Το Θέατρο Πόρτα και ο καλλιτεχνικός διευθυντής Θωμάς Μοσχόπουλος παρουσιάζουν το νέο πρόγραμμα του θεάτρου για τη σεζόν 2016 – 2017.
“Μπροστά σου το χειρότερο, ώσπου ν’ αρχίσεις να γελάς”
Σάμουελ Μπέκετ
Το 1935 ο σουρεαλιστής Αντρέ Μπρετόν εισήγαγε τον όρο “Μαύρο χιούμορ” για να σηματοδοτήσει μια υποκατηγορία της κωμωδίας και της σάτιρας, στην οποία το γέλιο προκύπτει σαν προϊόν σκεπτικισμού ή και κυνισμού. Σύμφωνα με τον Μπρετόν, επίσης, το Μαύρο Χιούμορ είναι μια “ανώτερη εξέγερση του πνεύματος”. Έτσι λοιπόν τα πνεύματα όσων συνεργάζονται στο ΠΟΡΤΑ ενώθηκαν μια μέρα και είπαν “Αμάν πιά! Φτάνει! Όχι άλλο”. Καθένας, βέβαια, εννοούσε κάτι διαφορετικό και η “εξέγερσή” του γινόταν για εντελώς προσωπικούς λόγους. Όπως και να’ χει, πάντως, τα μαυρισμένα “πνεύματά μας εξεγέρθηκαν” και γελάσαμε πολύ…με το χάλι μας. Και όσο κι αν είχαμε διαφορετικούς λόγους να είμαστε τρομαγμένοι, θυμωμένοι, αγχωμένοι, ταλαιπωρημένοι, μουρμούρηδες, μίζεροι, βαθύτατα κομπλεξικοί, οπωσδήποτε αγανακτισμένοι και εντελώς άφραγκοι…το γέλιο μας, μας ένωσε. Και ήταν σίγουρα πολύ ξαλαφρωτικό…Είπαμε, λοιπόν, να δώσουμε “διαστάσεις” στην εξέγερσή μας…Να προσπαθήσουμε να παρασύρουμε κι άλλους. Να οδηγήσουμε τα πράγματα σε άκρα…Έως και επανάσταση- που λέει ο λόγος- να κάνουμε! Έτσι λοιπόν, είπαμε να τοποθετήσουμε το “Μαύρο Χιούμορ” φλάμπουρο κάτω από το οποίο θα ξεσηκώσουμε τα πλήθη των θεατών, που θα σπεύσουν να μας υποστηρίξουν στον τίμιο και ιερό αγώνα μας και να συμπεριλάβουμε στο φετινό μας ρεπερτόριο έργα που εκπροσωπούν το είδος. Πήραμε, όμως, ακόμα μια απόφαση: το φλάμπουρο θα το σηκώσουν, κυρίως, νέοι. Που είναι, αυτό που λένε, η νέα γενιά ηθοποιών. Γιατί αυτοί κρατούν το μαύρο μόνο για το χιούμορ τους. Και σε τελική ανάλυση, πού ακούστηκε επανάσταση χωρίς αυτούς;
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Πίσω στα έργα μας. Η “Δίκη του Κ.” (Φραντς Κάφκα), Το “Μαύρο Χιόνι- το ημερολόγιο ενός μακαρίτη” (Μιχαήλ Μπουλγκάκωφ) και η “Μύτη” (Νικολάι Γκόγκολ) που αποτελούν τη βασική τριάδα- κορμό του φετινού ρεπερτορίου έχουν και κάτι ακόμα που τα συνδέει. Είναι παραστάσεις που εμπνέονται από τη λογοτεχνία. Γιατί; Κατ’ αρχάς, γιατί έτσι. Δεύτερον, επειδή έτσι μας αρέσει. Τέλος, αν σώνει και ντε πρέπει να βρούμε μια σύνδεση…ας ασχοληθούμε και λίγο με την τέχνη του λόγου, μιας κι έχουμε χορτάσει από την τέχνη του παρα-λόγου.
Καυστική σάτιρα αποτελεί και το έργο που επιλέξαμε για το “οικογενειακό” μας θέαμα (κοινώς “παιδικό”), το “Ένας Δράκος…μα ποιος Δράκος” της Ξένιας Καλογεροπούλου και του Θωμά Μοσχόπουλου, που βασίζεται στο Δράκο του Γιεβγκένι Σβάρτς. (Δεν είναι τυχαίο που χρησιμοποιούμε τον όρο “καυστική σάτιρα”, μιας και δεν τολμάμε να μιλήσουμε για “παιδικό έργο με Μαύρο Χιούμορ” φοβούμενοι τις μηνύσεις απ’ όσους ταυτίζουν αυτό το είδος θεάτρου με πακτωμένες με ροζ τούλι, παγιέτα και ηθικά διδάγματα παιδικές παραστάσεις). “Βρείτε τον Δράκο που κρύβετε μέσα σας” είναι η λύση στο καυτό ερώτημα του ποιο είναι το “ηθικό δίδαγμα” του έργου παρεμπιπτόντως για όσους αγωνιούν, για το τι θα πρέπει να καταλάβουν από το έργο “Ένας Δράκος …μα ποιος Δράκος” (Δυστυχώς, ο τίτλος “Ένα Πόκεμον…μα ποιο Πόκεμον”, παρ’ ότι υποστηρίχθηκε σθεναρά, απορρίφθηκε για αδιευκρίνιστους ακόμα λόγους).
Το Μαύρο Χιούμορ (όπως λεει και η Wikipedia) αγγίζει θέματα όπως η βία, κοινωνική και οικογενειακή, η ανθρωποκτονία, η καθυποταγή, η καταστολή, ο βιασμός, τα βασανιστήρια, ο πόλεμος, η γενοκτονία, η τρομοκρατία, η διαφθορά, οι διακρίσεις ο σωβινισμός, ο ρατσισμός, ο σεξισμός,η ομοφοβία, η τρανσφοβία, η ασθένειες, το αγχος, η κατάθλιψη, η τρέλα, η αναπηρία, η αυτοκτονία, οι εφιάλτες, τα ναρκωτικά, το σεξ, οι σεξουαλικές ανωμαλίες, οι απιστίες, οι αιμομιξίες, η θρησκοληψία, ο φανατισμός και η βαρβαρότητα. (Η λίστα δεν συμπεριλαμβάνει την οικονομική κρίση). Είμαστε σίγουροι πως όλο και κάποιο από τα παραπάνω θέματα θα αφορά το κοινό μας. Εκτός πια και αν είμαστε –πράγμα διόλου απίθανο- εντελώς εκτός θέματος.
