Το Εργαστήριο Νέων Μέσων στις Εικαστικές Τέχνες της Σχολής Καλών Τεχνών –Τμήμα Εικαστικών & Εφαρμοσμένων Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) παρουσιάζει μια ενότητα φοιτητικών έργων βίντεο στο διεθνές πρότζεκτ “The Violence Project”, που υλοποιείται από τη γερμανική πλατφόρμα “The New Museum of Networked Art” σε συνεργασία με διάφορους οργανισμούς και καλλιτέχνες απ’ όλο τον κόσμο και το οποίο θα εμπλουτίζεται συνεχώς με νέες ενότητες ψηφιακών έργων (βίντεο, ήχος, online διαδραστικά έργα κλπ) με στόχο την ευαισθητοποίηση σε μια σειρά από παγκόσμια ζητήματα που προκύπτουν από τις διάφορες εκφάνσεις της βίας.
Στόχος του project είναι τα έργα να παραμείνουν μόνιμα online με ελεύθερη πρόσβαση ως ένα «μνημείο αφύπνισης» για την άσκοπη και αναίτια βία της εποχής μας. Το project, που ξεκίνησε με αφορμή τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, αλλά επεκτείνεται και αντικατοπτρίζει τις διαφορετικές πτυχές του φαινομένου της βίας γενικότερα μέσα από διάφορες μορφές τέχνης των νέων μέσων, συντονίζει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του “The New Museum of Networked Art”, Wilfried Agricola de Cologne, καλώντας οργανισμούς και καλλιτέχνες που προέρχονται από διαφορετικά πολιτιστικά, εθνοτικά, θρησκευτικά, κοινωνικά υπόβαθρα και εργάζονται με διαφορετικά μέσα ψηφιακών μέσων να συμμετάσχουν, εκφράζοντας την ανησυχία και την αγωνία των καλλιτεχνών για τα φαινόμενα της βίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο ίδιος γράφει:
«Η ανθρώπινη κατάσταση είναι βίαιη, η βία ως γενετική προϋπόθεση για την επιβίωση – η βία υπάρχει παντού. Οι άνθρωποι δεν μαθαίνουν να αποτρέπουν τη βία – την ενδοοικογενειακή βία κατά γυναικών και παιδιών, την καθημερινή βία στην εργασία, το ρατσισμό και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Η βία παράγει βία – οι συνέπειες είναι φρικτά εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας όπως συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του Ρωσικού πολέμου κατά της Ουκρανίας.
Οι σοκαριστικές εικόνες κυριαρχούν στα οπτικά μέσα. Είναι ο πόλεμος των εικόνων. Αυτές οι εικόνες είναι βίαιες με σκοπό να εκφοβίσουν και να χειραγωγήσουν, ακόμα κι αν δεν είναι ψευδείς. Η νέα κουλτούρα παραγωγής πλαστών εικόνων είναι μια ακόμη μορφή βίας. Υπάρχει καθόλου η πιθανότητα για μη βία, για μια ειρηνική, στοχαστική αντιμετώπιση του διπλανού μας με ενσυναίσθηση σε καλές στιγμές και κακές στιγμές συγκρούσεων; Ότι η μη βία μπορεί να είναι επιτυχής στην πολιτική έδειχναν μεγάλοι ηγέτες όπως ο Γκάντι ή ο Νέλσον Μαντέλα, αλλά πού είναι αυτοί οι χαρισματικοί «καλοί» άνθρωποι; υπάρχουν πολύ πιο «χαρισματικοί» άνθρωποι που υπηρετούν το κακό, όπως αποδεικνύουν τα αυταρχικά συστήματα στη Γη. Η ασυγκράτητη βία φαίνεται να είναι συνήθης.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ως έκφραση φίμωσης και έλλειψης επικοινωνίας η βία είναι αντικοινωνική. Ως κοινωνική πράξη, η μη βία, η εξάλειψη της βίας και της συγκρουσιακής αντιπαράθεσης αναζητά επικοινωνία, διάλογο και δικτύωση, πρέπει να ξεκινήσει ήδη από το μικρότερο κύτταρο της κοινωνίας: την οικογένεια. Πρέπει να οδηγήσει κατά συνέπεια στο άνοιγμα απέναντι στο διαφορετικό: την ανεκτικότητα».
