Η έκθεση “Surrealism and Magic: Enchanted Modernity” θα παρουσιάζεται στη Συλλογή Πέγκυ Γκούγκενχαϊμ από τις 9 Απριλίου έως τις 26 Σεπτεμβρίου 2022 και στο Μουσείο Μπαρμπερίνι από τις 22 Οκτωβρίου έως τις 29 Ιανουαρίου 2023.
Πρόκειται για την πρώτη μεγάλη έκθεση με έργα από διεθνή δανεισμό η οποία συνδιοργανώνεται από τη Συλλογή Πέγκυ Γκούγκενχαϊμ και το Μουσείο Μπαρμπερίνι και επικεντρώνεται στην ενασχόληση του κινήματος του Σουρεαλισμού με τη μαγεία και τον αποκρυφισμό. Τα έργα των Σουρεαλιστών αντλούσαν συχνά από αποκρυφιστικούς συμβολισμούς, ενώ οι καλλιτέχνες αντιμετώπιζαν τη μαγεία ως έναν ποιητικό και φιλοσοφικό διάλογο που συνδεόταν με την ενδυνάμωση του εαυτού.
Στην έκθεση, στη Βενετία, παρουσιάζονται περίπου 60 έργα που προέρχονται από 40 διεθνή μουσεία και ιδιωτικές συλλογές. Γίνεται μια επισκόπηση της εξέλιξης του Σουρεαλιστικού κινήματος και δίνεται έμφαση στο πώς η μαγεία και ο αποκρυφισμός διαμόρφωσαν την πορεία του.
Η Πέγκυ Γκούγκενχαϊμ υπήρξε από τους πιο ενεργητικούς συλλέκτες και υποστηρικτές του Σουρεαλισμού στα 1930, ενώ η ίδια είχε διαμορφώσει προσωπικές σχέσεις με τους Μαξ Ερνστ και Αντρέ Μπρετόν. Κατά τη διάρκεια της ζωής τους, η Γκούγκενχαϊμ είχε εκθέσει τα έργα πολλών από τους καλλιτέχνες που παρουσιάζονται στη συγκεκριμένη έκθεση.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Μερικοί από τους καλλιτέχνες των οποίων τα έργα συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση είναι οι Σαλβαντόρ Νταλί, Ντοροθέα Τάνινγκ, Ρενέ Μαγκρίτ, Μαξ Ερνστ και Λεονόρα Κάρινγκτον.
Λίγα λόγια για τον Σουρεαλισμό
Το κίνημα του Σουρεαλισμού άνθισε στην Ευρώπη μεταξύ των δύο Παγκόσμιων Πολέμων και πήγασε κυρίως από το πρότερο κίνημα του Ντανταϊσμού, που χαρακτηριζόταν από έργα αντι-τέχνης τα οποία αψηφούσαν τη λογική εσκεμμένα. Παράλληλα, επηρεάστηκε και από παλαιότερους καλλιτέχνες όπως ο Ιερώνυμος Μπος και ο Φρανθίσκο Γκόγια.
Εντούτοις, οι Σουρεαλιστές δεν επικεντρώνονταν τόσο στην άρνηση όσο στη θετική έκφραση. Επιχειρούσαν να έρθουν σε επαφή με το ασυνείδητο προκειμένου να απελευθερώσουν τη φαντασία τους. Απέρριπταν τον ορθολογισμό και τον λογοτεχνικό ρεαλισμό, καθώς πίστευαν ότι το λογικό καταπίεζε τη δύναμη της φαντασίας. Αρκετά σημαντικές υπήρξαν και οι επιρροές τους από την ψυχανάλυση. Σύμφωνα με τον Αντρέ Μπρετόν, ο οποίος ήταν εκείνος που εξέδωσε το «Σουρεαλιστικό Μανιφέστο» του 1924, το κίνημα του Σουρεαλισμού ήταν ένας τρόπος να συνδεθούν τόσο απόλυτα το ασυνείδητο με το συνειδητό, που το όνειρο και η φαντασία θα συνδέονταν με τη σειρά τους με τον καθημερινό, λογικό κόσμο, δημιουργώντας μια απόλυτη πραγματικότητα (surreality). Η δουλειά του Φρόιντ (ιδιαιτέρως το The Interpretation of Dreams, 1899) επηρέασε σημαντικά τους Σουρεαλιστές, καθώς νομιμοποίησε την αξία των ονείρων και του ασυνειδήτου ως έγκυρους τρόπους έκφρασης των ανθρώπινων συναισθημάτων και επιθυμιών.
Πηγές: Peggy Guggenheim Collection | Britannica | The Art Story
Κεντρική εικόνα θέματος: Λεπτομέρεια του έργου της Leonora Carrington (1917–2011), The Pleasures of Dagobert, 1945, Egg tempera on Masonite, 74.9 x 86.7 cm, Ιδιωτική Συλλογή. Ανακτήθηκε από: Noah Becker’s Whitehot Magazine of Contemporary Art. Ευγενική παραχώρηση της Di Donna.