Θωμάς Μοσχόπουλος
Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα:
ΕΠΑΝΑΛΗΨΕΙΣ
Α. Ο Θεατροποιός
του Τόμας Μπέρνχαρντ
2ος χρόνος
Ο “Θεατροποιός”, η κωμωδία του Τόμας Μπέρνχαρντ σε σκηνοθεσία Ακύλλα Καραζήση και το Νίκο Χατζόπουλο σε ένα ρόλο-σταθμό στην πορεία του, χαρακτηρίστηκε από κοινό και κριτικούς ως ένα από τα σημαντικότερα θεατρικά γεγονότα της περσινής σεζόν και ένας φόρος τιμής σε όσους κάνουν θέατρο στις μέρες μας. Στο ΠΟΡΤΑ θα την απολαύσουμε για 10 μόνο παραστάσεις.
Μετάφραση: Πέτρος Μάρκαρης
Σκηνοθεσία: Ακύλλας Καραζήσης
Σκηνικά – κοστούμια: Βασίλης Παπατσαρούχας
Φωτογραφίες, teaser: Ελεονόρα Λύτρα
Με τους: Νίκο Χατζόπουλο, Νικήτα Αναστόπουλο, Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Άρη Μπαλή, Κλεοπάτρα Τολόγκου
Μέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη έως Κυριακή: 21:15
Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό 15€
Φοιτητικό, ΑΜΕΑ, άνω των 65, ομαδικό (άνω των 10 ατόμων) 10€
Ανέργων 8€
Διάρκεια: 130 λεπτά
Πρεμιέρα: Κυριακή 2 Οκτωβρίου 2016
Β. Οι αναστατώσεις του Οικότροφου Τέρλες
του Ρόμπερτ Μούζιλ
2ος χρόνος
Έχοντας αποσπάσει δύο βραβεία σκηνοθεσίας (Γεωργία Μαυραγάνη) και καλύτερης παράστασης της χρονιάς από τα Queer Theatre Awards, οι “Αναστατώσεις του οικότροφου Τέρλες” του Ρόμπερτ Μούζιλ, ένα από τα εκατό αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, σύμφωνα με την εφημερίδα Die Zeit, αποτέλεσαν μία από τις πιο δυνατές εκπλήξεις της περσινής σεζόν. Για 10 μόνο παραστάσεις γι’αυτούς που δεν πρόλαβαν να τη δουν. Και για όσους θα την ξαναδούν.
Μετάφραση: Αλέξανδρος Ίσαρης
Σκηνοθεσία -Διασκευή: Γεωργία Μαυραγάνη
Βοηθός σκηνοθέτη: Ελίνα Ρίζου
Σκηνικά-κοστούμια: Άρτεμις Φλέσσα
Επιμέλεια κίνησης: Ρομάνα Λόμπατς
Φωτισμοί: Τάσος Παλαιορούτας
Με τους: Βασίλη Σαφό, Γρηγόρη Μπαλά, Μπλερίμ Δαμπιράι κ.ά.
Μέρες και ώρα παραστάσεων: Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15
Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό 15€, Φοιτητικό, ΑΜΕΑ, άνω των 65, ομαδικό (άνω των 10 ατόμων) 10€, Ανέργων 8€
Διάρκεια: 80 λεπτά
Πρεμιέρα: Δευτέρα 10 Οκτωβρίου 2016
Γ. Πιάνω Παπούτσι πάνω στο πιάνο
Patari Project
(Από 4 μέχρι 104 χρόνων)
2ος χρόνος
Μια από τις μεγαλύτερες καλλιτεχνικές και εισπρακτικές επιτυχίες της περσινής σεζόν, το “Πιάνω Παπούτσι πάνω στο Πιάνο”, που βασίστηκε σε μια ιδέα του Θωμά Μοσχόπουλου, υπό τους ήχους της μουσικής του Sergei Prokofiev, ανεβαίνει και πάλι στο ΠΟΡΤΑ από τους Patari Project υπό τη σκηνοθετική επιμέλεια της Σοφίας Πάσχου.
Η παράσταση είναι μια δημιουργία της ομάδας
Σκηνοθεσία: Σοφία Πάσχου
Μουσική σύνθεση: Κορνήλιος Σελαμσής σε συνεργασία με την ομάδα
Μουσικός: Βασίλης Παναγιωτόπουλος
Σκηνικά: Ντέβιντ Νεγρύν
Κοστούμια: Κλαίρ Μπρέισγουελ
Φωτισμοί: Aλέξανδρος Αλεξάνδρου
Βοηθός σκηνοθέτη: Εριφύλη Στεφανίδου
Φωτογραφίες: Παναγιώτης Μαΐδης
Με τους: Γιάννη Γιαννούλη, Θεοδόση Κώνστα, Θάνο Λέκκα, Κατερίνα Μαυρογεώργη, Αλέξανδρο Χρυσανθόπουλο, Αποστόλη Ψυχράμη
Μέρες και ώρες παραστάσεων: Κυριακή 11:00 & 15:00
Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό 10€, Ανέργων 8€
Διάρκεια: 95 λεπτά (με διάλειμμα)
Πρεμιέρα: Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2016
ΘΕΑΤΡΟ
Α. Η Δίκη του Κ.
