Σόνια Θεοδωρίδου: Όσο μπορούμε πρέπει να βοηθήσουμε να εκλαϊκευτεί το είδος, χωρίς να χάσει την ποιότητα του

Η Σόνια Θεοδωρίδου, η διεθνής μας υψίφωνος μιλάει στο CultureNow.gr με αφορμή την συμμετοχή της στην Χριστουγεννιάτικη συναυλία που θα πραγματοποιηθεί στο Παλλάς την παραμονή των Χριστουγέννων, 24 Δεκεμβρίου 2012.

Συνέντευξη Λίλιαν Αλεξάκου

Πως προέκυψε το ενδιαφέρον σας για την όπερα;
Γεννήθηκα στη Βέροια και από μικρή όταν με ρωτούσαν τι θέλεις να γίνεις, έλεγα θέλω να γίνω τραγουδίστρια, χωρίς να ξέρω ή να έχω ακούσει κλασική μουσική. Κάποτε ακούγοντας την Μαρία Κάλλας στο ραδιόφωνο, έλεγα θέλω να γίνω έτσι. Βέβαια δεν υπήρχε καμία προοπτική, γιατί δεν υπήρχε τίποτα γύρω μου που να βοηθήσει. Ήρθα στην Αθήνα γράφτηκα στο Εθνικό Ωδείο για να κάνω μαθήματα πιάνου αλλά ήξερα βέβαια ότι θα πάω στο τραγούδι, κάποια στιγμή πήρα το πρώτο βραβείο των υποτροφιών Κάλλας και έφυγα στο εξωτερικό.

Σας βοήθησαν στην καλλιτεχνική σας διαδρομή;
Πάρα πολλοί ! Στα πρώτα μου βήματα με βοήθησε η Ντόρα Μπακοπούλου η πιανίστα, με βοήθησε πάρα πολύ και για πάντα ο Χρήστος Λαμπράκης. Από ΄κει και πέρα η δασκάλα μου η Βέρα Ρόζα στο τραγούδι και μερικοί άνθρωποι στο εξωτερικό. Πάνω από όλα με βοήθησε η ίδια μου η δύναμη, η θέληση, το κουράγιο, το πείσμα, η καταγωγή μου. Το ότι προέρχομαι από γονείς που η μάνα μου είναι από τον Πόντο, ο πατέρας μου από την Κωνσταντινούπολη. Αυτή η προσφυγιά , η ανάγκη να βρούμε τις ρίζες μας, μου έδωσε τρομερό κουράγιο και δύναμη για να τα καταφέρω. Πάντα κουβαλούσα την Ελλάδα μέσα μου, δηλαδή απαρνιόμουνα κάθε αποτυχία γιατί έλεγα είσαι Ελληνίδα, αντιπροσωπεύεις τη χώρα σου και πρέπει να τα καταφέρεις. Και το τελευταίο που μπορώ να πω, είναι αυτό το χειροκρότημα του κόσμου το οποίο το δέχτηκα απλόχερα. Το πήρα με μεγάλη χαρά, ήταν πάντα ένα βάλσαμο στην ψυχή μου για όσα μου είχε στερήσει η ζωή. Μου στέρησε την πατρίδα μου, φίλους, το να ζω στην Ελλάδα, όλο αυτό το πληρώθηκα αλλιώς.

Τι είναι το ταλέντο;
Το ταλέντο είναι το ιδιαίτερο δώρο του Θεού, που φέρνει κάθε άνθρωπος μαζί του ερχόμενος στη γη. Μάλιστα αν είναι πολύ έντονο σε προστάζει να ακολουθήσεις ένα συγκεκριμένο δρόμο. Έτσι το βίωσα, ο εσωτερικός μου κόσμος με πίεζε να ακολουθήσω συγκεκριμένο δρόμο. Στη δική μου περίπτωση, ήταν ένα πολύ ιδιαίτερο το δώρο της φωνής  Όλα τα άλλα βοηθούν την ανάπτυξη του ταλέντου δηλαδή η μόρφωση, η οικογενειακή σου κατάσταση, τα παιδικά σου χρόνια, από πού προέρχεσαι, ποια είναι η καταγωγή σου, ποιες είναι οι προσωπικές σου ανάγκες, η ψυχολογική σου διάθεση, όλα μαζί συντελούν.

Στην Ελλάδα υπάρχει ενδιαφέρον για την Όπερα;
Τώρα πια πιστεύω ότι έχουν αλλάξει πάρα πολύ τα πράγματα. Πρώτον υπάρχει μια πολύ εσωτερική και έντονη ντόπια αγορά, δεύτερον δεν υπάρχουν  υποστηρικτές, σχολές, παιδεία τέτοιου είδους. Αλλά πιστεύω ότι με την έναρξη του Μεγάρου Μουσικής άλλαξαν όλα τα πράγματα ριζικά και όσο μπορούμε πρέπει να βοηθήσουμε να εκλαϊκευτεί το είδος, χωρίς να χάσει την ποιότητα του.

Στην Φρανκφούρτη αν και ξένη σας δέχτηκαν αμέσως;
Τελείως ξένη αλλά ανοίγεις το στόμα σου και σου λένε περάστε. Εδώ δεν με ήθελε κανένας αφού έκανα προσπάθειες πήγα στη Λυρική, μου είπαν αν θέλετε στη χορωδία και τρεις μήνες αργότερα ήμουν στην όπερα της Φρανκφούρτης σολίστ. Αυτό δεν υπάρχει εδω. Εδω είναι ο γνωστός του γνωστού και το μέσον, δεν τα κυνηγάω αυτά, δεν μ’ ενδιαφέρουν.

Στο εξωτερικό σας αγάπησαν;
Υπήρξα μια πάρα πολύ καλομαθημένη τραγουδίστρια γιατί έζησα πολλά χρόνια στην Ελβετία όπου εκεί με είχαν σαν Βασίλισσα. Ήμουν πάντα το αγαπημένο παιδί των θεάτρων, όπου και να πήγαινα με αγαπούσαν, είχα πολύ καλούς συναδέλφους, το ακροατήριο με λάτρευε πάντα και με λατρεύει. Επειδή πέθαναν οι γονείς μου πολύ νωρίς, ζητούσα πάντα μια θαλπωρή και η θαλπωρή και η οικογένεια μου ήταν πάντα το θέατρο.  θα μου μείνει αξέχαστος ο θαυμασμός και η αγάπη των ανθρώπων πίσω από τη σκηνή, η μεγάλη τους συμπαράσταση και το δόσιμο. Η γκαρνταρομπιέρα μου, αυτοί πού με έντυναν, με έβαφαν, οι τεχνικοί σκηνής , οι κομπάρσοι, οι χορωδοί, συνάδελφοι που έδειχναν το θαυμασμό τους για μένα… Αυτό έχει χαρακτεί μέσα μου.

Τι ρεπερτόριο επιλέγετε;
Μπορώ να τραγουδήσω από Κούρτ Βάιλ ή Πιατσόλα, Θεοδωράκη, Χατζηδάκι και μετά σε μιά μέρα πάλι να ξανακάνω Μότσαρτ! Πιστεύω ωραία φωνή έχει αρκετός κόσμος, το μεγαλύτερο μου ταλέντο πέρα από την ωραία φωνή, είναι αυτή η παράξενη αγάπη μου για όλα τα πράγματα που έχουν σχέση με τη μουσική. Πάντα μου αρέσει να βαδίζω σε τεντωμένο σχοινί. Να ρισκάρω πράγματα να ρισκάρω την ψυχή μου, να ρισκάρω την φωνή μου. Τρελαίνομαι, βαριέμαι τα ίδια και τα ίδια, θέλω να δοκιμάζω, θέλω να πηγαίνω σε όρια πού πιστεύουν άλλοι ότι δεν θα τα φτάσουν. Εκεί είναι το δικό μου το ρίσκο. Δεν παίρνω το σχοινί να κρεμαστώ να κάνω αυτό το jumping πως κάνουν, κάνω άλλο jumping μουσικό! Μου αρέσει πάρα πολύ να χώνομαι στα βαθιά νερά! Είναι η μεγάλη μου αγάπη αυτή!

Ποιά ηρωίδα της όπερας σας αρέσει περισσότερο να ερμηνεύετε;
Κάθε ηρωίδα που αντιπροσωπεύω εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή, είναι το κεντρικό μου πρόσωπο, δηλαδή είναι σαν να αγαπάς κάποιον και εκείνη τη στιγμή είσαι ερωτευμένη τόσο πολύ. Έχω μεγάλη αδυναμία στις ηρωίδες του Πουτσίνι, μου αρέσει πάρα πολύ η Μαντάμ Μπάτερφλαϊ, η Τόσκα, είμαι φανατική του Μπαχ, τρελαίνομαι για Μότσαρτ. Μου αρέσουν όλες οι ηρωίδες πού έχουν κάτι δραματικό σαν φύση, πού σκοτώνονται για αγάπη, που δίνουν πάθος, πολύ πάθος!! Το ωραίο της σκηνής και το μαγικό είναι ότι μπορείς να είσαι βασίλισσα, πόρνη, υπηρέτρια. Όλα αυτά μπορείς να τα ζήσεις εκείνη την ώρα πάνω στη σκηνή στους ρόλους σου, που δεν μπορεί κάποιος άλλος να τα ζήσει.

Πριν βγείτε στην σκηνή πως αισθάνεστε;
Ξέρετε είναι μία πολύ παράξενη διεργασία, αισθάνομαι σαν τον πολεμιστή που ετοιμάζει τα όπλα του, περιποιούμαι τον εαυτό μου. Σαν τον Λεωνίδα και τους τριακόσιους νοιώθω. Και αρχίζει μια παράξενη αυτοσυγκέντρωση, αρχίζω και κλείνω τον εαυτό μου, κλείνομαι, κλείνομαι και είναι σαν ένα τόξο που τεντώνω, τεντώνω, μέχρι να φύγει αυτό το βέλος. Και βέβαια τα δευτερόλεπτα πριν βγω στη σκηνή ,το έχω ξαναπεί , κανείς ποτέ, μα ποτέ δεν θα μου ξεχρεώσει αυτό τον φόβο και τήν αγωνία, είναι πολύ παράξενο συναίσθημα. Όταν βρεθώ στο σανίδι τότε τα ξεχνάω όλα, μ΄ενδιαφέρει να τα πω ωραία, να τα δώσω όλα, να δώσω την ψυχή μου όλο αυτό μου αρέσει. Αυτή η διαδικασία είναι σαν γέννα, μόλις βγει το κεφάλι του παιδιού τα ξεχνάς όλα ,κάπως έτσι νοιώθω.

Ο τρόπος που ζείτε έχει ιδιαιτερότητες, αποκομίσατε κάποια σοφία για την ζωή;
Θα ξεχωρίσω δύο πράγματα , καταρχάς το τραγούδι είναι ένας τρόπος ζωής. Ζεις με αυτό, δεν το επέλεξα έτσι γεννήθηκα. Ζεις μαζί με το τραγούδι ,ξυπνάς μαζί με τη φωνή σου. Το μουσικό μας όργανο εμείς δεν το έχουμε στην ντουλάπα και το βγάζουμε, το κουβαλάμε πάνω μας. δηλαδή  η φυσική μας κατάσταση είναι άμεσα εξαρτημένη. Πιστεύω ότι το μεγαλύτερο δώρο που απεκόμισα από το τραγούδι, μέσα από τις δόξες, τις μεγάλες επιτυχίες, τις αποτυχίες καμιά φορά, από την τόση αγάπη του κόσμου, απ΄ όλον αυτό το θαυμασμό , αυτό πού απεκόμισα είναι η ταπεινότης. Για τη ζωή υπάρχει μια μεγάλη σοφία και όποιος το καταφέρει θα φτάσει πολύ ψηλά. Να είσαι ταπεινός Αυτό ήταν για μένα η προσωπική μου εμπειρία γιατί κατάλαβα ότι εγώ και ένας πού ζητιανεύει έξω στο δρόμο, είμαστε το ίδιο. Έτσι νοιώθω και πιστεύω ότι όσο πιο ψηλά πάς, τόσο πιο πολύ αναγνωρίζεις το Θείο μεγαλείο, ανακαλύπτεις το πόσο μικρός και πόσο μεγάλος συνάμα είσαι. Ότι μέσα σ αυτή την παγκόσμια την τέλεια φύση, είμαστε ένα τόσο μικρό δημιούργημα. Επίσης δεν θα ησυχάσω ποτέ από το να λέω ότι, όσο δεν βοηθάμε τους διπλανούς μας, όσο δεν είμαστε στρατευμένοι να κάνουμε και τους άλλους ανθρώπους ευτυχισμένους, έχουμε αποτύχει.

