Πρόκειται αναμφίβολα για ένα σύγγραμμα εμβληματικό, που μέσα από την αναλυτική και πλούσια επεξήγηση των θεωριών του αναδεικνύει τον Σοπενχάουερ ως έναν από τους επιφανέστερους στοχαστές όλων των εποχών. Η ανθρώπινη γνώση και οι διαστάσεις της ξεδιπλώνονται μέσα από αυτό το πολύ διαφωτιστικό και ιδιαίτερα πνευματώδες δοκίμιο, εδώ όπου ο στοχαστής απλώνει τα δίχτυα της προσωπικότητάς του και μας καλεί να τον γνωρίσουμε εις βάθος για να μας μεταδώσει, τι άλλο, την πολύτιμη σοφία της ζωής. Ο Σοπενχάουερ ξετυλίγει το κουβάρι της ανθρώπινης μηχανής και σκέψης του, του νου δηλαδή και των μηχανισμών του, μία διεργασία τόσο επίπονη αλλά και τόσο αποκαλυπτική που είναι ιδιαίτερα ευεργετική και για τον ίδιο τον αναγνώστη εκτός από τον φιλόσοφο που μοιάζει να αυτολυτρώνεται εκφραζόμενος.
Αέναη πηγή γνώσης και πυξίδα αυθεντικού πνεύματος παραδίδει μαθήματα σοφίας
Γράφει αναλυτικά και διεξοδικά για τους τρόπους μέσω των οποίων ο κοινός και καθημερινός άνθρωπος μπορεί να αγγίξει την αυτοπραγμάτωση, να φτάσει δηλαδή σε εκείνο το επίπεδο αυτογνωσίας και συνείδησης ώστε να μην επηρεάζεται από τον κακό δαίμονα μιας ανόητης κοινωνικής λαίλαπας που πολλές φορές τον κατακεραυνώνει και τον καθιστά έρμαιό της. Ισχυρίζεται με ένταση και πίστη στα λεγόμενά του πως η ευτυχία μας εξαρτάται σε μικρό βαθμό από τον περίγυρο και κατά μεγάλο βαθμό από τις δικές μας πεποιθήσεις, τις δικές μας αποφάσεις και κατά κύριο λόγο από το πώς εμείς βλέπουμε τον εαυτό μας. Δεν είναι ο πλούτος εκείνος που θα μας κάνει ευτυχισμένους και πλήρεις, δεν είναι τα αγαθά που θα γεμίσουν το κενό της μη ζωής, είναι η απόλαυση των απλών πραγμάτων στα οποία πολλές φορές δεν παρέχουμε την πρέπουσα προσοχή που θα μας ανυψώσουν, δεν είναι οι πολλές συναναστροφές που θα πληρώσουν το κενό της ματαιοδοξίας πως δήθεν είμαστε αρεστοί, είναι οι λίγοι και καλοί φίλοι που θα είναι πάντα δίπλα μας. Ο Σοπενχάουερ μιλάει μια απλή γλώσσα και επενδύει πολύ στην προσωπική και ακούραστη εργασία με τον εαυτό μας, μια διαρκής σκαπάνη ώστε να αναζητήσουμε το είναι μας και το εγώ μας μακριά από τυμπανοκρουσίες και ανόητες στιγμές.
Η συνθήκη της γνωριμίας με τον εαυτό μας και κατ’ επέκταση η αυτογνωσία της φύσης μας σε όλα τα επίπεδα είναι μια κουραστική διαδρομή αλλά παράλληλα είναι και μια προϋπόθεση ευτυχίας και ευδαιμονίας αν κάπως επιτευχθεί. Είναι η είσοδος στον κόσμο της πραγματικής και όχι της πλασματικής πραγματικότητας, είναι η δυνατότητα που έχουμε να πορευόμαστε δίχως αυταπάτες και να προοδεύουμε ως άνθρωποι, επηρεάζοντας και τους γύρω μας. Όλα αυτά ακούγονται ωραία και απλά, μα μόνο αυτονόητα δεν είναι, ειδικά στη σημερινή εποχή της ανοησίας και της έλλειψης ουσίας των πραγμάτων. Ανίδεοι άνθρωποι κινούνται πολλοί ανάμεσά μας δίχως πυξίδα, σαν ναυαγισμένοι και χαμένοι στο τώρα και το αύριο προφανώς. Καμία προεργασία πνευματική, καμία βάση διανόησης, καμία βούληση έστω και για μη βούληση. Ο Σοπενχάουερ συμπυκνώνει σε αυτό το δοκίμιο των εκδόσεων Κάκτος, όλη του την ξεχωριστή φιλοσοφία και γίνεται συνοδοιπόρος μας αν τον ακολουθήσουμε. Είναι απλές σκέψεις αυτές που μοιράζεται μαζί μας, σκέψεις που αν τις οικειοποιηθούμε μπορούμε να αυξήσουμε την ευδαιμονία μας, να πιστέψουμε περισσότερο στην αξία μας χωρίς αυτό να σημαίνει πως μετατρεπόμαστε σε αλαζόνες.
