Το αφιέρωμα της NEW STAR προς τιμήν του κορυφαίου ποιητή Ναζίμ Χικμέτ με αφορμή την επέτειο θανάτου του στις 3 Ιουνίου 1963, στον κινηματογράφο «ΣΤΟΥΝΤΙΟ new star art cinema» θα πραγματοποιηθεί από 2 έως 8 Ιουνίου 2016.
Ο Ναζίμ Χικμέτ υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ποιητές του 20ου αιώνα, και τον τιμάμε προβάλλοντας πέντε ταινίες και ντοκιμαντέρ για την ζωή και το έργο του, καθώς και τρία animation βασισμένα σε ποιήματα του Χικμέτ.
-«Δύο παιδιά της γειτονιάς» των Ilya Gurin, Azhdar Ibragimov
-«Κόκκινο Ποτάμι, Μαύρο πρόβατο» του Lütfi Akad
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
-«NAZIM ORATORYOSU» Μελοποιημένη ποίηση / Ποίηση: Nazim Hikmet
-«Το ταξίδι του Ναζίμ στη Κούβα» των Çagri Kinikoglu, Gloria Rolando
-3 animation
«Αγαπημένο σύννεφο» των Ανατόλι Καράνοβιτς, Ρομάν Κατσάνοφ
«Το πιο περίεργο πλάσμα στο κόσμο» του Ozgur Serdar Altunoglu
«Μπλέ μπάλα» της Ροζαλία Ζέλμα
-«Nazim Hikmet: Living is no laughing matter» της Stephanie Capparell
Ο Ναζίμ Χικμέτ από τις σημαντικότερες φωνές της τουρκικής λογοτεχνίας τον 20ο αιώνα γεννήθηκε στην τουρκοκρατούμενη Θεσσαλονίκη στις 15 Ιανουαρίου 1902 και πέθανε στη Μόσχα από καρδιακή προσβολή σε ηλικία 61 ετών στις 3 Ιουνίου 1963.Υπήρξε μέλος του Κομμουνιστικό κόμματος Τουρκίας. Θεωρείται ένα από τα ινδάλματα της τουρκικής αριστεράς. Στα 17 του μόλις χρόνια έγραψε “Ένας νόμος, μια θρησκεία, ένα δίκιο: Η δουλειά του εργάτη.
Ο Ναζίμ Χικμέτ μέσω της ποίησής του βρισκόταν σε μία άμεση ζωντανή επαφή με το λαό μέσα από ένα αίσθημα ισοτιμίας χωρίς να φαίνεται διανοούμενος ή ξεχωριστός από τους άλλους.
Η ποίηση του Ναζίμ Χικμέτ είναι πρωτοποριακή και αληθινά λαϊκή καθώς μέσα απ’ αυτήν προτείνει το δημιουργικό αγώνα του ανθρώπου ενάντια σε κάθε εμπόδιο, σε κάθε θάνατο. Ο Ναζίμ Χικμέτ δεν έγραψε ποίηση, έκανε τη ζωή του ποίηση. Δεν σπατάλησε τις αισθήσεις του σε αόριστες αναρριχήσεις, τις βίωνε. Δεν αναλώθηκε σε ψηλάφισμα μεταφυσικών στόχων. Βάδισε αταλάντευτος. Ολόκληρη η παρουσία του Ναζίμ Χικμέτ, το έργο του, οι αγώνες του, η θυσία του, αποτελούν αντίσταση στο θάνατο. Γι’αυτό κι εμείς σήμερα δεν ψάλλουμε πένθιμο εμβατήριο, δεν μοιρολογούμε για την απουσία του, τη λάμψη του αστεριού του, χαιρόμαστε καθώς τρυπάει τα σκοτάδια που μας τυλίγουν, κι ένα κομμάτι ουρανός μας χαμογελάει.
Ο Έλληνας ποιητής Γιάννης Ρίτσος έλεγε για την ποίηση του Ναζίμ Χικμέτ πως πρόκειται για μία «Ποίηση κοινωνική, βαθειά ανθρώπινη, θαυμαστά απέριττη, ανεξάντλητη πηγή συγκινήσεων γεμάτη από το ευγενικό δίδαγμα της ευθύνης του ποιητή μπροστά στην εποχή του και τον κόσμο».
