Σοφία Αντωνίου: Η αρχαία τραγωδία ως τόπος συνάντησης

Η «Αντιγόνη» ως αφορμή να επαναδιαπραγματευθούμε έννοιες όπως το δίκαιο και το ηθικό.

Ομάδα Εν Δυνάμει – Αιανή Κοζάνης

Η επαφή μου με την Κοζάνη και τους ανθρώπους της ξεκινάει από το 2015 οπού εργάστηκα ως ηθοποιός και σκηνοθέτης δίπλα στην Ελένη Δημοπούλου, την τότε καλλιτεχνική διευθύντρια του Δη.Πε.Θε Κοζάνης και επιστρέφω τώρα ξανά με μια αγαπημένη ομάδα με την οποία συνεργάζομαι χρόνια τώρα, την ομάδα Εν Δυνάμει. Επιχειρείται, για πρώτη φορά, μια καλλιτεχνική σύμπραξη η οποία περιλαμβάνει άτομα με και χωρίς αναπηρία (ομάδα Εν Δυνάμει) και άτομα από θεατρικές ομάδες της Αιανής και της Κοζάνης. Μέσα από την έννοια της συμπερίληψης δημιουργείται ένας Χορός 33ων ατόμων με και χωρίς αναπηρία, διαφορετικών ηλικιών, καταγωγής και βιωμάτων, ο οποίος συντονίζεται στον ρυθμό της αρχαίας τραγωδίας.

Η επαφή μου με την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή ξεκίνησε από τη σχολή σκηνοθεσίας του Εθνικού Θέατρου, από την οποία αποφοίτησα το 2021 με την διπλωματική εργασία μου πάνω στο συγκεκριμένο έργο και με επόπτρια την πολύτιμη δασκάλα μου, Αγλαΐα Παπά.

Στη συνέχεια, με την ομάδα Εν Δυνάμει, στις αρχές του 2023 ξεκινήσαμε ένα εργαστήρι αρχαίου δράματος, του οποίου η εξέλιξη μάς αποκάλυψε τη δύναμη του συγκεκριμένου έργου ερμηνευμένο από την συγκεκριμένη ομάδα.

Είναι μεγάλη τιμή για μένα και για την ομάδα που η πρόταση μας για την παράσταση «Σχέδιο Αντιγόνη» έλαβε χρηματοδότηση από το Υπουργείο Πολιτισμού στο πλαίσιο του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» και μας δίνεται η ευκαιρία να εξελίξουμε τη δουλειά μας και να επιχειρήσουμε αυτή τη συνάντηση.

Παρακάτω σας παραθέτω ένα απόσπασμα του λόγου της ακτιβίστριας και ηθοποιού Sara Kay, αυτόχθονος ιθαγενούς της Βραζιλίας, στην έναρξη του Φεστιβάλ της Βιέννης (Wiener Festwochen) για την παράσταση «Αντιγόνη» σε σκηνοθεσία Μίλο Ράου:

«Αυτή η τρέλα πρέπει να σταματήσει. Ας σταματήσουμε να είμαστε ο Κρέοντας. Ας γίνουμε η Αντιγόνη. Γιατί όταν η ανομία γίνεται νόμος, η αντίσταση γίνεται χρέος. Ας αντισταθούμε όλοι μαζί. Ας γίνουμε άνθρωποι. Ο καθένας με τον τρόπο του, όπου κι αν βρίσκεται, ενωμένοι με τη διαφορετικότητά μας και την αγάπη μας για τη ζωή, που μας ενώνει όλους.»

Είμαστε μέλη ενός παγκόσμιου Χορού που καθημερινά παρακολουθεί τις τραγωδίες που επιτελούνται μπροστά στα μάτια του. Το ερώτημα είναι πως αντιδρούμε σε όλα αυτά που συμβαίνουν, πόσο μετέχουμε στην εποχή μας και ποιος είναι ο ρόλος της τέχνης σήμερα.

«Το αδύνατο δεν γίνεται», ακούγεται από την Ισμήνη στον πρόλογο του έργου και μας προκαλεί να την διαψεύσουμε. Το αδύνατο, στην περίπτωσή μας θα μπορούσε να είναι η αντίληψη ότι άτομα με αναπηρία δεν μπορούν να εμφανιστούν στη σκηνή και να αρθρώσουν λόγο, να υποδυθούν ρόλους, να συγκινηθούν, να μετέχουν στο μυστήριο του θεάτρου, να πάρουν θέση σε ένα ηθικό δίλημμα. Κι όμως, η ομάδα Εν Δυνάμει αποδεικνύει συνεχώς ότι το αδύνατο γίνεται, αρκεί να το προσπαθήσεις.

Στον προαύλιο χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου Αιανής συντελείται μία έκτακτη γενική συνέλευση που μας καλεί να πάρουμε θέση.

Η παράσταση «Σχέδιο Αντιγόνη», σε σκηνοθεσία Σοφίας Αντωνίου, θα παρουσιαστεί για δύο μοναδικές παραστάσεις στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής Κοζάνης, στις 9 και 10 Αυγούστου, στις 21.00, στο πλαίσιο του προγράμματος 2024 του θεσμού του Υπουργείου Πολιτισμού «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός». Η εκδήλωση προσφέρεται δωρεάν για το κοινό.

Διαβάστε επίσης:

Σχέδιο Αντιγόνη, από την Ομάδα Εν Δυνάμει στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής