Τα Μικρά του Παπαδιαμάντη, με τον Άρη Ρέτσο στον Πολυχώρο Αλεξάνδρεια

Οι Παραπονεμένες, Οι λίρες του Ζάχου και Το κουκούλωμα, και ιδίως ο περίτεχνος τρόπος επεξεργασίας του κωμικού στοιχείου από τον Παπαδιαμάντη, παρουσιάζονται στον Πολυχώρο Τέχνης «Αλεξάνδρεια».

Γρήγοροι ρυθμοί, αιφνιδιαστικά σύγχρονη γραφή και υπέροχο ‘Παπαδιαμαντικό’ χιούμορ. Σε σκληρούς καιρούς, ο διάχυτος ανεπιτήδευτος ανθρωπισμός του και το κέφι του, προσφέρουν ψυχική «δροσιά» και απελευθέρωση.

Λέξεις, προτάσεις, μετεωρισμοί, χνάρια ανθρώπων, χαρές και σάτιρα, φωτίζουν τον Μέγα μικρόκοσμο και τα Πάθη των ”απλών ανθρώπων” του Σκιαθίτη συγγραφέα, αποκαλύπτοντας παράλληλα και τον δικό μας κόσμο. Όλη η εσωτερική ένταση και το κέφι του μας απελευθερώνουν, μας παρηγορούν και μας χαροποιούν. Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης μας οδηγεί με το απαράμιλλο ύφος και ήθος της γλώσσας του σε άλλες εποχές και σε μια Ελλάδα τόσο μακρινή… όσο και κοντινή, διδάσκοντάς μας σιωπηλά.

«Οι Παραπονεμένες»

Τώρα, σήμερα θὰ πᾶμε μὲ τὴν καρότσα, στὸ μεγάλο δρόμο, κοντὰ στὸ Πανεπιστήμιο, νὰ ἰδοῦμε τὸν Καρνάβαλο, ποὺ λένε, καὶ τὰ κομιτᾶτα. Θυμᾶμαι ποὺ πήγαμε ὅταν ἤμουν μικρὴ μαζὶ μὲ τὴν μητέρα κ᾽ εἴδαμε τὰ κομιτᾶτα. Ἄλλοι σὰν ἀγάλματα πάνω στὶς καρότσες, ἕνας ἔκανε τὸν κοιμισμένο, ἄλλος ἔστεκε ὀρθὸς ἀκίνητος, γδυμνοί, ὁλόγδυμνοι…

…πολλὰ πλάσματα κατοικοῦντα εἰς τὰς συνοικίας τὰς σκοτεινάς, εἰς τὰς ἀνηλίους τρώγλας, πλάσματα παραπονεμένα, ἐξ ἀτυχιῶν, ἐξ ἐλλείψεων πολλῶν, ὧν πρώτη ἡ ἔλλειψις φορέματος, δευτέρα ἡ ἔλλειψις ἀρραβωνιαστικοῦ, τρίτον δὲ ὅλαι ὁμοῦ αἱ ἄλλαι ἐλλείψεις ― ὅτι πολλὰ τοιαῦτα πλάσματα δὲν θὰ ἐπήγαιναν νὰ ἴδωσι τὸν «Καρνάβαλον» καὶ τὰ «Κομιτᾶτα»…

«Οι λίρες του Ζάχου»

Ἀκοῦς, βρὲ ἀδελφέ! Αὐτή, πρὶν πλαγιάσουμε, ἤθελε, κατάλαβες, νὰ τῆς δώσω τὶς λίρες! Νὰ πιάσῃ τὶς λίρες, νὰ τὶς μετρήσῃ καὶ νὰ τὶς κρατήσῃ, νὰ τὶς ἔχῃ στὰ χέρια της. Γιὰ τὶς λίρες μου, κατάλαβες, μὲ εἶχε πάρει. Μά, ποῦ λίρες; Οἱ λίρες εἶχαν στραγγίσει, πρὶν γίνῃ ὁ γάμος. Μήπως ἦτο βρύση, μαθές;

… Τὸ λοιπόν, σὰ δὲν εἶχα λίρες, μ᾿ ἔδιωξε. Αὐτὸ ἦτον ὅλο.

«Το κουκούλωμα»

… θὰ ἠδύνατό τις νὰ προτείνῃ ὅτι καλὸν θὰ ἦτο, εἰς πολλὰς περιπτώσεις, ν᾿ ἀντικατασταθῶσι τὰ στέφανα διὰ κουκούλας, ἐξ ἴσου συμβολικῆς, ἐξηγούσης τὸ ρῆμα «κουκουλώνω», τὸ ὁποῖον συνηθίζει ὁ λαὸς εἰς παρομοίας περιστάσεις… Ὁ Κοσμᾶς, ὕστερον ἀπ᾿ ὀλίγον καιρόν, ἐστεφανώθη. Ἦτον ἀποκριά, ἐποχὴ κατάλληλος διὰ γάμους καὶ χαρές.