Θέατρο: Η άγνωστη Χώρα της Τζένης Δάγλα – Αντώνης Διαμαντής (Θέατρο Αργώ μέχρι τις 8 Μαρτίου 2012)

Από την Φωτεινή Τσαρδούνη

Το περασμένο καλοκαίρι έτυχε να συναντήσω την ομάδα ΟΜΜΑ από το Ηράκλειο Κρήτης, στο 3ο Διεθνές Φεστιβάλ Θεάτρου Δρόμου. Παρουσίαζε την παράσταση «Το Κοντραμπάσο» του Πατρίκ Ζίσκιντ, σε σκηνοθεσία του Αντώνη Διαμαντή. Κυριολεκτικά η παράσταση με καθήλωσε στο πλακόστρωτο του Θησείου με την αμεσότητά και την γοητεία του θεάματος που λάμβανε χώρα -τυχαία για μένα – μπροστά μου.

Η ομάδα επιστρέφει στην Αθήνα με το έργο της Τζένης Δάγλα «Η Άγνωστη Χώρα».

Τις δύσκολες εποχές τείνουμε να γυρνάμε στην κλασσική λογοτεχνία και στο θέατρο στα κλασσικά έργα. Θεμιτό και κατανοητό. Ένα σύγχρονο έργο ωστόσο, έχει και αυτό την θέση του στα δύσκολα και επίκαιρα. Αν δεν το καταδικάσουμε εξαρχής μπορεί ν’ αποτελέσει τον καθρέφτη μας, και να δούμε ευκολότερα τους εαυτούς και την θέση μας στην κοινωνία.

Η Τζ. Δάγλα, μέσα από την “θραυσματική» της γραφή – έτσι δεν είναι άλλωστε και οι ματιές μας στις καθημερινές μας βόλτες μέσα στην πόλη; – καταφέρνει με κάθε σκηνή της, ρεαλιστική ή υπερ – ρεαλιστική, να στρέφει ένα κομματάκι γυαλιού προς τους θεατές και να φωτίσει την μοναχικότητα και την κατάντια των ανθρώπων, είτε αυτοί ζουν σε πεζούλι, είτε σε καθωσπρέπει  αστικό σπίτι. Έως πρόσφατα επιταγή τους ήταν να μην εξοστρακίσουν από τα κοινωνικά πρέπει, να μην περιθωριοποιηθούν. Μέσα από λογοπαίγνια, περιπαιχτική διάθεση και συνειρμικούς υπαινιγμούς το έργο αφήνει περιθώρια να βρεθούμε αντιμέτωποι με την κοινωνία που παραμελούμε. Πρωταγωνιστές μία γυναίκα “junkie” και μία κυρία αστή, πιθανά είδωλα η μία της άλλης. Και μία ανδρική φιγούρα πανταχού παρούσα – απούσα, που αναδύει την σεξουαλικότητα των δύο γυναικών. Κοινωνία – άνδρας – γυναίκα, όπου η πληθέστερη βάση τρέφει τις νευρώσεις των ατόμων, και στην παράσταση οι γυναίκες την εκφράζουν είτε μέσα από μια αυξημένη λίμπιντο είτε βρίσκοντας  από κοινού καταφύγιο στις ενδόμυχες σκέψεις τους.

Συναντιούνται και  εισχωρεί η κάθε μια στον χώρο της άλλης. Και ο χώρος αυτός γίνεται Χώρα, η Άγνωστη Χώρα που κρύβουμε όλοι μέσα μας και την αποποιούμαστε, γιατί την φοβόμαστε και οι ίδιοι. Την μοναχικότητά της, τις αδυναμίες και τις σκοτεινιές της. Σ’ αυτήν την Άγνωστη Χώρα, αφήνοντας πίσω τις διαφορές τους, οι ηρωίδες φτάνουν μαζί. Και το μαζί εμπεριέχει πάντα ένα είδος δύναμης, ανεξαρτήτως αν η κατάληξη του καθενός θα είναι εντελώς διαφορετική.

