Συνομιλώντας με τον Άγγελο Σικελιανό: Πρόγραμμα προσβασιμότητας στο Μουσείο Άγγελου Σικελιανού

Τα μουσεία ανήκουν σε όλους και όλοι μπορούν να τα απολαύσουν ή τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε να είναι.

Το πρόγραμμα «Συνομιλώντας με τον Άγγελο Σικελιανό» υλοποιήθηκε με την υποστήριξη και την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού σε συνεργασία με το Μουσείο Άγγελου Σικελιανού και τον Δήμο Λευκάδας από την κυρία Δέσποινα Πικοπούλου, αρχαιολόγο-μουσειολόγο, μέλος της ομάδας της Νοηματικής Μουσειολογικής Μελέτης του Μουσείου και συνεργάτιδα της ARTOGETHER στο θέμα της προσβασιμότητας πολιτιστικών χώρων και την κυρία Φωτεινή Κωστάκου, Δρ. φιλόλογο, μελετήτρια του Σικελιανού. 

Αποτελείται από τρεις διαφορετικές αλλά αλληλένδετες δράσεις που απευθύνονται σε συμπεριληπτικές ομάδες ατόμων με και χωρίς αναπηρία. 

Πραγματοποιήθηκαν εντός του 2021 δύο εικαστικά εργαστήρια, ένα στην Αθήνα, στο Εικαστικό Εργαστήριο της ARTOGETHER, με θέμα «Ζωγραφίζοντας Σικελιανό» όπου τα μέλη του υπό την εποπτεία του εικαστικού  Νίκου Κόνιαρη εμπνεύσθηκαν από στίχους του Άγγελου Σικελιανού και μετουσίωσαν τον ποιητικό  λόγο του σε εικαστικές δημιουργίες και ένα δεύτερο στη Λευκάδα με τίτλο «Ανακαλύπτοντας έναν ποιητή: Ο Άγγελος Σικελιανός μέσα από τα ποιητικά του σύμβολα»  που πραγματοποιήθηκε με την εποπτεία της εικαστικού κ. Χαράς Σαΐτη στο Εικαστικό Εργαστήρι του Συλλόγου Ζωγραφικής και Αγιογραφίας Λευκάδας και στόχο είχε την διερεύνηση των ορφικών συμβόλων που χρησιμοποιεί ο Σικελιανός στην ποίηση του.

Τυπώθηκαν από τον εκδοτικό οίκο ΕΛΛΗΝΟΕΚΔΟΤΙΚΗ τα έντυπα «Ένας ποιητής ταξιδεύει…», μυθοπλαστικό αφήγημα εμπνευσμένο από τη ζωή και το έργο του μεγάλου ποιητή σε κείμενα της Φωτεινής Κωστάκου και της Δέσποινας Πικοπούλου και εικονογράφηση της Μαρίας Μανουρά. Το βιβλίο γραμμένο με εύληπτο τρόπο συνοδεύεται από πραγματολογικά στοιχεία αλλά και από σκηνοθετημένη ηχητική αφήγηση σε QRcode που το καθιστά προσβάσιμο σε άτομα με προβλήματα όρασης. Ένα δεύτερο έντυπο εκπαιδευτικού χαρακτήρα με τίτλο «Στο σπίτι του ποιητή» έχει ειδικά σχεδιαστεί από τις Δέσποινα Πικοπούλου και Φωτεινή Κωστάκου για να βοηθήσει τους επισκέπτες να παρακολουθήσουν ευκολότερα το μουσειολογικό αφήγημα και να εστιάσουν την προσοχή τους σε συγκεκριμένα εκθέματα υλοποιώντας σχετικές διαβαθμισμένες δράσεις. Την σειρά των εντύπων κλείνουν 10 κάρτες με τις ζωγραφικές δημιουργίες των μελών του εικαστικού εργαστηρίου της ARTOGETHER που συνοδεύονται από τους σχετικούς ποιητικούς στίχους. Όλα τα έντυπα θα διανέμονται δωρεάν από το Μουσείο Άγγελου Σικελιανού, για να φθάσουν χωρίς οικονομικούς περιορισμούς στα χέρια όλων των επισκεπτών.

