Θάνος Τοκάκης: Ο κόσμος πρέπει να πηγαίνει στο θέατρο για να βλέπει πράγματα τα οποία τον κινητοποιούν

Το Εθνικό Θέατρο, παρουσιάζει αυτό το καλοκαίρι την αγαπημένη και διαχρονική κωμωδία του Αριστοφάνη «Νεφέλες» σε σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη. Στο έργο, εκτός από τους διαλόγους της κωμωδίας, έχουν προστεθεί και αποσπάσματα από Πλατωνικούς Διαλόγους. Η παράσταση θα περιοδεύσει ανά την Ελλάδα για 14 παραστάσεις. Λίγο πριν όμως, είχαμε τη χαρά να «ανακρίνουμε» έναν από τους μαθητές του Σωκράτη στις Νεφέλες, το Θάνο Τοκάκη. Ο κάτοχος του Βραβείο Χορν 2011, προσιτός και ευγενικός, μίλησε στο www.culturenow.gr για το έργο, το ρόλο του σε αυτό αλλά και το θέατρο γενικότερα.

Συνέντευξη: Νώντας Δουζίνας

Culturenow.gr: Αφορμή της συνέντευξης αποτελεί η συμμετοχή σας στην παράσταση «Νεφέλες» του Εθνικού Θεάτρου. Θα θέλατε να μας δώσετε τη δική σας οπτική για την παράσταση;
Θάνος Τοκάκης: Είναι ένα έργο οπωσδήποτε επίκαιρο, γιατί ο πρωταγωνιστής χρωστάει παντού και τον κυνηγούν οι δανειστές του. Έτσι ψάχνει με διάφορους τρόπους να ξεφύγει από αυτούς τους δανειστές και για αυτό πηγαίνει στο φροντιστήριο του Σωκράτη. Καταφανέστατα, ο Αριστοφάνης χτυπάει το Σωκράτη και τους σοφιστές, που δεν ήταν το ίδιο πράγμα εκείνη την εποχή. Σε γενικές γραμμές βρίσκουμε πάρα πολλές ομοιότητες με το σήμερα, όσον αφορά στο έργο και γενικά όσον αφορά στην αρχαία ελληνική γραμματεία. Όλοι αυτοί οι χαρακτήρες υπάρχουν και σήμερα και ιδιαίτερα στις μέρες μας. Έτσι και αλλιώς τα διαχρονικά έργα έχουν πάντα επαφές με το σήμερα. Για τον Αριστοφάνη, κατά την προσωπική μου άποψη, το έργο είναι σχεδόν συντηρητικό, γιατί χτυπάει κάθε είδος νεωτερισμού. Η άποψη βέβαια της παράστασης, του Νίκου Μαστοράκη, παρουσιάζει και τις δυο όψεις, δηλαδή και αυτόν της κωμωδίας, όπως τον παρουσιάζει ο Αριστοφάνης, αλλά και έναν πραγματικό Σωκράτη και με κείμενα από την Απολογία κλπ. Τις δυο όψεις του νομίσματος δηλαδή.

Cul.N: Ο ρόλος σας στο έργο είναι αυτός του μαθητή. Νιώθετε έτσι στη συγκεκριμένη παράσταση;
Θ.Τ.: Ο δικός μου ρόλος είναι μαθητής του Σωκράτη, ο οποίος έχει επεκταθεί βέβαια, έχει βάλει και άλλα πράγματα μέσα ο Νίκος Μαστοράκης, ο σκηνοθέτης. Είμαι βέβαια ένας από τους 4 μαθητές, οι οποίοι φαίνονται να είναι πάρα πολύ προσηλωμένοι σε αυτό που κάνουν, με ένα είδος φόρμας που κάνουμε μέσα στην παράσταση, λειτουργούμε λίγο, ας πούμε σα να είμαστε οι πολύ καλά εκπαιδευμένοι μαθητές, που κάνουμε τα πάντα για το μέγα διδάσκαλο. Αυτός είναι δηλαδή ο ρόλος των μαθητών και βέβαια, να «βασανίσουμε» και το Στρεψιάδη, που θέλει να γίνει συμμαθητής μας. Εγώ πάντα αισθάνομαι μαθητής σε μια παράσταση, αφού ακόμη παίρνω και μαθαίνω από μεγαλύτερους και μικρότερους. Πρέπει να είσαι πάντα μαθητής για να προσπαθείς να είσαι ανοιχτός και για να προχωρήσεις μπροστά.

Cul.N: Ποια είναι η γνώμη σας αναφορικά με το γεγονός ότι ένα έργο χιλιάδων ετών είναι επίκαιρο σήμερα. Είναι αυτό κάτι θετικό ή κάτι αρνητικό, αφενός για το ίδιο το έργο και αφετέρου για την κοινωνία μας;
Θ.Τ.:  Νομίζω ότι είναι θετικότατο. Αυτό που είπα και πριν ότι όλα τα διαχρονικά έργα έχουν σχέση με το σήμερα, πάντα και οποιοδήποτε και αν είναι αυτό το σήμερα, είναι πάρα πολύ σημαντικό. Ο κόσμος πρέπει να πηγαίνει στο θέατρο για να βλέπει πράγματα τα οποία τον κινητοποιούν. Αν είναι να βλέπουμε ένα ωραίο θέαμα, το οποίο απλά να περνάει και να μην ακουμπάει, δε βρίσκω νόημα. Αυτό βέβαια δε γίνεται απαραίτητα μόνο με δράματα, κλάματα και οδυρμούς. Μέσα από μια κωμωδία του Αριστοφάνη, μπορείς να περάσεις κάποιες οπτικές του σήμερα. Νομίζω ότι οφείλει η Τέχνη να κάνει αυτό το πράγμα.

