«Το Κιβώτιο» του Άρη Αλεξάνδρου παρουσιάζεται για λίγες παραστάσεις και στη Θεσσαλονίκη. Το εμβληματικό μυθιστόρημα της νεοελληνικής λογοτεχνίας ανεβαίνει σε μορφή θεατρικού μονολόγου σε σκηνοθεσία Φώτη Μακρή και Κλεοπάτρας Τολόγκου, με τον Φώτη Μακρή στον ρόλο του αφηγητή.
«Το Κιβώτιο», είναι το μοναδικό μυθιστόρημα του Άρη Αλεξάνδρου και έχει χαρακτηριστεί ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της Νεοελληνικής λογοτεχνίας.
Στα τέλη του Ελληνικού εμφυλίου πολέμου, μια ομάδα ανταρτών αναλαμβάνει μετά από σχετική εντολή του Γενικού Αρχηγείου να μεταφέρει, περνώντας μέσα από εχθρικό έδαφος, ένα κιβώτιο αγνώστου περιεχομένου, με παραλήπτες τη διοίκηση μιας ανταρτοκρατούμενης πόλης. Στη διάρκεια της αποστολής η ομάδα αρχίζει να χάνει τα μέλη της σταδιακά μέχρι που τελικά σώζεται ένας μόνο αντάρτης, ο οποίος τελικά κατορθώνει να παραδώσει το κιβώτιο. Όταν όμως φτάνει στον προορισμό του, διαπιστώνεται πως είναι άδειο και ο αντάρτης φυλακίζεται από τους άλλους συντρόφους του ως δολιοφθορέας.
Σε μια συγκλονιστική προσπάθεια να αποδείξει την αθωότητά του, αρχίζει να συντάσσει αναφορές στον ανακριτή, όπου δεν διστάζει να εξηγεί και να ερμηνεύει, το νόημα της παράδοξης αποστολής τους.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Αυτές οι αναφορές, αποτελούν το μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου. Ο συντάκτης των αναφορών δεν γνωρίζει τίποτα για την ταυτότητα του ανακριτή ούτε για τους δεσμώτες του, ούτε αν ο ανακριτής διαβάζει τα όσα του γράφει.
Το μυθιστόρημα ερμηνεύθηκε από αλληγορία για τον εμφύλιο και ως καταγγελία των κάθε είδους εξουσιών και ιερατείων αλλά και ως ένα σχόλιο στον δυτικό πολιτισμό.
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Ο Άρης Αλεξάνδρου (ψευδώνυμο του Αριστοτέλη Βασιλειάδη) γεννήθηκε στην Πετρούπολη της Ρωσίας, το 1922 από Έλληνα πατέρα και Ρωσίδα μητέρα. Λίγα χρόνια μετά τη γέννηση του (το 1928), η οικογένεια μετακόμισε στη Θεσσαλονίκη και μετά στην Αθηνά.
Άρχισε να μεταφράζει και να γράφει σε νεαρή ηλικία. Οι πολίτικες του περιπέτειες (εξορίστηκε στην Ελ Ντάμπα της Λιβύης, στον Μούδρο της Λήμνου, στη Μακρόνησο και φυλακίστηκε για τα αριστερά πολιτικά του φρονήματα), που συνοδεύονταν από αντίστοιχες ιδεολογικές, καθώς διαφωνούσε με τους συντρόφους του, δεν έκαμψαν τη μεταφραστική του παραγωγή, ούτε και την ποιητική του δημιουργικότητα.
Από το 1967 έζησε αυτοεξόριστος, μαζί με τη σύζυγο του Καίτη Δρόσου, στο Παρίσι, οπού και τέλειωσε τη συγγραφή του μυθιστορήματος “Το Κιβώτιο”. Πέθανε στο Παρίσι, το 1978.
Τα ποιητικά έργα του είναι: Ακόμα τούτη η άνοιξη (1946), Άγονος Γραμμή (1952), Ευθύτης Οδών (1959), Ποιήματα (1941-1971) (1972). Ασχολήθηκε επίσης με τη μετάφραση από τα αγγλικά, τα ρώσικα, τα γαλλικά, τα ιταλικά και τα γερμανικά.
Το μοναδικό του μυθιστόρημα, “Το Κιβώτιο”, μεταφράστηκε στα γαλλικά και στα αγγλικά και αποτέλεσε θέμα πολλών πανεπιστημιακών εργασιών.
Σημείωμα σκηνοθέτη
Κάποτε ζούσε κάποιος που πίστευε σε μια αριστερά που θα καλυτέρευε τη ζωή μας και θα περιόριζε τις αδικίες και τις ανισότητες. Πίστευε σε μια αριστερά που θα έβαζε τον άνθρωπο και τις ανάγκες του σε προτεραιότητα. Που θα φρόντιζε τα βασικά αγαθά όπως η τροφή, η υγεία και η εκπαίδευση, θα ήταν αδιαπραγμάτευτα και προσιτά σε όλους.
Τελευταία φορά που ψήφισε, ήταν το μακρινό 1985. Έκτοτε προτίμησε την εκλογική σιωπή.
30 χρόνια αργότερα, υπέκυψε στον πειρασμό να πιστέψει ότι κάτι μπορούσε να αλλάξει και στις 25 Ιανουαρίου 2015 ξαναψήφισε…
Ο μόνος τρόπος να εκφράσει την απογοήτευση, την διάψευση και τον θυμό που τον έχουν κυριεύσει, είναι προς το παρόν η Τέχνη του… Ανεβάζει «Το Κιβώτιο» του Άρη Αλεξάνδρου…
Φώτης Μακρής
Μετά το τέλος κάθε παράστασης θα ακολουθήσει συζήτηση για τον Άρη Αλεξάνδρου και το έργο του.
Ομιλητές:
Παρασκευή 23/9 – Άρης Στυλιανού, Επίκουρος Καθηγητής Φιλοσοφίας ΑΠΘ, Πρόεδρος Δ.Σ του ΚΘΒΕ
Σάββατο 24/9 – Γιάννης Ρήγας, Σκηνοθέτης, Δ/ντης Σπουδών Δραματικής Σχολής ΚΘΒΕ
Κυριακή 25/9 – Κώστας Δεσποινιάδης, Επιμελητής εκδόσεων και μεταφραστής
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Δραματουργική επεξεργασία – Σκηνοθεσία: Φώτης Μακρής, Κλεοπάτρα Τολόγκου
Σκηνογραφία: Διονύσης Μανουσάκης
Μουσική: Γιώργος Νινιός
Παίζει ο Φώτης Μακρής
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 80 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)