Σαν Σόνια Θεοδωρίδου προσπαθώ με όλες μου τις δυνάμεις να το καταφέρω. Όπου μου ζητάνε πάω δωρεάν να τραγουδήσω , όπως για τους γιατρούς του κόσμου και έχω ένα σχολείο δικό μου με εβδομήντα παιδιά στο Σουδάν που το φροντίζω. Όπου υπάρχει περίπτωση να μπορώ να βοηθήσω με το δικό μου τρόπο όπως εγώ θέλω, θα το κάνω και θα συνεχίζω να το κάνω για πάντα.

Έχετε φτάσει σ ένα σημείο πού μπορείτε να βοηθήσετε;
Και τίποτα να μην είχα θα βοηθούσα και τίποτα να μην έπαιρνα θα βοηθούσα, γιατί έτσι έχω μεγαλώσει κι΄ έχω έτσι μάθει. Βοήθεια δεν είναι πάντα τα χρήματα, βοήθεια είναι να ακούς έναν άνθρωπο σου, να χαμογελάς σ΄ ένα δεύτερο. Να κοιτάς στα μάτια κάποιον και να ξέρεις ότι και να σου συμβεί, έχεις έναν άνθρωπο να τον εμπιστεύεσαι. Αυτά είναι μεγάλες βοήθειες.

Στην showbiz υπάρχει παγίδα ;
πιστεύω όσο πιο πολύ είσαι στο φως μια και εμείς είμαστε στο φως, τόσο πιο πολύ εκτίθεσαι, έτσι δεν είναι;  Αλλά δεν έχω και τίποτα να κρύψω να πω την αλήθεια και εγώ λούζομαι σ΄ αυτό το φως, είναι η χαρά μου. Αλλά ξέρετε ποια είναι η παγίδα? Η παγίδα είναι όταν τραγουδάω στη σκηνή και όλοι με κοιτάνε με θαυμάζουν!  Η παγίδα είναι αυτή την καημένη την βιολέτα, που λές και όλοι πέφτουν στα πόδια σου, να μην την πάς σπίτι σου!  Στο σπίτι δεν είμαι η Βιολέτα είμαι η Σόνια η μαμά του Μαξιμίλιαν , είμαι μια καλή νοικοκυρά, μια καλή μάνα ελπίζω! Εάν αυτή τη ζωή την μεταφέρεις και στο σπίτι σου χάθηκες, τρελαίνεσαι. Και μετά εκεί είναι χιλιάδες κόσμος, χτυπάνε πόδια χέρια, σε χειροκροτάνε…

Και μετά ξεχνάνε;
Ακριβώς, και όταν πάς σπίτι σου νοιώθεις ένα κενό. Πόσες φορές ένοιωθα την ησυχία του ξενοδοχείου και έλεγα πού είναι όλοι αυτοί; Μετά είμαι μόνη! Αν λοιπόν μάθεις και συμφιλιωθείς μ΄ αυτό, είναι μια διαδικασία ψυχολογική που είναι περίπλοκη αλλά πολύ υγιής. Γιατί κάθε φορά πού φεύγεις και βρίσκεσαι μόνη σου στην ησυχία νοιώθεις την ματαιότητα του κόσμου, τελείωσε! Και αυτό είναι το δίδαγμα της ταπεινότητας που σας είπα πριν.

Αισθάνεστε ανασφάλεια ή φόβο για το τι θα γίνει μετά;
Προέρχομαι από φτωχό σπίτι δεν είχα τίποτα στο πιάτο, τα καλοκαίρια στα ροδάκινα πηγαίναμε στα χωράφια δουλεύαμε για να σπουδάσουμε Και θέλω να πω ότι ο φόβος που δεν έχω είναι, ότι οτιδήποτε και να μου συμβεί, αν χρειαστεί και πάλι σκάλες να καθαρίσω, γιατί καθάριζα και σκάλες σαν φοιτήτρια, εγώ δεν θα χαθώ. Αυτό είναι μια εσωτερική δύναμη που δεν μπορεί να μου φύγει με τίποτε.

