Τα 225 σχέδια του Μόραλη

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης σε συνεργασία με τη γκαλερί Ζουμπουλάκη παρουσιάζει μια έκθεση αφιερωμένη στον Γιάννη Μόραλη με μια σειρά από 225 σχέδια του από το 1934 έως το 1994 από τις 16 Δεκεμβρίου στο Μέγαρο.

Στην έκθεση τα σχέδια αυτά ταξινομήθηκαν ανά δεκαετία ως εξής: 22 σχέδια στη δεκαετία 1930, 57 στη δεκαετία 1940, 80 στη δεκαετία 1950, 19 στη δεκαετία 1960, 25 στη δεκαετία 1970, 18 στη δεκαετία 1980 και 4 στη δεκαετία 1990.

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ν. Π. Παΐσιος στον κατάλογο που συνοδεύει την έκθεση: Το ύφος των σχεδίων ακολουθεί ή προαγγέλλει […] τις περιόδους της ζωγραφικής του. Σε ό,τι αφορά όμως τη λειτουργία τους, μπορούμε να χωρίσουμε τα σχέδια σε δύο μόνο περιόδους με ορόσημο τη δεκαετία του 1970.

Πριν από το ορόσημο αυτό, το σχέδιο απολαμβάνει σχετική αυτονομία σε σχέση με τη ζωγραφική˙ μετά, χάνει την ελευθερία αυτή αλλά κερδίζει την πειθαρχία της βασιλικής οδού που οδηγεί στη ζωγραφική.

Τέλος, γίνεται ξεκάθαρη η σημασία της τεράστιας οπτικής μνήμης του Μόραλη. Από τη δημιουργία ενός αρχικού θέματος πάνω στο χαρτί μέχρι την πλήρη οργάνωσή του πάνω στο μουσαμά, μπορεί να μεσολαβήσουν μήνες, χρόνια ή και δεκαετίες. Μοιάζουν δηλαδή τα σχέδιά του με σπόρους μουσικών μοτίβων που χρειάζονται καιρό μέσα του για να βλαστήσουν, να οργανωθούν και να αναπτυχθούν σε τραγούδι ή ολόκληρη συμφωνία. Πολλές φορές μάλιστα τα μοτίβα αυτά επαναλαμβάνονται από έργο σε έργο ή από δεκαετία σε δεκαετία.

Ο Γιάννης Μόραλης γεννήθηκε στην Άρτα το 1916. Το 1936 αποφοίτησε από την ΑΣΚΤ Αθήνας και , ως υπότροφος της Ακαδημίας Αθηνών, έφυγε, το 1937, για τη Ρώμη.  Συνέχισε τις σπουδές του στα Εργαστήρια ζωγραφικής και νωπογραφίας της Ecole Nationale des Beaux-Arts στο Παρίσι όπου παράλληλα παρακολούθησε μαθήματα ψηφοθετικής στην Ecole des Arts et Métiers. Το 1947 εκλέχτηκε τακτικός καθηγητής της Προπαρασκευαστικής Τάξης στην ΑΣΚΤ και το 1957 τακτικός καθηγητής στο Εργαστήριο ζωγραφικής, απ’ όπου αποχώρησε το 1983.

Έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής και χαρακτικής και έχει πραγματοποιήσει 12 ατομικές εκθέσεις (1959 κ.ε.). Καλλιτέχνης με πολύπλευρο έργο, έχει φιλοτεχνήσει σχέδια για ταπισερί και κεραμικές συνθέσεις, ενώ αρχιτεκτονικές εφαρμογές του κοσμούν κατοικίες και δημόσια κτίρια (όπως η διακόσμηση της ΒΔ και της ΝΑ όψης του ξενοδοχείου Χίλτον). Έχει επίσης σχεδιάσει σκηνικά και κοστούμια για το Εθνικό Θέατρο, το Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν και το Ελληνικό Χορόδραμα της Ραλλούς Μάνου, και έχει εικονογραφήσει βιβλία (Ελύτης, Σεφέρης, Καββαδίας κ.ά.), καθώς και πολλά εξώφυλλα δίσκων (όπως του Χατζιδάκι και του Θεοδωράκη).