Η Σύλβια Λιούλιου είναι μία καλλιτέχνιδα που διαθέτει πλούσια δραστηριότητα στο ελληνικό θέατρο και μάλιστα από διαφορετικές κάθε φορά θέσεις. Τα τελευταία χρόνια δε, μετρά σημαντικές επαγγελματικές κατακτήσεις και προσωπικές επιτυχίες.
Αφορμή για την παρούσα συζήτηση, στάθηκε η παράσταση “Οιδίπους Δοκιμές”, η οποία παρουσιάζεται στις 10 Αυγούστου, στα πλαίσια του 60ου Φεστιβάλ Φιλίππων. Έτσι, είχαμε την ευκαιρία να μάθουμε περισσότερα για αυτήν την ενδιαφέρουσα θεατρική έρευνα, που φαίνεται να ανοίγει ένα νέο πεδίο στις αναζητήσεις της δημιουργού, καθώς και για τα ποικίλα μελλοντικά της σχέδια.
– Η παράσταση «Οιδίπους δοκιμές» ανεβαίνει στα πλαίσια του Φεστιβάλ Φιλίππων. Παρουσιάστε μας το συγκεκριμένο εγχείρημα.
Πρόκειται για μια δραματουργία περιπάτου μέσα στον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων την ώρα της δύσης του ήλιου. Μια σύνθεση κειμένων που ακολουθεί ένα εσωτερικό νήμα αφήγησης που εντοπίζεται στην τελική στιγμή της άφιξης του Οιδίποδα στον Κολωνό εκεί που είναι να πεθάνει.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
– Ποιο το νόημα και ο προβληματισμός πίσω από τον (υπό-)τιτλο της παράστασης «κάτω απ’ την προσωπίδα ένα κενό»;
Ο στίχος αυτός, από τον «Βασιλιά της Ασίνης» του Γιώργου Σεφέρη λειτουργεί ως προσωπικός οδηγός για την παράσταση. Μια κρυφή αφιέρωση.
– Τι συμβολίζει για εσάς ο Οιδίποδας; Πώς επιλέξατε να καταπιαστείτε συγκεκριμένα με το δράμα του αρχετυπικού αυτού ήρωα;
Τόσο ο Οιδίπους Τύραννος όσο και ο Οιδίπους επί Κολωνώ είναι τρομερά κείμενα που η ποίησή τους είναι ένα πεδίο απέραντης συγκίνησης. Μέσα στη δυνατότητα αυτής της ανοιχτής εργασίας στους Φιλίππους θέλησα να ξεκινήσω μια μελέτη αυτών των κειμένων. Είναι για μένα πολύ πρόωρο να πω ένα πράγμα για τον Οιδίποδα. Μπορώ όμως να πω πως μέσα από αυτή τη μελέτη αλλάζει η οπτική μου απέναντι στα πράγματα. Η οπτική μας που τείνει να παγιώνεται.
– Ταυτόχρονα θα γίνει μια απόπειρα συνάντησης των οιδιπόδειων τραγωδιών με την σπουδαία σεφερική ποίηση. Μιλήστε μας για αυτήν την «σμίξη».
Η ποίηση του Σεφέρη είναι το πρίσμα μέσα από το οποίο ήρθαμε σε επαφή με το τοπίο. Εκεί που το Υποκείμενο συναντιέται με το χώρο, τα αρχαία ερείπια αλλά και το φως. Κρατήσαμε τρία ποιήματα μέσα στη δραματουργία μας που περιλαμβάνει ακόμη κάποια στάσιμα από τον Οιδίποδα Τύραννο και κάποια από τον Οιδίποδα επί Κολωνώ, αλλά και ένα κείμενο του Δημήτρη Πικιώνη.
– Πείτε μας λίγα λόγια και για τη συνεργασία με τους σημαντικούς συντελεστές της παράστασης. Θα υπάρχουν στοιχεία αυτοσχεδιασμού από πλευράς τους;
Με το Νίκο Φλέσσα έχουμε μια συνεργασία κάποιων χρόνων. Συνδιαμορφώσαμε τη δραματουργία της παράστασης κι αυτή είναι μια διαδικασία ανοιχτή και εν εξελίξει. Η Μαρία Καλλιμάνη είναι μια ηθοποιός σπάνιας ιδιοσυγκρασίας που ερευνά σε βάθος και με ευαισθησία μέσα στο λόγο. Δουλεύοντας μαζί στα κείμενα ήρθαν στην επιφάνεια απροσδόκητες ποιότητες που με συγκινούν. Η Χρυσάνθη Αυλωνίτη είναι μια ηθοποιός της νεώτερης γενιάς που προτείνει ανοιχτά μέσα στη διαδικασία και δημιουργεί συνειρμούς με το σώμα της μέσα στο χώρο. Σε κάθε περίπτωση οι ηθοποιοί είναι συνδιαμορφωτές των παραστάσεων, τουλάχιστον με τον τρόπο που εγώ καταλαβαίνω. Όπως και όλοι οι συντελεστές.
