Ελληνική και ξένη πεζογραφία, σύγχρονα έργα αλλά και κλασικά… μια μικρή επιλογή από τα λογοτεχνικά βιβλία της χρονιάς που μας πέρασε, που αξίζει να διαβάσετε στον ελεύθερο χρόνο σας.
Οι επιλογές του Γιάννη Αντωνιάδη:
– John Williams, Στόουνερ, Εκδόσεις Gutenberg
Ένας φιλήσυχος καθηγητής είναι ο πρωταγωνιστής Στόουνερ, ένας άνθρωπος που μοιάζει να υπομένει κάθε τι που παρουσιάζεται στη ζωή του και να μην ζητά παρά μια μικρή γωνιά για να μελετά τα πολύτιμα βιβλία του, δηλαδή ό,τι πολυτιμότερο διαθέτει. Το μυθιστόρημα δεν έχει θόρυβο, δεν έχει δράση, είναι μια ατέλειωτη ευθεία αλλά εκεί έγκειται η υπέροχη μαγεία του και η ουσία που ο συγγραφέας μας προσφέρει. Εισβάλλει με κάθε δυνατό τρόπο στην ψυχή αυτού του ήρωα που πολλές φορές μοιάζει να βρίσκεται σε ένα γυάλινο κόσμο. Ο Στόουνερ μοιάζει με τον μοναχικό καβαλάρη που οδεύει πάνω στο άλογο της ζωής δίχως πολλές προσδοκίες αλλά αγκαλιά με τις σκέψεις του.
Διαβάστε την κριτική του βιβλίου εδώ.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
– Jean Michel Guenassia, Το βαλς των δέντρων και του ουρανού, Εκδόσεις Πόλις
Ο συγγραφέας της Λέσχης των αθεράπευτα αισιόδοξων πάντα έχει τον τρόπο να μας εκπλήσσει ευχάριστα. Η πολυτάραχη ζωή του ιδιοφυούς Βαν Γκογκ μπορεί και εμπνέει γιατί ο Ιπτάμενος Ολλανδός έζησε λίγο αλλά έζησε έντονα και ζωγραφικά. Ο Guenassia μας παρουσιάζει μια άλλη εκδοχή του τραγικού του τέλους και σαν να κρατά ο ίδιος πινέλο μπορεί και ζωγραφίζει τα δέντρα και τον ουρανό αυτού του οποίου η ζωή παραμένει ένα τεράστιο αίνιγμα. Χρώματα, καμβάδες, έρωτες και απογοητεύσεις χαρακτήρισαν τη ζωή του. Τελικά τι πραγματικά συνέβη, τον σκότωσαν ή αυτοκτόνησε; Τι έκρυβε η ψυχή του και πως μπορεί κανείς να την ερμηνεύσει; Οι απαντήσεις εντός!
Διαβάστε την κριτική του βιβλίου εδώ.
– Charles Dickens, Νυχτερινοί περιπάτοι, Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Ο συγγραφέας του Όλιβερ Τουίστ, των Μεγάλων προσδοκιών και άλλων εμβληματικών μυθιστορημάτων που τον κατέστησαν ορόσημο για την παγκόσμια λογοτεχνία, εδώ σκιαγραφεί όλα αυτά που ο ίδιος βίωσε και θέλησε να μοιραστεί ως μάρτυρας ενός Λονδίνου που στην εποχή του άκμαζε αλλά πίσω από την κουρτίνα που ο κοινός θεατής δεν μπορούσε να δει, παρήκμαζε. Ο ίδιος πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια και βρήκε διαφυγή στην δημοσιογραφία και τις εφημερίδες όπου θήτευσε για να μπορέσει να ορθοποδήσει οικονομικά και να βρει ένα κάποιο καταφύγιο για την ψυχή του. Όπως μαθαίνουμε από την εισαγωγή του βιβλίου, ο Ντίκενς υπέφερε σε μέγιστο βαθμό από αϋπνίες, οι οποίες τον κρατούσαν ξάγρυπνο και «βρίσκει σε αυτές τις περιπλανήσεις το καταπραϋντικό του».
Διαβάστε την κριτική του βιβλίου εδώ.
– Κλαρίσε Λισπέκτορ, Η ώρα του αστεριού, Εκδόσεις Αντίποδες
Η γέννηση ενός έργου λογοτεχνικού κρύβει μυστήριο, αν δε κρύβει και πόνο, ταλαιπωρία και ανηφορίζει έναν Γολγοθά, τότε καθίσταται έργο που αντέχει στον χρόνο. Δεν είναι σε καμία περίπτωση μία τυπική διαδικασία ή μία υπόθεση απλή αν ο συγγραφέας παλεύει με τον εσώτερο κόσμο του, το σύμπαν του, τον ψυχισμό του. Είναι το ίδιο το έργο πνοή και αναπνοή, είναι γέννηση εκ της σαρκός του δημιουργού, σαν ένα τρίπτυχο της Αναγέννησης που αναπαριστά τον Χριστό στον σταυρό να χάνει σταγόνα σταγόνα το αίμα του. Είναι αλήθεια και όχι υπερβολή από μόνο του μία καιόμενη βάτος και ένας πυρετός που κανείς δεν ξέρει πότε θα καταλαγιάσει, ίσως με την ολοκλήρωσή του ή μήπως αυτό ποτέ δεν ολοκληρώνεται; Και αυτό εδώ το σύγγραμμα βάσανο αποτελεί και όχι εξαίρεση από έναν τοκετό που κλονίζει τα σωθικά.
