Γροθιά στο στομάχι αποτελούν τα όσα διαβάζει κάποιος σε αυτό το συγκλονιστικό βιβλίο – μαρτυρία του Σουηδού σπουδαίου συγγραφέα και ερευνητή, Σβεν Λιντκβιστ (Sven Lindqvist). Όλοι έχουμε στο μυαλό μας και όχι άδικα τα σπουδαία επιτεύγματα του προηγμένου δυτικού πολιτισμού με τους εμβληματικούς συγγραφείς, ποιητές, ζωγράφους, συνθέτες, αρχιτέκτονες, τα υπέροχα μνημεία που κοσμούν τις μεγάλες πόλεις και ο κατάλογος συνεχίζεται. Ωστόσο, όπως κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις και η ανάγνωση διπλή ερμηνεία. Η ιστορία του δυτικού πολιτισμού, όπως αποδεικνύεται περίτρανα μέσα από τα όσα παραθέτει ο συγγραφέας, δεν ήταν πάντα σπαρμένη με ροδοπέταλα. Το ακριβώς αντίθετο, καθώς τα εγκλήματα κατά ανθρώπων και δη ιθαγενών κατά τις περιόδους της αποικιοκρατίας ήταν πολλά και ειδεχθή σε σημείο αποτροπιασμού και ντροπής. Ο συγγραφέας θα αναφερθεί σε ουκ ολίγες πηγές που πλαισιώνουν αυτό το δίχτυ ντροπής, αρχής γενομένης από το εξαιρετικά επίκαιρο για κάθε περίοδο μυθιστόρημα Η καρδιά του σκότους, το οποίο θα είναι και το βασικό εργαλείο για να αναπτύξει την επιχειρηματολογία και τα συμβάντα.
Φρικτά εγκλήματα και πολιτικές απάνθρωπες φτιάχνουν τον χάρτη της αποικιοκρατίας
Η αδηφάγος αποικιοκρατική πολιτική των παραδοσιακών μεγάλων δυνάμεων όπως για παράδειγμα, της Ισπανίας, της Γαλλίας και της Βρετανίας και αργότερα της Γερμανίας ενδυνάμωσε την παρουσία των χωρών αυτών στο παγκόσμιο στερέωμα και εδραίωσε δίχως αμφιβολία την ηγεμονία τους. Για να πραγματοποιηθεί όμως αυτό είχε προηγηθεί μια σειρά από πράξεις άνομου και ανήθικου περιεχομένου, μια πληθώρα εγκληματικών ενεργειών σε βάρος αυτόχθονων πληθυσμών που το μόνο λάθος τους ήταν πως βρίσκονταν σε αυτά τα εδάφη πριν τους Ευρωπαίους κατακτητές. Αυτή η λεηλασία είχε συμβεί και αιώνες πριν με τους Σταυροφόρους, όπως πολύ σωστά και έγκυρα επισημαίνει στο βιβλίο ο Λιντκβιστ. Η μανία του ανθρώπου για καταστροφή είναι τέτοια που κάθε ίχνος ανθρωπιάς σβήνεται μπροστά στο κέρδος και αν αυτό συμβαίνει έναντι άλλων ανθρώπων ας φανταστούμε τα ζώα και την φύση σε ένα ευρύτερο πλαίσιο.
Η κατάσταση που διαμορφώθηκε λοιπόν με την επέλαση της δήθεν εκπολιτισμένης Δύσης εξόντωσε ολόκληρες φυλές και εξολόθρευσε κάθε ίχνος “βαρβαρότητας”, καθώς οι Ευρωπαίοι αφανίζοντες είχαν ήδη διαμορφώσει μέσα τους το πνεύμα της υπεροχής έναντι τέτοιων “απολίτιστων” και κατώτερων ανθρώπων. Η έπαρση και το αίσθημα ανωτερότητας έφερε στο φως ό,τι χειρότερο μπορούσε να επιδείξει ο δυτικός άνθρωπος με την ασυδοσία σε κάθε επίπεδο να επελαύνει και να διαχέεται όπως η πυρκαγιά ια να κατακάψει τα πάντα. Δημιουργήθηκε αναπόφευκτα μία πραγματικότητα που θύμιζε πυριτιδαποθήκη καθώς η παρουσία των μεγάλων δυνάμεων σε χώρες όπως η Ινδία, η Ινδονησία, η Γαλλική Πολυνησία, η Χαβάη δεν έγινε ποτέ με τη σύμφωνη γνώμη του γηγενούς πληθυσμού.