– Ως σκηνοθέτιδα και δημιουργός, νιώθετε ότι περισσότερο σας αγγίζουν τα κλασικά κείμενα ή οι πειραματισμοί και ένα πιο σύγχρονο ρεπερτόριο;
Δε νιώθω ότι απαραίτητα η έννοια του πειραματισμού βρίσκει πεδίο μόνο μέσα στο σύγχρονο ρεπερτόριο. Νομίζω πάντως ότι οι μεγαλύτεροι πειραματισμοί στην ιστορία του θεάτρου συνέβησαν με αφορμή τα κλασικά κείμενα. Έτσι γεννήθηκαν και οι μεγάλοι ερευνητικοί τρόποι. Τα κείμενα που με συγκινούν δεν μπορώ να σας πω ότι είναι τα κλασικά ή τα σύγχρονα. Είναι κάθε φορά εκείνα μέσα στα οποία νιώθω την επιθυμία να βυθιστώ για καιρό.
– Πριν τις δικές σας δημιουργίες, είχατε εργαστεί αρκετά χρόνια στην θεατρική παραγωγή. Ποια τα οφέλη που αποκομίσατε από αυτήν την εμπειρία; Επιπλέον, μιας και σήμερα αρκετοί καλλιτέχνες βουτούν μεμιάς «στα βαθιά νερά» μιας σκηνοθεσίας, θεωρείτε ότι πρέπει να υπάρχει τριβή προτού κάποιος τολμήσει ένα τέτοιο βήμα;
Από την αρχή στο θέατρο δούλεψα ως βοηθός σκηνοθέτη και είναι κάτι που κάνω ως σήμερα, μια ή δυο φορές μέσα σε μια σεζόν. Ως υπεύθυνη παραγωγής δούλεψα δυο χρόνια στο Εθνικό Θέατρο υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Γιάννη Χουβαρδά. Είχα την ευθύνη του θεάτρου REX –σκηνή Κοτοπούλη- με παραστάσεις όπως «Ο Πρίγκιπας του Χόμπουργκ» σε σκηνοθεσία Λευτέρη Βογιατζή, η «Bossa Nova» Του Κωνσταντίνου Ρήγου αλλά και ο «Έμπορος του Λας Βέγκας» του Μαρκ φον Χένινγκ. Ήταν μια τρομερά εντατική περίοδος, υψηλής ευθύνης που κατέληξε σε βαριά υπερκόπωση.
Όταν ολοκληρώθηκε, έφυγα στο Λονδίνο για ένα χρόνο και ήταν η περίοδος που έκανα το μεταπτυχιακό μου στη σκηνοθεσία.
Δε νομίζω ότι υπάρχει μια συνταγή για το πώς θα βρει κανείς το δρόμο του. Άλλος πάει μέσα από τη μελέτη, άλλος μέσα από την παρόρμηση, άλλος από ενθουσιασμό κι άλλος από απόγνωση. Σίγουρα η εμπειρία είναι μια αποσκευή. Μπορείς για κάποια πράγματα να είσαι πιο έτοιμος. Αλλά ποτέ αρκετά.
– Θα θέλατε να μας αποκαλύψετε τι ετοιμάζετε καλλιτεχνικά για το προσεχές διάστημα;
Τον χειμώνα θα εργαστώ ως βοηθός του Γιάννη Χουβαρδά στο «Γλάρο» που θα σκηνοθετήσει στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Έχω επιπλέον την ευθύνη του «3ου Στούντιο Συγγραφής θεατρικού Έργου» που θα πραγματοποιηθεί από το Εθνικό Θέατρο από το Νοέμβριο έως τον Ιούνιο. Ανυπομονώ και για τα δύο πολύ.
Διαβάστε επίσης:
Οιδίπους Δοκιμές, από τη Σύλβια Λιούλιου στο Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων