To παραμύθι των Χριστουγέννων στην Εθνική Λυρική Σκηνή

Τα φετινά Χριστούγεννα στην Εθνική Λυρική Σκηνή θα γιορταστούν μέσα σε μια ονειρική και παραμυθένια ατμόσφαιρα με μια πρωτότυπη παραγωγή για μικρά αλλά και… μεγάλα παιδιά.

Για δέκα μόνο πρωινές παραστάσεις, από τις 21 Δεκεμβρίου έως τις 5 Ιανουαρίου, η Παιδική Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής θα ζωντανέψει στη σκηνή του Θεάτρου Ολύμπια το «Παραμύθι των Χριστουγέννων» σε μια παράσταση όπου η μουσική συναντά το σκηνικό θέαμα σε μια παραμυθένια ατμόσφαιρα.

Από ένα παλιό, ξεχασμένο σεντούκι γεμάτο παραμύθια που βασίζονται στις πασίγνωστες ιστορίες των αδερφών Γκριμ -των γερμανών παραμυθάδων που κρύβονται σε κάθε παιδική ψυχή- ξεπηδά το «Παραμύθι των Χριστουγέννων» μαζί με παραδοσιακά κάλαντα, λυρικά χορωδιακά από διάσημες όπερες και αγαπημένες χριστουγεννιάτικες μελωδίες των Τσαϊκόφσκι, Μπρίττεν, Γκρούμπερ κ.ά.

Μια μαγική ιστορία σε ένα ονειρικό σκηνικό με μαγικά χριστουγεννιάτικα δέντρα, περίεργα ξωτικά, έναν γιγαντιαίο ιστό αράχνης και πολλά δώρα όπου τα παιδιά με την αμετάβλητη πίστη τους στα θαύματα, φέρνουν πίσω στη ζωή μας και αποκαθιστούν την πολύχρωμη δύναμη των παραμυθιών στη μουντάδα του σημερινού, γκρι κόσμου μας.

Τα 34 παιδιά της Παιδικής Χορωδίας της ΕΛΣ, η οποία δημιουργήθηκε το 2012 υπό την διεύθυνση της Μάτας Κατσούλη, παρουσιάζουν την πρώτη τους ολοκληρωμένη παραγωγή. Πρόκειται για ένα μουσικό θέαμα όπου οι υπέροχες παιδικές φωνές «συνομιλούν» με την μαγεία των μύθων που φέρνει η «Κυρά των Παραμυθιών» Σάσα Βούλγαρη. 

Τη δραματουργική επιμέλεια των κειμένων της παράστασης έχει η Σάσα Βούλγαρη η οποία συμμετέχει επί σκηνής ως η «Κυρά των Παραμυθιών», η μυστηριώδης γυναίκα που θα βοηθήσει τα παιδιά της Παιδικής Χορωδίας της ΕΛΣ να φέρουν πίσω στην καθημερινότητα των ανθρώπων τα παραμύθια.

Η Σάσα Βούλγαρη ανήκει στους πρωτεργάτες της προφορικής νέο-αφήγησης στην Ελλάδα με έντονη επιρροή στις νεώτερες γενιές αφηγητών. Το 2013 γιορτάζει τα 20 χρόνια της επαγγελματικής της πορείας με σταθερές πολυετείς συνεργασίες με Μουσεία (Κυκλαδικής, Γουλανδρή, Μπενάκη, Λαϊκής Τέχνης, Παιδικής Τέχνης κ.α.), θέατρα, βιβλιοθήκες και άλλους πολιτιστικούς χώρους. Έχοντας διαμορφώσει τη δική της μέθοδο, συντονίζει εκπαιδευτικά σεμινάρια και συμμετέχει σε συνέδρια και ημερίδες, για την τέχνη της αφήγησης από το 1995. Στα προγράμματά της που είναι διαθεματικά, συνδυάζει συχνά κείμενα προφορικά και λογοτεχνικά με στοιχεία βιογραφίας ή και αυτο-βιογραφικά. «Ενορχηστρώνει» το λόγο με τη μουσική, είτε την παράγει η ίδια με τραγούδι, φωνητικούς αυτοσχεδιασμούς ή κρουστά και ιδιόφωνα όργανα απ’  όλον τον κόσμο, είτε με τη συνεργασία διακεκριμένων μουσικών, στοχεύοντας πάντα στην ανάδειξη της γλωσσικής μουσικότητας του εκάστοτε αφηγήματος. Το 2014 είναι υποψήφια της SCBWI Greece, ως oral storyteller (η πρώτη φορά που επαγγελματίας αφηγητής αντιπροσωπεύει την Ελλάδα) για το Διεθνές Βραβείο ALMA (Astrid Lindgren Memorial Award).


