Τα αριστοφανικά έργα, αποτελούν εδώ και πολλά χρόνια μία από τις αγαπημένες επιλογές των θιάσων που περιοδεύουν κάθε καλοκαίρι ανά την Ελλάδα. Λόγω του κωμικού – σατιρικού και συνάμα κοινωνικού περιεχομένου, διαθέτουν ένα ευρύ πεδίο που προσφέρεται στους σκηνοθέτες για να πειραματιστούν και να κοιτάξουν τα κείμενα από την δική τους οπτική. Πολλές φορές μάλιστα, λόγω μιας διαχρονικής ιδιαιτερότητας, αυτή της βαθιάς πολιτικής αναφοράς, το κοινό παρακολουθεί εκμοντερνισμένες εκδοχές του Αριστοφάνειου λόγου, που εφάπτονται άμεσα σε επίκαιρους προβληματισμούς και καταστάσεις.
Η αττική κωμωδία έχει τις ρίζες της σε αρχαίες λαϊκές παραδόσεις και μέσω του Αριστοφάνη έγινε ένα αντικαθρέφτισμα της πολυποίκιλης αττικής ζωής, με σαφείς κοινωνικο-πολιτικές αιχμές πολλαπλού περιεχομένου.
Στις «Θερμοφοριάζουσες» συγκεκριμένα, εκτός του ότι παρωδούνται δύο κορυφαίες υπαρκτές ποιητικές προσωπικότητες της εποχής, ο Ευριπίδης και ο Αγάθωνας, με τα πολιτιστικά παρελκόμενα που αυτό συνεπάγεται, θίγεται και το θέμα μιας ανδροκρατούμενης κοινωνίας, στην οποία οι γυναίκες, όχι μόνο δεν έχουν σοβαρή θέση, μα σατιρίζονται ανελέητα και από τους μεγάλους δημιουργούς.
Ο τραγικός ποιητής Ευριπίδης, λοιπόν, επισκέπτεται με τον Συγγενή, έναν άλλο ποιητή, τον Αγάθωνα για να του ζητήσει μια μεγάλη χάρη. Οι γυναίκες των Αθηνών, είναι εξαγριωμένες με τον τρόπο που παρουσιάζει τα θηλυκά στα έργα του και κατά τη διάρκεια της εορτής των Θεσμοφορίων, θα αποφασίσουν για την καταδίκη του σε θάνατο. Παρακαλεί τον Αγάθωνα να ντυθεί γυναίκα και να μπει ανάμεσά τους, ώστε να τον υπερασπιστεί και να τον γλιτώσει. Αυτός όμως αρνείται και τη δύσκολη αποστολή αναλαμβάνει ο Συγγενής, βλέποντας στον Ευριπίδη σε απελπιστική κατάσταση. Μεταμφιεσμένος σε γυναίκα, εισχωρεί ανάμεσα στο πλήθος των Θεσμοφοριαζουσών και με διπλωματία, προσπαθεί να τις μεταπείσει. Για κακή του τύχη όμως, εμφανίζεται ο θηλυπρεπής Κλεισθένης και τους ανακοινώνει πως κάποιος θα εμφανιστεί ανάμεσά τους ντυμένος γυναίκα για να υπερασπιστεί και να ελαφρύνει τη θέση του τραγικού δημιουργού. Ο Συγγενής δεν αργεί να αποκαλυφθεί και πιάνεται αιχμάλωτος του έξαλλου πλήθους. Στην πορεία, ο Ευριπίδης μάταια προσπαθεί με πολλούς πονηρούς τρόπους να τον σώσει, ώσπου αναγκάζεται για το καλό όλων να ορκιστεί ότι θα πάψει να παρουσιάζει τις γυναίκες ως άπιστες, κακές και δαιμόνιες.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο Γιώργος Κιμούλης, σε συνεργασία με τον γνωστό μπλόγκερ Πιτσιρίκο, βασισμένοι στην πολύ καλή μετάφραση του Κ. Χ. Μύρη, θέλησαν να κάνουν μια διαφορετική ανάγνωση του έργου, καυτηριάζοντας μέσα από τον κεντρικό κορμό της υπόθεσης, οτιδήποτε απασχόλησε τα τελευταία τρία χρόνια την ελληνική επικαιρότητα. Από τη Γιουροβίζιον και την ομοφοβία, μέχρι τα περί Χρυσής Αυγής και κυβερνητικών αποφάσεων, όπως επίσης υπήρξαν και αιχμές για τις επιλογές του Φεστιβάλ Αθηνών, με κωδική ονομασία «Loukou-mas theatre», εκφράζοντας ίσως μια πιο προσωπική καλλιτεχνική πικρία. Το κοινό έδειχνε να ανταποκρίνεται σε αυτήν την καυστική επισκόπηση των γεγονότων που όλοι λίγο-πολύ έχουμε σχολιάσει κατά καιρούς.
Στη συνέχεια, ακούγεται το ισχυρότερο ίσως μήνυμα του έργου, περί γυναικείας υπεροχής σε μια ανδροπρεπώς κατασκευασμένη κοινωνία, τη στιγμή που η κινητήριος δύναμή της, δεν έπαψε ποτέ ανά τους αιώνες να είναι γένους θηλυκού.
Το σκηνικό του Γιάννη Μετζικώφ, προσπάθησε να συνθέσει κάποια μετέωρη εικόνα της Ελλάδας του σήμερα. Ένα εγκαταλελειμμένο αμάξι, πεσμένοι κίονες να υμνούν ένα ιδεατό παρελθόν για τον σύγχρονο Έλληνα, το κρεβάτι του πρωταγωνιστή, που ενίοτε ίσως θα μπορούσε να παρομοιαστεί συμβολικά με εκείνο του Προκρούστη και μια γιγαντοοθόνη σε θεατρικό πλαίσιο που βοηθά το έργο να αποκτά σε κάποιες στιγμές και πιο κινηματογραφική υφή, ως συνέχεια της θεατρικής δράσης.
Όλοι οι ηθοποιοί προσπάθησαν να ανταποκριθούν όσο καλύτερα γινόταν σε αυτό που τους ζητήθηκε. Ο Γιώργος Κιμούλης, ήταν στέρεος και φαινόταν να απολαμβάνει ιδιαίτερα τα σημεία που προστέθηκαν στην διασκευή, καθώς ήταν και οι στιγμές που υποστήριζε με περισσότερο έκδηλο πάθος. Ο Δημήτρης Πιατάς, σε κατάλληλο τόνο, απέδωσε με κέφι τον Ευριπίδη του, ενώ η Φαίη Ξυλά είχε έναν υπερβάλλοντα ζήλο και νεύρο, αλλά άφησε καλή τελική εντύπωση. Ο Θανάσης Αλευράς μια ενδιαφέρουσα στόφα ηθοποιού, ήταν απολαυστικός ως Αγάθωνας. Έχει έναν συναισθηματισμό ακόμα και στις κωμικές στιγμές και ας ελπίσουμε να μην τυποποιηθεί σε ανάλογους ρόλους, παρά να κάνει το επόμενο βήμα που του αξίζει. Ο Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος ως βοηθός του, έχτισε συμπαθητικά την περσόνα, χωρίς να χρησιμοποιήσει την κλασική μανιέρα. Εξίσου καλή ερμηνεία με αρκετές κωμικές στιγμές και εκείνη του Χάρη Χιώτη ως αστυνομικού. Πολύ ικανοποιητικές όλες οι κοπέλες του χορού των Θεσμοφοριαζουσών, σε επιμέλεια κίνησης της Έλενας Γεροδήμου.
Συνοπτικά, πρόκειται για μια εκδοχή της πασίγνωστης αυτής κωμωδίας, που δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην λιγοστά τονισμένη πολιτική της υφή, με πολλές σατιρικές αναφορές στο σήμερα, των οποίων ο συνδυασμός, έχει αρκετά πράγματα να μας πει.
Ο Θεατρικός Οργανισμός Ακροπόλ παρουσιάζει τις «Θεσμοφοριάζουσες», σε σκηνοθεσία Γιώργου Κιμούλη, σε 60 περίπου θέατρα και σχεδόν αντίστοιχους προορισμούς σε όλη την Ελλάδα κατά το φετινό καλοκαίρι.