Συνεπείς αφηγήσεις
Η περιπλάνηση, η ταυτότητα, η ένταξη σε μια μεταβατική κοινωνία, η αναζήτηση της επιβίωσης / ευτυχίας, είναι οι αφορμές της θεωρητικής δομής του έργου μου.
Όλοι οι άνθρωποι φτιάχνουν την ιστορία τους κάτω από τις περιστάσεις της ζωής στις οποίες βρίσκονται, περιστάσεις όμως που δεν τις επιλέγουν οι ίδιοι.
Σταύρος Παναγιωτάκης
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η ατομική και η συλλογική μετάβαση από τόπο σε τόπο, η περιπλάνηση και η διάσπαση του ορίου του ιδιωτικού με το δημόσιο χώρο, επιτελούν στην ολική μεταμόρφωση της κοινωνικής συνοχής και κάποια από τα στοιχεία που δημιουργούν τη σχέση περιεχομένου και μορφής, στη δομή της σύνθεσης των έργων μου αυτής της θεματικής ενότητας. Οι συνεπείς αφηγήσεις του Σταύρου Παναγιωτάκη αποτελούν επανανοηματοδοτούμενες ατομικές ροές μνήμης σαν κινηματογραφικό σενάριο, που εγγράφονται με μεταγενέστερους τρόπους αντίληψης. Προέρχονται από την κατανόηση των εμπειριών σε επίπεδο βιωμένου χρόνου και έχουν αναδρομική σχηματοποίηση της προσωπικής του ιστορίας. Επαναφέρει εικαστικά την αυτοβιογραφική του μνήμη, ανακατασκευάζοντάς την μέσα από το σημερινό του βλέμμα, για τον εαυτό και τον κόσμο.
Η αφηγηματολογική προσέγγιση εικόνων, γεγονότων και καταστάσεων, με τη γραμματική της εικαστικής του γλώσσας, σχηματίζεται από τα ποικίλα αντικείμενα του πραγματικού κόσμου, τα οποία βρίσκονται πάνω στον καμβά, συγκροτώντας ένα σημαίνον πεδίο κοινωνικού, πολιτικού και ψυχολογικού φορτίου. Επιλέγει και σημειοδοτεί ορισμένα συμβάντα και στη συνέχεια τα αφηγηματοποιεί. Η πορεία της αναμνηστικής διαδικασίας συνδέει σκόρπια γεγονότα, δίνοντας χώρο να αναπτυχθεί μια μνημονική αναπαραστατική και συνθετική δραστηριότητα, η οποία φιλοδοξεί να εξερευνήσει το υλικό του παρελθόντος μέσω της κατανόησής του.
Ο κατακερματισμένος χώρος και χρόνος, οι ταυτόχρονες σκηνές, νοητικά και πραγματικά παλίμψηστα, δημιουργούν ένα πολύπλοκο σύστημα σχέσεων, στο οποίο η βιωμένη εμπειρία, καταδεικνύει όψεις διαφορετικών δυνατοτήτων της σχέσης του γεγονότος με την αφήγηση.
Σε μία απόπειρα ανασχεδιασμού μνημονικών τοποσήμων, με ανορθόδοξες κλίμακες, παράδοξους φωτισμούς, απρόσμενες γειτνιάσεις και εξοβελισμό του πραγματικού χώρου, αρχιτεκτονήματα, μνημεία, μορφές, σώματα, αντικείμενα από αστικό και φυσικό περιβάλλον αποκτούν νέα ταυτότητα. Πρόκειται για έναν ενδιάμεσο, τεχνητό χώρο, με διαφοροποιημένες εστιάσεις, αναδεικνύοντας τον κομβικό ρόλο της μνημονικής διαδικασίας στη μετουσίωση των εμπειριών του παρελθόντος.
Εναποθέτει στη ζωγραφική του επιφάνεια οικειοποιήσεις από προηγούμενα έργα. Οι μνήμες προηγούμενων εικόνων υποχωρούν, αντικαθίστανται, διαμέσου αλλεπάλληλων αναθεωρήσεων και επανακατασκευών, από νέες πράξεις παλιμψηστικής παρέμβασης, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σταδιακά μια καινούργια αναπαράσταση.
Με ταυτόχρονη συνύπαρξη διαφορετικών τεχνικών, κόμικς, γκράφιτι, με μελάνια, παστέλ, λαδομπογιές νερού, ριπολίνες, σκισμένα και επικολλημένα έργα, επιζωγραφίσεις με επαλληλία, στρωματογραφεί την προσωπική μνήμη, παράγοντας πολυεπίπεδα νοηματοδότησης.
Στα έργα του με απλότητα, οικονομία στη γλώσσα, άρνηση στον ρεαλισμό αλλά και τρυφερότητα, δημιουργεί ένα περιβάλλον που καταδεικνύει το ενδιαφέρον του για το ζήτημα αναλογιών και δυσαναλογιών κλίμακας πάνω στη ζωγραφική του επιφάνεια.
Η πολυμέρεια που διακρίνει την καλλιτεχνική μορφοποίηση των κομβικών προσωπικών του εμπειριών, προσκαλεί τον θεατή να παρακολουθήσει ένα εσωτερικό παιχνίδι μέσω της ροής των εικόνων. Η απόπειρα αναπαραστατικής προσέγγισης και ο τρόπος δόμησής της, βασίζονται στην ασύνειδη, αποσπασματική, κατακερματισμένη αφήγηση. Παγώνει το χρόνο, αφήνει το έργο να αποτυπώνει τη σύγκλιση του τεμαχισμένου χώρου και του τεμαχισμένου χρόνου σε επίπεδο αφηγηματικής δομής αλλά και περιεχομένου.
Οι «Συνεπείς αφηγήσεις» του Σταύρου Παναγιωτάκη, μπορεί να λειτουργήσουν ως οπτικοποιημένη αντανάκλαση της σύνθετης ανθρωπινότητάς μας, μέσα από τις προσωπικές του οδύσσειες, ως ελάχιστο της πολυεπίπεδης ανθρώπινης περιπέτειας, με πρόθεση την αξιοποίηση της μνήμης και των λειτουργιών της, για την ανάδυση σημείων σύζευξης του παρελθόντος με το μέλλον.
Μαρία Βασιλική Κενανίδου
Ιστορικός Τέχνης
Σταύρος Παναγιωτάκης:
Γεννήθηκε το 1963 στα Χανιά. Σπούδασε Ζωγραφική (1984 – 1989) στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών του Βερολίνου U.D.K. στον καθηγητή κ. Gerhard Bergmann. Παράλληλα φοίτησε στα εργαστήρια Χαρακτικής, και Γλυπτικής. Το 1991 απόκτησε το μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών (Meisterschüler) στην Ανώτατη Σχολή Καλών του Βερολίνου U.D.K. Το 2015 αναγορεύεται διδάκτορας του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής Α.Π.Θ. Από το 2017 διδάσκει ως Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών στη Σχολή Καλών Τεχνών, ΑΠΘ. Διοργάνωσε 47 ατομικές εκθέσεις και συμμετείχε σε 90 ομαδικές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχουν τοποθετηθεί 10 γλυπτά του σε μόνιμη εγκατάσταση στον Δημόσιο χώρο στην Ελλάδα και την Κύπρο. Έχει επιμεληθεί σκηνοθετικά και διοργάνωσε πλήθος θεατρικών δρώμενων, περφόρμανς και βίντεο.