Η στρατηγική των κυβερνώντων σε χώρες, όπως η Γαλλία, η Αγγλία, η Ισπανία που ήταν και οι κύριες δυνάμεις εκείνη την περίοδο, να επιβάλλουν με βία και αυταρχισμό τις πολιτικές τους προκαλούσε αντιδράσεις από τους εξουσιαζόμενους λαούς, οι οποίοι απεχθάνονταν φυσικά την παρουσία τους και επιθυμούσαν το τέλος της καταπίεσης από τον ξένο ζυγό. Οι λογοτέχνες, όπως ο Κόνραντ, ο Κίπλινγκ και πολλοί άλλοι δεν θα μπορούσαν να μην λάβουν το λόγο σε αυτή την αλλόκοτη και απαράδεκτη συγκυρία, καθώς έγιναν οι ίδιοι κοινωνοί των πολλαπλών αντιδράσεων των ανθρώπων και με τη γραφή τους ουσιαστικά επέκριναν με καυστικό τρόπο τις απαράδεκτες μεθόδους καταστρατήγησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της αλαζονείας της εξουσίας των συμπατριωτών τους. Ο Λιντκβιστ λοιπόν φέρνει στο φως βιβλία της περιόδου για να αναδείξει τον ρόλο τους.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο Κόνραντ σε αυτό το προφητικό βιβλίο, την Καρδιά του σκότους, πραγματεύεται την αγριότητα που επέδειξαν οι Βέλγοι στο Κονγκό, δια του βασιλιά τους Λεοπόλδου Β’, ο οποίος και ήταν ο βασικός υπαίτιος για την ενορχήστρωση όλων αυτών που επακολούθησαν εις βάρος των ιθαγενών, στην προσπάθειά τους προφανώς να εκπολιτίσουν τους άγριους ιθαγενείς. Παρουσιάζει με γλαφυρό και σκληρό τρόπο την αδυσώπητη μανία του κακού που αντέχει και που θερίζει θύελλες σε έναν κόσμο αδικίας και βιαιότητας. Στα πολλά ταξίδια του ο Κόνραντ ήρθε σε επαφή με την άθλια αυτή πραγματικότητα, βίωσε καταστάσεις και δεν διστάζει να καταγγείλει τις απάνθρωπες πολιτικές αυτές μέσω της γραφής του σε μία απέλπιδα προσπάθεια να ξυπνήσει τις συνειδήσεις των συμπατριωτών του και να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τα όσα λάμβαναν χώρα ενώπιον της διεθνούς κοινότητας.
Πάντα με πυξίδα και όπλο τη γραφή του, ο Κόνραντ εισέρχεται στα άδυτα της ανθρώπινης ύπαρξης και με στοχαστική διάθεση επιχειρεί να αναλύσει ποια είναι τα κίνητρα που οδηγούν τον άνθρωπο σε αποτρόπαιες πράξεις. Το βιβλίο αυτό του Κόνραντ αποτέλεσε την έμπνευση και τη βάση πάνω στην οποία στήθηκε η ιστορία της ταινίας του Φράνσις Φορντ Κόπολα “Αποκάλυψη τώρα”, ένα κινηματογραφικό έργο που άφησε εποχή. Ο συγγραφέας Λιντκβιστ λοιπόν, έχοντας διαβάσει το βιβλίο αυτό και έχοντας στην φαρέτρα του πλήθος πληροφοριών μας προσφέρει όλο το φάσμα της ιστορίας πίσω από την λύση της εξόντωσης των ιθαγενών και την εκμετάλλευση των χωρών τους, κάτι που βεβαίως θα εμπνεύσει δυστυχώς αργότερα τον Χίτλερ για την τελική λύση που δόθηκε ως προς την εξολόθρευση των Εβραίων.
Τα όσα διαβάζουμε έλαβαν χώρα ενώ στην Γηραιά ήπειρο την ίδια περίοδο οι κοινωνίες μάλλον δεν γνώριζαν, λόγω και της δυσκολίας πληροφόρησης, για τα όσα εκτυλίσσονταν στην πολύπαθη αφρικανική ήπειρο. Σε κάθε περίπτωση, ο Λίντκβιστ με το εξαιρετικό αυτό βιβλίο μας μυεί στην σκληρότητα και την ωμότητα και παρέχει όλο το κουβάρι των εξελίξεων έχοντας μελετήσει σπουδαίους επιστήμονες και βιολόγους όπως ο Δαρβίνος για παράδειγμα, ο οποίος παρατηρούσε ήδη από νωρίς την εξέλιξη των ειδών με τον άνθρωπο να βρίσκεται στο απόγειο μιας παρακμιακής συμπεριφοράς έναντι ανθρώπων αλλά και ζώων, τα οποία ήδη βασάνιζε. Ευχή όλων είναι τα όσα διαβάζουμε σε αυτό το βιβλίο να αποτελέσουν μια για πάντα παρελθόν γιατί το ανθρώπινο είδος είναι δυστυχώς πολλές φορές συνυφασμένο με κτηνώδεις συμπεριφορές που πρέπει πάση θυσία να απωθηθούν.
Αποσπάσματα από το βιβλίο «Εξοντώστε όλα αυτά τα κτήνη»:
«Το γνωρίζεις. Κι εγώ το γνωρίζω. Δεν μας λείπει η γνώση. Αυτό που μας λείπει είναι το θάρρος να συνειδητοποιήσουμε αυτά που γνωρίζουμε και να βγάλουμε τα απαραίτητα συμπεράσματα»
«…ίσως σε καμία άλλη περίοδο στην ιστορία του κόσμου η καταστροφή οποιουδήποτε ζωικού είδους δεν επηρέασε μια τόσο μεγάλη γεωγραφική περιοχή και δεν προχώρησε με τόσο εκπληκτική ταχύτητα όσο ο αφανισμός των αγρίων»
Διαβάστε επίσης:
Σβεν Λίντκβιστ – Εξοντώστε όλα αυτά τα κτήνη!: Ένα βιβλίο – ταξίδι στην καρδιά της γενοκτονίας