Διαβάστε την κριτική του βιβλίου εδώ.
– Φρίντριχ Ντύρρενματτ, Οι φυσικοί, Εκδόσεις Ροές
Οι «Φυσικοί» του Ντύρρενματτ δεν είναι κάποιοι ξένοι, απόμακροι κάτοικοι μιας φαντασιακής κοινωνίας, ενός απόμερου κόσμου. Είναι άνθρωποι που είναι σαφώς ιδιοφυείς, είναι επιστήμονες με διαπιστευτήρια και δημοφιλείς για τις ανακαλύψεις τους αλλά κυκλοφορούν γύρω μας, ανάμεσά μας και έχουν «επιλεγεί» να διαδραματίσουν κομβικό ρόλο στην διάδοση της γνώσης. Η γνώση δεν είναι ένα προνόμιο των ολίγων, αλλά ένα δικαίωμα των πολλών και οι επιστήμονες φέρουν βαριά την ευθύνη για αυτή τους την αποστολή. Δεν υπηρετούν κανέναν άλλον πρώτα παρά την ίδια την κοινωνία και σε αυτήν οφείλουν να αναφέρονται σε κάθε τους βήμα μένοντας αμερόληπτοι και συγκεντρωμένοι μακριά από μικροπρεπείς πειρασμούς, πολιτικές σκοπιμότητες, ίδια συμφέροντα και επικίνδυνους πειραματισμούς. Οφείλουν να απαντούν κατάλληλα σε κάθε είδους πρόκληση ή πρόσκληση που απειλεί το κοινό μας μέλλον.
Διαβάστε την κριτική του βιβλίου εδώ.
Οι επιλογές της Τέσυς Μπάιλα:
– John Williams, Ο Στόουνερ, Εκδόσεις Gutenberg
Η λογοτεχνία είναι κυρίως η δημιουργία ηρώων, ικανών να κινητοποιήσουν την αισθητική μορφοποίηση του αναγνώστη και γι’ αυτό τον λόγο να παραμείνουν ανεξίτηλοι στον χρόνο. Με αυτό ως προϋποθετική αρχή ο Γουίλιαμς, στο πρόσωπο του Στόουνερ, έχει καταφέρει να δημιουργήσει έναν ήρωα μετρημένο και ανθρώπινο, σε μια ιστορία για τις εσωτερικές αντιθέσεις και συγκρούσεις του ανθρώπου, για τον τρόπο που μπορεί κάποιος να αναμετρηθεί με τις αξίες, τους πόθους που τον ταλανίζουν, τις φιλοδοξίες, το καθήκον, το ερωτικό πάθος και την αγάπη, το αναπόδραστο πεπρωμένο και τις επιλογές που μπορεί να γίνουν τροχοπέδη στη δημιουργία των ανθρώπινων σχέσεων. Ο Στόουνερ είναι ένας ήπιος επαναστάτης, ένας σιωπηλός διεκδικητής των προσωπικών αποφάσεων. Ένα από τα σημαντικότερα έργα της μεταπολεμικής αμερικανικής λογοτεχνίας.
– Αχιλλέας Κυριακίδης, Σώμα, Εκδόσεις Πατάκη
«Το σώμα, αγαπητέ μου. Πόσο αδικήθηκε από τις ιδέες!» Σε αυτή τη φράση συνοψίζει ο Αχιλλέας Κυριακίδης όλη την προσωπική του αγωνία για τη γλώσσα, την τέχνη και τη σχέση της με την Ιστορία, τις ιδέες και τον λόγο, τη μνήμη του σώματος στην εξελικτική πορεία της ζωής. Μια φράση πυρήνας γύρω από τον οποίο στηρίζεται μια μυθοπλασία εμπειρίας, μια αναμέτρηση του ίδιου του συγγραφέα με τον εαυτό του, τα πάθη και τους φόβους του. Η πυκνότητα του λόγου, η αφαιρετική ιδιότητα της γραφής, με την ποιητικότητα να αναβλύζει «ακόμα και από τις πιο ακριβόλογες εναποθέσεις σ’ ένα ποίημα μιας εικόνας ή μιας σκέψης», και η σαφήνεια της εκφραστικής είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της γραφής του Κυριακίδη και το «Σώμα» ένα μυθιστόρημα με την αξία του φιλοσοφικού στοχασμού να διαπερνά τη περιπέτεια του σώματος μέσα στον χρόνο και την εμμονική επιζήτηση μιας ξεχασμένης γλώσσας.
