Tango, του Σλάβομιρ Μρόζεκ στο Θέατρο Olvio

Το Tango πρωτοπαίχτηκε στο Βελιγράδι το 1965, ενώ στην Ελλάδα παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1972 από το θίασο του Νίκου Κούρκουλου στο θέατρο Αλάμπρα, σε σκηνοθεσία Σπύρου Ευαγγελάτου. Θεωρείται το πιο φιλόδοξο έργο του Μρόζεκ. Ένα έργο που μας προειδοποιεί για τον κίνδυνο που απειλεί την ανθρωπότητα σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. O θρίαμβός του ωστόσο, οφείλεται στην παράσταση που δόθηκε στη Βαρσοβία από τον θίασο του Έρβιν Άξερ, μία παράσταση που θεωρείται η πραγματική Πρεμιέρα. Η εντύπωση που προκάλεσε η παράσταση αυτή έχει χαρακτηριστεί σαν το πιο εκρηκτικό γεγονός της θεατρικής ιστορίας της Πολωνίας εδώ και μισό αιώνα.

Το Tango είναι ένα πολυσύνθετο έργο ευρείας σημασίας με εντυπωσιακά στέρεη δομή, ολοκληρωμένους χαρακτήρες, γεμάτο ευρήματα, υπερβολικά διασκεδαστικό και γεμάτο από κωμικές καταστάσεις.

Το έργο

O Άρθουρ, ο νεαρός ήρωας του έργου, έχει μεγαλώσει σε έναν κόσμο χωρίς αξίες. Ο πατέρας του είναι ένας μέτριος καλλιτέχνης που αναλώνεται σε μάταια και αμφιβόλου ποιότητας, πρωτοποριακής υφής θεατρικά πειράματα. Η μητέρα του πλαγιάζει με τον αγροίκο Έντι που περιφέρεται μέσα στο ακατάστατο σπίτι. Υπάρχει μία γιαγιά που διατάσσεται κατά καιρούς να ξαπλώνει στο νεκροσέντουκο του μακαρίτη άντρα της. Υπάρχει επίσης και ένας θείος με τρόπους τζέντλεμαν και με κλούβιο κεφάλι.

Ο Άρθουρ λαχταρά για πρότυπα, για κανόνες συμπεριφοράς, αξιοπρέπεια και τάξη. Προσπαθεί να πείσει την ξαδέρφη του Άλα να τον παντρευτεί ακολουθώντας την παράδοση και τις παλιές συνήθειες. Όταν ο Άρθουρ καταλαβαίνει πως η παλιά τάξη δεν μπορεί να επιβληθεί με τη βία, μεθάει. Οι αξίες του παρελθόντος έχουν καταστραφεί και δεν μπορούν να αποκατασταθούν με τη βία. Τι απομένει τότε; Η βία αυτή καθαυτή. Ουσιαστικά, αποτελεί μία πικρή επίθεση ενός νέου προς την παλιότερη γενιά που έχει βυθίσει τη χώρα στον πόλεμο, στην κατοχή και τον αφανισμό.

Ο χορός Tango εδώ συμβολίζει την αρχική παρόρμηση για εξέγερση. Γιατί όταν ακόμη ήταν ένας καινούργιος και τολμηρός χορός, οι γονείς του Άρθουρ έδιναν μάχη για το δικαίωμα να τον χορέψουν. Στο τέλος του δρόμου, όταν η εξέγερση ενάντια στις παραδοσιακές αξίες έχει καταστρέψει κάθε αξία και δεν μένει τίποτε άλλο πέρα από την ωμή δύναμη του Έντι, το Tango χορεύεται πάνω στα ερείπια του πολιτισμένου κόσμου.

Ο Μρόζεκ, με τα μέσα του γκροτέσκ και της φάρσας, ζωντάνεψε στα έργα του και ειδικά στο Tango τη σύγκρουση ανάμεσα στον Άνθρωπο και την Ισχύ, ανάμεσα στο Πνεύμα και τη Βία. Ο Μρόζεκ κατέκτησε με το Tango σημαντικότατη θέση πλάι στους κορυφαίους δραματουργούς του πρωτοποριακού θεάτρου και εδραίωσε τη φήμη του σε όλο τον κόσμο. Το Tango είναι αναμφισβήτητα το πιο συζητημένο θεατρικό κείμενο από όσα πέρασαν από την Ανατολική στη Δυτική Ευρώπη τα τελευταία χρόνια και οπωσδήποτε ένα από τα πλέον αξιόλογα μεταπολεμικά έργα του παγκόσμιου θεάτρου.

Η εικαστική προσέγγιση της παράστασης είναι εμπνευσμένη από την αισθητική του ζωγράφου Otto Dix.

Συντελεστές

Μετάφραση: Παύλος Μάτεσις
Σκηνοθεσία, Εικαστική Σύνθεση: Νίκος Χατζηπαπάς
Επιμέλεια κίνησης: Νατάσα Παπαμιχαήλ
Βοηθός Σκηνοθέτη: Μαρία Βλάχου
Φωτισμοί: Νίκος Βούλγαρης
Σκηνογραφική επιμέλεια: Έλλη Εμπεδοκλή
Επιμέλεια μακιγιάζ: Λένια Πριόνα
Παίζουν: Δημήτρης Γκουτζαμάνης, Δημήτρης Μαύρος, Μαρία Κωνσταντάρου, Γιάννης Καλατζόπουλος, Ειρήνη Γρέκα, Νέλη Αλκάδη, Αβραάμ Παπαδόπουλος
Διάρκεια: 110 λεπτά με διάλειμμα