Για τρεις ημέρες, στις 3, 4 και 5 Ιουλίου 2024 και με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, το Φεστιβάλ Κρουστών θα δονήσει την Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ και την Αγορά του ΚΠΙΣΝ, ξεδιπλώνοντας μπροστά μας το πλήρες φάσμα του συναρπαστικού αυτού ηχητικού κόσμου.
Το πλούσιο και πολύπλευρο πρόγραμμα του Φεστιβάλ, σε καλλιτεχνική επιμέλεια του σολίστ κρουστών Μαρίνου Τρανουδάκη, περιλαμβάνει μια σειρά από δράσεις που εκτείνονται από ξεχωριστά εργαστήρια και masterclasses έως μοναδικές συναυλίες με διακεκριμένα σύνολα και σολίστ και από τις γοητευτικότερες μουσικές παραδόσεις του κόσμου ως τις πλέον εκλεπτυσμένες όψεις της δυτικής νεωτερικότητας.
Η πρώτη ημέρα (3/7) περιλαμβάνει τις συναυλίες της ομάδας κρουστών Anasa Drummers του Πολιτιστικού Κέντρου Anasa, του ντουέτου κρουστών Behind Bars (Παναγιώτης Ζιάβρας, Μαρίνος Τρανουδάκης), του μουσικού σχήματος POLIS Ensemble και του Γιάννη Αγγελόπουλου (Γιαν Βαν). Η δεύτερη ημέρα (4/7) φέρνει τις εμφανίσεις του πρότζεκτ Point Twο των Χρήστου Ραφαηλίδη και Πέτρου Κλαμπάνη, του δεξιοτέχνη της μαρίμπας Θεόδωρου Μιλκόβ και των Γιάννη Παπαγιαννούλη, Πάνου Καρτίμπελη και Ηλέκτρας Χρυσάνθου. Η τρίτη και τελευταία ημέρα του Φεστιβάλ (5/7) περιλαμβάνει την ξεσηκωτική συναυλία του μουσικού συνόλου αφροβραζιλιάνικων κρουστών Bloco Swingueira και την εκρηκτική εμφάνιση της διεθνούς φήμης σολίστ κρουστών Αντελαΐντ Φερριέρ στην πρώτη σόλο συναυλία της στο αθηναϊκό κοινό.
Εξερευνώντας την εγγενή δημοκρατικότητα της παραγωγής ήχου μέσω της κρούσης, το Φεστιβάλ φιλοξενεί μια εκλεκτική «βεντάλια» από εκπαιδευτικές επιλογές: βιωματικά εργαστήρια σωματικής κρούσης (body percussion) για παιδιά, παρουσιάσεις κρουστών που χρησιμοποιούνται σε διάφορες μουσικές του κόσμου όπως στην Ελλάδα, στην Ανατολική Μεσόγειο, στην Αφρική και στις παραδόσεις του φλαμένκο καθώς και σεμινάρια μαρίμπας, βιμπραφώνου και τυμπάνων ορχήστρας.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Αναλυτικά, το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Κρουστών έχει ως εξής:
ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2024
- Συναυλία
Call and Response
Η προσέγγιση του Πολιτιστικού Κέντρου Anasa στον χορό και στον ρυθμό
Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ / Ώρα έναρξης: 22.00
Συμμετέχουν οι μουσικοί: Μιχάλης Αφολάνιο, Δημήτρης Ακινόλα, Χαρά Χριστοπούλου, Κατερίνα Αρετάκη, Άρης Κοκκού, Μαρία Παλαιολόγου, Μπαφούλι Καμάρα
Χορεύουν: Τζέσσικα Μπεν Ανόσικε, Εζέν Μπαππέ Μικανό, Βασιλική Μαυρίδου, Λουσιάνα Χριστοφορίδου, Σάμμυ Γιαν
Η ομάδα κρουστών Anasa Drummers που απαρτίζεται από μαθητές του τμήματος αφρικανικών κρουστών του Πολιτιστικού Κέντρου Anasa έρχεται να δονήσει την Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ παρουσιάζοντας μια εκρηκτική συναυλία γεμάτη πρωτότυπες συνθέσεις, παραδοσιακούς ρυθμούς, αυτοσχεδιασμό και χορό. Σε συνεργασία με τις ομάδες χορού BANTU Dancers, Twende Project και Kelenya, οι Anasa Drummers θα μεταδώσουν στο κοινό την ενέργεια και τη θεραπευτική δύναμη της πολυρρυθμίας των αφρικανικών κρουστών και του χορού της Δυτικής Αφρικής σε συνδυασμό με τα χιπ χοπ φωνητικά του MC Dash. Μια πολύχρωμη γιορτή-σημείο συνάντησης!