Την Ορχήστρα της Παιδικής Σκηνής θα διευθύνουν ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος και η Μάτα Κατσούλη, η οποία διευθύνει επίσης και την Παιδική Χορωδία της ΕΛΣ. Η σκηνογραφική και η ενδυματολογική επιμέλεια είναι της Τότας Πρίτσα.

Σημείωμα της Σάσας Βούλγαρη

Μια φορά κι έναν καιρό, στα πιο όμορφα από τα πιο όμορφα όνειρα των ανθρώπων κατοικούσαν τα παραμύθια. Έρχονταν στον ύπνο με παπούτσια χάρτινα κι αυτόν που ονειρεύονταν τον ταξίδευαν με μυριάδες τρόπους: πάνω σε πολύχρωμα χαλιά, στη ράχη τεράστιων πουλιών και στις πλάτες άγριων λύκων… ως τις άκρες του κόσμου, στις πηγές των ποταμών που κολυμπούσαν τα ξωτικά, σε πυκνά δάση, στα μονοπάτια που περπατούσαν αστραφτεροί μονόκεροι, ψηλά στις κορφές των βουνών… κι ακόμα πιο ψηλά ως τον ουρανό με τ΄ αστέρια!  Έτσι γίνονταν κάποτε για όλους τους ανθρώπους γιατί αγαπούσαν τα παραμύθια με αγάπη αγνή και γι’  αυτό μπορούσαν όλοι τους να δουν, αυτά που στις μέρες μου μπορούν να δουν μόνον όσοι έχουν ψυχή καθαρή και οι αλαφροίσκιωτοι.*

Παραμονή Χριστουγέννων και τα παιδιά έχουν ένα παράξενο συναπάντημα! Μια μυστηριώδης γυναίκα που αυτοαποκαλείται «Κυρά των Παραμυθιών», έρχεται από πολύ μακριά και τους δηλώνει ότι οι άνθρωποι έχασαν την πίστη τους και η αλήθεια των παραμυθιών δεν τους αγγίζει πια. Άρχισαν να τα κοροϊδεύουν… να τα λένε «παραμυθάκια». Σταμάτησαν να τραγουδάνε, να συναντιούνται, να πιστεύουν στα θαύματα. Μπορούσαν μόνο να μετρούν να αναλύουν, να μονολογούν, να ανατρέπουν, να εκνευρίζονται με το παραμικρό, να πολεμούν!

Κι όλα έγιναν γκρίζα… μονότονα… ξεχαρβαλωμένα σαν παλιά στραπατσαρισμένα παιχνίδια…  Έτσι κάποιος βρήκε την ευκαιρία να αρπάξει τα παραμύθια!

Αλλά τα παραμύθια είναι η τελευταία ελπίδα για να ξαναβρούν οι άνθρωποι τα χαμένα τους όνειρα. Τώρα τα παιδιά με το τραγούδι τους πρέπει να βοηθήσουν αυτή τη γυναίκα και να φέρουν μαζί πίσω τα παραμύθια. Μόνον τα παιδιά μπορούν να τη βοηθήσουν. Γιατί μόνον τα παιδιά έχουν απομείνει στον κόσμο να πιστεύουν ακόμα στα θαύματα.