Μια παράσταση βασισμένη στο μυθιστόρημα Η Δίκη του Φραντς Κάφκα
“Κάποιος θα πρέπει να είχε συκοφαντήσει τον Γιόζεφ Κ., καθώς χωρίς να έχει κάνει τίποτε κακό, ένα ωραίο πρωί συνελήφθη”. Έτσι αρχίζει ένα από τα πιο εμβληματικά μυθιστορήματα του εικοστού αιώνα. Ο Γιόζεφ Κ., ανώτερος υπάλληλος τραπέζης και καθ’ όλα αξιοπρεπής πολίτης, ειδοποιείται από μια σειρά οργάνων μιας ακαθόριστης ανώτερης Αρχής, ότι πρόκειται να δικαστεί για κάτι που κανείς δεν τον πληροφορεί ως προς το τι είναι ακριβώς ούτε και ο ίδιος μπορεί να προσδιορίσει τι του καταλογίζεται. Ένα όμως είναι σίγουρο: θα δικαστεί κάποια στιγμή, παρ’ ότι είναι ελεύθερος να συνεχίσει τη ζωή του όπως πριν. Κατόπιν τούτου, μπλέκει σε έναν γκροτέσκο εφιάλτη στον οποίο βυθίζεται σταδιακά όλο και πιο βαθιά προσπαθώντας αφενός να καταλάβει τη λειτουργία του συστήματος που τον διώκει μέσα από τους παρανοϊκούς γραφειοκρατικούς μηχανισμούς που εμφανίζει και ταυτόχρονα να βρει, μέσα από τους προσωπικούς δαιδάλους του νου του, τη ρίζα της ενοχής που του προσάπτουν. Υπάρχει ένα σύστημα που τον συνθλίβει άδικα ή είναι και ο ίδιος ένα ακόμα γρανάζι που ενισχύει το σύστημα και την πολυπλοκότητα;
Το έργο του Κάφκα δεν χρειάζεται συστάσεις όπως δεν χρειάζονται ο Όμηρος, ο Σαίξπηρ ή ο Γκαίτε . Έχουν γραφτεί πολύ περισσότερες γραμμές γι’ αυτόν και το έργο του απ’ ότι ο ίδιος είχε γράψει ποτέ, δημιουργώντας την παρακαταθήκη του σκοτεινού του μύθου. Η ανεξίτηλη γοητεία των έργων του και η ένταση των κόσμων που δημιουργεί έχει γίνει ο καθρέφτης άπειρων ερμηνευτών και ερμηνειών που υποστηρίζουν πως εκείνες ρίχνουν το σωστό φως μέσα από τις τεκμηριωμένες προσεγγίσεις τους στο μυστήριο των κλασσικών αυτών κειμένων. Έτσι, έχουμε ψυχαναλυτικές αναγνώσεις του Κάφκα, άμεσα συνδυασμένες με την προσωπική του ζωή, φιλοσοφικές, κοινωνικοπολιτικές, θεολογικές-μεταφυσικές, μεταμοντέρνες, καθώς επίσης αναγνώσεις υπό το πρίσμα της εβραϊκής ταυτότητας του συγγραφέα έως και κάποιες που προσδίδουν “προφητικό” χαρακτήρα στο έργο του μιας και σύμφωνα μ’ αυτές ο συγγραφέας προεικάζει την επερχόμενη άνοδο του ολοκληρωτισμού στην Ευρώπη ή ακόμα και το ίδιο το Ολοκαύτωμα. (Οι τρεις μικρότερες αδερφές του και οι οικογένειές τους έχασαν τις ζωές τους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης). Ποια όμως είναι η “σωστή”; Όλες. Και καμία. Όπως σε κάθε μεγάλο έργο τέχνης, οι ερμηνείες είναι ανατρεπτικά υποκειμενικές και διαρκώς μεταβαλλόμενες ακολουθώντας πιστά το zeitgeist της κάθε εποχής που αναζητά να αναγνωρίσει τον εαυτό της μέσα στο μεγάλο έργο του παρελθόντος.
Γιατί όμως επιλέξαμε εμείς να παρουσιάσουμε την δική μας ανάγνωση και σε αυτόν το συγκεκριμένο χωροχρόνο, στην Ελλάδα του 2016-17; Ο Κάφκα “χρεώνεται” και κάτι για το οποίο ελάχιστοι συγγραφείς θα μπορούσαν να καυχηθούν. Μια νέα λέξη στο παγκόσμιο λεξιλόγιο για να προσδιοριστεί μια πολύ συγκεκριμένη κατάσταση και ατμόσφαιρα. Η λέξη “καφκικός”. Μια λέξη που αυτόματα απαντά στην παραπάνω ερώτηση. Άραγε πόσοι από εμάς θυμούνται εποχές που ο χαρακτηρισμός “καφκικές” να ήταν πιο ταιριαστός; Πολιτικολογούμε; Καθόλου. Ενεργοποιούμε τους πιο σαρδόνιους επιβιωτικούς μηχανισμούς μας. Όπως άλλωστε σημειώνει ο μελετητής του Κάφκα Franz Baumer, ο Κάφκα δεν αρθρώνει “κάποιο πολιτικό δόγμα, αλλά μια πνευματική κατάσταση και μια κριτική ευαισθησία που το κύριο όπλο της είναι η ειρωνεία και το χιούμορ.”
