκες του Ολοκαυτώματος.
[Τρίτη, 11-5-2021, 7 μ.μ.]

4. Η χαίνουσα μνήμη και η ιστορικοποίηση του γεγονότος:
Η θέση του Αντόρνο και η «παραδειγματική μνήμη» του Τσβετάν Τοντόροφ. Η «Κοινοτοπία του Κακού» της Χάνα Άρεντ και η συζήτηση που προκάλεσε. Οι προφορικές μαρτυρίες των επιζώντων και τα ντοκιμαντέρ του Αλέν Ρενέ και του Κλοντ Λανζμάν.
[Πέμπτη, 13-5-2021, 7 μ.μ.]

5. «Το κοφτό σιγανό παράγγελμα Wstawać»:
Οι καταστατικές μαρτυρίες της Άννας Φρανκ και του Πρίμο Λέβι
[Τρίτη, 18-5-2021, 7 μ.μ.]

6. Οι μεταφορές του Ολοκαυτώματος στην παγκόσμια και την νεοελληνική λογοτεχνία:
Από την «Εβραία» του Μπρεχτ μέχρι την «Φούγκα Θανάτου» του Πολ Τσελάν και τον «Άνθρωπο χωρίς πεπρωμένο» του Ίμρε Κέρτες. Από τον Γιώργο Ιωάννου και τον Νίκο Κοκάντζη μέχρι τις σύγχρονες αναπαραστάσεις του Άλλου Εν Διωγμώ.
[Πέμπτη, 20-5-2021, 7 μ.μ.]

7. Το Ολοκαύτωμα στον Κινηματογράφο:
Από τον Στήβεν Σπίλμπεργκ μέχρι τον Ρομπέρτο Μπενίνι, από την Λιλιάνα Καβάνι μέχρι τον Λάζλο Νέμες.
[Τρίτη, 25-5-2021, 7 μ.μ.]

8. Αντί επιλόγου:
Το Ολοκαύτωμα ως διαρκώς επερχόμενο γεγονός.
[Πέμπτη, 27-5-2021, 7 μ.μ.]