* από το Άνθος του Γιαλού του Αλ. Παπαδιαμάντη

Αποσπάσματα από το σημείωμα της Μάτας Κατσούλη

Κοιτάξτε γύρω σας: αυτό το θέατρο με τα βελούδινα βυσσινί καθίσματα, την ξύλινη επένδυση στους τοίχους, τους διαδρόμους με τη μοκέτα, αυτά τα λίγο στενούτσικα καθίσματα στον εξώστη, ήταν πάντα εκεί και περίμεναν εμάς το κοινό του από το 1958… H σάλα με αυτή τη χαρακτηριστική μυρωδιά, που είναι ίδια από τότε που πρωτάκουσα μαθήτρια Γυμνασίου τον ιστορικό πια Μάκμπεθ του αείμνηστου Κώστα Πασχάλη, αυτό το κίτρινο πλούσιο φως παντού, κι έπειτα οι άνθρωποι. Όλοι στις θέσεις τους. Λες και το «παραμύθι της όπερας» ξεκινά πριν σβήσουν τα φώτα: οι ταξιθέτες, πάντα πρόθυμοι κι ατσαλάκωτοι, το προσωπικό υποδοχής  περιποιημένο, οι άνθρωποι στα ταμεία  χαμογελαστοί… Και φυσικά, πίσω από τις κουίντες, η χορωδία, η ορχήστρα, οι μονωδοί, οι σκηνοθέτες… Το τεχνικό προσωπικό, οι διευθυντές σκηνής, οι βοηθοί σκηνοθέτη, οι μακιγιέρ, οι ενδύτριες, οι κομμώτριες: όλοι έχουν το ρόλο τους στο θέατρο. Μόνο που έλειπε κάτι, κι αυτό το κάτι ήταν… τα παιδιά. Τα παιδιά όχι μόνο στο ρόλο του φιλοξενούμενου  αλλά, όπως σήμερα, στο ρόλο του οικοδεσπότη!

Τώρα τα παιδιά εκπαιδεύονται στους χώρους μελέτης του θεάτρου. Παρακολουθούν όλες τις παραστάσεις του. Προετοιμάζονται φωνητικά από λυρικούς καλλιτέχνες που σέβονται πάνω απ’ όλα την φυσική ανάπτυξη των φωνών τους. Έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τους καλύτερους. Χορευτές, μαέστρους, μονωδούς και σκηνοθέτες, γλύπτες, ζωγράφους, ξυλουργούς, λόγιους δραματουργούς.

Βλέπουν πώς είναι στην πράξη η τέχνη του θεάτρου και γίνονται μέρος αυτού. Έπειτα μελετούν. Διευρύνουν τον κύκλο των γνώσεων τους και αφού δουλέψουν πρώτα σε μικρές ομάδες, παρουσιάζουν στους συμμαθητές τους  εργασίες με οπτικοακουστικό υλικό, σχεδιάζουν μακέτες, ζωγραφίζουν και γράφουν το δικό τους τραγούδι για κάθε θέμα με το οποίο ασχολούμαστε  και το οποίο αφορά άλλοτε την όπερα και άλλοτε ορατόρια. Φτάνουν μέχρι και την ιστορία του θεάτρου ανά χρονικές περιόδους.

Παιδιά μην ξεχάσετε και τον πνιχτό ήχο του κουδουνιού. Ντριν… Ντριν… Ντριν… Η σκυτάλη σε εσάς!

Μουσική διεύθυνση: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος – Μάτα Κατσούλη

Διεύθυνση Παιδικής Χορωδίας ΕΛΣ: Μάτα Κατσούλη

Δραματουργική σύλληψη – Κείμενα – Αφήγηση: Σάσα Βούλγαρη

Σκηνογραφική & Ενδυματολογική επιμέλεια: Τότα Πρίτσα

Φωτισμοί: Νίκος Εργαζάκης

Με την Ορχήστρα της Παιδικής Σκηνής και την Παιδική Χορωδία της ΕΛΣ