Ένας αυταρχικός πατέρας αρπάζει τον 6χρονο γιο του από τα προνόμια της εκπαίδευσης με την δικαιολογία, ότι οφείλει να βοηθήσει στις …
Από τη Φαίη Πιτσιλίδου
οικογενειακές ασχολίες και συγκεκριμένα να προσέχει τα πρόβατα από τους ληστές και τους λύκους. Μέχρι το μικρό αγόρι να προσαρμοστεί και να συμβιβαστεί με την νέα του ζωή, τιμωρείται ανελέητα από τον πατέρα του για κάθε παιδική του ατασθαλία. Μεγαλώνοντας, η θέλησή του να ξεφύγει από αυτόν τον τρόπο ζωής και το ταλέντο που έχει να μαθαίνει γρήγορα, τον βοηθούν να πραγματοποιήσει το όνειρό του και να αποδεσμευτεί από την τυραννία του πατέρα του.
Η ταινία είναι μία ελεύθερη απόδοση της πραγματικής ιστορίας του Γκαβίνο Λέντα, γιο βοσκού στην Σαρδηνία, σκηνοθετημένη από τους αδερφούς Πάολο και Βιτόριο Ταβιάνι. Μιλάει για την δυσλειτουργική σχέση μεταξύ ενός πατέρα με το γιο του, η οποία ουσιαστικά αντιπροσωπεύει την πραγματικότητα μίας αυταρχικής πατριαρχικής οικογένειας της εποχής εκείνης, στην Σαρδηνία και όχι μόνο.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ακόμα και από τον τίτλο της ταινίας, γίνεται κατανοητό, ότι ο πατέρας λειτουργεί και ως αφέντης που δίνει διαταγές και κατευθύνει τη ζωή των παιδιών του. Χαρακτηριστικό είναι μάλιστα και το πλάνο, με την οικογένεια όλη μαζί, να κάθονται στη σειρά, με τους γονείς στη μέση και ο πατέρας να αναγγέλλει τα σχέδια του για το μέλλον των παιδιών του, με βάση τις δικές του και μόνο προθέσεις. Ο πατέρας στέλνει τον μεγαλύτερο γιο του να γίνει στρατιωτικός, έτσι ώστε η οικογένειά του να έχει κύρος. Διότι γι’ αυτόν, η εξουσία και ο απολυταρχισμός, προσδίδουν κύρος. Δεν καταφέρνει όμως να τιθασεύσει τον Γκαβίνο, ο οποίος μόλις συνειδητοποιεί ότι η γνώση επιφέρει και ελευθερία, επαναστατεί απέναντι στον πατέρα του.
Οι Πάολο και Βιτόριο Ταβιάνι δίνουν μεγάλη σημασία στη μουσική επένδυση της ταινίας, φυσικά όχι ως σάουντρακ, αλλά ως αλληλένδετη με την εικόνα. Πότε ενισχύει την επιρροή της και πότε επεξηγεί το νόημα της. Ο Γκαβίνο καταφέρνει να επιβιώσει από την εκκωφαντική ηρεμία της φύσης χάρη στη μουσική του. Η σύγκρουση μεταξύ του θρησκευτικού στοιχείου και της απόφασης των νέων να αποδράσουν από τη δικτατορία των πατεράδων τους και να μεταναστεύσουν στη Γερμανία, γίνεται και πάλι μέσω της μουσικής, στην σκηνή της λιτανείας. Η διακοπή μάλιστα της μελωδίας που ακούει ο γιος στο ραδιόφωνο, από τον πατέρα, είναι και η αφορμή της εξέγερσής του.
Η ταινία «Πατέρας- Αφέντης» επιβεβαιώνει, ότι ο αυταρχισμός και η βία οδηγούν στον αυταρχισμό και στη βία και ότι λίγοι είναι εκείνοι, οι οποίοι θα έχουν το σθένος να πάνε κόντρα σε έναν πολιτισμό που ενθαρρύνει αυτές τις συμπεριφορές και οι οποίες δεν είναι άγνωστες σε πολλά μέρη του κόσμου ακόμα και στην εποχή που ζούμε.
Επανέκδοση
1977
Χρυσός Φοίνικας και Βραβείο Κριτικών στο Φεστιβάλ Κανών
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σκηνοθεσία: Paolo Taviani, Vittorio Taviani
Σενάριο: Gavino Ledda (βιβλίο), Paolo Taviani, Vittorio Taviani
Πρωταγωνιστές: Omero Antonutti, Saverio Marconi, Marcella Michelangeli
