Το πρωτοποριακό πρόγραμμα The Artist on The Composer διασυνδέει σύγχρονους καλλιτέχνες με την κλασική μουσική και την όπερα, προκαλώντας μια ιδιαίτερη σύμπραξη διαφορετικών μορφών τέχνης σε ένα ενιαίο σύνολο.
Στη δεύτερη ανάθεση του προγράμματος από την Εθνική Λυρική Σκηνή και τον Οργανισμό ΝΕΟΝ, ο πολυβραβευμένος Έλληνας κινηματογραφικός δημιουργός Γιώργος Λάνθιμος δημιούργησε ένα νέο κινηματογραφικό έργο το οποίο παρουσιάζεται με τη ζωντανή εκτέλεση ορχηστρικής μουσικής. Η επιμέλεια του προγράμματος είναι του Γιώργου Κουμεντάκη, Καλλιτεχνικού Διευθυντή Εθνικής Λυρικής Σκηνής και της Ελίνας Κουντούρη, Διευθύντριας ΝΕΟΝ.
Η ταινία μικρού μήκους Βληχή θα κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα της, συνοδεία μουσικών συνόλων, στις 6, 7 και 8 Μαΐου 2022 στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο ΚΠΙΣΝ. Η παραγωγή, σενάριο και σκηνοθεσία είναι του Γιώργου Λάνθιμου και συμμετέχουν οι ηθοποιοί Έμμα Στόουν και Νταμιάν Μποννάρ, οι οποίοι θα παραστούν στην επίσημη πρεμιέρα της ταινίας. Η ταινία γυρίστηκε στην Τήνο τον Φεβρουάριο του 2020. Το μουσικό σενάριο της ταινίας αποτελείται από έργα των Γ. Σ. Μπαχ / Κνουτ Νύστεντ και Τόσιο Χοσοκάβα, τα οποία θα ερμηνευτούν ζωντανά από μουσικούς της ΕΛΣ, τη Χορωδία της ΕΡΤ και τη σολίστ Αγγελίνα Τκάτσεβα (τσίμπαλο), σε μουσική διεύθυνση Νίκου Βασιλείου και διεύθυνση χορωδίας Αγαθάγγελου Γεωργακάτου.
Η παραγωγή, από πλευράς της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής της εξωστρέφειας.
O NEON χρηματοδοτείται αποκλειστικά από τον ιδρυτή του Δημήτρη Δασκαλόπουλο.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η ταινία Βληχή
Με φόντο ένα άγονο και ξερό νησιωτικό τοπίο, η ταινία μας μεταφέρει σε μια αγροτική κοινωνία στην Ελλάδα. Ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου βαραίνει την ατμόσφαιρα, οι άνθρωποι του χωριού συμπάσχουν και συμμετέχουν στο βαρύ πένθος. Η νεαρή σύντροφος, συντετριμμένη, ταλαντεύεται ανάμεσα στην συντριβή της απώλειας και το ζωώδες ένστικτο για επιβίωση.
Η ατμόσφαιρα της ταινίας Βληχή είναι σκοτεινή αλλά μεθυστική. Το έργο εξερευνά τις ιδέες της μοναξιάς και της σύνδεσης, του θανάτου και του έρωτα, της επιθυμίας και της αλληλεπίδρασης του ανθρώπου με τα ζώα (που αναδεικνύονται μέσα από τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας της Τήνου στη δημιουργία της ταινίας).
Ο Λάνθιμος αιχμαλωτίζει την προσοχή του κοινού με αριστοτεχνικό τρόπο, ενώ οι άνθρωποι, τα ζώα και το τοπίο συγκλίνουν και συνωμοτούν σε έναν ωμό και ανησυχητικό κύκλο ζωής και θανάτου. Το στοιχείο αυτό αντικατοπτρίζεται στην ανανοηματοδότηση του πένθιμου άσματος του Μπαχ από τον Κνουτ Νύστεντ, και του μουσικού έργου του Τόσιο Χοσοκάβα που συνοδεύουν την ταινία. Οι στίχοι υποδηλώνουν ότι ο θάνατος δεν είναι ένα τέλος, αλλά ένας νέος σύντροφος και μια νέα συνάντηση.
Ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος, ιδρυτής του ΝΕΟΝ, λέει: «Ο ΝΕΟΝ από την ίδρυσή του επέλεξε να δραστηριοποιηθεί μέσα από κοινές δράσεις, αναπτύσσοντας συνέργειες με φορείς πολιτισμού, δημόσιους και ιδιωτικούς. Δημιουργήσαμε ένα νέο μοντέλο συνεργασιών, βασισμένο στην αμοιβαία εμπιστοσύνη, με σκοπό να συμβάλλουμε στην διάχυση της τέχνης σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κοινό. Με την Εθνική Λυρική Σκηνή, επιχειρούμε για μια ακόμα φορά να παντρέψουμε τη σύγχρονη δημιουργικότητα με κλασικές μορφές τέχνης, γιατί η τέχνη σε όλες τις μορφές της είναι η κινητήριος δύναμη που μπορεί να αφυπνίσει και να κεντρίσει τις συνειδήσεις».
Όπως αναφέρει η Ελίνα Κουντούρη, Διευθύντρια ΝΕΟΝ, «Το πρωτοποριακό και φιλόδοξο πρόγραμμα The Artist on the Composer ξεκίνησε με τον κοινό σκοπό να εξερευνήσουμε τις δυνατότητες του σύγχρονου πολιτισμού να προσφέρει νέα αφηγήματα. Στη συνεργασία μας με την Εθνική Λυρική Σκηνή πειραματιζόμαστε και δημιουργούμε μια ιδιαίτερη σύμπραξη των τεχνών, στην προκειμένη περίπτωση μια πρωτόγνωρη συνάντηση του πειραματικού σινεμά και της κλασικής μουσικής, προσφέροντας έναν βιωματικό τρόπο θέασης».
Ο Γιώργος Κουμεντάκης, Καλλιτεχνικός Διευθυντής ΕΛΣ, σημειώνει: «Από μικρός στα μέρη που έζησα άκουγα απίστευτες ιστορίες που στριφογυρίζουν από γενιά σε γενιά και αποτυπώνονται στο γέρικο σκαμμένο δέρμα όσων τις αφηγούνται. Στις ιστορίες εκείνες, όπου το σεξ μπλέκεται με την πίστη, τη φύση, την απιστία και τον θάνατο, ποτέ δεν είσαι βέβαιος για το τι πραγματικά έχει συμβεί και τι είναι κομμάτι του φαντασιακού. Μια τέτοια ιστορία είδα στη Βληχή, μεταξύ ονείρου και ρεαλισμού. Στις μαυρόασπρες εικόνες της ταινίας είδα την ιστορία του κινηματογράφου μέσα από τη μοναδική κινηματογραφική προσωπικότητα του Λάνθιμου, με έναν απίστευτα σύγχρονο τρόπο. Ως άνθρωπο της μουσικής, αυτό που με εντυπωσίασε πάνω από όλα είναι ο τρόπος που αποκτά φωνή η ταινία, μέσα από τα μουσικά έργα που τη συνοδεύουν ζωντανά. Αυτή η σύμπραξη των τεχνών προσφέρει μια νέα βιωματική εμπειρία για το κοινό και έναν νέο δρόμο για μας».
Ο Παναγιώτης Παντελάτος, Διευθυντής Επικοινωνίας Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) αναφέρει: «Θέλουμε να εκφράσουμε τα θερμά συγχαρητήριά μας σε όλους όσοι συνεργάστηκαν για τη Βληχή, μια δημιουργία που όλοι περιμέναμε με ανυπομονησία. Είναι πολύ σημαντικό για τον πολιτισμό της χώρας που η Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ) συνεργάζεται με κορυφαίους πολιτιστικούς οργανισμούς, όπως ο ΝΕΟΝ στην Ελλάδα, και με μεγάλα λυρικά θέατρα στο εξωτερικό, και αναπτύσσει δημιουργικές σχέσεις με διακεκριμένους καλλιτέχνες, όπως ο Γιώργος Λάνθιμος. Με την καλλιτεχνική καθοδήγηση του Γιώργου Κουμεντάκη, για το έργο του οποίου νιώθουμε βαθιά εκτίμηση, η ΕΛΣ συνεχίζει να κάνει άλματα μπροστά, βρίσκοντας την εξωστρέφεια που της αξίζει. Ως Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) θα είμαστε πάντα δίπλα σε κάθε συνεργασία που προάγει τον πολιτισμό και βοηθά τον άνθρωπο να κάνει βήματα μπροστά».
