Shoot the Women First: Έκθεση της Navine G. Khan-Dossos στην γκαλερί The Breeder

Shoot the Women First (Πυροβολήστε Πρώτα τις Γυναίκες): πρόκειται για την φημολογούμενη προτροπή στα μέλη της ελίτ των ειδικών δυνάμεων αντιτρομοκρατικής μονάδας GSG-9 στη Δυτική Γερμανία τη δεκαετία του 80. Έπειτα έγινε καθιερωμένη σύσταση της Ίντερπολ σε άλλους Ευρωπαϊκούς οργανισμούς στον απόηχο επιθέσεων των ομάδων Μπάαντερ-Μάινχοφ, των Ερυθρών Ταξιαρχιών, του IRA και άλλων παραστρατιωτικών ομάδων που συμπεριλάμβαναν γυναίκες τρομοκράτες.

Τα έργα της έκθεσης αντικατροπτίζουν το ρόλο της γυναίκας που θεωρείται από την κοινωνία τόσο δράστης όσο και θύμα βίας, εξετάζοντας το τι σημαίνει να είσαι ταυτόχρονα απειλή αλλά και στόχος. Δεν αναφέρονται μόνο στην σωματική βία, αλλά ενσωματώνουν μία ευρύτερη απειλή για την κοινωνία από όσους βρίσκονται στο περιθώριο των κυρίαρχων πολιτικών και πολιτισμού.

Διαφόρα γεγονότα συνέβαλαν στη σύλληψη και δημιουργία αυτών των έργων. Μεταξύ αυτών, η σύλληψη το 2012 στην Αθήνα γυναικών ως «παράνομα εκδιδόμενων» και η υποβολή τους σε αναγκαστικό τεστ για τον ιό HIV, με την δημοσιοποίηση προσωπικών στοιχείων, τη διαπόμπευση στα ΜΜΕ και την παραπομπή για κακούργημα όσων ήταν οροθετικές. Όπως επίσης είναι η ανεξέλεγκτη χρήση όπλων στις ΗΠΑ από την Αστυνομία κατά πολιτών, η φυλάκιση της Ηριάννας παρόλα τα διφορούμενα αποδεικτικά στοιχεία και οι πρόσφατες εκστρατείες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που εφιστούν την προσοχή στην εκτεταμένη σεξουαλική παρενόχληση που δέχονται οι γυναίκες. Σε καθένα από τα παραπάνω σενάρια μπλέκονται μορφές τρομοκρατίας και βιοτρομοκρατίας, ενω οι ιοί και η βιωσιμότητα εμφανίζονται ως όπλα. Έτσι αυτά τα ιστορικά, επίκαιρα και μελλοντικά σενάρια έχουν μια θέση στα έργα.

Αναφέρονται σε διαφορετικούς κώδικες και γλώσσες, από την απόχρωση του ρόζ που σηματοδοτεί οίκους ανοχής στο κέντρο της Αθήνας, στα έντονα χρωματισμένα γεωμετρικά σχήματα των στόχων σκοποβολής που τυποποιούν το ανθρώπινο σώμα σε μια σειρά από σημεία που πρέπει να πυροβοληθούν. Η προπόνηση σκοποβολής περιλαμβάνει την άσκηση discretionary command (διάκριτη εντολή) όπου ο σκοπευτής πρέπει να πετύχει διάφορα σχήματα και χρώματα με μία συγκεκριμένη σειρά που του υποδεικνύεται μέσω ηχητικών εντολών. Αυτό το σύστημα περιπλέκει το ποιος φέρει την ευθύνη του πυροβολισμού: αυτός που δίνει την εντολή ή αυτός που πατάει την σκανδάλη; Τα έργα δραματοποιούν την τάση της τυποποίησης και του ελέγχου σωμάτων που τρομάζουν ή απειλούν τις κρατικές δομές, αφοπλίζοντας τα σε αφαιρετικά διαγράμματα και στόχους.

Η έκθεση Shoot the Women First εξελίσσεται σε δυο ορόφους και έχει στηθεί ως σκοπευτήριο. Αποτελείται από τρεις ενότητες με τα υλικά τους να τονίζουν τη διαφορά μεταξύ μόνιμου και εφήμερου και τις αντίστοιχες αξίες που προσδίδουμε σε καθένα από αυτά.

Τα έργα σε χαρτόνι (Bulk Targets 1-100, 2017) παίρνουν το σχήμα και τον αριθμό τους απο τους στόχους σκοποβολής της Διεθνής Συνομοσπονδίας Πρακτικής Σκοποβολής (IPSC) που συνήθως πωλούνται σε πακέτα των 100. Ο κάθε στόχος χρησιμοποιείται μία φορά και πετιέται. Σε αντίθεση οι σειρές έργων Pink Discretionary Command I-XII και Grey Discretionary Command I-VII έχουν γίνει πάνω σε ξύλινα πάνελς με την παραδοσιακή τεχνική της αγιογραφίας, οπότε μοιράζονται την ίδια γλώσσα με το ιερό αντικείμενο, που διατηρείται ασφαλές και τιμάται.

Η τοιχογραφία ενώνει τους δυο ορόφους της έκθεσης και βασίζεται στον τυποποιημένο εγκληματολογικό χάρακα (forensic rule): ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται στις φωτογραφίες των αποδεικτικών στοιχείων ενός εγκλήματος, για να αποδοθεί η σωστή κλίμακα και το χρώμα.

Βιογραφικό

Η Navine G. Khan–Dossos (1982, Λονδίνο) ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Στα ενδιαφέροντά της συγκαταλέγονται η Αναταλογία στην ψηφιακή σφαίρα, η γεωμετρία ως πληροφορία και διακόσμηση, η βαθμονόμηση των εικόνων και ο Ανεικονισμός στον σύγχρονο πολιτισμό.

H Khan- Dossos σπούδασε Ιστορία της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, Αραβικά στο Πανεπιστήμιο του Kuwait, Ισλαμική Τέχνη στο Prince’s School of Traditional Art στο Λονδίνο και έχει ολοκληρώσει της Μεταπτυχιακές της Σπουδές στο Chelsea College of Art and Design του Λονδίνου. Την περιόδο 2014/2015 συμμετείχε στην Ακαδημία Van Eych στο Maastricht. Έχει εκθέσει και συνεργαστεί με διάφορα σημαντικά ιδρύματα και μουσεία όπως το The Museum of Islamic Art (Ντόχα), Witte de With (Ρότερνταμ), The Van Abbemuseum (Eindhoven), The Delfina Foundation (Λονδίνο), The Library of Amiens (Amiens), Leighton House Museum (Λονδίνο), Μουσείο Μπενάκη (Αθήνα) και Α.Μ Qattan Foundation (Ραμάλα).