Ταινία: Χιονάτη, του Πάμπλο Μπέργκερ

Σεβίλλη, 1920. Ο διάσημος ταυρομάχος, Αντόνιο Βιτέλα (Ντανιέλ Χιμένεζ Κάτσο) βρίσκεται στην αρένα, έτοιμος για την τελευταία πράξη.

Από την Ελένη Φιλίππου

Η απόλυτα συγκεντρωμένη ματιά του προς τον ταύρο, διασπάται από το χαμόγελο της γυναίκας του, η οποία περιμένει το πρώτο τους παιδί. Η στιγμιαία έλλειψη προσοχής θα στοιχίσει στον ταυρομάχο την απώλεια της σωματικής κίνησης και στην γυναίκα του, τη ζωή της, αφού πρώτα γεννήσει ένα πανέμορφο κοριτσάκι. Το διπλό χτύπημα της μοίρας γίνεται αβάσταχτο για τον Βιτέλα και έτσι απαρνιέται το παιδί και απομονώνεται στην έπαυλη μαζί με την νέα γυναίκα του, την νοσοκόμα που ιδιοτελώς τον φρόντιζε (Μαριμπέλ Βερντού). Η μικρή Κάρμεν θα μεγαλώσει με την γιαγιά της, μέχρι ο αναπάντεχος θάνατος της ηλικιωμένης γυναίκας να την αφήσει για δεύτερη φορά ορφανή. Ο ερχομός της Κάρμεν στο πατρικό σπίτι θα δώσει την ευκαιρία σε πατέρα και κόρη να έρθουν κοντά, αλλά η μητριά Βιτέλα θα φροντίσει να σπάσει ο δεσμός τους μια και καλή, σχεδιάζοντας την εξόντωση και των δύο. Η Κάρμεν καταφέρνει να γλιτώσει από τα δολοφονικά σχέδια της μητριάς της και με την αμνησία να την προστατεύει από το βαρύ παρελθόν της, θα βρει καταφύγιο στην συντροφιά μιας ομάδας περιπλανώμενων νάνων ταυρομάχων.

Ο Πάμπλο Μπέργκερ γράφει και σκηνοθετεί την ισπανική εκδοχή του παραμυθιού της Χιονάτης σε μια «επιστροφή στις ρίζες» κινηματογράφηση: η ισπανική παράδοση του φλαμένκο και των ταυρομαχιών δοσμένη μέσα από ένα λαϊκό παραμύθι και εικονογραφημένη σε βωβό, ασπρόμαυρο φιλμ. Ο Μπέργκερ συνθέτει με την «Χιονάτη» του έναν πολιτισμικό συγκερασμό αιώνων, όπου η προφορική (και πολύ αργότερα γραπτή) παράδοση των παραμυθιών ενώνεται με την πολιτισμική παράδοση της Ισπανίας και την ιστορία του κινηματογράφου.

Η επιλογή του δημιουργού να γυριστεί η ιστορία της χιονάτης σε ασπρόμαυρο φιλμ, χωρίς την συνοδεία του ακουστικού διαλόγου δεν εντοπίζεται τόσο στην νοσταλγία ενός σινεμά που σβήστηκε στο πέρασμα του χρόνου, όσο στην πεποίθηση ότι η εικόνα αυτή καθεαυτή ενέχει την δυναμική και την προνομιακή θέση να κυριαρχεί ως δράση, αντίληψη και συναίσθημα. Πολύ περισσότερο δε, όταν η σκηνοθεσία και η φωτογραφία της έχουν μελετηθεί σε τέτοιο βαθμό από τους συντελεστές της, ώστε να κάνουμε λόγο για μια ρητή άρρητη ποιητική γλώσσα της φιλμικής εικόνας. Η στροφή του Μπέργκερ στα πρώιμα χρόνια του κινηματογράφου, δεν γεφυρώνει απλά ένα πλούσιο παρελθόν με το παρόν, είναι ένας φιλοσοφικός στοχασμός πάνω στο ίδιο το μέσο: μια φαινομενολογική αναζήτηση του δημιουργού, ο οποίος μέσα από το συνθηματικό «επιστροφή στα ίδια τα πράγματα», χρησιμοποιεί την μέθοδο της αναγωγής για να ανακαλύψει την «ουσία» που θεμελιώνει το ίδιο το μέσο. Έτσι, χωρίς διαλόγους, στήνεται ένα παραμύθι όπου το καλό, το κακό, ο έρωτας, η ζήλια, η χαρά και ο θάνατος βρίσκουν την έκφρασή τους μέσα από τις φωτοσκιάσεις, τον συμβολισμό και την μουσική. Η εμφάνιση της ασπρόμαυρης «Χιονάτης» μετά το «The Artist» του Χαζαναβίσιους δεν προκαλεί την αναμεταξύ τους σύγκριση, αλλά την αισιόδοξη υπόθεση ότι η επανάληψη της εισαγωγής γίνεται με σκοπό την έναρξη ενός νέου κεφαλαίου στην ιστορία του κινηματογράφου.

 Σκηνοθεσία: Πάμπλο Μπέργκερ

Σενάριο: Πάμπλο Μπέργκερ

Πρωταγωνιστούν: Μαριμπέλ Βερντού, Μακαρένα Γκαρσία, Ντανιέλ Χιμένεζ Κάτσο, Σοφία Όρια, Άντζελα Μολίνα.

Διάρκεια: 104΄

Διανομή: Strada Films