Ο Γιώργος Λάνθιμος, στη συνέντευξη τύπου, σημειώνει αναφορικά με το πρόγραμμα: «Ήταν πολύ ενδιαφέρουσα για μένα η πρόταση από τη Λυρική και τον ΝΕΟΝ, καθώς με αυτή την ταινία γυρίζω σε ένα πρώιμο στάδιο του κινηματογράφου, ασπρόμαυρο, χωρίς λόγια. Ήταν πρόκληση και ταυτόχρονα έμπνευση ότι είναι μια ταινία βουβή που παρουσιάζεται με τον συγκεκριμένο τρόπο και με τη συνοδεία ζωντανής ορχηστρικής μουσικής».
Η Έμμα Στόουν, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου, ανέφερε: «Είμαι ενθουσιασμένη που είχα την ευκαιρία να ταξιδέψω στην Αθήνα και την Τήνο και να συμμετέχω σε αυτό το πρόγραμμα. Ήταν πραγματικά ένα μεγάλο δώρο η εμπειρία μου στο νησί και να δουλέψω ξανά με τον Γιώργο (Λάνθιμο)».
Το πρόγραμμα The Artist on the Composer, μια συνεργασία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και του Οργανισμού Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ, διασυνδέει πρωτοπόρους σύγχρονους εικαστικούς και σκηνοθέτες ή/και παραγωγούς ταινιών με τη ζωντανή εκτέλεση ορχηστρικής μουσικής. Μέσα από έργα που αποτελούν καρπούς νέων αναθέσεων, κάθε καλλιτέχνης συνομιλεί με έργα κλασικών συνθετών, απαλλαγμένος από τις συνήθεις οπερατικές συμβάσεις και την αφήγηση, πραγματοποιώντας άνοιγμα προς ένα κοινό που μπορεί να μην έχει ασχοληθεί προηγουμένως με την όπερα.
Η πρώτη ανάθεση στο πλαίσιο του προγράμματος το 2019 ήταν στον καλλιτέχνη Νίκο Ναυρίδη, ο οποίος δημιούργησε μια εικαστική εγκατάσταση όπου συνεργάστηκαν μουσικοί, χορογράφοι και περφόρμερ, και αποδομούσε τις οπερατικές αρχές ενός κλασικού μουσικού θεάματος.
Πρόγραμμα εικαστικών εγκαταστάσεων • Νέα παραγωγή • Παγκόσμια πρεμιέρα
Κύκλος Μουσική και Εικαστικές τέχνες, μια συμπαραγωγή της ΕΛΣ με τον ΝΕΟΝ
The Artist on the Composer
Επιμέλεια προγράμματος The Artist on the Composer: Γιώργος Κουμεντάκης (Καλλιτεχνικός Διευθυντής ΕΛΣ) – Ελίνα Κουντούρη (Διευθύντρια ΝΕΟΝ)
Δεύτερη ανάθεση:
Γιώργος Λάνθιμος: Βληχή
6, 7, 8 Μαΐου 2022 / Ώρες: 18.00, 20.00, 22.00
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Παραγωγή, σενάριο, σκηνοθεσία: Γιώργος Λάνθιμος
Πρωταγωνιστούν: Έμμα Στόουν, Νταμιάν Μποννάρ
Μουσική: Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ / Κνουτ Νύστεντ, Τόσιο Χοσοκάβα
Τσίμπαλο: Αγγελίνα Τκάτσεβα
Μουσική διεύθυνση: Νίκος Βασιλείου
Συμμετέχουν οι μουσικοί της ΕΛΣ: Νίκος Νικόπουλος (Φλάουτο), Ντιμίτρι Σαφαριάν-Σιμονένκο (Όμποε), Άννα Δερμάνη (Άρπα), Σοφία Ταμβακοπούλου (Πιάνο), Αλέξης Θεοφυλάκτου (Βιολί), Μαρίνα Κολοβού (Βιολοντσέλο)
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Με τη συμμετοχή της Χορωδίας της ΕΡΤ
Σκηνικά: Άννα Γεωργιάδου / Κοστούμια: Άγγελος Μέντης
Χορογραφία: Χρήστος Παπαδόπουλος / Διεύθυνση φωτογραφίας: Θοδωρής Μιχόπουλος
Μοντάζ: Γιώργος Μαυροψαρίδης
Executive producer: Ρεμπέκκα Σκίννερ / Παραγωγός: Ελένη Κοσσυφίδου
Στην ταινία εμφανίζονται γυμνά σώματα.
Photo credit: Ναταλία Τσουκαλά
Διαβάστε επίσης:
Βληχή: Η νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου κάνει πρεμιέρα στην Εθνική Λυρική Σκηνή