- Συναυλία
Reunion Behind Bars
Παναγιώτης Ζιάβρας, Μαρίνος Τρανουδάκης
Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ / Ώρα έναρξης: 20.30
Το ντουέτο κρουστών Behind Bars, που δημιουργήθηκε από τους Παναγιώτη Ζιάβρα και Μαρίνο Τρανουδάκη, αμφότεροι μέλη της Ορχήστρας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, θα παρουσιάσει στην Εναλλακτική Σκηνή τη συναυλία Reunion Behind Bars, εμπνευσμένη από το κομμάτι του Γιώργου Απέργη Retrouvailles, διανθισμένο με έργα των Κόππελ, Ράις, Σήγκελ, Μουρ και αυτοσχεδιαστική διάθεση. Το πρόγραμμα αναδεικνύει τη μεγάλη ηχοχρωματική παλέτα των κρουστών μέσα από συνθέσεις από τον μινιμαλισμό του Στηβ Ράις έως το πειραματικό μουσικό θέατρο του Γιώργου Απέργη. Οι Behind Bars δημιουργήθηκαν το 2018 με σκοπό την ανάδειξη ενός ήδη υπάρχοντος πλούσιου ρεπερτορίου για δύο εκτελεστές κρουστών αλλά και στην παρουσίαση νέων έργων ειδικά γραμμένων για το ντουέτο.
- Συναυλία
Ο ήχος που ταξίδευε
POLIS Ensemble
Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ / Ώρα έναρξης: 19.00
POLIS Ensemble: Στέφανος Δορμπαράκης (κανονάκι), Αλέξανδρος Καψοκαβάδης (λαουτοειδή), Μανούσος Κλαπάκης (κρουστά), Γιώργος Κοντογιάννης (λύρες), Θεόδωρος Κουέλης (κοντραμπάσο), Νίκος Παραουλάκης (πνευστά)
Το POLIS Ensemble παρουσιάζει τη συναυλία Ο ήχος που ταξίδευε με πρωτότυπες συνθέσεις του μουσικού συνόλου εμπνευσμένες από τα λιμάνια της Ανατολικής Μεσογείου στα οποία επί αιώνες έσμιγαν οι μουσικές παραδόσεις των Ελλήνων και των Τούρκων, των Αράβων και των Περσών, των Αρμενίων και των Ρουμάνων, των Ιταλών, των Εβραίων, των τσιγγάνων. Το σεξτέτο POLIS Ensemble, χρησιμοποιώντας σαν όχημα τον ήχο και τις επιρροές αυτών των σταθμών, ταξιδεύει το κοινό μέσα από τις πρωτότυπες ορχηστρικές συνθέσεις των μελών του, δουλεμένες και ενορχηστρωμένες με την αισθητική τού σήμερα, συνδυάζοντας τη μελέτη αυτών των μουσικών τρόπων με καινούριες ιδέες.
- Συναυλία
Patching Drums
Γιάννης Αγγελόπουλος (Γιαν Βαν)
Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ / Ώρα έναρξης: 16.30
Ο ντράμερ και συνθέτης Γιάννης Αγγελόπουλος, γνωστός και ως Γιαν Βαν, συνδέει τα φυσικά τύμπανα με τα αρθρωτά συνθεσάιζερ, κάνοντας τα ντραμς του έναν κρίκο μιας πολυεπίπεδης μουσικής αλυσίδας. Ο ακουστικός ήχος των ντραμς και τα grooves σε συνύπαρξη με τα συνθεσάιζερ, μπάσα συνθεσάιζερ, arpeggiators και drones οδηγούν στη δημιουργία μιας πρωτότυπης μουσικής μηχανής συχνοτήτων και ρυθμών που δημιουργείται ζωντανά.