Cul.N: Ειδικά ο πρωταγωνιστής του έργου, Στρεψιάδης, θυμίζει κατά πολύ σύγχρονο Έλληνα. Συμφωνείτε;
Θ.Τ.: Ο Στρεψιάδης είναι ο χαρακτηριστικός τύπος του Έλληνα, ο οποίος χρωστάει παντού και ψάχνει να βρει τρόπους να μην πληρώσει τους δανειστές του. Στο τέλος του έργου βέβαια ουσιαστικά τιμωρείται για αυτή του τη σκέψη, αλλά έτσι κάνει και ο σύγχρονος Έλληνας. Βέβαια, για να μην παρεξηγηθώ, ένα σημαντικό θέμα είναι ο τρόπος που έχουμε φτάσει να χρωστάμε σήμερα. Δε θέλω να παρεξηγηθώ ότι ο Έλληνας φταίει, δε φταίμε μόνο εμείς για το γεγονός ότι δανειζόμαστε και χρωστάμε μετά.

Cul.N: Η περιοδεία σας ξεκινά στις 13-14 Ιουλίου, από την Αρχαία Επίδαυρο. Πώς αισθάνεστε για αυτό;
Θ.Τ.: Πάντα η εμπειρία στην Επίδαυρο είναι κάτι πανέμορφο. Είναι μαγική η εμπειρία στο συγκεκριμένο θέατρο, όχι για την ιδέα της Επιδαύρου, αλλά γιατί είναι ένας μαγικός χώρος, νιώθεις πολύ ωραία ενέργεια. Είναι όλα πολύ όμορφα στην Επίδαυρο. Όσες φορές έχω πάει, νιώθω πως έχεις μια άλλη αίσθηση. Είναι σχεδόν συγκινητικό.

Cul.N: Η παράσταση θα περιοδεύσει σε όλη την Ελλάδα, για 14 παραστάσεις.
Θ.Τ.: Θα πάμε σε αρκετά μέρη. Το Εθνικό Θέατρο είναι λογικό να μην κάνει τόσο μεγάλες περιοδείες, λόγω οικονομικών συνθηκών, σε σύγκριση με ότι έκανε παλιά. Επίσης δεν κάνει τόσο μεγάλη περιοδεία σε σύγκριση με άλλους, ελεύθερους θιάσους.

Cul.N: Είναι μια δύσκολη περίοδος για όλους, όμως το θέατρο κρατιέται και μάλιστα είναι ακμαίο…
Θ.Τ.: Το θέατρο προσαρμόζεται στις συνθήκες. Δε μπορεί να κάνει αλλιώς. Δε γίνεται να έχεις μια φτωχή κοινωνία και ένα πλούσιο θέατρο. Όταν λέω πλούσιο, εννοώ αναφορικά με με τα μπάτζετ. Πλούσιο θέατρο μπορεί να είναι εσωτερικά, θέατρο μπορείς να κάνεις με το τίποτα. Νομίζω ότι και ο θεατής αυτό έχει μεγαλύτερη ανάγκη να δει, παρά ένα φανταστικό κοστούμι το οποίο θα έχει κοστίσει χιλιάδες Ευρώ. Ίσα ίσα που κάτι τέτοιο θα ήταν και πρόκληση στην εποχή μας, όταν δεν υπάρχουν φάρμακα στα νοσοκομεία, να έχουμε να δίνουμε λεφτά για ακριβές παραγωγές.

Cul.N.: Τι θα μπορούσε να γίνει καλύτερο, αν υπήρχε όμως μεγαλύτερο μπάτζετ;
Θ.Τ.: Πρώτα από όλα οι μισθοί των ηθοποιών. Το πιο βασικό από όλα. Γιατί πας με άλλη διάθεση και άλλο τρόπο, σε οποιαδήποτε δουλειά, όχι μόνο στο θέατρο, όταν πληρώνεσαι αξιοπρεπώς. Εντάξει, δεν πιστεύω ότι δεν πρέπει να υπάρχουν παραστάσεις με μεγάλα μπάτζετ και σκηνικά, απλά νομίζω ότι πρώτη προτεραιότητα πρέπει να είναι η καλή αμοιβή, κατά την προσωπική μου άποψη.

Cul.N: Αν και νέος, έχετε συμμετάσχει σε σημαντικές παραστάσεις, με σημαντικούς σκηνοθέτες. Υπάρχει κάποια συνεργασία που ξεχωρίζετε;
Θ.Τ.: Δε μπορώ να ξεχωρίσω κάποιον. Νιώθω πραγματικά τυχερός που έχω συνεργαστεί με όλους αυτούς τους ανθρώπους. Περισσότερο από όλους, έχω συνεργαστεί με το Θωμά το Μοσχόπουλο και σίγουρα με έχει επηρεάσει περισσότερο από όλους, λόγω και της μακροχρόνιας συνεργασίας μας. Από εκεί και πέρα πραγματικά αισθάνομαι πως με όλους όσους έχω συνεργαστεί, όπως οι Νίκος Μαστοράκης, Λευτέρης Βογιατζής, Γιάννης Χουβαρδάς, έχω πάρει πάρα πολλά πράγματα. Και το λέω ειλικρινά αυτό.