Η ενότητα με τίτλο “The Violence Code” που παρουσιάζει το Εργαστήριο Νέων Μέσων αποτελείται από 14 έργα βίντεο που δημιουργήθηκαν από φοιτητές και φοιτήτριες του εργαστηρίου με διαφορετικές τεχνικές (οπτικοακουστική αφήγηση, 3d animation, computer graphics, stop motion, performance) στο πλαίσιο μαθημάτων υπό την επίβλεψη της διδακτικής ομάδας του Εργαστηρίου Νέων Μέσων. Την ενότητα επιμελήθηκε η Γιούλα Παπαδοπούλου, καλλιτεχνική διευθύντρια του διεθνούς φεστιβάλ Video Art Μηδέν και μέλος της διδακτικής ομάδας του Εργαστηρίου Νέων Μέσων. Τα έργα των φοιτητών εκφράζουν με συμβολικούς τρόπους τη ζοφερή και δυστοπική πραγματικότητα που διαμορφώνεται στην περίοδο κρίσης που διανύουμε, εκφράζοντας την αγωνία και τους προβληματισμούς της νέας γενιάς καλλιτεχνών, τόσο όσον αφορά στην ανθρωπιστική κρίση γενικότερα, όσο και στην επίδραση που έχουν στην ατομική και συλλογική ψυχολογία τα φαινόμενα της βίας και η συνεχής μας έκθεση σε αυτά. Μέσα από τα έργα τους, οι νέοι καλλιτέχνες διερευνούν θέματα όπως τις κάθε είδους βίαιες συγκρούσεις που χαρακτηρίζουν και μαστίζουν διαχρονικά την ανθρώπινη κατάσταση, την αυτοκαταστροφική πλευρά της ανθρώπινης ύπαρξης, το τραύμα, την ψυχολογική κατάρρευση, το κλίμα απειλής και φόβου που διαμορφώνεται από τα φαινόμενα βίας, τις καταστροφές, τους πολέμους, την εκδίωξη πληθυσμών, το ρατσισμό, το σεξισμό. Δημιουργούν συμβολικές εικόνες και αφηγήσεις, εκφράζοντας με εύγλωττο τρόπο τον ίλιγγο, την εφιαλτική παγίδευση και την κλειστοφοβική δυστοπία που βιώνουν τα θύματα βίας, αλλά και κάθε ευαισθητοποιημένος παρατηρητής των φαινομένων βίας ανά τον κόσμο.
Συμμετέχουν με έργα τους οι φοιτητές
Λευτέρης Ταστσόγλου, Όλγα Παπαδήμα, Τάνια Φουστάνα, Θωμάς Μιχαήλ Άλβες Νογκουέιρα, Νεφέλη Μωρογιάννη, Ελένη Ιατροπούλου, Γιάννης Κατρανίτσας, Γεώργιος Όθωνος, Μανώλης Κοτρώτσιος, Δέσποινα Δούζη, Δήμητρα Τζαλαβρέτα, Νατάσα Μαυροματίδου, Χριστίνα Καζαντζή, Ειρήνη Σερέτη
Η διδακτική ομάδα του Εργαστηρίου Νέων Μέσων
Γιώργος Κατσάγγελος (Διευθυντής του Εργαστηρίου Νέων Μέσων, Καθηγητής), Αθανάσιος Πάλλας (Καθηγητής), Στέλιος Ντεξής (Αναπλ. Καθηγητής), Μπάμπης Βενετόπουλος (Αναπλ. Καθηγητής), Γιώργος Δρόσος (ΕΕΠ), Φανή Μπουντούρογλου (ΕΕΠ), Γιούλα Παπαδοπούλου (ΕΕΠ)
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Μανώλης Κοτρώτσιος