Ένα απόσπασμα από την ποίησή του είναι το ακόλουθο:
Η πιο όμορφη θάλασσα
είναι αυτή
που δεν την αρμενίσαμε ακόμα
Το πιο όμορφο παιδί
Δε μεγάλωσε ακόμα
Τις πιο όμορφες μέρες μας
δεν τις ζήσαμε ακόμα
Κι αχ ότι πιο όμορφο
θα ‘θελα να σου πω
Δεν στο’ πα ακόμα…
Ναζίμ Χικμέτ
Ακολουθεί το πρόγραμμα των προβολών καθώς και πληροφορίες για τις ταινίες.
1)”ΔΥΟ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ / Two from one District”
Σκηνοθεσία: Ilya Gurin, Azhdar Ibragimov
Φίλοι από την παιδική ηλικία και γιοί φτωχών ανθρώπων, ο Αχμέτ και ο Νουρί, μεγάλωσαν μαζί, σπούδασαν και δούλεψαν σε εργοστάσιο. Θα δημοσιεύσουν από κοινού το περιοδικό με το όνομα «Φώς», με περιεχόμενο το οποίο στρέφεται κατά της αποικιοκρατικής πολιτικής του ξένου κεφαλαίου και των στρατιωτικών συμφωνιών. Μετά την πρώτη τους φυλάκιση θα απομακρυνθούν, ο Νουρί θα αλλάξει τις πεποιθήσεις του και θα ασχοληθεί με την εφημερίδα. Η ζωή του πλέον είναι ήρεμη, χαρούμενη και ειρηνική. Εν τω μεταξύ ο Αχμέτ, θα γίνει ένας από τους πρώτους αντιστασιακούς, παίρνοντας με το μέρος του συνεχώς περισσότερους πατριώτες.
2)”ΚΟΚΚΙΝΟ ΠΟΤΑΜΙ, ΜΑΥΡΟ ΠΡΟΒΑΤΟ/ Red river, Black Sheep
79΄ / Δράμα / Aσπρόμαυρο / Τούρκικα / 1967
Σκηνοθεσία: Lütfi Akad
Σενάριο: Lütfi Akad, Nazim Hikmet
Παραγωγή: Kadir Kesemen
Μουσική: Αbdullah N. Baysu, Orchan Gencebay
Ηθοποιοί: Yilmaz Güney, Nilüfer Koçyigit, Kadir Savun, Derya Tanyeli, Tümer Özer, Senih Orkan, Osman Alyanak, Tuncer Necmioglu, Haluk Orçun, Murat Tok, Osman Türkoglu.
Το ρόλο του τσοπάνη, Αλί Χαϊντάρ, με τη φλογέρα και το πιστό του μαύρο πρόβατο, υποδύεται ο Γιλμάζ Γκιουνέι – σημαντικός Τούρκος ηθοποιός κουρδικής καταγωγής, σεναριογράφος και κυρίως σκηνοθέτης τριών ταινιών: «Το Κοπάδι» (1978), «Ο Δρόμος» (1982) και «Ο Τοίχος» (1983). Οι δυο πρώτες του ταινίες φέρουν ήδη το χαρακτηρισμό «αριστούργημα».
Η κόρη του άρχοντα του χωριού κι η κόρη του άρχοντα του χωριού και ένας φτωχός βοσκός ερωτεύονται αλλά δεν μπορούν να παντρευτούν για παραδοσιακούς λόγους. Οι δημογέροντες αποφασίζουν να θέσουν μια δοκιμασία στο βοσκό ώστε να βρουν λύση σε αυτό το δίλλημμα: εάν ο βοσκός καταφέρει τα διψασμένα πρόβατά του να διασχίσουν το ποτάμι χωρίς να πιούν νερό, ο γάμος θα μπορέσει να πραγματοποιηθεί.
3) “ΟΡΑΤΟΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ”
110΄ / Μελοποιημένη ποίηση / Ποίηση: Nazim Hikmet
Μουσική συνοδεία: Fazil Say
Διεύθυνση Ορχήστρας: Ιμπραήμ Γιαζιτζί
Αφήγηση: Γκέντζο Ερκάλ
Συμφωνική Ορχήστρα Μπιλκέντ
Ο Φαΐλ Σάυ, Τούρκος πιανίστας και συνθέτης κλασικής μουσικής, που γεννήθηκε το 1970 στην Αγκυρα, ολοκλήρωσε το 2001 στη Νέα Υόρκη το έργο «Ορατόριο για τον Ναζίμ», βασισμένο σε 16 ποιήματα του Χικμέτ. Κάποια από τα ποιήματα που θα ακούσουμε είναι μεταφρασμένα και αγαπημένα στη χώρα μας όπως, «Σαν τον Κερέμ», «Ο προδότης», «Για τη ζωή», αλλά και πολλά άλλα που μεταφράστηκαν στα ελληνικά με αφορμή την παρουσίαση της παράστασης. Το 2010 κυκλοφόρησε μια κινηματογραφημένη εκτέλεση του εντυπωσιακού ορατορίου από το αρχαίο θέατρο της Ασπένδου, με τη Συμφωνική Ορχήστρα Μπιλκέντ και την Κρατική Πολυφωνική Χορωδία σε διεύθυνση Ιμπραήμ Γιαζιτζί. Στο ρόλο του αφηγητή εμφανίζεται ο εξαίρετος ηθοποιός Γκέντζο Ερκάλ.
4)«ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΝΑΖΙΜ ΣΤΗΝ ΚΟΥΒΑ» των Çagri Kinikoglu, Gloria Rolando
68΄ / Έγχρωμο / Τούρκικα, Ισπανία / 2008
Σκηνοθεσία: Çagri Kinikoglu, Gloria Rolando
Μουσική: Ayse Tütüncü Μοντάζ: Çagri Kinikoglu
Η ταινία αφηγείται την επίσκεψη του Τούρκου ποιητή Ναζίμ Χικμέτ που πραγματοποιήθηκε στην Αβάνα το 1961. Είναι μια συμπαραγωγή μεταξύ του Πολιτιστικού Κέντρου της Τουρκίας «Ναζίμ Χικμέτ» και του Ινστιτούτου της Κινηματογραφικής Τέχνης και Βιομηχανίας (ICAIC) της Κούβας. Κατασκευασμένη χρησιμοποιώντας αρχειακό υλικό και πρόσφατες συνεντεύξεις με τους Κουβανούς ποιητές, η ταινία σκιαγραφεί την ανθρώπινη, δημιουργική και ιδεολογική διάσταση του Ναζίμ Χικμέτ, ενώ αναλύει τα πρώτα χρόνια της Κουβανικής Επανάστασης.
Μαζί με το ντοκιματέρ «Το ταξίδι του Ναζίμ στην Κούβα» θα προβάλλονται 3 ταινίες μικρού μήκους με κινούμενα σχέδια που έχουν βασιστεί σε ποιήματα του Ναζίμ Χικμέτ: «Το πιο περίεργο πλάσμα στο κόσμο» , «Αγαπημένο σύννεφο» και «Μπλέ μπάλα».
«Το πιο περίεργο πλάσμα στο κόσμο»
(The Strangest Creature on Earth / Dunyanin En Tuhaf Mahluku)
2΄ / Μικρού Μήκους Animation / Έγχρωμο / Τούρκικα / 2014
Σκηνοθεσία: Ozgur Serdar Altunoglu
Βασισμένο στο ομότιτλο ποίημα του Nazim Hikmet.
Animation Director / Animator: Ozgur Serdar Altunoglu
Μουσική: Ozgur Serdar Altunoglu
«Αγαπημένο σύννεφο»
(Blouvlenoe Oblako)
15‘ / Καρτούν, ταινία μικρού μήκους / Ρωσικά /1959
Σκηνοθεσία: Ανατόλι Καράνοβιτς, Ρομάν Κατσάνοφ
Σενάριο: Ναζίμ Χικμέτ
Παραγωγή: Νατάν Μπιτμάν
«Μπλέ μπάλα»
(Galouboi Muach)
8’ / Καρτούν, ταινία μικρού μήκους / Ρωσία / 1984
Σκηνοθεσία: Ροζαλία Ζέλμα
Σενάριο: Χένριχ Σάλγκιρ, Ναζίμ Χικμέτ
Παραγωγή: Ρ.Μποροβικόβα
Πρωταγωνιστεί: Ζάνα Ροντζεσέτσβαγια.
5) “NAZIM HIKMET – Η ΖΩΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΙΞΕ ΓΕΛΑΣΕ/ Lining is No Laughing Matter”
Σκηνοθεσία: Stephanie Capparell
Διάρκεια: 86 λεπτά
Σύνοψη:
Το 86 λεπτό ντοκιμαντέρ είναι μια βιογραφία για τον Ναζίμ Ηικμέτ (1902-1963), ένας από του βασικότερους ποιητές του 20ού αιώνα και ο πιο χαρισματικός συγγραφέας της Τουρκίας. Φυλακίστηκε για περίπου 16 χρόνια στη Τουρκία, του απαγορεύτηκε η είσοδος στη Αμερική και λογοκρίθηκε στην χώρα εξορίας του, την Ρωσία λόγο των πολιτικών του πεποιθήσεών. Μοναδικό του όπλο, η ποίηση. Μοναδικό του έγκλημα η ακλόνητη του υποστήριξη για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η ζωή του Ναζίμ είναι μια ωδή πάνω στον άνθρωπο. Μια ωδή για τις θυσίες του για την τέχνη και το πως η συμβολή ενός ανθρώπου μπορεί να σημαίνει τόσα πολλά για την παγκόσμια ελευθερία.
Η ταινία γυρίστηκε στην Τουρκία, Γαλλία, Ρωσία, Αγγλία και Αμερική μέσα σε πάνω από μια δεκαετία, και παρουσιάζει συνεντεύξεις της αδελφής του ποιητή, του παραγιού του και των στενών του φίλων. Με σχολιασμούς πολλών καλλιτεχνών επηρεασμένους από την ζωή και την δουλειά του Ναζίμ, όπως ο Αμερικάνος συγγραφέας Χάουαρντ Φάστ, ο ποιητής Γκέραλντ Στερν και ο τραγουδιστής της φολκ Πιτ Σίγκερ.
Η Στεφανί Καπαρέλ είναι Αμερικανίδα δημοσιογράφος, συγγραφέας και σκηνοθέτις. Είναι συντάκτρια για την Wall Street Journal, για την οποία έχει δουλέψει για πάνω από 20 χρόνια, έχοντας πρώτα ενταχθεί στο γραφείο των Βρυξελλών για την σύνταξη της ευρωπαϊκής έκδοσης.
Οι συνεντεύξεις είναι γυρισμένες στη Κωνσταντινούπολη, Παρίσι, Μόσχα και Λονδίνο.
– Συνεντεύξεις από την αδελφή του Ναζίμ, Samiye Yaltirim.
– της τελευταία γυναίκας του Vera Tulyakova,
– του φίλου του και Γάλλου ποιητή Charles Dobzynski,
– του παραγιού του και εκδότη των τελευταίων συλλογών του Memet Fuat,
– των βιογράφων του Saime και Edward Timms και μερικών κριτικών του Ναζίμ Ηικμετ.
– Στην Αμερική, συνέντευξη του Howard Fast που διαμαρτυρήθηκε ενάντια στη φυλάκιση του Ναζίμ και κατέληξε ο ίδιος στη φυλακή.
– Συνέντευξη του μυθικού τραγουδιστή Pete Seeger,
– των Mutlu Konuk Blasing και Randy Blasing , καθηγητής του Brown University και ποιητής αντιστοίχως που έχουμε μεταφράσει πολλά έργα του στα αγγλικά.
– Και οι Ποιητές Hayden Carruth και Gerald Stern.
– Έχει σπάνια πλάνα από του Ναζίμ στη Ρωσία και κλιπ από της παλιές Τούρκικες ταινίες που έχει γράψει τα σενάρια.
– Πλάνα συνεντεύξεων των μελών της πρώτης γενιάς αριστερών διανοούμενων της μοντέρνας Τουρκιάς.