Τι κρύβεται πίσω από τη σαγηνευτική δύναμη της τέχνης; Ο Άλφρεντ Τζελ προτείνει μια θεωρία που αποκλίνει ριζικά από προηγούμενες ερμηνείες. Υποστηρίζει ότι οι αισθητικές θεωρίες υιοθετούν μια εξαιρετικά παθητική στάση απέναντι στα έργα τέχνης. Ο ίδιος επιλέγει, αντίθετα, να δώσει το βάρος στην τέχνη ως μορφή δράσης. Τα έργα τέχνης εκφράζουν περίπλοκες προθετικότητες και διαμεσολαβούν την κοινωνική δράση στη δική του θεωρητική σύλληψη, τα πρόσωπα και τα αντικείμενα τέχνης συγχωνεύονται. Ο Τζελ διερευνά την αντιληπτική ψυχολογία των διακοσμητικών σχεδίων με μοτίβα, την τέχνη και την ιδιότητα του προσώπου, την τέχνη στις σχέσεις της με θρησκευτικές πρακτικές, όπως είναι η δαιμονοληψία, ή ειδωλολατρία και οι χριστιανικές εκκλησιαστικές τελετές. Το βιβλίο Τέχνη και δράση ολοκληρώθηκε λίγο πριν από το θάνατο του συγγραφέα σε ηλικία 51 ετών, τον Ιανουάριο του 1997. Πέρα από την εθνογραφική οξυδέρκεια και τη θεωρητική εμβάθυνση, το έργο του Τζελ χαρακτηρίζεται από διεπιστημονικότητα, εκλεκτικισμό, ευρηματική και συχνά αναπάντεχη επιχειρηματολογία, προκλητικούς θεματικούς και νοητικούς συνδυασμούς, ευφάνταστες και εντυπωσιακές συνθέσεις και γενικεύσεις. Στηρίζεται στην αντισυμβατικότητα, την έκπληξη, τη δημιουργικότητα και τη διατύπωση μη αναμενόμενων, αλλά οικουμενικής εμβέλειας, θεωριών. Η επιχειρηματολογία του Τζελ αναπτύσσεται μέσα από τη λεπτομερή συζήτηση θεωρητικών ζητημάτων που άπτονται της ανθρωπολογίας, της φιλοσοφίας, της ψυχολογίας, της γλωσσολογίας και της σημειωτικής. Η έκδοση εμπλουτίζεται με ποικίλο εικονογραφικό υλικό και με εμβριθείς αναλύσεις συγκεκριμένων έργων τέχνης.
Άλφρεντ Τζελ
Ο Άλφρεντ Τζελ (1945-1997) δίδαξε Ανθρωπολογία στο London School of Economics and Political Science (LSE) και ήταν εταίρος της Βρετανικής Ακαδημίας. Το LSE του απένειμε τον τίτλο του καθηγητή μετά θάνατον, τίτλο τον οποίο είχε αποποιηθεί όσο ζούσε. Στη διάρκεια της ζωής του εξέδωσε τρία βιβλία: Metamorphosis of the Cassowaries: Umeda Society, Language and Ritual (1975), The Anthropology of Time: Cultural Constructions of Temporal Maps and Images (1992) και Wrapping in Images: Tattooing in Polynesia (1993). Εκτός από το Τέχνη και δράση (που εκδόθηκε το 1998) μετά το θάνατό του κυκλοφόρησε και το βιβλίο The Art of Anthropology: Essays and Diagrams (1999).