Ναι ο Κάφκα έχει χιούμορ. Μαύρο φυσικά. Αλλά χιούμορ. Παρωδεί, σχολιάζει, ασκεί αμείλικτη κριτική και αυτοκριτική και θα μπορούσε άνετα να διεκδικήσει την πνευματική πατρότητα του θεάτρου του Παραλόγου. (Κάτι που πολλοί από τους εκπροσώπους του έχουν ανοιχτά παραδεχτεί, όπως ο Χάρολντ Πίντερ που έχει διασκευάσει τη Δίκη σε κινηματογραφικό σενάριο, ενώ το έργο του Πάρτυ Γενεθλίων θα μπορούσε άνετα να θεωρηθεί ανάπτυγμα των πρώτων κεφαλαίων του βιβλίου). Όταν ο Κάφκα, διάβαζε στους φίλους του τα πρώτα κεφάλαια της Δίκης όλοι μαζί ξελιγώνονταν στα γέλια. Παράδοξο; Ίσως. Αλλά μήπως αυτό εννοεί ο Μπέκετ λέγοντας “μπροστά σου το χειρότερο ώσπου να αρχίσεις να γελάς”;
Επίσης, ναι, ο Κάφκα έχει θεατρικότητα. Δεν θα επικαλεστούμε τις συνεχείς μεταφορές του έργου του– και ειδικότερα της Δίκης- στη σκηνή, αλλά κάτι που αφορά τις αναφορές του ίδιου του συγγραφέα. Όπως μελετητές του Κάφκα σαν την Evelyn Torton Beck ή τον Guido Massino, που υπογραμμίζουν την πολύ βαθιά εντύπωση που έκανε στον Φράντς Κάφκα καθώς και την καθοριστική σημασία που είχε στην τελική διαμόρφωση του ύφους των ώριμων έργων του–και φυσικά της Δίκης- η επαφή του με το θέατρο Yiddish: μια μορφή λαϊκού εβραϊκού θεάτρου που αναπτύχθηκε αρχικά στην Κεντρική Ευρώπη από το τέλος του 18ου αιώνα και που το ρεπερτόριο των “μπουλουκιών” που το στήριζαν ήταν απλοϊκά μελοδράματα με έντονες εναλλαγές κωμικού στοιχείου γραμμένα στα Yiddish– γλώσσα που μιλούσαν οι Eβραίοι της κεντρο-ανατολικής Ευρώπης. Η πρώτη επαφή του νεαρού Κάφκα με το είδος έγινε το 1910 στο Café Savoy της Πράγας, όπου σε μια μικρή αυτοσχέδια σκηνή, η σχεδόν γκροτέσκα αυτή μορφή θεατρικής τέχνης προκαλεί μια “φώτιση” στον εκκολαπτόμενο μεγάλο συγγραφέα, όπως άλλωστε και ο ίδιος σημειώνει στα ημερολόγιά του. Ο θιασάρχης, σκηνοθέτης και ηθοποιός του θιάσου Yitzak Levi γίνεται πολύ στενός του φίλος. Οι μελετητές αναγνωρίζουν άμεσες αναφορές και δείγματα παρωδίας σκηνών των έργων που παρακολούθησε στα μετέπειτα γραπτά του. Όπως αναφέρει η E. T. Beck “η δομή και η τεχνική, η θεατρικότητα των Yiddish έργων διατρέχουν την ύφανση της Δίκης […] το στοιχείο του μυστηρίου του σασπένς διατηρείται σε όλο το έργο […] σε μια μορφή κλιμακώσεων και αποκλιμακώσεων συγγενών με αυτές της δραματικής τέχνης […] Επιπλέον, η εμφανής έλλειψη ενδιαφέροντος του Κάφκα για βαθύτερη ανάλυση της ψυχολογίας των χαρακτήρων του αντανακλά την πρωτόλεια καταγραφή και τα υπεραπλουστευμένα κίνητρα που ενεργοποιούν τους χαρακτήρες των Yiddish θεατρικών έργων”.
Τι σημαίνουν εν τέλει όλα αυτά; Πώς η ενασχόληση με τη Δίκη μπορεί να βυθίσει σε γνωστούς- άγνωστους…ονειρικούς κόσμους, να τρομάξει, να διασκεδάσει, να γοητεύσει, να ταράξει, να ανακουφίσει, να προκαλέσει γέλιο ή το ακριβώς αντίθετο; Ανάλογα με το τι θα επιλέξει να δει το κοινό που θα παρακολουθήσει την παράσταση “Η Δίκη του Κ.” που το “Φυσικό Θέατρο της Οκλαχόμα”- το οποίο επισκέπτεται εκτάκτως την πόλη μας – παρουσιάζει στο ΠΟΡΤΑ. Τα υπόλοιπα επι σκηνής.
Διασκευή- Σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος
Σκηνικά: Ευαγγελία Θεριανού
Κοστούμια: Κλαιρ Μπρέισγουελ
Φωτισμοί: Σοφία Αλεξιάδου
Επιμέλεια κίνησης: Σοφία Πάσχου
Με τους: Σωκράτη Πατσίκα, Μιχάλη Συριόπουλο, Κίττυ Παϊταζόγλου, Θάνο Λέκκα, Μάνο Γαλάνη, Ειρήνη Μπούνταλη, Παντελή Βασιλόπουλο, Μιχάλη Μιχαλακίδη, Ελένη Βλάχου, Φοίβο Συμεωνίδη
Μέρες και ώρες παραστάσεων: Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή στις 21:15
Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό 15€, Φοιτητικό, ΑΜΕΑ, άνω των 65, ομαδικό (άνω των 10 ατόμων) 10€, Ανέργων 8€
Πρώτη παράσταση: Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2016
Β. Μαύρο Χιόνι- το ημερολόγιο ενός μακαρίτη
Μια παράσταση βασισμένη στο Θεατρικό Μυθιστόρημα του Μιχαήλ Μπουλγκάκωφ.
Το αυτοβιογραφικό Θεατρικό Μυθιστόρημα του Μπουλγκάκωφ, που έγραφε παράλληλα με το Μαιτρ και Μαργαρίτα και άφησε λόγω του θανάτου του ημιτελές (1936-1939), αποτυπώνει με χιούμορ και διαβρωτικό σαρκασμό την θέση του καλλιτέχνη σ’ ένα ολοκληρωτικό καθεστώς, εστιάζοντας συγκεκριμένα στην περιπέτεια ενός συγγραφέα μπλεγμένου στα γρανάζια του Θεάτρου Τέχνης της Μόσχας επί Στάλιν.