– Ανδρέας Μήτσου, Γκαλίνα, Εκδόσεις Καστανιώτη
Ένα βιβλίο για την κάθαρση μέσω της ηδονής, για την ερωτική σκιά του πάθους που πέφτει επάνω στη ζωή των ηρώων, για τη γονεϊκή αγάπη που διαμορφώνει τις ανθρώπινες σχέσεις, τα πάθη και την ύβρη του έρωτα. Ο Ανδρέας Μήτσου σκιαγραφεί με αδρές πινελιές τις ερωτικές προτιμήσεις των ηρώων, τις συναισθηματικές παρεκκλίσεις, την εμπειρία του πένθους και την βιωμένη καταγραφή της φιλίας, με γνώμονα την παρθενική αθωότητα ενός παιδιού. Εμβαθύνοντας στην ψυχοσύνθεση των ηρώων του φέρνει στο φως όλα όσα τους ταλανίζουν, τους συναισθηματικούς τους κλυδωνισμούς, τον σπαραγμό των ερωτικών σκιρτημάτων τους και των εκτροπών τους και καταθέτει μια σπουδή για τις διαποτισμένες από τα σαρκοβόρα πάθη ανθρώπινες σχέσεις, για τη φιλία, την εμπιστοσύνη και την ίδια την αγάπη με μια υψηλής αισθητικής γλωσσική αγωγή και έναν υποδόριο αισθησιασμό.7
Περισσότερες πληροφορίες για το βιβλίο μπορείτε να δείτε εδώ.
– Ίαν Μακ Γκουάιρ, Σκοτεινός Αρκτικός, Εκδόσεις Ψυχογιός
Ο Ίαν Μακ Γκουάιρ στήνει ένα σκοτεινό σκηνικό επιβίωσης στα κρύα και ζοφερά νερά του Αρκτικού, εκεί όπου θα εκτυλιχθεί η αέναη μάχη ανάμεσα στο κακό και στο καλό, στην ανθρωπιά και στην κτηνωδία, στην καλοσύνη και στη φρικωδία. Ο άνθρωπος βρίσκεται στο έλεος των παθών του, σε μια ταραχώδη αντιπαράθεση με την ίδια την ανθρώπινη φύση του. Και τότε θα αρχίσει μια ανελέητη αναμέτρηση ανάμεσα στην υποταγή και στον όλεθρο, στην ελευθερία και στην κατάλυσή της, στην επιβίωση και στον αφανισμό, για να αναδυθεί μέσα από τα ερεβώδη νερά η ανθρωπιά ως ο μεγάλος καταλύτης της ύπαρξης. Το πολικό τοπίο μετατρέπεται σε ένα αιματοβαμμένο πεδίο και η φρίκη εναλλάσσεται σε κάθε σκηνή με κινηματογραφική ταχύτητα, κάνοντας τον αναγνώστη κοινωνό σπαρακτικά δραματικών περιγραφών, τόσο ισχυρών αφηγηματικά, ώστε τον συγκλονίζουν.
– Μιχάλης Μακρόπουλος, Τσότσηγια & Ω’μ, Εκδόσεις Κίχλη
Το τελευταίο βιβλίο του Μιχάλη Μακρόπουλου περιλαμβάνει δυο νουβέλες εξαιρετικής αισθητικής που αναδεικνύουν πόσο μεγάλη λογοτεχνικά μπορεί να είναι η μικρή φόρμα αφήγησης και πόσο θαυμαστή η ποιότητά της. Η ανάγκη της φυγής από μια επώδυνη κατάσταση, η μητρότητα και ο ρόλος της στην προσωπική διαφυγή από την οδύνη, η διαφορετικότητα και η αφοσίωση, η ευθύνη ως υπαρκτικός οδηγός της ενηλικίωσης είναι μερικά από τα ουσιώδη σημεία της πρώτης ιστορίας με τίτλο Τσότσηγια. Στη δεύτερη ιστορία ο αναγνώστης βρίσκεται να παίρνει μέρος σε μια συνάντηση με την απαρχή της τέχνης, με την παρθενική αυγή των στοιχείων εκείνων που σηματοδότησαν την αγωνιώδη περιπέτεια του ανθρώπου μέσα στον χρόνο. Με πλαστικότητα στην αφήγηση, ευρηματικότητα, ποιητική αισθητική και γλωσσική ευαισθησία ο Μακρόπουλος υπογράφει ένα σημαντικό βιβλίο.
Περισσότερες πληροφορίες για το βιβλίο μπορείτε να δείτε εδώ.
Φωτογραφία θέματος: Caio Resende