- Εργαστήριο για παιδιά
Clap Your Hands, Stomp Your Feet
Εισαγωγή στη σωματική κρούση (body percussion) και τις κλακέτες
Σχεδιασμός, υλοποίηση: Τζωρτζίνα Βαρδουλάκη
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος – ΚΠΙΣΝ / Ώρες εργαστηρίων: 18.00-19.00 (ηλικίες 7-10 ετών), 19.00-20.00 (ηλικίες 10-12 ετών)
Κάθε κίνηση παράγει ήχο. Στο εργαστήριο της Τζωρτζίνας Βαρδουλάκη, τα παιδιά μετατρέπουν το σώμα τους (body) σε ένα κρουστό μουσικό όργανο (percussion) και μαθαίνουν κλακέτες. Συνδυάζουν διαφορετικές κινήσεις, κυρίως τις κρούσεις των χεριών πάνω στο σώμα και των ποδιών στο έδαφος, δημιουργούν παλμό, ρυθμό, πολυρρυθμίες, χτίζουν φράσεις και ολόκληρες μουσικές συνθέσεις. Οι κλακέτες, ένα είδος σωματικού κρουστού με αφροαμερικάνικες ρίζες, είναι εστιασμένες στα πόδια (footwork) και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της τζαζ κουλτούρας. Ένα εργαστήριο σαν παιχνίδι. Εφοδιαστείτε μόνο με άνετα ρούχα, αθλητικά παπούτσια και άφθονη ενέργεια.
- Εργαστήριο
Δυτικοαφρικανικός ρυθμός και ρυθμική αντίληψη
Παρουσιάζει: Μιχάλης Αφολάνιο
Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ / Ώρα έναρξης: 15.00
Ο Μιχάλης Αφολάνιο, ιδρυτής του πολιτιστικού κέντρου αφρικανικής τέχνης και πολιτισμού Anasa, παρουσιάζει ένα εργαστήριο βασισμένο στα κρουστά και την πολυρρυθμική αισθητική της μουσικής της Δυτικής Αφρικής. Επίσης, οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τον εκρηκτικό κόσμο του θρυλικού Μαμαντύ Κεϊτά, ενός από τους βασικούς πρεσβευτές των αφρικάνικων κρουστών Κοτετζούγκα.
- Εργαστήριο
Τα παραδοσιακά κρουστά και οι ρυθμοί στην Ελλάδα
Παρουσίαση: Μανούσος Κλαπάκης
Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ / Ώρα έναρξης: 13.30
Ο δεξιοτέχνης μουσικός Μανούσος Κλαπάκης σε ένα εργαστήριο για τα παραδοσιακά κρουστά, τις τεχνικές, τις φράσεις, τα ρυθμικά μοτίβα και τους ήχους των οργάνων που συναντάμε, με παραλλαγές από μέρος σε μέρος, στις μουσικές και τα τραγούδια των Βαλκανίων, της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Μεσογείου. Ένα εργαστήριο για τον ρόλο του μουσικού των κρουστών μέσα στο σύνολο, καθώς και τη χρήση των κρουστών οργάνων στην ενορχήστρωση.
- Εργαστήριο
Η συμβολή των τυμπάνων στη δραματουργία της όπερας
Παρουσίαση: Δημήτρης Τζαφέστας
Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ / Ώρα έναρξης: 11.00
O Α΄ τυμπανιστής της Ορχήστρας της ΕΛΣ Δημήτρης Τζαφέστας κάνει μια αναδρομή στην ιστορία και την εξέλιξη των τυμπάνων ορχήστρας στην όπερα. Μέσα από δικές του εμπειρίες, θα μιλήσει για τον ρόλο, τις ιδιαιτερότητες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει στην όπερα ο τυμπανιστής της ορχήστρας. Επίσης, οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν μουσικά μοτίβα και σύντομα αποσπάσματα σκηνών όπου είναι καθοριστικός ο δραματουργικός ρόλος των τυμπάνων, με προβολή βίντεο και συνοδεία πιάνου από τη Μαριλένα Σουρή.
ΠΕΜΠΤΗ 4 ΙΟΥΛΙΟΥ 2024
- Συναυλία
Point Two
Χρήστος Ραφαηλίδης, Πέτρος Κλαμπάνης
Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ / Ώρα έναρξης: 22.00
Δύο Έλληνες μουσικοί του κόσμου, ο κορυφαίος βιμπραφωνίστας και συνθέτης, ιδρυτής του συγκροτήματος Manhattan Vibes Χρήστος Ραφαηλίδης και ο καταξιωμένος κοντραμπασίστας και συνθέτης Πέτρος Κλαμπάνης, έρχονται στην Εναλλακτική Σκηνή με το επιτυχημένο πρότζεκτ τους Point Two. Μέσα από το πρίσμα των εμπειριών τους, θα ερμηνεύσουν δικές τους συνθέσεις, διασκευές και τζαζ στάνταρ. Μια ισορροπημένη δυναμική μεταξύ λυρισμού, πάθους, γνώσης και δεξιοτεχνίας είναι αυτό που υπόσχονται οι δυο Έλληνες-Νεοϋορκέζοι μουσικοί ως Point Two.
- Συναυλία
Ρεσιτάλ μαρίμπας Θεόδωρου Μιλκόβ
Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ / Ώρα έναρξης: 20.30
Ο Ρωσοέλληνας κρουστός Θεόδωρος Μιλκόβ θεωρείται ένας από τους καινοτόμους μουσικούς της μαρίμπας. Γνωστός για την «πιανιστική» προσέγγισή του, τις επαναστατικές ιδέες και τις τεχνικές του ικανότητες, έχει καταφέρει να οδηγήσει τη μαρίμπα σε ένα νέο επίπεδο εκτέλεσης. Στην πρώτη του συναυλία στην Εναλλακτική Σκηνή, θα παρουσιάσει ένα πρόγραμμα με πρωτότυπες συνθέσεις του καταξιωμένου συνθέτη Χρήστου Χατζή, καθώς και του διακεκριμένου συνθέτη και πιανίστα Γεώργιου Τσώλη. To πρόγραμμα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα έργα Κβαντικές υπερθέσεις I, Κβαντικές υπερθέσεις II για σόλο μαρίμπα και Κήπος σε τροχιά του Χρήστου Χατζή, καθώς και το έργο Εντροπία του Γεώργιου Τσώλη.
- Συναυλία
Ισορροπία, παράσταση φλαμένκο
Γιάννης Παπαγιαννούλης, Πάνος Καρτίμπελης, Ηλέκτρα Χρυσάνθου
Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ / Ώρα έναρξης: 19.00
Ο Γιάννης Παπαγιαννούλης (κρουστά, σύνθεση), ο Πάνος Καρτίμπελης (κιθάρα, σύνθεση) και η Ηλέκτρα Χρυσάνθου (χορός, χορογραφία) παρουσιάζουν την ξεχωριστή παράσταση Ισορροπία, ένα έργο που δημιουργήθηκε από την ανάγκη τους να συνθέσουν ένα πρωτότυπο πλέγμα μουσικής και χορού. Έχοντας δουλέψει μαζί την τελευταία δεκαετία πάνω σε δικές τους πρωτότυπες συνθέσεις και χορογραφίες και έχοντας αναπτύξει τους δικούς τους κώδικες επικοινωνίας αναρωτήθηκαν πώς θα ήταν να έστηναν μια παράσταση βασισμένη στην ταύτιση κρουστών, κιθάρας και χορού. Έχοντας, λοιπόν, οι τρεις τους στα χέρια τους μελωδίες, κινήσεις και ρυθμούς προσπαθούν να ισορροπήσουν μεταξύ της παραδοσιακής φόρμας του φλαμένκο και της πιο σύγχρονης ματιάς του.
- Εργαστήριο
Τα κρουστά στο φλαμένκο
Παρουσίαση: Γιάννης Παπαγιαννούλης (κιθάρα)
Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ / Ώρα έναρξης: 15.00
Το εργαστήριο Τα κρουστά στο φλαμένκο, που υλοποιείται από τον έμπειρο εκτελεστή κρουστών Γιάννη Παπαγιαννούλη, θα φέρει σε επαφή το κοινό με τους βασικούς ρυθμούς του φλαμένκο, από τα palmas (παλαμάκια) μέχρι το καχόν, το κρουστό όργανο που έχει επικρατήσει τα τελευταία χρόνια σε αυτό το μουσικό είδος. To εργαστήριο επικεντρώνεται επιπλέον στα στοιχεία επικοινωνίας ανάμεσα στους μουσικούς, τους χορευτές και τους τραγουδιστές, τα οποία συναντάμε σε αρκετές μουσικές παραδόσεις ανά τον κόσμο.
- Εργαστήριο
Εργαστήριο μαρίμπας
Παρουσίαση: Θεόδωρος Μιλκόβ
Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ / Ώρα έναρξης: 13.30
Το εργαστήριο βασίζεται στο βιβλίο εκμάθησης μαρίμπας My Pianistic Approach του Θεόδωρου Μιλκόβ. Μέσα από παραδείγματα, τεχνικές και μουσικές φράσεις, ο Μιλκόβ θα ξεναγήσει το κοινό στον μαγικό κόσμο της μαρίμπας, ερμηνεύοντας κλασικά κομμάτια του ρεπερτορίου και πρωτότυπες συνθέσεις γραμμένες για τον ίδιο.
- Εργαστήριο
Εργαστήριο βιμπραφώνου
Παρουσίαση: Χρήστος Ραφαηλίδης
Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ / Ώρα έναρξης: 12.00
Εκτός από κορυφαίος βιμπραφωνίστας και συνθέτης, ο Χρήστος Ραφαηλίδης είναι και ένας εξαιρετικός εκπαιδευτικός. Στα masterclasses του καταφέρνει να προσελκύει το ενδιαφέρον των μαθητών του με τρόπο μοναδικό και να το κρατά αμείωτο. Μέσα από εργαστήρια, μεταδίδει την τεχνογνωσία του για το βιμπράφωνο, τον αυτοσχεδιασμό, καθώς και την αφροκουβανέζικη και τη βραζιλιάνικη μουσική.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 5 ΙΟΥΛΙΟΥ 2024
- Συναυλία
Bloco Swingueira – Samba Reggae Atenas
Αγορά – ΚΠΙΣΝ / Ώρα έναρξης: 21.30
Το μουσικό σύνολο αφροβραζιλιάνικων κρουστών Bloco Swingueira κλείνει το πρώτο Φεστιβάλ Κρουστών της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ με τον καλύτερο τρόπο, στήνοντας μια «καυτή», πολύχρωμη και ξεσηκωτική γιορτή στην Αγορά του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ). H πολυπολιτισμική μπάντα κρουστών δημιουργήθηκε το 2014 και έκτοτε, με τις ζωντανές της εμφανίσεις, καταφέρνει πάντα να παρασύρει το κοινό σε μια μοναδική φιέστα γεμάτη βραζιλιάνικους ρυθμούς, μεταδίδοντας ταυτόχρονα την αστείρευτη ενέργειά της. Ετοιμαστείτε για ρυθμικές δονήσεις, δυνατές δόσεις σάμπα ρέγκε και χορό μέχρι τελικής πτώσης.
- Συναυλία
Recital in Blue
Αντελαΐντ Φερριέρ
Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ / Ώρα έναρξης: 20.30
H διεθνούς φήμης Γαλλίδα σολίστ κρουστών Αντελαΐντ Φερριέρ, η οποία χαρακτηρίστηκε ως «φαινόμενο» από την εφημερίδα Le Monde, «ενσαρκώνει την άφιξη των κρουστών στην πρώτη γραμμή της κλασικής μουσικής σκηνής» (Le Figaro). Από τον Γκέοργκ Φρήντριχ Χαίντελ στον Ιάννη Ξενάκη, το πολυδιάστατο πρόγραμμα Recital in Blue που η Φερριέρ θα παρουσιάσει στην Εναλλακτική Σκηνή στην πρώτη σόλο εμφάνισή της στο αθηναϊκό κοινό εξερευνά το πλούσιο ρεπερτόριο των κρουστών και την αισθητική τους. Στο πρόγραμμα, βρίσκουμε μεταγραφές για μαρίμπα κλασικών έργων, όπως Πασακάλια του Χαίντελ και Rhapsody in Blue του Τζωρτζ Γκέρσουιν, καθώς και πρωτότυπες συνθέσεις των Μάικλ Μπέρριτ και Κέικο Αμπέ. Το πρόγραμμα ολοκληρώνεται με το Rebonds, ένα έργο-σταθμό του Ιάννη Ξενάκη για κρουστά.
- Masterclass
Masterclass σόλο κρουστών Αντελαΐντ Φερριέρ
Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ – ΚΠΙΣΝ / Ώρες διεξαγωγής masterclass: 14.00-17.00
To masterclass για σόλο κρουστά της Αντελαΐντ Φερριέρ απευθύνεται σε ενεργούς συμμετέχοντες αλλά και σε ακροατές. Στο masterclass μπορούν να συμμετάσχουν σπουδαστές/-τριες ωδείων που φοιτούν στην Ανωτέρα σχολή ευρωπαϊκών κρουστών ή/και σε διπλωματούχους επαγγελματίες μουσικούς και αφορά την ερμηνεία ενός μόνο έργου διάρκειας έως 7΄ για μαρίμπα, βιμπράφωνο ή ταμπούρο. Τελική προθεσμία υποβολής αιτήσεων: 27/6.
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Behind Bars (Π. Ζιάβρας, M. Τρανουδάκης) | Photo credit: Α. Σιμόπουλος