Μετά από μια λαμπρή καριέρα δεν σας τρομάζει να καθαρίζετε σκάλες, δεν είναι δύσκολο;
Πιστεύω ότι αν με δείτε να καθαρίζω σκάλες και να μην ξέρετε ότι είμαι η Σόνια Θεοδωρίδου, δεν θα χάσω ούτε την λάμψη μου, ούτε την προσωπικότητα μου. Όλα είναι πανεύκολα! Θυμάμαι την περίπτωση ενός triple δισεκατομμυριούχου, που είχε καράβια, όπλα, αυτός σήμερα είναι πιο φτωχός από τον φτωχό είναι τόσο γρήγορο το κατρακύλισμα Δεν φοβάμαι τίποτα ούτε και τον θάνατο. Δεν φοβάμαι πρώτον γιατί είμαι καλά μέσα μου. Δεύτερον δεν φοβάμαι γιατί θα πεθάνω αφού είναι μέσα στη φύση και ο θάνατος, άρα είναι ένα φυσικό γεγονός.

Ζείτε στο Βερολίνο με τον σύζυγο σας και διευθυντή ορχήστρας Θεόδωρο Ορφανίδη και πρόσφατα κυκλοφόρησατε cd  με μελοποιημένη ποίηση του Καβάφη ;
Ζω πια στο Βερολίνο με τον σύζυγο μου Θεόδωρο Ορφανίδη, όπου ιδρύσαμε την ορχήστρα Οrchestra Μοbile http://www.orchestramobile.com/ και την δική μας δισκογραφική εταιρεία The Human Voice Music. Προβάλλουμε την λόγια μουσική, Έλληνες καλλιτέχνες και συμβάλλουμε στην αλλαγή της εικόνας της χώρας μας στο εξωτερικό. Λόγω της πολιτικής κατάστασης το κλίμα έγινε πάρα πολύ ανθελληνικό και προσπαθούμε να στρέψουμε το ενδιαφέρον σε αυτό που πραγματικά είναι η Ελλάδα. Μόλις γυρίσαμε από συναυλία στο Ισραήλ, ήμασταν σε περιοδεία στο Αμστερνταμ, το Όσλο… Από τις 3 Δεκεμβρίου κυκλοφορεί το δεύτερο μου cd  με μελοποιημένα ποιήματα του μεγάλου ποιητή Κωνσταντίνου Καφάβη (150 χρόνια από την γέννηση του και 80 από τον θάνατο του). υπό την μουσική διεύθυνση του Θεόδωρου Ορφανίδη, η μελοποίηση είναι του Αθανάσιου Σίμογλου και συνοδεύει η Οrchestra Μοbile. Το Cd αποτελεί το δεύτερο μέρος της Καφαβικής Τριλογίας του Αθανάσιου Σίμογλου  η οποία θα ολοκληρωθεί του χρόνου με το τρίτο και τελευταίο μέρος, και θα παρουσιαστεί πανηγυρικά σε ένα τριήμερο αφιέρωμα στον Καφάβη και τον Αθανάσιο Σίμογλου στο Βερολίνο τον Ιούνιο του 2013.

Την παραμονή των Χριστουγέννων θα δώσετε την Χριστουγεννιάτικη συναυλία στο Παλλάς…Στις 24 Δεκεμβρίου στις 6 το απόγευμα στο Παλλάς με την Χορωδία της ΕΡΤ, τον τενόρο Αντώνη Κορωναίο θα ερμηνεύσουμε ένα υπέροχο απάνθισμα με Χριστουγεννιάτικα τραγούδια και κάλαντα. Από τα παραδοσιακά κάλαντα της Δυτικής Ευρώπης μέχρι και τα σύγχρονα τραγούδια που έχουν συνδεθεί με το πνεύμα των Χριστουγέννων, η μουσική πανδαισία θα ολοκληρωθεί με τη συμμετοχή της Παιδικής και Νεανικής Χορωδίας της Πολυφωνικής Χορωδίας Πάτρας. Την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ θα διευθύνει ο Θεόδωρος Ορφανίδης. Η συναυλία θα μεταδοθεί τα Χριστούγεννα 25 Δεκεμβρίου στις 10 το πρωί από την ΝΕΤ.