Ήχοι φυσαρμόνικας, συγχορδίες κιθάρας, blues τραγούδια και  μελωδίες ξένες που παραπέμπουν στην Αμερικάνικη Χώρα της Επαγγελίας. Η χώρα όμως που διαδραματίζεται το έργο είναι αυτή της ελληνικής γης και δη το πεδίο μάχης των  αθηναϊκών πλατειών . Σε τέτοιες πλατείες οι άνθρωποι  συνεχίζουν να τραγουδούν, έστω και αν είναι με πόνο. Και αυτό το τραγούδι αποτελεί τον κρίκο που φέρνει κοντά έναν περαστικό και επιφανειακά αδιάφορο με δυο γυναίκες που ανήκουν σε εξ διαμέτρου διαφορετικά κοινωνικά στρώματα..

Η Κορίνα Αποστολοπούλου , άκρως σωματική, προσδίδει στην άστεγη νέα γυναίκα μια ενεργητικότητα που συνήθως στερούνται αυτοί οι άνθρωποι. Καθόλου παράξενο όμως αν αναλογιστούμε το πόσο σθένος απαιτεί  η ψυχή τους για να ζουν έτσι. Παίζει με ιερά σύμβολα, δεν διστάζει να εκφράζει έξυπνα αυτά που της μαθαίνει ο δρόμος. Περιπαιχτική, ακριβής και τολμηρή.

Η Ειρήνη Κουτσάκη, με τους μορφασμούς και το βλέμμα της, μετατρέπει το ίδιο της το πρόσωπο σε μάσκα. Άλλωστε, και το πρόσωπο της, έως πρόσφατα, καλής μάνας και συζύγου, μάσκα δεν ήταν;  Η κυριολεκτική χρήση της μάσκας επαναφέρει την ηρεμία στην όψη της, που χωρίς αυτήν υποφέρει.

Σιωπηλός περαστικός η ανδρική παρουσία του Γιάννη Πανέρη, μουσικού μάλιστα και επί σκηνής. Διακριτική η παρουσία του, με πλαστικότητα και ειλικρίνεια, όπου μέσα από το δικό του σώμα και την αντιπαράθεση του φύλου του φωτίζονται και οι δυο γυναικείοι  χαρακτήρες.

Ένα σκηνογραφικό περιβάλλον (Μανωλίας Κοκολογιάννη), που θαμπορούσε να σταθεί και μόνο του, σαν εικαστική εκδοχή μιας παραμελημένης αθηναϊκής πλατείας. Σκουπίδια , συνθέσεις, και λειτουργικότητα των σκηνογραφικών καιενδυματολογικών επιλογών με φόντο έναν τοίχο, καμβά για τα εύστοχα βίντεο του Ηλία Αποστολίδη.

Μέσα από την καθοδήγηση του σκηνοθέτη Αντώνη Διαμαντή η «Άγνωστη Χώρα» μεταμορφώνεται σε μια παράσταση δυνατή και  ζώσα, που περνάει τελικά στους θεατές την θέληση για γνωριμία με αυτή την Άγνωστη Χώρα του εαυτού και της γειτονιάς μας. Να «σκαλίσουμε» αυτή την Χώρα, ώστε οτιδήποτε το ανείπωτο και εγκλωβισμένο να’ ρθει στην επιφάνεια και να φωτιστεί.

Συντελεστές

Σκηνοθεσία: Αντώνης Διαμαντής
Σκηνογραφία: Μανωλία Κοκολογιάννη Κοστούμια: Μανωλία Κοκολογιάννη – Αντώνης Διαμαντής
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ελένη Στρατάκη Τεχνικοί σκηνής: Ηλίας Σταρράς, Βενιζέλος Βρέντζος Φωτισμοί: Αντώνης Διαμαντής Video Art: Ηλίας Αποστολίδης Φωτογραφία αφίσας: Μάριος Λώλος Φωτογραφίες παράστασης: Bastian Parschau Παραγωγή: Θέατρο “ΟΜΜΑ ΣΤΟΥΝΤΙΟ”

Παίζουν:
Γυναίκα: Κορίνα Αποστολοπούλου Μαργαρίτα: Ειρήνη Κουτσάκη Περαστικός: Γιάννης Πανέρης Παίζει ζωντανά μουσική ο Γιάννης Πανέρης

Στο Θέατρο Αργώ: Τρίτη 6, Τετάρτη 7 & Πέμπτη 8 Μαρτίου 2012, ώρα: 9:00μμ.