Το «STIU [ΞΕΡΩ]» του Θόδωρου Φέστα είναι ένα ταξίδι περιπέτειας και αυτογνωσίας μέσα στον χρόνο

“Είχε γεμίσει η Αθήνα κοινωνικές κουζίνες, ιατρεία και φαρμακεία. Οι άνθρωποι κάπως ξέφευγαν από τον ατομισμό και το άγχος για την προσωπική τους ευδοκίμηση και άρχιζαν να σκέφτονται λίγο περισσότερο με το εμείς. Χαιρόταν από μια μεριά, αλλά έτρεμε μην τύχει και βρεθεί στην ανάγκη κάποιας τέτοιας κουζίνας. Ήταν καινούργια φαινόμενα αυτά, που έρχονταν απ’ το μέλλον Ή ακόμα χειρότερα, ήταν το μέλλον.” Η ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας περνάει από μπροστά μας μέσα από το μυθιστόρημα του Θόδωρου Φέστα, ένα χρονικό και ένα ημερολόγιο γεγονότων ξεδιπλώνεται, γιατί τα γεγονότα δεν ξεχνιούνται. Είναι παράλληλα όμως και μια ματιά σε όσα συνέβαιναν στην Ρουμανία της εποχής Τσαουσέσκου, εκεί που το καθεστώς ήταν αμείλικτο και οι άνθρωποι υπό την κοφτερή σπάθη ενός συστήματος που δεν άφηνε περιθώρια για περίεργες και επικίνδυνες συμπεριφορές.

Το χρονικό μιας ολόκληρης ζωής, από την κορυφή στα υπόγεια όπου βρέθηκε η θέα

Ο Φέστας συστήνει και παρουσιάζει μια συνοπτική ιστορία μέσα από την σκληρή πραγματικότητα που άφησε πίσω ο χρόνος. Από τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο μέχρι σήμερα είναι η ίδια η Ελλάδα που παρουσιάζεται μέσα από το πρόσωπο του πρωταγωνιστή Παύλου Σαρηγιάννη, είναι η ιστορία ενός ανθρώπου της εποχής, είναι η πορεία του από το Βουκουρέστι των φοιτητικών του χρόνων έως και το σήμερα. Είναι στην πραγματικότητα η πορεία των αλλαγών μέσα από παλινωδίες, μέσα από μεταστροφές προσωπικότητας, είναι η αλλαγή μέσα από ενθουσιασμούς, ανέσεις και πλούτο σε μια κατάσταση παρακμιακή, τόσο στο προσωπικό όσο, κυρίως, στο επαγγελματικό επίπεδο. Γιατί όταν έχεις τα πάντα και τα χάνεις όλα, το έδαφος φεύγει κάτω από τα πόδια σου και οφείλεις να ξανασηκωθείς, όσες φορές και αν πέσεις.

Ο δρόμος κάθε ανθρώπου είναι σπαρμένος διαφορετικά, δεν είναι όλες οι ζωές ίδιες, δεν είναι όλες οι αποφάσεις εύκολες, δεν είναι η διαδρομή επίπεδη, έχει ανηφόρες πολλές μα λίγες κατηφόρες και βρίσκεσαι πολλές φορές στη θέση του Σίσυφου να ανεβοκατεβάζεις την πέτρα που έχεις στους ώμους. Τέτοια ήταν και η ζωή του Παύλου Σαρηγιάννη, του νεαρού επαναστάτη την εποχή που ήταν φοιτητής στη Ρουμανία και που λίγο έλειψε να φυλακιστεί, έπειτα πετυχημένου οικονομολόγου που την εποχή των παχιών αγελάδων είδε τον πλούτο να τον παίρνει στην αγκαλιά του και να του προσφέρει χρήμα στα πόδια του για να τον δοκιμάσει στη διαχείριση. Ωστόσο, όταν ήρθε η ώρα του απολογισμού και τα πράγματα άλλαξαν ρότα καθώς βρέθηκε από το ζενίθ στο ναδίρ, ο ίδιος βρέθηκε παντελώς απροετοίμαστος. Η μεγάλη ζωή έγινε ένα δράμα και τον παρέσυρε η μιζέρια και η δυστυχία, τον έκανε να βαλτώσει και να παραιτηθεί, εξάλλου η ζωή είναι παρατεταμένη απώλεια όλων όσων αγαπάμε όπως είχε πει ο Βίκτορ Ουγκό.