Το πρόγραμμα ολοκληρώνεται με τις ψηφιακές δράσεις που εκπονήθηκαν από την εταιρεία εκπαιδευτικών ψηφιακών εφαρμογών INTE*LEARN με επιστημονική επιμέλεια της Δέσποινας Πικοπούλου και Φωτεινής Κωστάκου και αποτελούνται από μια εικονική περιήγηση με hotspots και ένα εκπαιδευτικό παιχνίδι επιλογών. Οι ψηφιακές αυτές δράσεις με κείμενα easyreading, ακουστική περιγραφή, εύληπτη σήμανση και λειτουργία, αλλά και με πληροφορίες για άτομα με κινητικές ή άλλες δυσχέρειες παρέχουν την ευκαιρία σε ευάλωτα και μη άτομα να επισκεφθούν εξ αποστάσεως το Μουσείο και να «συνομιλήσουν» με αυτό ακολουθώντας τον δικό τους τρόπο και ρυθμό. Οι ψηφιακές αυτές δράσεις είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο της ARTOGETHER και σύντομα στο Μουσείο Σικελιανού.

Τέλος, η ARTOGETHER θα παρουσιάσει το συγκεκριμένο πρόγραμμα, όπως και παρόμοια προγράμματα της σχετικά με την προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία στα μουσεία και στους χώρους πολιτισμού στη διαδικτυακή ημερίδα “Whose culture is it anyway?” την Παρασκευή 4 Μαρτίου 2022, που διοργανώνει η ΑΜΑΚΑ. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.

Το πρόγραμμα, πιστεύουμε, ότι στοχεύει παράλληλα, τόσο στο μουσείο όσο και στο ειδικό κοινό του, γιατί ενισχύει την εξωστρέφεια, την προσβασιμότητα και την επισκεψιμότητά του σπουδαίου αυτού πολιτιστικού ιδρύματος, ενώ παρέχει σε όλους την ευκαιρία να το «επισκεφθούν» παρακάμπτοντας τις δυσκολίες που μπορεί να προκύπτουν από προσωπικούς περιορισμούς ή λόγους ανωτέρας βίας (π.χ. Covid 19).

Ελπίζουμε ότι το πιστεύω μας πως όλοι, με την κατάλληλη προσέγγιση, μπορούν να αποκτήσουν την δυνατότητα και την ικανότητα να απολαύσουν ισότιμα τα πολιτιστικά αγαθά του τόπου τους, υπηρετείται κατά τον καλύτερο τρόπο με το πρόγραμμα που εκπονήσαμε χάρη στην υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμούκαι Αθλητισμού.

Συντελεστές

Συντονισμός προγράμματος: Δέσποινα Πικοπούλου, αρχαιολόγος-μουσειολόγος
Κείμενα-επιμέλεια εντύπων και ψηφιακών εφαρμογών: Δέσποινα Πικοπούλου, αρχαιολόγος, μουσειολόγος και Φωτεινή Κωστάκου, Δρ φιλολογίας, αρχαιολόγος
Εικονογράφηση παραμυθιού: Μαρία Μανουρά, αρχιτέκτων-εικονογράφος
Υπεύθυνος  εικαστικού εργαστηρίου ARTOGETHER: Νίκος Κόνιαρης, εικαστικός
Υπεύθυνη εικαστικού εργαστηρίου Λευκάδας: Χαρά Σαΐτη, εικαστικός -Msc διδακτικής της τέχνης
Έκδοση εντύπων: ΕΛΛΗΝΟΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε.Ε.Ε.
Ψηφιακέςεφαρμογές: INTE*LEARN Information Technology in Learning Ltd
Εποπτεία: Δέσποινα Ασλανίδου πρόεδρος ARTOGETHER

ARTOGETHER-Τέχνη Ατόμων Με και Χωρίς Αναπηρία

Η ARTOGETHER-Τέχνη Ατόμων Με και Χωρίς Αναπηρία (πρώην Very Special Arts- Hellas) ιδρύθηκε με αποκλειστικό σκοπό την ισότιμη πρόσβαση και συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στην τέχνη και τον πολιτισμό. Από την ίδρυσή της το 1990, υπηρετεί αδιάλειπτα το δικαίωμα των ατόμων με κάθε τύπου αναπηρία στην καλλιτεχνική δημιουργία και καλλιεργεί τη συνεργασία ατόμων με και χωρίς αναπηρία με όχημα την τέχνη μέσα από μια πληθώρα δράσεων, που προσφέρει δωρεάν.

Μουσείο Άγγελου Σικελιανού

Το Μουσείο, που δημιουργήθηκε το 2017 με χορηγία της Εθνικής Τράπεζας βάσει των νοηματικών και αρχιτεκτονικών μουσειολογικών μελετών των καθηγητών του Α.Π.Θ. Ματούλας Σκαλτσά και Πάνου Τζώνου και με την επιστημονική εποπτεία της έρευνας από την καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Αθηνά Βογιατζόγλου, είναι από τα λίγα μουσεία αφιερωμένα σε Έλληνες λογοτέχνες και υπήρξε υποψήφιο για το βραβείο European Museum of the Year Award (EMYA) το 2020.