Το 2022 είναι τα 100 χρόνια που συμβολικά θυμόμαστε μια καταστροφή αλλά και μια νέα αρχή για χιλιάδες Έλληνες της Ανατολής.
Η Μονή Λαζαριστών, τοποθετημένη στη καρδιά της δυτικής Θεσσαλονίκης, μια κατεξοχήν περιοχή με προσφυγικές γειτονιές που εξελίχθηκαν στις σύγχρονες ζωντανές πόλεις, προσφυγικό κατάλυμα και η ίδια για δεκαετίες, υποδέχεται τη μουσική παράσταση με τον εύγλωττο τίτλο «Τα Σμυρνέικα τραγούδια ποιος σου τα ΄μαθε;». Μια παράσταση ντυμένη με τις μουσικές, τα τραγούδια και τους χορούς των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, που οι ρίζες τους χάνονται στα βάθη των αιώνων και οι οποίοι έλκουν την ύπαρξή τους από την αρχαιότητα μέχρι και τους σύγχρονους ιστορικούς χρόνους και που είναι ίσως το σπουδαιότερο στοιχείο πολιτισμού που διέσωσαν οι πρόσφυγες Μικρασιάτες με τον ερχομό τους στην Ελλάδα.
Η σπουδαιότητα, η ομορφιά και η γοητεία αυτής της μουσικής δεν είναι τυχαία. Τα μικρασιάτικα παράλια από την αρχαιότητα υπήρξαν σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών. Εδώ κατέληγαν οι εμπορικοί δρόμοι της Μικρασίας κι από ‘δώ περνούσαν αμέτρητα καράβια, που κουβαλούσαν εμπορεύματα, νοοτροπίες, πολιτισμό κι ιδέες. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στη μικρασιατική μουσική, η οποία συνδυάζει πάμπολλα στοιχεία, γι’ αυτό και θεωρείται ξεχωριστή, μοναδική και πολυαγαπημένη μέχρι σήμερα. Μέσα από τους ανώνυμους και επώνυμους συνεχιστές της, με διαύλους το έπος, τη λυρική ποίηση, την αρχαία τραγωδία, το σατυρικό δράμα, το ακριτικό τραγούδι, τη Βυζαντινή και την κοσμική μουσική, έχει ένα μοναδικό ύφος, που αναγνωρίζουμε σήμερα σαν Μικρασιάτικο τραγούδι ( σμυρναίικο τραγούδι).
Και στην προσφυγιά επέζησε το τραγούδι της Μικρασίας. Οι παράγκες κι οι συνοικισμοί πλημμύριζαν κάθε βράδυ με τραγούδια, με τα οποία οι Μικρασιάτες έσβηναν τον καημό τους κι απάλυναν τον πόνο τους για τη χαμένη Πατρίδα. Η μουσική της Σμύρνης επηρεάζει καταλυτικά τις ντόπιες μουσικές κάθε περιοχής, αλλά και γενικά το ελληνικό τραγούδι, ρεμπέτικο και λαϊκό, μετά το 1922.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ποιος να μας έμαθε τάχα τα Σμυρνέικα; Ή μην κυλούσαν πάντα μες τις φλέβες μας, μες την ψυχή μας;
Η μουσική και τα τραγούδια της ελληνικής Ανατολής δημιουργούν ένα πολύ γοητευτικό σύνολο που παραμένει μέχρι σήμερα ζωντανό κι ελκυστικό και αποτελεί έναν από τους μυστικούς ομφάλιους λώρους που μας δένουν άρρηκτα με τις ιστορικές ελληνικές πατρίδες της Μικρασίας.
Ας βρούμε τους δεσμούς με το παρελθόν που υπάρχουν και μας τροφοδοτούν για άλλους καινούργιους δρόμους. Ας ταξιδέψομε νοερά στη γη της Μικρασίας κι ας φέρομε πάλι στο νου μας το Αϊβαλί, την Πέργαμο και την ωραία Σμύρνη. Με τα μάτια της ψυχής και με τα φτερά της μουσικής ας πετάξουμε στον πανέμορφο κόσμο της Μικρασιάτικης μουσικής.
Διαλέξαμε από την μουσική παράδοση των ευρύτερων περιχώρων της Σμύρνης, συμβολικά αυτών των λίγων που έφτασαν στο Λεμπετάκι από το Ουσάκ και έφτιαξαν την Νέα Ευκαρπία μαζί με άλλους από άλλες περιοχές της Μικρασίας. Ο ομώνυμος σύλλογος Μικρασιατών θα παρουσιάσει μερικούς από τους πιο όμορφους χορούς της παράδοσης τους.
Ο Βασίλης Κασούρας επιμελήθηκε το μουσικό μέρος και τα τραγούδια ενώ ο Δημήτρης Σακατζής συνδύασε κείμενα, μουσικές ενότητες, χορούς και επιμελήθηκε σκηνοθετικά την παράσταση.
«Τα Σμυρνέικα τραγούδια ποιος σου τα ΄μαθε;»
Mουσική, Tραγούδια και Xοροί της δικής μας Ανατολής
με τους
Παντελή Θαλασσινό
Μαριώ
Γιώργο Μπαγιώκη
Έλσα Μουρατίδου
το μουσικό σχήμα
“ΜΑΝΕΡΙΤΖΗΔΕΣ”
Κυριάκος Γκουβέντας: βιολί
Βασίλης Κασούρας: ούτι, λαούτο & τραγούδι,
Βαγγέλης Πασχαλίδης: σαντούρι & πιάνο
και οι συνεργάτες τους
Γιάννης Κολοβός: κόντρα μπάσο,
Νίκος Μαγνήσαλης: κρουστά
Συμμετέχει ο σύλλογος Μικρασιατών Ευκαρπίας “ΟΥΣΑΚ”
Μουσική επιμέλεια: Βασίλης Κασούρας,
Σκηνοθετική επιμέλεια: Δημήτρης Σακατζής
Διαβάστε επίσης:
Φεστιβάλ Μονής Λαζαριστών 2022: Μια καινούργια γιορτή ξεκινάει!