Αμέσως μετά την ατομική στο Museu de Arte Brasileira στο Sao Paulo και κάποια χρόνια μετά από την τελευταία του ατομική στην Ελλάδα, ο Τόλης Τατόλας, παρακινούμενος από την έκταση που έχει λάβει η χρήση και η δύναμη των social media στις μέρες μας, επανέρχεται στην Αθήνα με την ατομική του έκθεση φωτογραφίας A hundred Likes and More.
Ο Τατόλας χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατά κύριο λόγο για δημοσίευση των έργων του, μεταξύ φυσικά αυτών και οι φωτογραφίες. Τα έργα έχουν αλιευθεί από μία μεγάλη δεξαμενή φωτογραφιών οι οποίες έχουν βρει μεγάλη ανταπόκριση από το ποικιλόμορφο σύνολο των «φίλων» του στα social media. Η επιλογή του concept της έκθεσης και η μεταφορά των έργων από τον ψηφιακό κόσμο στον πραγματικό, αποτελεί μια συνειδητή διαδικασία διερεύνησης για τον καλλιτέχνη. Δεν είναι μόνον τα έργα που παρουσιάζει· είναι το Όλο. Ο θεατής συμβάλλει στην διαδικασία αυτής της έκθεσης χωρίς να το γνωρίζει καθώς ο καλλιτέχνης τον ορίζει ως μέλος μιας πρώτου σταδίου κριτικής επιτροπής επιλογής των έργων. Παράλληλα, εγείρονται ερωτήματα σχετικά με την εικόνα και τον χαρακτήρα της επικοινωνία της με τον θεατή, καθώς και του ρόλου της τεχνολογίας και των αλγορίθμων. Σε όλη αυτή την διαδρομή, το κοινό δεν είναι μόνο δέκτης, αλλά είναι και εξάρτημα του πομπού.
Σε αυτή τη σύνθετη σχέση, ο Τατόλας παραμένει πιστός στη δική του ματιά, οι εικόνες του δεν είναι «ινσταγκριμικές» και επιλέγει να παρουσιάσει straight photography. «Γιατί οι εικόνες αυτού του τύπου είναι ό,τι πιο κοντά στην πραγματικότητα, την οποία αντιλαμβάνεται ο άνθρωπος», λέει. Αυτό έρχεται σε συμφωνία με την deadpan photography που ως κίνημα/τεχνική λήψης δηλώνει απλά “this is how things are”. Και ένα πράγμα που απασχολεί τον Τατόλα είναι το εάν τα «πράγματα» είναι συγκεκριμένα ή είναι όπως εμείς τα αντιλαμβανόμαστε; Αυτό το ερώτημα καλύπτει ένα ευρύ φάσμα, από την ύλη μέχρι το άυλο, από αυτό που βλέπουμε ως εικόνα μπροστά μας μέχρι αυτό που υπάρχει ως σχέση μεταξύ των ανθρώπων. Στα έργα του υπάρχει μία ανιχνευτική, διερευνητική και κριτική στάση. Η μετωπική θέαση είναι κυρίαρχη. Οι γωνίες λήψεις μπορεί να είναι θεωρητικά άπειρες, αλλά σε αυτήν την σειρά έργων κυριαρχεί η μετωπική, όπως η φωτογραφία διαβατηρίου, που αποτυπώνει ένα πρόσωπο δίνοντας όμως και πολλά στοιχεία πίσω από αυτό για τον απεικονιζόμενο. Με τον ίδιο καταγραφικό τρόπο, οι εικόνες του δεν στερούνται σκέψεων και συναισθημάτων. Αντιθέτως, με μια αμεσότητα απεικονιστική οδηγούν τον θεατή στο να επικοινωνήσει με το έργο και να σκεφτεί και να αισθανθεί.
Τα έργα φαινομενικά μπορεί να μην έχουν σχέση μεταξύ τους. Είναι όμως η αποσπασματική αφήγηση μιας προσωπικής «ποίησης» που ξετυλίγει ο καλλιτέχνης, τον οποίο απασχολούν, είτε μεμονωμένα είτε διασυνδεόμενα, πολλά θέματα και ιδέες όπως μεταξύ πολλών, η συμμετρία, η αναλογία, το μέτρο, η ύλη, η σύνθεση, η φθορά, η μνήμη, η ιστορία, ο χρόνος, το αστικό περιβάλλον, ο συμβολισμός, η τεχνολογία και το μέλλον. Συχνά μέσα από αυτή τη δισδιάστατη απεικόνιση ο Τατόλας επιτυγχάνει ένα παιχνίδι επιπεδότητας και γλυπτικότητας, που πολλές φορές δημιουργούν ένα trompe-l’œil, για να καταλήξει στην ανατροπή και σε έναν κόσμο όπου έχουν έρθει τα πάνω κάτω. Ο θεατής καλείται ως δέκτης πια, προσλαμβάνοντας τα έργα, να σκεφτεί, να νιώσει και να συνθέσει την δική του ιστορία.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Επιμέλεια: Χλόη Ακριθάκη
Τόλης Τατόλας
Ο Τόλης Τατόλας γεννήθηκε στην Κατερίνη το 1978 και έχοντας ως βάση την Αθήνα εργάζεται ως διεπιστημονικός καλλιτέχνης. Κατέχει ένα BA (Hons) και ένα BSc (Hons) από το Vakalo College of Art Design/University of Derby και το τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ αντίστοιχα. Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε ομαδικές σε γκαλερί, πανεπιστήμια και μουσεία στην Ελλάδα, την Μεγάλη Βρετανία, την Βραζιλία, την Τσεχία, την Αυστρία, τις ΗΠΑ και την Λεττονία. Έχει συγγράψει το βιβλίο Τα ζώα στην Ομηρική Εποχή (2005, Ερωδιός) και έχει συμβάλει με κεφάλαια στους συλλογικούς τόμους Science and Technology in Homeric Epics (2008, Springer), Law and the Senses: Touch (2020, Westminster University Press) και A Revolução Grega de 1821: Hino à Liberdade – Οs 200 anos da Grécia Moderna (2022, Alêtheia). Δοκίμια, άρθρα και έργα του Τατόλα έχουν δημοσιευτεί στον ελληνικό και διεθνή ακαδημαϊκό και γενικό τύπο. Στον θεατρικό χώρο έχει επιμεληθεί την σκηνογραφία και ενδυματολογία για έργα σημαντικών ελλήνων και ξένων συγγραφέων (Ρίτσο, Genet, Mishima, Sartre, Dostoyevsky, κ.α.) σε θεατρικές σκηνές της Αθήνας. Έχοντας μελετήσει κλασσικό τραγούδι ως κόντρα-τενόρος συχνά πειραματίζεται πάνω στα όρια της ανθρώπινης φωνής, επεκτείνοντας την πρακτική του σε νέα μέσα. Έργα του βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Βραζιλία, Καναδά, Τσεχία, Γαλλία, Ιταλία, Μεγάλη Βρετανία και ΗΠΑ).