Το έγκλημα στον κινηματογράφο: Αφιέρωμα στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος

Η Ταινιοθήκη της Ελλάδος φιλοξενεί κύκλο προβολών με τίτλο “Κινηματογράφος και Ψυχιατρική” και αφιέρωμα “Το έγκλημα στον Κινηματογράφο“, από την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου έως και την Κυριακή 11 Μαΐου 2014, κάθε δεύτερη Κυριακή στις 12.00.

Για έβδομη συνεχή χρονιά ο κλάδος «Τέχνη και Ψυχιατρική»  της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρίας (ΕΨΕ) σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος και το περιοδικό «Σινεμά»,  οργανώνουν το καθιερωμένο θεματικό κινηματογραφικό αφιέρωμα με ταινίες που προκαλούν καρποφόρες συζητήσεις και αφορμή για συνάντηση με το κοινό.  «Το έγκλημα στον κινηματογράφο» αποτελεί το θέμα που επιλέξαμε για αυτή τη χρονιά.

Το έγκλημα είναι ένα σύμπλοκο κοινωνικό φαινόμενο, του οποίου η ερμηνεία  απαιτεί τη σύγκλιση των κοινωνικών επιστημών με την ψυχιατρική και την ψυχολογία. Η διερεύνηση του εγκλήματος μάς οδηγεί αναπόδραστα στον ανθρώπινο ψυχισμό που παραμένει διαρκώς εκτεθειμένος σε βάναυσες   τραυματικές εμπειρίες, σε βιώματα που τέμνουν τραυματικά  την κοινωνική γεωγραφία και ηθική.

Η προβληματική της εγκληματικής προσωπικότητας και της ψυχοπαθολογικής ερμηνείας της αποκλίνουσας συμπεριφοράς οφείλει να απομακρύνεται από τις στείρες ηθικοπλαστικές καταγγελίες και να αναζητά τόσο τις ψυχοδυναμικές πηγές της όσο και τους γενικότερους ιστορικούς ή οικονομικούς λόγους που συγκροτούν την αναπόφευκτη παρουσία της.

Ο Durkheim λ.χ. διαπιστώνει ότι το έγκλημα είναι παθολογικό και τερατώδες, αλλά ταυτόχρονα εμφανίζεται σε κάθε κοινωνία σαν να είναι μια κανονική κατάσταση, σχεδόν ωφέλιμη.

Η έννοια του εγκλήματος συναντά την τιμωρία. Οι ψυχιατρικές αντιλήψεις περί τιμωρίας, ανάδειξης των ενοχών, αλλά και των ατομικών και συλλογικών απωθήσεων και επιθυμιών, θα αποτελέσουν θέματα προς διερεύνηση αλλά και αναστοχασμό, κατά τη διάρκεια του αφιερώματος, με αφορμή τις επιλεγμένες ταινίες από τους σχολιαστές.

Μέσα από τις συζητήσεις που ακολουθούν κάθε προβολή, θα επιχειρήσουμε να προσεγγίσουμε αυτό το πολυπαραγοντικό  φαινόμενο μέσα από την ψυχαναλυτική και ψυχιατρική ερμηνευτική εκδοχή, χωρίς να παραβλέψουμε και τις άλλες επιστημολογικές συναρτήσεις, αλλά και τις αισθητικές και ηθικές αμφισημίες και αντιφάσεις που οι ταινίες εμπεριέχουν.

Οι ταινίες που θα προβληθούν είναι:

Κυριακή 2 Φεβρουαρίου:

«Μ» του Fritz Lang (1931)

Σχολιασμός:  Νίκος Τζαβάρας, Καθηγητής Ψυχιατρικής

                       Στέλιος Κρασανάκης, Ψυχίατρος

Κυριακή 16 Φεβρουαρίου: 

«Η Όπερα της Πεντάρας» του Georg Wilhelm Pabst (1931)

Σχολιασμός:   Μαρία Διαλλινά, Ψυχίατρος

                          Μάνια Παπαδημητρίου, Ηθοποιός

Κυριακή 9 Μαρτίου:

«Η τελετή» του Claude Chabrol (1995)

Σχολιασμός: Αργυρώ Κυριαζή, Ψυχίατρος 

                       Γιώργος Μποτονάκης, Ψυχίατρος

Κυριακή 6 Απριλίου:

«Η Πηγή των Παρθένων» Ingmar Bergman (1960)

Σχολιασμός: Γρηγόρης Μανιαδάκης, Ψυχίατρος

 Ελισάβετ Παπανδρέου, Ψυχολόγος

Κυριακή 27 Απριλίου:

«Ασανσέρ για Δολοφόνους» του Louis Malle (1958)

Σχολιασμός: Χρυσή Γιαννουλάκη, Ψυχίατρος

                       Ηλίας Βλάχος, Ψυχίατρος

Κυριακή 4 Μαΐου:

«Οι διαβολογυναίκες» του Henri-Georges Clouzot (1955)

Σχολιασμός: Τάσος  Ψιμάρας, Ψυχίατρος

Κυριακή 11 Μαΐου:

«Αποστολή στη Μπρίζ» του Martin McDonagh (2008)

Σχολιασμός: Γιάννης Μαλογιάννης, Ψυχίατρος