Υπό τη μουσική διεύθυνση του γνώριμου πλέον και αγαπημένου στο ελληνικό κοινό σπουδαίου αρχιμουσικού και έμπειρου κι εμπνευσμένου παιδαγωγού Κρίστοφ Πόππεν και με τη σολιστική σύμπραξη της νέας, ταλαντούχας πιανίστα Ευγενίας Παπαδήμα, οι 18 νέοι μουσικοί της Ακαδημίας, υπότροφοι των δωρεάν σεμιναρίων που αφορούσαν αυτή την πρώτη χρονιά στα έγχορδα και τα κρουστά, θα συνυπάρξουν ισοτίμως με τους επαγγελματίες συναδέλφους τους από την Κ.Ο.Α., υπέρ ενός προγράμματος το οποίο δεν κάνει σε καμία περίπτωση… «νεανικές» υποχωρήσεις. Αντιθέτως, καθόλα απαιτητικό περιλαμβάνει: τη Σερενάτα για έγχορδα, καθώς και την Έκτη Συμφωνία-«Παθητική» του Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκυ καθώς και το Κοντσέρτο για πιάνο Κ.414 του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ.
Διετούς φοίτησης η Ακαδημία που έχει αποστολή την προετοιμασία νέων μουσικών για τη στελέχωση ορχηστρών ανά τον κόσμο, καθώς και για τη συμμετοχή τους σε διεθνείς διαγωνισμούς, είναι έτοιμη πλέον να προσφέρει την ερχόμενη σεζόν και μαθήματα για νέους μουσικούς στα πνευστά. Κι εν τω μεταξύ επισφραγίζει την επιτυχή έκβαση των μαθημάτων αυτής της χρονιάς με την πραγματοποίηση αυτής της συναυλίας που θα προσφέρει στο κοινό απτές (κι απολαυστικές) αποδείξεις της προσφοράς της.
Η Σερενάτα για έγχορδα, με πηγή έμπνευσης (όπως το φανερώνει κι ο τίτλος της) τον Μότσαρτ, γράφτηκε από τον Τσαϊκόφσκυ το φθινόπωρο του 1880, παράλληλα με την Εισαγωγή για ορχήστρα «1812». Η αρχική πρόθεση του συνθέτη ήταν να γράψει μία Συμφωνία, αλλά σταδιακά διαπίστωσε πως η φύση των ιδεών του ταίριαζε καλύτερα σε μία ορχήστρα εγχόρδων. Η πρεμιέρα της Σερενάτας, που διακρίνεται από τη φρεσκάδα, την κομψότητα, αλλά και την, τόσο χαρακτηριστική στον Τσαϊκόφσκυ, βαθιά αισθαντικότητά της, δόθηκε με επιτυχία τον Οκτώβριο του 1881 στην Αγία Πετρούπολη, υπό τη μουσική διεύθυνση του Τσέχου αρχιμουσικού Έντουαρντ Ναπράβνικ.