Χάρη στη διεισδυτική γραφή του Μπουλγκάκωφ ανακαλύπτουμε τα περίφημα χαρακτηριστικά του Θεάτρου Τέχνης εκείνης της περιόδου, από τη διαμάχη των Στανισλάβσκι και Νεμίροβιτς-Ντατσένκο και τον άρρητο εμφύλιο στο εσωτερικό του ως τον παραλογισμό της τυπολατρίας και της γραφειοκρατίας που επικρατούσε στο θέατρο κατ’ εικόνα του σταλινικού καθεστώτος. Κι από την εμμονή με τον πειραματισμό– που ο Μπουλγάκωφ παρωδεί ξεκαρδιστικά– ως την υποχονδριακή ιδιοσυγκρασία του ίδιου του μυθικού δασκάλου και σκηνοθέτη Στανισλάβσκι που επηρέαζε καταλυτικά και τη διαμόρφωση του καλλιτεχνικού προϊόντος, όπως εν προκειμένω και του έργου που κρίνεται εδώ και το οποίο είναι καταδικασμένο ποτέ να μην ανέβει…
Αυτή η περιπέτεια δίνει στον Μπουλγκάκωφ την αφορμή να σκιαγραφήσει μια ολόκληρη πινακοθήκη χαρακτήρων, ηθοποιούς, γραμματείς και φαρισαίους περί του θεάτρου αλλά και των γραμμάτων γενικότερα, γκροτέσκα τονισμένους, σ’ ένα όλο και πιο ασφυκτικό γαϊτανάκι γύρω από τη μοναχική κι απεγνωσμένη φιγούρα του Συγγραφέα που αναζητά βιοποριστική διέξοδο μέσα απ’ το έργο του προσπαθώντας ταυτόχρονα να παραμείνει πιστός στο συγγραφικό του όραμα και ειλικρινής απέναντι στον εαυτό του.
Εδώ έγκειται, βέβαια, και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον του μυθιστορήματος, που υπερβαίνει εντέλει κάθε ηθογραφική διάσταση και αγγίζει την τραγωδία του δημιουργού στην προσπάθειά του να συνδιαλλαγεί με το σύστημα, υπερασπίζοντας την αλήθεια του, προσπάθεια τις περισσότερες φορές καταδικασμένη. Ο αυτοβιογραφούμενος συγγραφέας, ωστόσο, δεν αφήνει κανέναν μελοδραματισμό να παρεισφρήσει. Η αφήγησή του απογειώνεται με τέχνη μέσα από το φίλτρο του χιούμορ και της εξπρεσιονιστικής απόστασης. Εξάλλου, “οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα, ονόματα ή καταστάσεις είναι τυχαία και ουδεμία σχέση έχει με την πραγματικότητα”.
Σκηνοθεσία: Κώστας Φιλίππογλου
Δραματουργία: Δήμητρα Κονδυλάκη
Σκηνικά – κουστούμια – πολυμέσα: Όλγα Μπρούμα
Μουσική: Lost Bodies
Βοηθός σκηνοθέτη: Γιώτα Σερεμέτη
Με τους: Εύα Αγγελοπούλου, Γιάννη Γιαννούλη, Τάσο Δημητρόπουλο, Δημήτρη Δρόσο, Εύα Οικονόμου Βαμβακά, Γιάννη Στεφόπουλο και Κώστα Φιλίππογλου
Μέρες και ώρες παραστάσεων: Δευτέρα και Τρίτη: 21:15, Τετάρτη: 20:00, Κυριακή: 18:30
Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό 15€
Φοιτητικό, ΑΜΕΑ, άνω των 65, ομαδικό (άνω των 10 ατόμων) 10€
Λαϊκή απογευματινή 10€
Ανέργων 8€
Πρώτη παράσταση: Τρίτη 6 Δεκεμβρίου 2016
Γ. Μύτη
Η εκδοχή των Patari Project της κλασικής νουβέλας του Νικολάι Γκόγκολ
Όταν ο υπουργικός πάρεδρος Κοβαλιόφ αντιλαμβάνεται, ότι στη θέση που κατείχε μέχρι πρόφατα…η μύτη του, βρίσκεται πλέον μια λεία επιφάνεια, την ίδια, μάλιστα, στιγμή που η καθ’όλα συμπαθής εξοχή του προσώπου του βρίσκεται σ’ένα καρβέλι ψωμί που κρατά στα χέρια του ο μπαρμπέρης του, Ιβαν Γιακόβλεβιτς, όσο να’ναι προβληματίζεται…
Κι ερχόμαστε να αναρωτηθούμε: πώς είναι να ξυπνάς και να έχεις χάσει κάτι που το θεωρείς δεδομένο; Πώς είναι να ισορροπείς στο χείλος του γκρεμού ή στην άκρη της καρέκλας; Πώς είναι να σε διαπέρνα…ο ήχος;
Με όχημα πάντα την ιδιαίτερη αισθητική και κινησιολογία τους οι Patari Project, βουτάνε στο γκροτέσκο και παράδοξο σύμπαν της Μύτης του Γκόγκολ δημιουργώντας ένα νέο θεατρικό έργο με απόλυτα- όπως λένε πάντα- σύγχρονη ματιά. Αυτή τη φορά “πατάρι” θα γίνουν οι καρέκλες των θεατών στην πλατεία του θεάτρου…Όλα θα αντιστραφούν…
Η παράσταση είναι μια δημιουργία της ομάδας
Σκηνοθεσία: Σοφία Πάσχου
Φωτογραφία: Παναγιώτης Μαΐδης
Με τους: Γιάννη Γιαννούλη, Θεοδόση Κώνστα, Ηλία Μουλά, Κίττυ Παϊταζόγλου, Εριφύλη Στεφανίδου. Αλεξανδρο Χρυσανθόπουλο
Μέρες και ώρα παραστάσεων: Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15
Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό 15€
Φοιτητικό, ΑΜΕΑ, άνω των 65, ομαδικό (άνω των 10 ατόμων) 10€
Ανέργων 8€
Πρεμιέρα: Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2017
ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ
Α. Ένας Δράκος…μα ποιος Δράκος;
(Από 6 έως 106 χρόνων)
Μια διασκευή του Δράκου του Γιεβγκένι Σβάρτς από την Ξένια Καλογεροπούλου και το Θωμά Μοσχόπουλο
Σε μια καστροπολιτεία κάπου μακριά, τότε που οι Δράκοι και οι ιππότες ζούσαν ανάμεσα στους ανθρώπους χωρίς αυτό να φαίνεται παράξενο σε κανέναν…ένας Δράκος είχε εγκατασταθεί μόνιμα εδώ και χρόνια. Ήταν χωρίς αμφιβολία αυτός που όριζε τις τύχες όλων των κατοίκων της. Ο αδιαμφισβήτητος αφέντης της. Και σιγά σιγά οι άνθρωποι της πολιτείας τον συνήθισαν. Δεν τους τρόμαζε όπως στην αρχή. Άλλωστε δεν απαιτούσε και πολλά…μόνο κάθε τόσο να τρώει μια κοπέλα που οι κάτοικοι του πρόσφεραν σε αντάλλαγμα για την ασφάλεια και την προστασία που τους παρείχε από τα υπόλοιπα δεινά που μπορεί να τους απειλούσαν. Όταν αρχίζει η ιστορία μας, είναι η σειρά της Έλσας, της κόρης του Καρλομάγνου η οποία νιώθει σχεδόν περήφανη που θα θυσιαστεί για το καλό των συμπολιτών της. Την παραμονή όμως της θυσίας της, φτάνει στην πόλη ο γενναίος ιππότης Λανσελότος, ο οποίος δεν υπάρχει περίπτωση να επιτρέψει να συμβεί αυτό το αποτρόπαιο έγκλημα, αυτή η κατάφορη αδικία. Άλλωστε, αν δεν είναι καθήκον ενός γενναίου ιππότη να σκοτώνει δράκους, τι στο καλό είναι; Τα πράγματα όμως δεν θα είναι καθόλου απλά στην συνέχεια της ιστορίας μας.
