Η επιμελήτρια της έκθεσης Λήδα Καζαντζάκη σημειώνει:
Η κρίση θραύει την ισορροπία μας. Δημιουργεί ρωγμές στην εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας και για τον Άλλο, τον Ξένο που φοβόμαστε. Γιατί βρίσκεται μέσα στα βάθη του Είναι μας. Γιατί αποκαλύπτει, καθώς γράφει η ψυχαναλύτρια Julia Kristeva, «την ταραχώδη ετερότητά μας, μια που είναι αυτή που αναδύεται ορμητικά στη θέα αυτού του «δαίμονα», αυτής της απειλής, αυτής της ανησυχίας που γεννά η προβολική εμφάνιση του άλλου μέσα σ΄αυτό που επιμένουμε να κρατάμε ως ιδιωτικό και απαρασάλευτο “εμείς”.»
Η κρίση αποτελεί την ετεροτοπία όπου δημιουργούνται οι ρήξεις με την κατεστημένη κοινωνική και πολιτισμική τάξη πραγμάτων στο πέρασμα του 19ου προς τον 20ό αιώνα, στο μεσοπόλεμο ή μετά το πέρας του Β΄ Μεγάλου Πολέμου. Τότε που γεννήθηκαν τα σημαντικότερα κινήματα που διαμόρφωσαν ένα τοπίο απαλλαγμένο από την πιστή αναπαράσταση της φύσης και του ανθρώπου και τους εκάστοτε κυρίαρχους παραγγελιοδόχους της, ελεύθερο στους πειραματισμούς των δημιουργών της, προσβάσιμο από ένα ευρύτερο κοινό: ο εξπρεσιονισμός ο κυβισμός και ο σουρεαλισμός, η αφαίρεση, η αρτ μπρουτ, η ποπ αρτ κι αργότερα η άρτε πόβερα, το γκράφιτι .
Είναι τα σημεία από τα οποία ξεκινούν οι νέοι χαράκτες και συνομιλούν έτσι με τους καθιερωμένους «παλαιούς» ζωγράφους και χαράκτες (Κοκόσκα, Χάρτουγκ, Πένκ, Ράουσενμπεργκ, Τάπιες, Τσιλλίντα, Τόμπευ, Φόστελ) της συλλογής του αυστριακού καλλιτέχνη και συμμετέχοντα Γιοάχιμ-Λόταρ Γκαίρτνερ, στην παρούσα έκθεση. Διαδηλώνουν με τις διαφορετικές τεχνικές που χρησιμοποιούν πάνω σε διαφορετικά υλικά τη συνέχεια αυτής της μαγικής και ακόμα τόσο παραγνωρισμένης στη χώρα μας χαρακτικής τέχνης από τις απαρχές της – στις προϊστορικές βραχογραφίες- και τη διαμόρφωσή της μέσα στο μοντέρνο μέχρι τις μέρες μας.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Σμιλεύουν πάνω στις μεταλλικές και ξύλινες μήτρες τους, μέσα στα αδρά περιγράμματα του εξπρεσιονιστικού κινηματογράφου του Φριτς Λανγκ και της «Νέας Αντικειμενικότητας», ωθούμενοι από την ονειρική δύναμη του σουρεαλισμού, τα μαζικά ανθρωπόμορφα πλάσματα με τις εξωπραγματικές μάσκες και τα σκάφανδρα που κατασκευάζονται για να αντικαταστήσουν μέσω της ρομποτικής τεχνολογίας σήμερα τούς ανθρώπους στην αγορά εργασίας.
Φτιάχνουν με τα μεγεθυμένα πρότυπα της διαφήμισης αλλά και της ζωγραφικής των δημόσιων τοίχων που τοποθετούνται πάνω από τα ομοιόμορφα και βαμμένα με έντονες πινελιές γυναικεία πρόσωπα μια «λαϊκή- μη λαϊκότροπη τέχνη» με τον τρόπο του κινήματος COBRA.
Χαράζουν πάνω στο ξύλο μορφές που λικνίζονται μέσα στους ρυθμούς της φύσης και μας θυμίζουν με τη λιτή, άσαρκη φόρμα τους τοιχογραφίες της μινωικής Κρήτης. Τις συνδέουν με τα τυπώματά τους σε λεπτά χαρτιά που κολλάνε με την τεχνική του κινηματογραφικού μοντάζ της ρώσικης πρωτοπορίας και του γαλλικού νέου κύματος σε ένα όλον.
Πλάθουν αφαιρετικές φιγούρες με τις ρευστές γραμμές του εξπρεσιονιστή Φράνσις Μπέικον και τα παραμορφωμένα, φιμωμένα κι αποκομμένα από το σώμα με ένα λευκό παραλληλόγραμμο, πρόσωπα.
Γράφουν με οξέα τις πολυσχιδείς ενορμήσεις μας, τις αποτυπώνουν ως έναν θρυμματισμένο σε ακτίνες καθρέφτη στο κέντρο του οποίου αιωρούμαστε ή ως ένα κύμα από χρωματιστές ραβδώσεις που εκτοξεύεται ως μια έξοδος στα σπαρτά του ‘Ανσελμ Κίφερ και μας συνεπαίρνει.
Πλέκουν σαν τις γιαγιάδες μας ανάμεσα σε πολύχρωμες ορθογώνιες και κάθετες γραμμές με την αφηρημένη τεχνική του pattern την καθημερινότητά μας και την αφήνουν να σβήσει σε ασπρόμαυρες κυψέλες όπως τα όνειρά μας.
Δημιουργούν με βάση τη γνώση της ιστορίας της τέχνης αλλά και την ανθρώπινη εμπειρία σχήματα και φόρμες από το παρελθόν και το παρόν και συνθέτουν έτσι τη σπασμένη πραγματικότητα που συγκροτεί ανέκαθεν το είναι μας.
Λήδα Καζαντζάκη ιστορικός τέχνης
Συντελεστές:
Καλλιτέχνες που συμμετέχουν:
Ζολωτάκης Αποστόλης, Κάπρου Ελένη, Κολιός Γιάννης, Κώτση Ανδριάνα, Μηλιώτης Δημήτρης, Σπανόπουλος Δημήτρης, Gartner Joachim, Kallan Canuto
Και από την συλλογή του Joachim Gartner:
Braque Georges, Chillida Eduardo, Gartner Joachim, Hartung Hans, Kokoschka Oscar, Penck A.R., Rauschenberg Robert, Serra Richard, Tapies Antoni, Tobey Mark,Vostell Wolf