Η ελπίδα όμως και το φως έρχονται μετά την καταβύθιση στα χειρότερα σκοτάδια εκεί όπου ο πάτος δεν έχει πιο κάτω, έτσι κάτι αντίστοιχο θα συμβεί και στον Παύλο. Αφού κατάφερε να γλιτώσει από την ίδια την κατάθλιψη και να πάθει ό,τι έπαθε ο πρώην διευθυντής του στην εταιρεία που δούλευε, τότε η ζωή υπάρχει ακόμα για εκείνον και του δίνει μια δεύτερη ευκαιρία. Πιο ώριμος, πιο σκληραγωγημένος, πιο προσγειωμένος και λιγότερο επιπόλαιος στις κινήσεις του μια νέα αρχή ανοίγεται μπροστά του και αυτή την φορά οφείλει να είναι προσεκτικός, μετρημένος, γιατί συνήθως τρίτη ευκαιρία δεν εμφανίζεται. “Δύσκολο να μάθεις να θαυμάζεις κάποιον άλλον όταν είσαι συνηθισμένος να θαυμάζουν εσένα. Πόσο μάλλον να θαυμάζεις μια άλλη. Ωστόσο οφείλω να σου αναγνωρίσω ότι ερωτεύτηκες ένα πρόσωπο που δεν είσαι εσύ. Πολύ σημαντικό για έναν νάρκισσο. Όταν πήρες την κάτω βόλτα κλείστηκες στον εαυτό σου αναπολώντας τα περασμένα μεγαλεία και δεν προσπάθησες καθόλου, εσύ που παρίστανες ότι ήσουν της πιάτσας”.

Η γνωριμία με την Γαλήνη είναι το άστρο που περίμενε να τον φωτίσει, είναι το στοίχημα που δεν πρέπει να χάσει γιατί τα λάθη όταν επαναλαμβάνονται γίνονται σφάλματα και πια δεν διορθώνονται. Δεν είναι πια εκείνος στο επίκεντρο της ιστορίας αλλά εκείνη και εκείνος από τη μεριά του οφείλει να επενδύσει σε αυτή την γυναίκα, πραγματική και αποφασιστική γυναίκα εν αντιθέσει με εκείνες που βρέθηκαν στο διάβα του, τώρα θα δοκιμάσει τις δυνάμεις του με όπλο το μυαλό του. Έρχεται κάποια στιγμή στη ζωή του καθενός που οφείλει να αναμετρηθεί με το παρελθόν του και να δει κατάματα το παρόν και το μέλλον του, να καθαρίσει τον σκληρό δίσκο της ψυχής του για να εγγράψει σε αυτόν νέα επεισόδια πιο ευτυχή και πιο ασφαλή.

Ο Παύλος Σαρηγιάννης δεν είναι πια ο φοιτητής, δεν είναι πια ο υπερόπτης επαγγελματίας, το στέλεχος της εταιρείας με το τζιπ, την βίλα και όλα τα συναφή, δεν είναι εκείνος που αδιαφορούσε για τη μητέρα του. Έχει μετατραπεί σε έναν εντελώς διαφορετικό άνθρωπο καθώς οι σφαλιάρες που δέχτηκε ήταν τέτοιες που τον έφεραν στα ίσια του όπως συνηθίζεται να λέγεται λαϊκά. Πλέον είναι πιο ώριμος συναισθηματικά και ψυχικά γιατί γλίτωσε στις καθυστερήσεις από την απόλυτη καταστροφή. Είναι τώρα η ώρα παρέα με την Γαλήνη να χτίσει και πάλι τη ζωή του, με την απώλεια της μητέρας του να τον έχει σημαδέψει και να έχει μετανιώσει για αυτά που έκανε στον εαυτό του. Τώρα ο ίδιος ξέρει και όχι οι άλλοι για εκείνον, τώρα ο ίδιος κρατά σφιχτά την τύχη του και δεν έχει παρά να διανύσει ένα νέο δρόμο, αυτή είναι η αποστολή του. Είναι ένα βιβλίο που θυμίζει τι πήγε στραβά στη χώρα και τι στα αλήθεια μας αξίζει να ζούμε, απλά και ουσιαστικά.

Αποσπάσματα από το βιβλίο:

“Κουβάρι αξεδιάλυτο τα Βαλκάνια. Δεν τα είπαν τυχαία πυριτιδαποθήκη, φυλακή λαών, μωσαϊκό μειονοτήτων και μόνιμο πεδίο μάχης. Δεν είναι παίξε γέλασε, όπως σωστά υποστηρίζει το γνωστό τραγούδι”

“Χάρη στις διασυνδέσεις, κατάφερνε με κατάλληλους χειρισμούς το κλείσιμο υποθέσεων που συμβαίνει να ανακύπτουν μεταξύ επιχειρηματιών και φορολογικών αρχών. Όλα αυτά έκαναν το ρόλο του στην εταιρεία αναντικατάστατο”

Διαβάστε επίσης:

Θόδωρος Φέστας – STIU [ΞΕΡΩ]: Ένα νέο μυθιστόρημα από τις εκδόσεις Άγρα