Η νέα ατομική έκθεση του Τάκη Γερμενή με τίτλο “in-your-face” αποτελείται από δύο ενότητες γυναικείων πορτρέτων. Στην πρώτη ενότητα, που περιλαμβάνει έργα από το 2015 έως το 2020, ο καλλιτέχνης επιχειρεί να θίξει -όπως ο ίδιος λέει- «τον εκφυλισμό των αξιών και τον κοινωνικό αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης, που συχνά οδηγούν σε φαινόμενα πορνείας, αστέγων και ναρκωτικών». Εδώ διακρίνει κανείς αναφορές στο θρησκευτικό και τραγικό στοιχείο της μεσαιωνικής ζωγραφικής του Matthias Grünewald, στα γκροτέσκα γυναικεία πορτρέτα του Otto Dix και στις σκληρές φωτογραφίες του Boris Mikhailov. Η δεύτερη ενότητα (2020-2022) αποτυπώνει γυναίκες καταπιεσμένες από τις κοινωνικές συμβάσεις, από την παράδοση, τη θρησκεία και την οικογένεια. Και οι δύο ενότητες είναι αλληλένδετες με την εμπειρία και την παρακαταθήκη της κρίσης, που οδήγησε στη φτωχοποίηση και στην εξαθλίωση. Γενικότερα, οι προσωπογραφίες του Γερμενή εγγράφονται σε μια μακρά παράδοση ρεαλιστικών απεικονίσεων που σχετίζονται με τα δεινά του πολέμου και τις επιπτώσεις της κοινωνικής παρακμής.
Οι προσωπογραφίες του Τάκη Γερμενή βασίζονται σε φωτογραφικά πορτρέτα και αυτοπορτρέτα γυναικών που πρωταγωνιστούν σε πορνοταινίες. Ο καλλιτέχνης αποσαφηνίζει ότι σε αυτές τις φωτογραφίες που αλιεύει από το διαδίκτυο τον ενδιαφέρει η κίνηση του σώματος, η πόζα, και όχι η σεξουαλική έλξη ή ο προκλητικός χαρακτήρας των σωμάτων. Διακοσμώντας τα γυμνά κορμιά τους με περίτεχνα τατουάζ, επιχειρεί να ανακαλύψει και συγχρόνως να δείξει τι έχουν στο μυαλό τους αυτές οι γυναίκες, να φανερώσει/εξωτερικεύσει τις ενδόμυχες σκέψεις τους.
Το σώμα τους γίνεται έτσι ένας δεύτερος καμβάς, ένας καμβάς μέσα στον καμβά, πάνω στον οποίο ο ζωγράφος αφηγείται «τον πόνο της σάρκας και της ψυχής τους, την απάθεια των καταναλωτών και κυρίως την αδιαφορία του Θεού». Ο Γερμενής ζωγραφίζει έναν καταργημένο παράδεισο όπου το σώμα παρουσιάζεται ως φυλακή της ψυχής και η καταπίεση ως ο κανόνας. Το βαθύτερο θέμα της δουλειάς του είναι οι σκοτεινές πτυχές της ζωής, η τραγική διάσταση του μετανεωτερικού ανθρώπου.
Το 1926 ο τεχνοκριτικός Willi Wolfradt χρησιμοποίησε τη φράση «zeitbewusste Malerei» για να περιγράψει την ενοχλητική και ανησυχητική ζωγραφική του Otto Dix. Σε ελεύθερη απόδοση: μια ζωγραφική με επίγνωση του χρονικού πλαισίου στο οποίο παράγεται. Μια ζωγραφική που συλλαμβάνει τους δυσάνεκτους κραδασμούς του παρόντος και τους μετουσιώνει σε τέχνη. Παρομοίως, η ζωγραφική του Τάκη Γερμενή είναι μια γροθιά στο στομάχι των θεατών. Οι πίνακές του απεικονίζουν το γυναικείο σώμα όπως δεν θέλουμε να το βλέπουμε: καχεκτικό, ισχνό, μιαρό, αποκρουστικό, τρεμάμενο, πληγωμένο, άθλιο και ρυπαρό, αν όχι μαρτυρικό. Τα αποστεωμένα σώματα που ζωγραφίζει ο Γερμενής συνομιλούν με τις «φρικιαστικές εικόνες» επώνυμων γυναικών που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο, εικόνες που δείχνουν ανορεξικά μοντέλα και celebrities, τα κοκαλιάρικα, άρρωστα και αδύνατα πόδια της Bella Hadid, της Celine Dion και της Donatella Versace. Είναι «εικόνες που σοκάρουν» και «προκαλούν αρνητικά σχόλια», διότι απλούστατα παρεκκλίνουν από τα πρότυπα ομορφιάς που επιτάσσει η κοινωνία και ιδίως η μόδα, την οποία, παραδόξως, οι ίδιες αυτές γυναίκες υπηρετούν ή ακολουθούν «με συνέπεια».
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Τάκης Γερμενής
O Τάκης Γερμενής σπούδασε ζωγραφική στην ΑΣΚΤ (1982-1989) και στο Royal College of Art στο Λονδίνο (1994-1996). Έχει πραγματοποιήσει επτά ατομικές εκθέσεις και έχει πάρει μέρος σε πολλές ομαδικές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έργα του υπάρχουν σε συλλογές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, στη συλλογή της British Airways, Deloitte. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Τάκης Γερμενής, Untitled, oil on canvas, 95x160cm, 2021 (λεπτομέρεια έργου)