Το Ensemble Musikfabrik ερμηνεύει Harry Partch στη Στέγη

Ένα εικαστικό και ηχητικό θέαμα απαράμιλλης ομορφιάς. Δείτε μουσικά όργανα που μοιάζουν με γλυπτά ενός μυστηριώδους πολιτισμού. Ακούστε τον ιδιαίτερο ήχο του Χάρυ Παρτς να ζωντανεύει σε μια μοναδική συναυλία.

Περιπλανιόταν σαν τον Jack Kerouac, επηρέασε μουσικούς όπως ο Tom Waits και ο Iggy Pop, κατασκεύασε δικά του μουσικά όργανα που μοιάζουν με γλυπτά ενός μυστηριώδους πολιτισμού. Ποιος ήταν τελικά ο Χάρυ Παρτς; Συνθέτης, θεωρητικός και οργανοποιός, ο Harry Partch (1901-1974) είναι μια από τις πιο ιδιαίτερες προσωπικότητες του 20ού αιώνα, μια από τις κορυφαίες φυσιογνωμίες της μεταπολεμικής αβανγκάρντ. Αντικομφορμιστής και hobo στα νιάτα του, παρέμεινε πάντα στο περιθώριο της «επίσημης» μουσικής δημιουργώντας ένα δικό του μουσικό σύμπαν. Από τους πιο επιδραστικούς πρωτοπόρους της μικροτονικής μουσικής και με σημείο αφετηρίας τις αποχρώσεις της ομιλίας και το τελετουργικό θέατρο, πρότεινε μια σωματική μουσική, όπου ο εκτελεστής συμμετέχει στο έργο τραγουδώντας, χορεύοντας, μιλώντας και παίζοντας τα ιδιαίτερα μουσικά όργανα που ο ίδιος επινόησε. Επινόησε, επίσης, ένα σύστημα κουρδίσματος με 43 άνισα διαστήματα μέσα στην οκτάβα και κατασκεύασε ειδικά όργανα για την εκτέλεση της μουσικής του. Το 2012, ο Thomas Meixner κατασκεύασε αντίγραφα της πλήρους συλλογής των οργάνων του Παρτς για το μουσικό σύνολο Musikfabrik, επιτρέποντας έτσι την εκτέλεση των έργων του.

Για μία μόνο βραδιά, στις 23 Φεβρουαρίου, το Ensemble Musikfabrik, σύνολο εστιασμένο στην καλλιτεχνική καινοτομία, θα βρεθεί στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, όπου θα ξαναζωντανέψει το συναρπαστικό έργο του Αμερικανού συνθέτη σε μια συναυλία/οπτικοακουστική περφόμανς φέρνοντας επί σκηνής τη συλλογή με τα μοναδικά όργανά του που θυμίζουν έργα τέχνης. Το Ensemble Musikfabrik παρουσιάζει συνήθως στις παραγωγές του νέα ή άγνωστα έργα, συχνά μετά από ανάθεσή τους, τα οποία ερμηνεύει με ασυνήθιστα μέσα έκφρασης. Σε διάλογο με άλλες τέχνες, οι παραστάσεις του συνόλου διευρύνουν σημαντικά την έννοια της συναυλίας.

Ο Χάρυ Παρτς ήρθε από μικρή ηλικία σε επαφή με τη μουσική παράδοση πολλών λαών, παράλληλα με τη Δυτική μουσική, γεγονός που επέδρασε βαθιά στις αισθητικές του αντιλήψεις.

Το 1923, ο Παρτς μελέτησε το θεμελιώδες για την ακουστική έργο του Hermann von Helmholtz, το οποίο τον οδήγησε στην απόρριψη του συγκερασμένου συστήματος και στην υιοθέτηση του αποκαλούμενου just intonation.

Κομβική για την πορεία του Παρτς ήταν η γνωριμία του με τον μεγάλο Ιρλανδό ποιητή W.B. Yeats, ο οποίος είχε ασχοληθεί κι αυτός εκτεταμένα με τον προφορικό λόγο και την εκφορά του.

Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης, αλλά και αργότερα, ο Παρτς έζησε ως περιπλανώμενος, δουλεύοντας ευκαιριακά ως εποχιακός εργάτης. Από τη δεκαετία του ’40 και μετά, μια σειρά δωρεών και πανεπιστημιακών υποτροφιών τού επέτρεψαν να δημιουργήσει μια μοναδική συλλογή από μουσικά όργανα, γοητευτικά τόσο για τον ήχο όσο και για την εμφάνισή τους.

