Ο Στέλιος Μάινας, τη φετινή θεατρική σαιζόν, δεν βρίσκεται μόνο πάνω στο θεατρικό σανίδι, -υποδυόμενος εξαιρετικά τον Χοφμέιστερ στην «Τίρζα»-, αλλά και απέναντι από αυτό, στην καρέκλα του σκηνοθέτη… να συνδιαλέγεται με το μονόπρακτο της Λούλας Αναγνωστάκη «Η Πόλη».
Το εμβληματικό αυτό έργο, μέρος της τριλογίας “Πόλη” – “Διανυκτέρευση” – “Παρέλαση”, που πρώτος ανέβασε ο Κάρολος Κουν στο Θέατρο Τέχνης το 1965, παρουσιάζεται ανανεωμένο και ως αυτόνομο μονόπρακτο στην Κεντρική Σκηνή του θεάτρου Επί Κολωνώ, υπό τις δικές του σκηνοθετικές οδηγίες. Με αφορμή την παράσταση, ο πολυδιάσταστος καλλιτέχνης και λάτρης της θεατρικής τέχνης, μας μίλησε για το έργο, για τους ανθρώπους εκτός «Πόλης», για την ελπίδα πως σαν λαός «έχουμε ξύσει το βυθό, και αναδυόμαστε» …
Συνέντευξη: Ερριέττα Μπελέκου
Culturenow.gr: Φεύγοντας από τα Ιλίσια, όπου υποδύεστε με μεγάλη επιτυχία τον Χόφμειστερ, έρχεστε στο Επι Κολωνώ και, από την καρέκλα του σκηνοθέτη αυτή τη φορά, συνομιλείτε με το μονόπρακτο της Λούλας Αναγνωστάκη «Η Πόλη», το οποίο ανεβαίνει πρώτη φορά στο σανίδι μόνο του, χωρίς την «Διανυκτέρευση».. Ποια είναι η δύναμη αυτού του κειμένου, αυτό που σας γοήτευσε και πήρατε την απόφαση να του δώσετε σκηνική ζωή;
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Στέλιος Μάινας: Η πόλη, ένα κείμενο μιας τόσο εμβληματικής φυσιογνωμίας της λογοτεχνίας μας, όσο η κα Αναγνωστάκη, είναι μια παραβολή, ένας συμβολισμός, πάνω στη φυγή, την απομόνωση, ένα σχόλιο επηρεασμένο από τις συνιστώσες της εποχής, που είχαν ακόμα το άρωμα μιας αδελφοσφαγής, της καταστροφής και της ματαίωσης .
O μεστός , λιτός κι αφαιρετικός της λόγος, είναι τα στοιχεία που με προκάλεσαν να σκηνοθετήσω το μονόπρακτο.
Cul. N.: Τι ζητήματα θίγει αυτό το έργο και που βασίζεται η δική σας σκηνοθετική προσέγγιση;
Σ. Μ.: Ας μην ξεχνάμε πως τα έργα γράφονται και επηρεάζονται από τις συνθήκες της χρονικής συγκυρίας. Το 1965, η πατρίδα μας ζούσε ένα φαινόμενο εκρηκτικής εσωτερικής μετανάστευσης, και αστικοποίησης. Οι άνθρωποι ξαφνικά βρέθηκαν σε τεχνικές συνθήκες που δεν είχαν προλάβει ακόμα να αφομοιώσουν. Η πόλη, όχι πια μόνο με τη μεταφορική της αλλά με την κυριολεξία της επενεργούσε πάνω στα μέλη της κι όχι πάντα με τον καλύτερο τρόπο.