Με μια σειρά αναφορών και παραπομπών, ο Σοπενχάουερ παραδίδει μαθήματα τόσο αναγκαία για την κοινωνία του τότε και του τώρα και χωρίς να το καταλαβαίνουμε άμεσα γινόμαστε κοινωνοί ενός ανθρώπου που με κόπο και μόχθο πνευματικό και ως αέναος σκαπανέας αναζητά αλήθειες σε έναν κόσμο με ψέματα και ιδιοτέλεια. Δεν φείδεται λόγων, υπερασπίζεται με πίστη και σταθερότητα τις απόψεις του προϊόν μελέτης και όχι τυχαιότητας, ενίοτε μάλιστα γίνεται δυσάρεστος για να υποστηρίξει έναν τρόπο ζωής που είναι πολύ πιθανόν να οδηγήσει στην ευτυχία.«Ένας άνθρωπος διανοούμενος σε απόλυτη μοναξιά βρίσκει εξαιρετική ψυχαγωγία στις σκέψεις και τις φαντασιώσεις του, ενώ καμιά ποικιλομορφία ή κοινωνική απόλαυση, θέατρα, εκδρομές και διασκεδάσεις δεν μπορούν να διώξουν την πλήξη από κάποιον βαρετό. Ένας καλός, εγκρατής, ευγενικός χαρακτήρας μπορεί να είναι ευτυχισμένος σε συνθήκες ανάγκης, ενώ ένας άπληστος, ζηλιάρης, κακόβουλος άνθρωπος, ακόμη και αν είναι ο πλουσιότερος του κόσμου, είναι δυστυχισμένος».
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο Σοπενχάουερ είναι ένα ηφαίστειο από το οποίο ξεχύνεται ο φιλοσοφικός λόγος, ένα μυαλό που σκέφτεται συνεχώς και παράγει ιδέες που ορισμένες φορές αδυνατούμε να αποκρυπτογραφήσουμε με μία πρώτη ανάγνωση. Ο κόσμος αυτός της διανόησης είναι εδώ παρών, η βούληση του ανθρώπου και η εμπειρία που προκύπτει από αυτήν είναι ένας άξιος οδηγός για να προσπαθήσουμε να ξεδιαλύνουμε τα όσα συμβαίνουν εντός μας. Η γνώση του εαυτού μας είναι πρωταρχικό εργαλείο εξέλιξης, είναι ανηφορικός δρόμος με εμπόδια και παγίδες, είναι όμως εκείνος που μπορεί να ξετρυπώσει λύσεις και να δώσει απαντήσεις. Η μη συμμετοχή και η μη επικοινωνία με δίποδα, όπως ο ίδιος τα ονομάζει, που έχουν το ίδιο μένος ή την ίδια αγριότητα με τα θηρία είναι μια μέθοδος αμυντική και ιδιαίτερα προσοδοφόρα για τον άνθρωπο, εκείνον που λαχταρά να μην γίνει βορά. Όπως επίσης και η απουσία συναναστροφής με τον κόσμο της πολυτέλειας των αγαθών αλλά του πνεύματος αποτελεί μια σανίδα σωτηρίας και ένα πλέγμα προστασίας.
Απόσπασμα από το βιβλίο «Η σοφία της ζωής»
«Ο χειρότερος εχθρός της υπερηφάνειας – δηλαδή το μεγαλύτερο εμπόδιό της – είναι η ματαιοδοξία, που επιδιώκει τον έπαινο του κόσμου για να θεμελιώσει την εκτίμηση στον ίδιο του τον εαυτό, ενώ η υπερηφάνεια βασίζεται σε μια προϋπάρχουσα πίστη της συγκεκριμένης αξίας»
Διαβάστε επίσης:
Άρθουρ Σοπενχάουερ – Η σοφία της ζωής: Ένα βιβλίο με τη σκέψη του φιλοσόφου πάνω στην ανθρώπινη φύση