Η Ξένια Καλογεροπούλου και ο Θωμάς Μοσχόπουλος βάζοντας την δική τους γνώριμη πινελιά, διασκευάζουν το Δράκο, το γνωστό αριστούργημα του εικοστού αιώνα, δημιουργώντας μια σκηνική σύνθεση για μικρούς- αλλά και όχι μόνο- θεατές, με καυστικό χιούμορ, παιγνιώδεις ανατροπές που μπλέκουν το παραμύθι, την παραβολή και τη σάτιρα μέσα από έντονη θεατρικότητα.
Ο Δράκος του μεγάλου Ρώσου θεατρικού συγγραφέα Γιεβγκένι Σβάρτς είναι ένα έργο που, ενώ θεωρείται και είναι κλασικό, παραμένει ανατρεπτικά σύγχρονο και μια δραματουργική πρόταση που παραμένει ανεξάντλητη στις αναγνώσεις της. Πολλοί είναι οι λόγοι που οδηγούν σε αυτήν του την αξιολόγηση και που θα μπορούσε κανείς να υπογραμμίσει ξεκινώντας ίσως από τις ιδιαίτερες συνθήκες μέσα από τις οποίες γράφτηκε. Γραμμένο σε πολύ ταραγμένη εποχή, το 1944, εν τω μέσω δηλαδή του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, καταφέρνει να λειτουργήσει επιδέξια σε πολλά επίπεδα. Ενώ δηλαδή κρατάει το σχήμα ενός “έργου για παιδιά” εντός ενός “παραμυθένιου πλαισίου”, ένας ενήλικος μπορεί εύκολα να αναγνωρίσει την καυστική και καθόλου αφελή σάτιρα που κρύβεται κάτω από την παραπλανητική του επιφάνεια.
Μια σάτιρα για τα τρομαχτικά όσο και γελοία πρόσωπα της εξουσίας και τις μεταμφιέσεις της, τις κοινωνικές φυλετικές και λοιπές διακρίσεις, τις προκαταλήψεις, τα στερεότυπα, τον κομφορμισμό και τη χειραγώγηση της σκέψης. Ενώ ο ίδιος ο Σβάρτς δήλωνε για προφανείς λόγους, ότι η σάτιρά του σχολίαζε τη χιτλερική εξουσία, κανείς δεν αμφέβαλε ότι η αντι- σταλινική σάτιρα ήταν εξίσου ισχυρή, κάνοντας το έργο ένα ισχυρό σχόλιο κατά του ολοκληρωτισμού και των “σωτήρων” κάθε είδους. Φυσικά, το έργο δεν βρήκε εύκολα τον δρόμο του για τη σκηνή. Λογοκρίθηκε, απαγορεύτηκε, για να καταλήξει όμως τελικά το πιο δημοφιλές και πολυπαιγμένο έργο του συγγραφέα και ίσως ο κύριος λόγος για την υστεροφημία και τη διεθνή του αναγνώριση. Στην Ελλάδα πάντως παραμένει ελάχιστα παιγμένο από επαγγελματικούς θιάσους, ίσως και εξαιτίας του μεγάλου αριθμού ηθοποιών που απαιτεί και είναι πιο γνωστό από ανεβάσματα σε σχολεία ή πανεπιστημιακές σχολές.
Σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος
Σκηνικά: Ευαγγελία Θεριανού
Κοστούμια: Κλαιρ Μπρέισγουελ
Φωτισμοί: Σοφία Αλεξιάδου
Επιμέλεια κίνησης: Χρήστος Παπαδόπουλος
Με τους: Σωκράτη Πατσίκα, Τιμόθεο Θάνο, Μιχάλη Μιχαλακίδη, Μάνο Γαλάνη, Ειρήνη Μπούνταλη, Παντελή Βασιλόπουλο, Ελένη Βλάχου, Τάσο Δημητρόπουλο
Μέρες και ώρες παραστάσεων: Σάββατο στις 17:00 & Κυριακή στις 11:00
Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό 10€, Ανέργων 8€
Πρώτη παράσταση: Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2016
Β. ΚΟΙΤΑ
(βρέφη από 8 μηνών έως νήπια 4 χρόνων)
Ξυπνάει, παίζει, κρύβεται, φυσάει, ρίχνει, ανάβει, σβήνει, φοράει, χορεύει, βρέχει, πίνει, νυστάζει, μαμά… ΚΟΙΤΑ!
Το ΠΟΡΤΑ συνεργάζεται για πρώτη φορά με το Μικρό Θέατρο Αγρινίου και παρουσιάζει τη βρεφική παράσταση “Κοίτα!”, την ιστορία μιας ολόκληρης μέρας ενός μωρού μέσα στο σπίτι. Ανακαλύπτει ήχους και σκιές, κρύβεται, εμφανίζεται και παίζει με ό,τι του μοιάζει με παιχνίδι. Φτερά που πετούν, μπάλες που πέφτουν, χρώματα που αλλάζουν, νερό που κυλάει κι ένα μωρό που λίγο λίγο γίνεται παιδί. Η μαμά είναι κάπου εκεί γύρω ή και δεν είναι, αλλά κάθε φορά που κάτι σημαντικό συμβαίνει, εκείνο έχει την ανάγκη να μοιραστεί μαζί της την έκπληξη και τη χαρά της ανακάλυψης. Μ’ ένα “Κοίτα!”.
Το Μικρό Θέατρο γεννήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2009 στο Αγρίνιο από την ηθοποιό, σκηνοθέτη και εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού, Κατερίνα Καραδήμα. Η βρεφική παράσταση της Ξένιας Καλογεροπούλου “Έλα, έλα” ενέπνευσε την ενασχόληση της Κατερίνας και της ομάδας της με το ιδιαίτερο αυτό είδος θεάτρου, οδηγώντας τους σε σ’ ένα πλούσιο ταξίδι που περιελάμβανε ενδελεχή έρευνα (παρατήρηση παιχνιδιού βρεφών και νηπίων σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, κ.ά.), σημαντικά σεμινάρια και φεστιβάλ (“La baracca testoni ragazzi” της Μπολόνια κ.ά.) και αμέτρητες παραστάσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η δράση του Μικρού Θεάτρου συστηματοποιήθηκε μέσα από την εκπαίδευση, με τη δημιουργία εργαστηριακών τμημάτων θεατρικού παιχνιδιού και υποκριτικής, και μετουσιώθηκε στην παραγωγή παραστάσεων για παιδιά και ενήλικες.
Και κάπως έτσι, λίγο μαγικά, αυτή η έμπνευση επιστρέφει εκεί απ’ όπου ξεκίνησε. Στο ΠΟΡΤΑ.
Σύλληψη ιδέας – σκηνοθεσία – ερμηνεία: Κατερίνα Καραδήμα
Σκηνικά – κοστούμια – εικαστική σύνθεση: Λίλη Κυριλή
Καλλιτεχνικός συνεργάτης: Αντώνης Μίκροβας
Φωτογραφίες: Γιώργος Κατσιπάνος
Παραγωγή: Μικρό Θέατρο Αγρινίου
Μέρα και ώρα παράστασης: Σάββατο στις 12:ΟΟ μ.μ.
Τιμή εισιτηρίου: 8€
Διάρκεια: 35’
Πρεμιέρα: Σάββατο 1 Οκτωβρίου 2016
ΘΕΑΤΡΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ
α. Παραμύθια με την Ξένια
(4 έως 8 χρόνων)
3ος χρόνος
Αφηγήσεις παραμυθιών απ’ όλον τον κόσμο για τους μικρούς μας ακροατές από την “ψυχή” του θεάτρου μας, Ξένια Καλογεροπούλου. Ιστορίες που θα ζωντανέψουν πάνω στη σκηνή του ΠΟΡΤΑ και ύστερα θα παρασύρουν τα παιδιά σε δράσεις και παιχνίδια με την Άννα Παπαφίγκου, ενώ η Ξένια θα συζητά με τους συνοδούς τους για την αναγκαιότητα της προφορικής αφήγησης.
Μέρα και ώρα συνάντησης: Το πρώτο Σάββατο κάθε μήνα στις 15:00
Τιμή εισιτηρίου: 8€
Πρώτη συνάντηση: Σάββατο 7 Ιανουαρίου 2017
β. (Δεν) είμαι ΠΡΟ
(10 έως 18 χρόνων)
3ος χρόνος
Τρίτη χρονιά συνεργασίας για το ΠΟΡΤΑ και τη θεατρική ομάδα ΠΑΠΑΛΑΝΓΚΙ, που φέτος περιλαμβάνει τη νέα εκπαιδευτική παράσταση “(Δεν) είμαι ΠΡΟ”, που απευθύνεται στα μεγαλύτερα παιδιά του δημοτικού και σε μαθητές γυμνασίου και λυκείου.
Σε μια χιουμοριστική ιστορία- μάθημα αντι-bullying για το κυνήγι της δημοφιλίας στο σχολείο, δύο φίλοι αφηγούνται την ιστορία της γνωριμίας τους και πώς ο ένας προκειμένου να τραβήξει την προσοχή του άλλου, αποφάσισε να υιοθετήσει όλους τους πιθανούς “ρόλους”, αλλά ξέχασε να είναι ο εαυτός του.
Η παράσταση παρουσιάζεται μέσα στη σχολική τάξη.
Κείμενο- Σκηνοθεσία-Σχεδιασμός προγράμματος: Τάσος Αγγελόπουλος
Σκηνικά αντικείμενα: Λένα Σιταρά
Με τους: Μαρία Κωνσταντά, Χρήστο Τσαβλίδη
ΆΛΛΕΣ ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ
Από τον Ιανουάριο 2017
Για τρίτη χρονιά, το ΠΟΡΤΑ συνεχίζει το παράλληλο πρόγραμμά του. Φέτος, οι Τρίτες Παράλληλες αλλάζουν μέρα, μεταφέρονται την Πέμπτη και γίνονται… Άλλες Παράλληλες.
Σ’ ένα πρόγραμμα τεσσάρων κύκλων, σημαντικοί καλλιτέχνες ανεβαίνουν στη σκηνή και παρουσιάζουν μουσικές, χορευτικές παραστάσεις και performances.
