Το έργο στην Ελλάδα παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1972 από το θίασο του Νίκου Κούρκουλου στο θέατρο Αλάμπρα σε σκηνοθεσία Σπύρου Ευαγγελάτου.
Το “Τάνγκο” θεωρείται το πιο φιλόδοξο έργο του Μρόζεκ. Μπορούμε να πούμε ότι το “Τάνγκο” μας προειδοποιεί για τον κίνδυνο που απειλεί την ανθρωπότητα σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Πρωτοπαίχτηκε στο Βελιγράδι το 1965. O θρίαμβος του ωστόσο οφείλεται στην παράσταση που δόθηκε στη Βαρσοβία από τον θίασο του Έρβιν Άξερ, μία παράσταση που θεωρείται η πραγματική πρεμιέρα. Η εντύπωση που προκάλεσε η παράσταση αυτή έχει χαρακτηριστεί σαν το πιο εκρηκτικό γεγονός της θεατρικής ιστορίας της Πολωνίας εδώ και μισό αιώνα.
Το “Τάνγκο” είναι ένα πολυσύνθετο έργο. Το έχουν περιγράψει σαν παρωδία ή παράφραση του Άμλετ, επειδή παρουσιάζει ένα νεαρό άνδρα που νιώθει φρίκη για τη συμπεριφορά των γονιών του, και ντρέπεται βαθιά για την αδιακρισία της μητέρας του και την αυταρέσκεια του πατέρα του. Αποτελεί μία πικρή επίθεση ενός νέου προς την παλιότερη γενιά που έχει βυθίσει τη χώρα στον πόλεμο στην κατοχή και τον αφανισμό.
Υπόθεση του Έργου
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
O Άρθουρ, ο νεαρός ήρωας του έργου, έχει μεγαλώσει σε έναν κόσμο χωρίς αξίες. Ο πατέρας του είναι ένας μέτριος καλλιτέχνης που ξοδεύει τον καιρό του σε μάταια και αμφιβόλου ποιότητας, πρωτοποριακής υφής θεατρικά πειράματα. Η μητέρα του πλαγιάζει με τον αγροίκο Έντι που περιφέρεται μέσα στο ακατάστατο και ανοικοκύρευτο σπίτι. Υπάρχει μία γιαγιά που διατάσσεται κατά καιρούς να ξαπλώνει στο νεκροσέντουκο του μακαρίτη άντρα της που κατά κάποιο τρόπο μένει ακόμη στο σπίτι. Υπάρχει επίσης και ένας αριστοκρατικός θείος με τρόπους τζέντλεμαν και με κλούβιο κεφάλι.
Ο Άρθουρ λαχτάρα για πρότυπα, για κανόνες συμπεριφοράς, για αξιοπρέπεια και τάξη. Προσπαθεί να πείσει την ξαδέρφη του Άλα να τον παντρευτεί ακολουθώντας την παράδοση και τις παλιές συνήθειες. Όταν ο Άρθουρ καταλαβαίνει πως η παλιά τάξη δεν μπορεί να επιβληθεί με τη βία, μεθάει. Οι αξίες του παρελθόντος έχουν καταστραφεί και δεν μπορούν να αποκατασταθούν με τη βία. Τι απομένει τότε; Η βία αυτή καθαυτή.
Ο χορός Τάνγκο εδώ συμβολίζει την αρχική παρόρμηση για εξέγερση. Γιατί όταν το Τάνγκο ήταν ακόμα ένας καινούργιος και τολμηρός ο χορός, οι γονείς του Άρθουρ μαχόταν για το δικαίωμα να τον χορέψουν. Στο τέλος του δρόμου όταν η εξέγερση ενάντια στις παραδοσιακές αξίες έχει καταστρέψει κάθε αξία και δεν μένει τίποτε άλλο πέρα από την ωμή δύναμη του Έντι, το Τάνγκο χορεύεται πάνω στα ερείπια του πολιτισμένου κόσμου.
Το “Τάνγκο” είναι έργο ευρείας σημασίας. Διαθέτει εντυπωσιακά στέρεη δομή, ολοκληρωμένους χαρακτήρες, είναι γεμάτο ευρήματα, υπερβολικά διασκεδαστικό και γεμάτο από κωμικές καταστάσεις .
Ο Μρόζεκ με τα μέσα του γκροτέσκ και της φάρσας ζωντάνεψε στα έργα του και ειδικά στο “Τάνγκο” τη σύγκρουση ανάμεσα στον Άνθρωπο και την Ισχύ, ανάμεσα στο πνεύμα και την βία. Ο Μρόζεκ κατέκτησε με το “Τανγκο” σημαντικότατη θέση πλάι στους κορυφαίους δραματουργούς του πρωτοποριακού θεάτρου και εδραίωσε τη φήμη του σε όλο τον κόσμο.
Το “Τάνγκο” είναι αναμφισβήτητα το πιο συζητημένο θεατρικό κείμενο από όσα πέρασαν από την Ανατολή στη Δύση τα τελευταία χρόνια. Η επιτυχία του έγινε αφορμή να παιχτούν και άλλα πολωνικά έργα κυρίως του Γκρόμποβιτς και του Βιτκίεβιτς που ως τότε δεν είχαν παρουσιαστεί συστηματικά στις διεθνείς σκηνές. Το “Τάνγκο” είναι οπωσδήποτε ένα από τα αξιολογότερα μεταπολεμικά έργα του παγκόσμιου θεάτρου.
Συντελεστές:
Μετάφραση: Παύλος Μάτεσις
Σκηνοθεσία, Εικαστική Σύνθεση: Νίκος Χατζηπαπάς
Χορογραφία: Κάλλια Θεοδοσιάδη
Μουσική Επιμέλεια: Κώστας Χαδούλης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Κατερίνα Βαρδακαστάνη
Βοηθός Σκηνογράφου: Μυρτώ Σταματοπούλου
Υπεύθυνη marketing του Helix Theatre: Ράνια Παπαδοπούλου
Παίζουν με τη σειρά που εμφανίζονται
Ευγενία: Βίκυ Καμπούρη
Έντι: Αβραάμ Παπαδόπουλος
Ευγένιος: Νίκος Αναστασόπουλος
Άρθουρ: Νικόλας Ντούρος
Ελεωνόρα: Κατερίνα Βαρδακαστάνη
Στόμιλ: Πέτρος Πετράκης
Άλα: Νέλη Αλκάδη