Η φωτογραφία είχε σημαντικό ρόλο στις ζωές των Αρμενίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, καθώς οι ίδιοι άμεσα υιοθέτησαν τη νέα αυτή εφεύρεση/τεχνική και την υπηρέτησαν πιστά ως επαγγελματίες. Η ιστορία της φωτογραφικής οικογένειας Dildilian, που ξεκίνησε από τη Μερζιφούντα της Ανατολίας στο τέλος του 19ου αιώνα για να μεταναστεύσει ακολούθως αρχικά στην Ελλάδα και στη συνέχεια στις ΗΠΑ, θα αποτελέσει αφορμή για συζήτηση, όπου στο επίκεντρο θα τεθεί η ανεπίσημη φωτογραφία, ή αλλιώς η φωτογραφία των αφανών ανθρώπων, η μνήμη που αυτή μεταφέρει, αλλά και η διαχείρισή της.
Ομιλητές στην εκδήλωση θα είναι ο Κώστας Ιωαννίδης, αναπληρωτής καθηγητής Θεωρίας και Κριτικής της Τέχνης, στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και ο Armen Marsoobian, καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ, που ως απόγονος της οικογένειας Ντιλντιλιάν ανέλαβε τη διάσωση και προβολή του φωτογραφικού της αρχείου.
Η συμμετοχή στην εκδήλωση θα είναι ανοιχτή για το κοινό, ενώ θα υπάρχει ταυτόχρονη διερμηνεία, ελληνικά και αγγλικά.
Πρόγραμμα:
19:00 – 19:20
Κώστας Ιωαννίδης, αναπληρωτής καθηγητής Θεωρίας και Κριτικής της Τέχνης, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, Αθήνα
«Η φωτογραφία και οι ιστορίες αφανών ανθρώπων» / “Photography and the Stories of Invisible People”
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
19:00 – 20:00
Armen Marsoobian, καθηγητής Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ, ΗΠΑ, συνεπιμελητής της έκθεσης
“The Presence of Absence: Ottoman Armenians, Vernacular Photography, and Migration” / «Η παρουσία της απουσίας: Οθωμανοί Αρμένιοι, ανεπίσημη φωτογραφία και μετανάστευση»
20:00 – 20:30 Συζήτηση
Η έκθεση «Η φωτογραφική οδύσσεια της οικογένειας Dildilian: από την Ανατολία στη Δύση»:
Η έκθεση «Η φωτογραφική οδύσσεια της οικογένειας Dildilian: από την Ανατολία στη Δύση» αποτυπώνει την οδύσσεια μιας αρμενικής οικογένειας, των Ντιλντιλιάν, πολλά από τα μέλη της οποίας εργάστηκαν αρχικά ως φωτογράφοι στην οθωμανική Τουρκία. Έζησαν, εργάστηκαν και μεγάλωσαν τις οικογένειές τους στις πόλεις της Ανατολίας Σεβάστεια (Σίβας), Μερζιφούντα, Σαμψούντα και στις γύρω κοινότητες. Αυτή η ιστορία ξεκινάει στη δεκαετία του 1870, παρακολουθώντας τη ζωή των Ντιλντιλιάν κατά τις τελευταίες δεκαετίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αλλά και μετά. Για πάνω από τριάντα χρόνια, εργάστηκαν ως επίσημοι φωτογράφοι του Κολλεγίου Ανατόλια, του αμερικανικού ιεραποστολικού σχολείου όπου φοιτούσαν Αρμένιοι και Έλληνες της περιοχής.
Η ρήξη που δημιούργησε η Γενοκτονία των Αρμενίων και η τελική εξορία της οικογένειας από την πατρίδα τους παίζουν κεντρικό ρόλο σε αυτή την ιστορία. Εκατοντάδες χιλιάδες επιζώντες Αρμένιοι και Έλληνες αναγκάστηκαν να εξοριστούν μεταξύ 1922 και 1923. Τα επιζώντα μέλη της οικογένειας ξαναέφτιαξαν τη ζωή τους στις νέες τους πατρίδες, την Ελλάδα, τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά δεν ξέχασαν ποτέ τη ζωή που άφησαν πίσω τους. Συνέχισαν να διηγούνται τις ιστορίες τους, να μοιράζοντας τις εικόνες και τα όνειρα της χαμένης αρμενικής πατρίδας τους.
Η έκθεση βασίζεται στο αρχείο της οικογένειας Ντιλντιλιάν, το οποίο αποτελείται από χιλιάδες φωτογραφίες, γυάλινα αρνητικά, σχέδια, έργα τέχνης, έγγραφα, επιστολές και οικογενειακά κειμήλια καθώς και 70 φωτογραφίες και τεκμήρια της συλλογής του Τμήματος Βιβλιοθηκών και Αρχείων του Κολλεγίου Ανατόλια.
Η έκθεση, που παρουσιάζεται στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού έως τις 11 Φεβρουαρίου 2024, αποτελεί συνδιοργάνωση του MOMus-Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού και του Κολλεγίου Ανατόλια, με την υποστήριξη του Επίτιμου Προξενείου της Αρμενίας στη Θεσσαλονίκη και της Αρμενικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης.
Επιμέλεια: Armen Marsoobian, Ιωάννης Μότσιανος
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Η οικογένεια Ντιλντιλιάν, Σεβάστεια, περ. 1890. Φωτογραφική συλλογή οικογένειας Ντιλντιλιάν
Διαβάστε επίσης:
Thessaloniki PhotoΒiennale 2023: Η τέχνη της φωτογραφίας παντού!