Ενδιαφέρουσες συμπράξεις, συναντήσεις- έκπληξη και νέες καλλιτεχνικές προτάσεις, είναι τα στοιχεία
που χαρακτηρίζουν το φετινό παράλληλο πρόγραμμα του ΠΟΡΤΑ, που τα προηγούμενα χρόνια ανέδειξε
σημαντικούς καλλιτέχνες κι αποτέλεσε το πρώτο βήμα για την παρουσίαση έργων που βραβεύτηκαν (Χρήστος Παπαδόπουλος “Elvedon”, πρώτη θέση στο πανευρωπαϊκό δίκτυο χορογράφων Aerowaves/Dance Across Europe | Artéfacts Ensemble Μοντέρνες Κυκλάδες-LeCorbusier, διάκριση από το Ίδρυμα Le Corbusier) και μουσικών παραστάσεων, που στη συνέχεια ακολούθησαν σημαντική πορεία (Δημήτρης Σκύλλας-Περί ύψους, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης κ.α.)
Καλλιτεχνική Διεύθυνση Μουσικού Προγράμματος: Κορνήλιος Σελαμσής
Καλλιτεχνική Διεύθυνση Χορευτικού Προγράμματος: Χρήστος Παπαδόπουλος
1ος Κύκλος
Μουσική- Περί Έρωτα
Στο φετινό πρόγραμμα του ΠΟΡΤΑ, θα παρουσιαστούν πέντε σύμμεικτα ακροάματα σχετικά με τον
Έρωτα και τις πνευματικές και σαρκικές πτυχές του. Για την δημιουργία κάθε μίας Πέμπτης προσκαλούνται ένας μουσικός και ένας συγγραφέας και ένας ηθοποιός και ένας εικαστικός και ένας σκηνοθέτης, μία ομάδα πέντε…ειδικών επιστημόνων δηλαδή! Αυτές οι ομάδες εργασίας συνέρχονται κρυφά και σε σύντομο χρόνο σχηματοποιούν ένα κάποιου τύπου γεγονός [προς θεού, μη φανταστείτε κάτι όπως performance, installation ή άλλα συναφή] που είναι μία τολμηρή συναυλία κλασικής μουσικής ερανισμένη από τις τολμηρές εργασίες και τις τολμηρότερες απόψεις εκπροσώπων των υπολοίπων αδελφών τεχνών.
2ος Κύκλος
Χορός- Ίρις Καραγιάν
Συνεχίζοντας την καλλιτεχνική δημιουργία και παρουσίαση χορευτικών παραστάσεων στην Ελλάδα (Φεστιβάλ Αθηνών, Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών) και με σημαντική πορεία και παρουσία σε Φεστιβάλ του εξωτερικού, η Ίρις Καραγιάν συμμετέχει στον προγραμματισμό του ΠΟΡΤΑ με τη νέα της δημιουργία. Ένα έργο που ασχολείται με την κατασκευή ενός ζωντανού, εναλλασσόμενου τοπίου που ο θεατής καλείται να παρακολουθήσει διανοητικά και μέσω των αισθήσεων, ενεργοποιώντας την φαντασία του για την πρόσληψη της σκηνικής αφήγησης. Σε αυτή την παραγωγή εμπλέκει συνθετικά τον ήχο, την κίνηση και το φως με στόχο τη δημιουργία ενός συνολικού παλμού που αποτελείται από ανεξάρτητα, ετεροχρονισμένα και συγχρονισμένα ερεθίσματα.
3ος Κύκλος
Χορωδία Ανέργων- Ελένη Ευθυμίου
“Όσα δε μπορούν να ειπωθούν, μπορούν να τραγουδηθούν”
Μία παράσταση για την Εργασία με αφορμή αληθινές ιστορίες ανθρώπων που αυτοπροσδιορίζονται ως “άνεργοι”.
Επί σκηνής ένα σύνολο προσώπων, που έτυχε να αναζητούν εργασία, σε μία χώρα με περιορισμένες ευκαιρίες και αβέβαιο μέλλον. Δε γνωρίζονται μεταξύ τους, αλλά τώρα μοιράζονται εμπειρίες από τη ζωή τους, φόβους, ελπίδες και…τραγουδούν.
Το τραγούδι τους δεν είναι λυπημένο, το τραγούδι τους έχει απεύθυνση. Μία κραυγή αισιοδοξίας, μία πρόταση για δημιουργία έξω από το πλαίσιο της μισθωτής εργασίας.
Όλοι μαζί οι “εκτός πλαισίου” επινοούν ένα νέο, ανεξερεύνητο, δικό τους “πλαίσιο”, και εκφράζουν τη δύναμη του συνόλου και την έμπνευση για ζωή.
Σκηνοθεσία-Έρευνα-Δραματουργία: Ελένη Ευθυμίου, Δημήτρης Ζάχος
Μουσική: Ελένη Ευθυμίου
Σκηνικό περιβάλλον: Ζωή Μολυβδά Φαμέλη
Δημοσιογραφική έρευνα: Δημήτρης Μανιάτης
Κίνηση: Βιττόρια Κοτσάλου
Βοηθός έρευνας: Δημήτρης Αμπατζής
4ος Κύκλος
Μουσική-Συναυλίες
Μετά την επιτυχία των συναυλιών της Νατάσσας Μποφίλιου με το ξεχωριστό πρόγραμμα “Κιβωτός”, το
ΠΟΡΤΑ φιλοξενεί το Μάιο δημοφιλείς καλλιτέχνες σε διαφορετικές κι απρόσμενες εμφανίσεις, που θα
συζητηθούν.
Κι ένα ΠΑΣΟ για τους ΦΙΛΟΥΣ
Καθιερώνεται! Το ΠΟΡΤΑ θα προσφέρει και φέτος τη δυνατότητα σε 300 φίλους του που θα προμηθευτούν το Πάσο Φίλου, να παρακολουθήσουν όλες τις παραστάσεις (θεάτρου, παιδικού θεάτρου, βρεφικού θεάτρου, χοροθεάτρου και μουσικής) της φετινής σεζόν! Το πάσο θα διατίθεται στη συμβολική τιμή των 50€ και πέραν της εισόδου στα θεάματα, θα εξασφαλίζει μοναδικά προνόμια, όπως συμμετοχή σε συζητήσεις με τους σκηνοθέτες, τους ηθοποιούς και τους άλλους συντελεστές των παραστάσεων, προσκλήσεις σε επίσημες πρεμιέρες κ.ά.