Cul. N.: Οι ήρωες είναι άνθρωποι εκτός «Πόλης», ξένοι ανάμεσα σε ξένους, που παλεύουν με τα «φαντάσματά» τους… Ποια είναι η σχέση τους με το χώρο –εσωτερικό και εξωτερικό-, το χρόνο και τη μνήμη;
Σ. Μ.: Οι ξένοι με τους άλλους και μεταξύ μας, όπως πολύ σωστά επισημάνατε, είναι ο βασικός καμβάς αυτού του έργου. Πόσο χρειάζεται για να γίνουμε ξένοι με τον ίδιο μας τον εαυτό; Ελάχιστα. Οι ήρωες του μονόπρακτου, είναι ξένοι, ξένοι στην πόλη που επισκέπτονται, αν και την ονοματίζουν γενέθλια, (για να προσεγγίσεις κάτι το ονοματίζεις, γίνεσαι ο κατά φαντασίαν συγγενής, το ψεύδος είναι η σωσίβια λέμβος από τη τρέλα), και η ηρωίδα μας, αναγνωρίζει, ή θέλει να αναγνωρίζει τα χαρακτηριστικά της γενέθλιας πόλης της, το έχει ανάγκη. Ξέρετε, φτάνει να βαφτίσουμε κάτι , να το ονοματίσουμε για να αποκτήσει υπόσταση, μη νομίζετε πως μόνο η αλήθεια και μόνον η αλήθεια είναι αυτή που προχωράει τους ανθρώπους. Ξέρετε πόσα ζωτικά ψεύδη έχουν σώσει την ανθρωπότητα, τους ανθρώπους, τις σχέσεις, κοκ.; Για παράδειγμα, σας αναφέρω ένα βασικό ζωτικό ψεύδος… Η Ιστορία κάθε λαού, γράφεται από τον ίδιο, με γνώμονα την ηθική και πνευματική του στερέωση και ανόρθωση. Το ίδιο μπορεί να κάνει και ο γείτονάς του, και οι ιστορίες να συγκρούονται, παρ όλα αυτά είναι αλήθειες, για τον κάθε λαό ξεχωριστά. ….η αλήθεια δεν είναι μια και μοναδική…. Ευτυχώς και δυστυχώς…..
Cul. N.: Πως εντάσσεται αυτή η παράσταση στην πραγματική ελληνική κοινωνία του 21ου αιώνα; Θα μπορούσαμε να πούμε πως στη «Πόλη» αντανακλώνται πανανθρώπινες σχέσεις και συγκρούσεις καθολικές;
Σ. Μ.: Η σημερινή αντιστοιχία είναι έκδηλη, ζούμε την εποχή της απόλυτης σύγχυσης και μεταβατικότητας, ο κανιβαλισμός κινδυνεύει να θεωρηθεί φυσικό φαινόμενο. Σας παραπέμπω στη Δημόσια ζωή.
Cul. N.: Τι πιστεύετε ότι αφήνει αυτή η «καιόμενη πόλη» στον ψυχισμό του θεατή, είναι αισιόδοξο τελικά το μήνυμα για το μέλλον;
Σ. Μ.:Δεν ξέρω αν το μήνυμα είναι αισιόδοξο η απαισιόδοξο, το σίγουρο είναι πως η πόλη καίγεται, και αποτελεί ένα καμπανάκι για τον θεατή, μια προειδοποίηση, για το τι μπορεί να συμβεί…
Cul. N.: Η πόλη περικλείει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον… Ποια είναι τα δικά σας όνειρα, η προσωπική σας πόλη;
Σ. Μ.: Για να σας πω την αλήθεια, τα δικά μου τα σχέδια και όνειρα είναι εντελώς βραχυπρόθεσμα. Αρνούμαι σε καιρούς απόλυτης ανατροπής να σχεδιάζω το απώτερο μέλλον, αφού κινδυνεύει και το κοντινό παρόν……. Για να τελειώσω, νομίζω πως δεν έχουμε σαν λαός ξαναπεράσει τέτοια περίοδο αβεβαιότητας και μεταβατικότητας….. Ελπίζω πως έχουμε ξύσει το βυθό, και αναδυόμαστε, έτσι θέλω να ελπίζω, και κάποια στιγμή, ελπίζω όσο αντέχει η αναπνοή μας, θα βγάλουμε το κεφάλι απ το νερό…… Ας ευχηθούμε μόνο, όταν αυτό το καλό πράγμα συμβεί, να μην αναφωνήσουμε και μεις όπως η ηρωίδα της (( ΠΟΛΗΣ )) ,…….Η ΠΟΛΗ, Η ΠΟΛΗ ΚΑΙΓΕΤΑΙ.
Τι συμβολίζει -ή τι θα ‘πρεπε να συμβολίζει- αυτή η «καιόμενη πόλη» για τον καθένα από μας;
Βρείτε τις απαντήσεις …κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Επι Κολωνώ!
