Το Φως του Γκαζιού, του Πάτρικ Χάμιλτον στο Θέατρο Βαφείο – Λάκης Καραλής

Το «Φως του Γκαζιού» του Πάτρικ Χάμιλτον είναι ένα από τα μακροβιότερα έργα στο Broadway με συνολικά 1.295 παραστάσεις. Διασκευάστηκε κινηματογραφικά δύο φορές. Αρχικά στη Βρετανία το 1940, σε σκηνοθεσία Θόρολντ Ντίκινσον, με την Νταϊάνα Γουϊνιαρντ και τον Αντόν Γουώλμπρουκ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Το 1944 το έργο μεταφέρεται στις αμερικανικές αίθουσες από την MGM σε σκηνοθεσία Τζωρτζ Κούκορ. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο η Ίνγκριντ Μπέργκμαν, η οποία κερδίζει Όσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου για την ερμηνεία της. Μέχρι και σήμερα, το έργο συνεχίζει την λαμπρή πορεία του στις θεατρικές σκηνές όλου του κόσμου.

Υπόθεση του έργου

Κάτι περίεργο συμβαίνει στο σπίτι του Τζακ και της Μπέλλα. Γιατί βασανίζονται τόσο από μικροπράγματα και λεπτομέρειες της διακόσμησης του σαλονιού τους; Ο Τζακ φέρεται απρεπώς, ή η Μπέλλα είναι υπερβολική; Είναι αλήθεια ότι η υπηρέτρια συμπεριφέρεται λες και είναι η κυρία του σπιτιού, ή πρόκειται για παρανόηση, ή μήπως για παράνοια; Και ποιος χτυπά την πόρτα τέτοια ώρα;

Σημείωμα της σκηνοθέτιδος

Όταν το 1938 ο Πάτρικ Χάμιλτον έγραψε το «Gaslight», ούτε που φανταζόταν ότι ο τίτλος που επέλεξε για το έργο του, θα χρησιμοποιούνταν αργότερα στην Ψυχολογία, ως τίτλος για μία από τις πιο κακοποιητικές τακτικές ψυχολογικής βίας και χειραγώγησης. Το ίδιο το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε σαν ένα ατμοσφαιρικό, βικτωριανό θρίλερ. Λίγα χρόνια μετά την πρώτη του παράσταση όμως, αποτέλεσε «σταθμό» στην ορολογία των Ψυχολογικών επιστημών. Ένας άνθρωπος εγκλωβισμένος μέσα σ’ ένα μυστηριώδες σπίτι, όπου όλα δείχνουν να τον απειλούν, όπου πλανάται παντού ένας απροσδιόριστος κίνδυνος κι όπου αναγκάζεται συνεχώς να περπατάει πάνω σ’ ένα τεντωμένο σκοινί, είναι ο εφιάλτης που δημιούργησε ο συγγραφέας για να τοποθετήσει μέσα εκεί τη δράση του έργου. Όμως, το ίδιο το έργο δεν είναι ένα απλό θρίλερ.

Το «Φως του γκαζιού» με τη αμυδρή φλογίτσα του, φωτίζει όλη εκείνη την συναισθηματική και ψυχολογική βία που ασκείται σ’ ένα άτομο, με διάφορες προφάσεις, αλλά με πραγματικό κίνητρο την ποταπή ευχαρίστηση που όλο αυτό προκαλεί στον θύτη. Και το θύμα, αν καταφέρει να ξεφύγει, βγαίνει από αυτήν την κακοποιητική κατάσταση «σακατεμένο» ψυχικά και σωματικά. Το να μην εμπιστεύεται ένας άνθρωπος το μυαλό του, τις αισθήσεις του, την ικανότητά του να αντιλαμβάνεται τον κόσμο έτσι ακριβώς όπως είναι, αλλά να αμφιβάλλει για καθετί που τον περιβάλλει, είναι ένα πραγματικό μαρτύριο. Και το «Φως του γκαζιού» χαμηλώνει και δυναμώνει, σηματοδοτώντας τον φοβερό κίνδυνο που έρχεται και φεύγει, αλλά που δεν παύει ποτέ να είναι «παρών». Μπορεί άραγε να επέλθει κάποτε η κάθαρση, όταν όλα είναι τόσο συγκεχυμένα;

-Άννα Ετιαρίδου

Συντελεστές

Κείμενο: Πάτρικ Χάμιλτον
Μετάφραση – απόδοση: Χρήστος Άνθης
Σκηνοθεσία: Άννα Ετιαρίδου
Φωτισμοί – Ηχοληψία: Σάββας Σουρμελίδης
Μουσική: Μανώλης Μπονιάτης
Αφίσα – πρόγραμμα: Δημήτρης Κουμεντακάκος
Φωτογραφίες: Γρηγόρης Ξένος
Επικοινωνία: Νατάσα Παππά

Ερμηνεύουν:

Χρήστος Άνθης, Σοφία Ιωακειμίδη, Eβελίνα Σιγάλα, Κωνσταντίνος Καρούζος

Διάρκεια: 120 λεπτά