Δεκατρία χρόνια αργότερα, το Φεβρουάριο του 1893 ο Τσαϊκόφσκυ άρχισε να συνθέτει την Έκτη του Συμφωνία, με ενθουσιασμό και αυτοπεποίθηση- αν και προς το τέλος η ενορχήστρωση τον προβλημάτισε αρκετά. Στην πρεμιέρα-που έγινε στις 28 Οκτωβρίου του 1893, στην Αγία Πετρούπολη- η Έκτη έφερε το προσωνύμιο «Προγραμματική», καθώς όπως είχε εκμυστηρευθεί ο συνθέτης σε οικείους του, στο μυαλό του είχε μία σαφή προγραμματική ιδέα. Λίγο αργότερα, όμως, κατέληξε στο προσωνύμιο «Παθητική». ‘Ήταν από τα τελευταία πράγματα που πρόλαβε να κάνει αφού στις 6 Νοεμβρίου άφησε την τελευταία του πνοή, χτυπημένος από την επιδημία χολέρας. Έκτοτε η Έκτη Συμφωνία, στο πένθιμο και ερεβώδες φινάλε της οποίας είναι εύκολο να δει κανείς έναν μουσικό προϊδεασμό ενός τραγικού τέλους, έμελλε να συνδεθεί άρρηκτα με τον θάνατό του, για τα πραγματικά αίτια του οποίου διατυπώνονται μέχρι σήμερα αντικρουόμενες απόψεις.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η Βιέννη ήταν για τον Μότσαρτ «η γη του πιάνου», όπως είχε παραδεχτεί ο ίδιος. Και πράγματι, από την εγκατάστασή του εκεί (1781) και ως το τέλος της ζωής του, συνέθεσε δεκαεπτά κοντσέρτα για πιάνο, τα οποία εδραίωσαν τη φήμη του ως συνθέτη αλλά και ως λαμπρού βιρτουόζου πιανίστα, αφού κατά κανόνα ο ίδιος ήταν και σολίστ στις εκτελέσεις τους. Τα τρία πρώτα κοντσέρτα (K. 413, 414 και 415) γράφτηκαν στα τέλη του 1782 και στις αρχές του 1783, εν όψει των συναυλιών κατά την περίοδο της Σαρακοστής του 1873.
Σε επιστολή του προς τον πατέρα του, μάλιστα, ο Μότσαρτ είχε επισημάνει πώς «τα κοντσέρτα αυτά βρίσκονται στο μεταίχμιο ανάμεσα στο πολύ εύκολο και στο πολύ δύσκολο· είναι ιδιαίτερα λαμπερά, ευχάριστα στο αυτί και η μουσική τους κυλά με φυσικότητα, χωρίς να είναι ανούσια. Υπάρχουν διάφορα περάσματα εδώ κι εκεί, από τα οποία μόνο οι ειδήμονες μπορούν να αντλήσουν ικανοποίηση, αν και τα σημεία αυτά είναι γραμμένα κατά τέτοιο τρόπο, που και οι έχοντες λιγότερο διεισδυτική θεώρηση θα ευχαριστηθούν, χωρίς βέβαια να ξέρουν το γιατί.» Ειδικά το Κοντσέρτο Κ.414 το οποίο ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 1782 είναι μεταξύ άλλων γνωστό για το αργό, δεύτερο μέρος του που βασίζεται σε μία εισαγωγή του Γιόχαν Κρίστιαν Μπαχ, ενός από τους πιο προβεβλημένους γιους του Μπαχ και σπουδαίου συνθέτη της εποχής, για τον οποίο ο Μότσαρτ έτρεφε βαθύτατη εκτίμηση.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ
ΠΙΟΤΡ ΙΛΙΤΣ ΤΣΑΪΚΟΦΣΚΥ (1840–1893)
Σερενάτα για έγχορδα σε ντο μείζονα, έργο 48
ΒΟΛΦΓΚΑΝΓΚ ΑΜΑΝΤΕΟΥΣ ΜΟΤΣΑΡΤ (1756–1791)
Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα αρ. 12 σε λα μείζονα, Κ.414
ΠΙΟΤΡ ΙΛΙΤΣ ΤΣΑΪΚΟΦΣΚΥ
Συμφωνία αρ. 6 σε σι ελάσσονα, έργο 74 «Παθητική»
Σολίστ: Ευγενία Παπαδήμα, πιάνο
Μουσική διεύθυνση: Κρίστοφ Πόππεν
Tης συναυλίας θα προηγηθεί (στις 19:45) δωρεάν εισαγωγική ομιλία από το Νίκο Λαάρη για τους κατόχους εισιτηρίων.
Το πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης μουσικών, Ακαδημία Νέων Μουσικών, υλοποιείται χάρη στην ευγενική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.
Φωτογραφία: Ο Κρίστοφ Πόππεν