Ο κύριος όγκος της συνθετικής παραγωγής του περιλαμβάνει μεγάλα μουσικοθεατρικά έργα, βασισμένα στις προσωπικές του εμπειρίες, αλλά και στην παγκόσμια εθνολογία.

Συντελεστές

Ensemble Musikfabrik: Marco Blaauw, Helen Bledsoe, Christine Chapman, Bruce Collings, Johannes Fischer, Florentin Ginot, Benjamin Kobler, Ulrich Löffler, Melvyn Poore, Axel Porath, Carl Rosman, Dirk Rothbrust, Peter Veale, Hannah Weirich, Dirk Wietheger
Σχεδιασμός ήχου: Paul Jeukendrup

Το πρότζεκτ υποστηρίζεται από το Kunststiftung NRW στο πλαίσιο του Campus Musikfabrik

ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΔΡΑΣΗ

Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου
Μετά τη συναυλία, συζήτηση του κοινού με τους συντελεστές

Διαβάστε περισσότερα

Το βιβλίο του Παρτς, Genesis of a Music (α΄ έκδοση 1947), άσκησε τεράστια επίδραση σε γενεές συνθετών που ασχολήθηκαν με τα εναλλακτικά κουρδίσματα.

«Η αυθεντικότητα δεν είναι στόχος, είναι απλώς αναπόφευκτη. Το βήμα που πραγματικά ανοίγει νέους δρόμους δεν μπορεί ποτέ να προβλεφθεί, και σίγουρα όχι από το πρόσωπο που το κάνει τη στιγμή που το κάνει.» – Χάρυ Παρτς

Οι Δύο Ψαλμοί (Two Psalms, πρώτη γραφή 1931) είναι ένα από τα πρώτα έργα που ο συνθέτης χρησιμοποίησε τους τονισμούς του λόγου ως αφετηρία της σύνθεσης. Η μεταγενέστερη μορφή του έργου (1941), περιλαμβάνει αυτούσιο τον Ψαλμό 23, “The Lord is My Shepherd” και τον Ψαλμό 137, “By the Rivers of Babylon” σε αναθεωρημένη, πιο εκτεταμένη μορφή της οργανικής συνοδείας του.

Το Even Wild Horses (1949-52), από την τριλογία Plectra and Percussion Dances, είναι βασισμένο στην ποίηση του Arthur Rimbaud. Παρ’ όλα αυτά, η σύλληψή του είναι κυρίως οργανική. Η χρήση αφρικάνικων και λατινικών ρυθμών δίνει στο έργο αυτό έναν ιδιαίτερα ζωντανό, γοητευτικό χαρακτήρα.

Το Eleven Intrusions είναι μια συλλογή κυρίως φωνητικών έργων, που γράφτηκαν από το 1930 έως το 1950 και αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα της χρήσης του λόγου ως πηγής της μουσικής. Σε αυτά έχουν ενσωματωθεί και οι πολύ γνωστές δύο σπουδές του σε αρχαίες ελληνικές κλίμακες.

Το Ring Around the Moon έχει ενδιαφέρουσα και πολύπλοκη ιστορία. Ανήκει στην ίδια ομάδα έργων με το Even Wild Horses, συνιστώντας μια σάτιρα κατά πάντων, που χρησιμοποιεί ηχοποιητικές λέξεις χωρίς νόημα.

Παράλληλες δράσεις

ΜΟΥΣΙΚΗ / ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ 8-14 ΕΤΩΝ
Απευθύνεται σε σχολικές ομάδες
Ακούστε τον Harry Partch από το Ensemble Musikfabrik
Μαθητές από Γ’ Δημοτικού έως και Γ’ Γυμνασίου
23 Φεβρουαρίου 2017 | 12:00-13:30

Οι Ensemble Musikfabrik, με τα μουσικά όργανα του Χάρυ Παρτς, σε μια ανοιχτή πρόβα για μαθητές. Το μουσικό σύνολο Musikfabrik θα παρουσιάσει τα συναρπαστικά όργανα του Harry Partch, τις ιδιόρρυθμες τεχνικές παιξίματος που απαιτούν και το καλλιτεχνικό σύμπαν ενός από τους πιο αντισυμβατικούς καλλιτέχνες του 20ού αιώνα.

Σε αυτό το πρόγραμμα, οι συμμετέχοντες θα έρθουν σε επαφή με τα μουσικά όργανα του Αμερικανού συνθέτη Χάρυ Παρτς. Θα ακούσουν τον ήχο του Blue Rainbow και του Eucal Blossom, οργάνων με εξωτική ονομασία, αλλά και μορφή.

Συνθέτης, θεωρητικός και οργανοποιός, ο Χάρυ Παρτς υπήρξε ένας από τους πιο επιδραστικούς θιασώτες της μικροτονικής μουσικής, προτείνοντας μια νέα προσέγγιση της μουσικής σύνθεσης. Ο Παρτς ανέπτυξε ένα εξαιρετικά σύνθετο σύστημα κουρδίσματος, κατά το οποίο η οκτάβα διαχωριζόταν σε 43 τόνους. Αυτός ήταν ένας απίθανα μεγάλος αριθμός μικροτονικών διαστημάτων, που καθιστούσαν αδύνατη την εκτέλεση των έργων του με συμβατικά όργανα. Κατασκεύασε επίσης μια μεγάλη συλλογή μουσικών οργάνων: ένα σύνολο γλυπτών «ήχου» παράξενης ομορφιάς και επιβλητικής σκηνικής παρουσίας.

Μέσα σε δυόμισι χρόνια, ο οργανοποιός και ντράμερ Thomas Meixner κατασκεύασε εκ νέου ολόκληρη τη συλλογή οργάνων του Χάρυ Παρτς για το Ensemble Musikfabrik. Έτσι, για πρώτη φορά στην Ευρώπη, το Ensemble Musikfabrik έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει το συνολικό έργο του συνθέτη.

Συντελεστές:

Ensemble Musikfabrik:
Marco Blaauw, Helen Bledsoe, Christine Chapman, Bruce Collings, Johannes Fischer, Florentin Ginot, Benjamin Kobler, Ulrich Löffler, Melvyn Poore, Axel Porath, Carl Rosman, Dirk Rothbrust, Peter Veale, Hannah Weirich, Dirk Wietheger
Paul Jeukendrup: Σχεδιασμός ήχου

Το πρότζεκτ υποστηρίζεται από το Kunststiftung NRW στο πλαίσιο του Campus Musikfabrik.

ΜΟΥΣΙΚΗ / +65 ΕΤΩΝ
Απευθύνεται σε μεμονωμένους επισκέπτες
“spielBar” από το Ensemble Musikfabrik
Εργαστήριο μουσικής σύμπραξης με μέλη του Ensemble Musikfabrik για άτομα 65+
24 Φεβρουαρίου 2017 | 11:00-14:00

Το Ensemble Musikfabrik καθοδηγεί μια μουσική συνεργασία ανάμεσα σε ανθρώπους που αγαπούν τη μουσική και τον πειραματισμό. Tο Ensemble Musikfabrik έρχεται με το εργαστήριο “spielBar” να καταρρίψει την άποψη ότι μόνο βιρτουόζοι και εξαιρετικά ταλαντούχοι καλλιτέχνες μπορούν να παίξουν σύγχρονη μουσική.

Οι συμμετέχοντες στο “spielBar” καλούνται να αναπτύξουν δημιουργικές και διανοητικές μουσικές ικανότητες, αντί για τεχνικές παιξίματος. Σολίστ, επαγγελματίες, ερασιτέχνες, χομπίστες και αρχάριοι μουσικοί, άνω των 65 ετών, συμπράττουν στο εργαστήριο και συνεργάζονται μουσικά υπό τις οδηγίες των μελών του Ensemble Musikfabrik. Όλα τα έργα που θα παιχτούν στις συναντήσεις του εργαστηρίου επιτρέπουν στους συμμετέχοντες να εμπλακούν σε βάθος στη διαδικασία της μουσικής σύνθεσης. Στα γερμανικά, spielbar σημαίνει «κάτι που μπορεί να παιχτεί», τονίζοντας την εγγενή ικανότητα όλων μας να παίζουμε μουσική. Βάζοντας κεφαλαίο το γράμμα Β (spielBar), o όρος αποκτά εμμέσως μια επιπλέον σημασία, παραπέμποντας σε έναν κοινωνικό χώρο (μπαρ), στον οποίο συναντιόμαστε με φίλους για να απολαύσουμε τη στιγμή. Το spielBar, λοιπόν, δεν είναι μόνο ένα χώρος πειραματισμού· είναι επίσης ένας τόπος όπου ολοκληρώνεται μια ημέρα γεμάτη με νέες εμπειρίες.

Συντελεστές: Μέλη του Ensemble Musikfabrik